ANDREiE Cassii D E Triumviratu Inteftinali Cum fuh Effervefcentiis, Repetita Difputatio. Cui accefiit Epiftola Amici ad Amicum jQua pracedens dijjutatio examinatur. jipudNi colaumPlaciduM) Neoma gi cId Id c lx ix. P ROIMIU M. EA artis Medica hodie e(l infe- licitas , ut in fabulas tota tran-* fcendat ac in fcenas trahatur; Quifi- que enim caufas Cr initia naturalium pro ingenio fngit fuoj nova, moac ha- tdenus inaudita fint,praferuniurveris; antiquum omne foetet, conculcata ja- cet veterum autoritas ; re]ettus libro- rum, etiam elegantiarum, ufus. Va- nas ejufmodi mentes occupavit per- fuafo, quod fe omnes fidentia numeros implevi(fe putent, quod naturam fihi- met folis jua revelafje f aeraria cre- danttjrones, in veterum Medici- na perniciem,prodigiofo cultu ejufmo- di novitatum magifiros venerantury non fecus ac filii faltem in con filia Deorum ejfentadmiffi, aefoli fcirent quidluppiter Junoni in aurem dixijfet. His nugis aetatem fuam conterunt ju- niores , qua fi tunc omne tulijfent pun- ehim, ac hifce crifiam erigunt,praBi- 2 cifque,quiplures viderat annos, infui- tanp, tot Cr tanta crocitant prodigia, tot volunt videri monftrorum domito- res, tot inteflinahumpugnarum, tot militarium humorum congrejfuum, duellorum DoBores, quibus profeBo naufeam & fa fidium movent viro cordato, qui eos miferatione judicet dignos. In his tamen putant fefolos ejfe alpha ,fe folos reliquorum PraBi- corum radiantes apices luciferos, .Medicina pancreatica fpecula lu- cidifjima. Extra hac alioquin fepta ignota omnium facies fubduBus tterum enim res ita tranfliunt, fcut felis prunas, aut fcut mus pro- perare foletad antrum: €7“protenus quidam quantum pojfunt, vel dimidio anni fpatio, curfumpancreaticum ab- folvunt,omnique alarum remigio evo- lant ad fupremum fafigiii, in quo pro tribunali fedet operofa latrice; inter- rogati quanquam de vera morborum ejfentia,de veris partis affeBa Crmor- horum fignis,de tempore O"modo exi- tus morbi, ad consultationes pro- vocati , magis muti fmt cpiam pifces, nihil que recitata illa pugna intefiinali amplius illis fuperfit, quam quantum difplofa femel ve fica pepedit. Hinc fape accidit, ut collegia multi fugiant do cl orum vir erum, ut faltem conful- tationihus O"dobhs ex infiitutionibus colloquiis fefiefubtrahant, eb quod non fintin his exercitati, nec ultra me- jent er ium fiapiant. O mi ferias, non fic b 'juvenes, nolite his novis conceptibus adeo vobis blandiri, his fufipicionibus, opinionibus, putationibus ita dare fi- dem , ut reliqua elegantiora magis or- nata, & tot jam feculis probata ac fufeepta, neghgatis•, nolite veteres ab- jicere calceos antequam habeatis me- liores ; nolite alienis oculis, aliena fide intueri omnia; profeclo non efi necefii- tas quadam qua vos cogat, nec ideo capital commifijfe videbimini, aut da- mnari vos oportebit fufiidineas aut 3 4 ferricrepidineas infulas uhi vivos ho- mines mortui incurfant boves, fi no- vam hanc monflriflcam medicinam non religiofe fufcipiatis.Olim quidem Socrates, quodcunq; dixijfet auns •erat, O" Pythagoras altum flentium imperabat auditoribus; fcd hac tem- pora praterierunt; in natura palaflrd non flandum efl autoritatibus; in hac liberum efl unicuique ingenium fuum periclitati, quamdiu fuprema lex mo- net verita.s, ut in Republicd populi fi- lus ; in hac ingenuo fpiritu licet veri- tatem inquirere } C^r ut ille dicebat, parcereperfond, dicere de vitiis. Om libertate mihi quoque concejff Triurn - viratum hunc omnibus candidis ve- ritatis amatoribus fi flo , cui ut fucata meretrici fi detrahantur adulterini er in es 0° ornamenta adfcititia, ap- parebit quid nativi habeat fplendons. T H E S x S. I. 5 UT adrem ipfam fine ampliore ambage nunc accedam, quid Triumviratui &• gnificet, de nominis etymo haec pro- mittenda duco; quod nimirum haec appellatio a Triumvirisdedu&afit,olim Romamguber- nantibus.non inepta faneanalogia -fi enim con- fideres trium illud, quod perhibetur, humorii collegium, eorumqi in totum corpus divilurn, triumvirale imperium, commode Triumvi- ratumdixeris, & exemplum Helmondtii, qui duiiviratus aliquotjura dudumfancivit,quiqj egregie loletludere nominibus, optime fequc- ris. Quam vocis fimlitudinem magis etiam illuftrabisjfiCapitolii inftar tibi fit duodenum, fi Romana humoribus concederis nomina, comparando bilem Antonio , Auguftum hu- mori pancreatico, Lentulum pituitae falivali. Sed dices profeftomihil eft hic Triumvira- tus,quam bilis,pituita, melancholia Veterum, quas recentiores ut morborum caufas juxta cum veteribus credunt ? Revera quidem nihil funt quam bilis ex fellicufo fellis, fuccus pan- creaticusqui melancholiam xraulatur, pitui- ta inhaerens inteftino, quos praetcrnaturaliter omnium morborum volunt elle origines; lon- ge tamen difcedendum erat a veteribus, quod 11. 6 hi non tam immeafos libi de horum trium- viratu formafTent, conceptus. Fateor equidem, non deftruenda erant monumenta veterum ob nova nondum plane confirmata ; ea tamen ingenii fuit luxuria, is affediuurn impetus, ut non fibi temperare potuerintTriumviratus au- tores, quin hos irreconciliabili prorfus odio proloquerentur, eo quod horum humorum in duodeno, tanquampabeftra militari, con- curfus, effervefcentias, furores,non olfeciflent, quod non vidiflent Antonii, Augufti, Lentuli blandas in ftatu fano pugnas , furibundas in aegro. Audiamus fexcenta quae hi nunquam pa- trarunt facinora doluit aliquis dextro hypo- chondrio, doluit intellinis;, decubuit quifpiara febri tertiana, heu protinus furrexit decretum, fuccus pancreaticus miles importunus invitis hofpitibusin duodenum irrupit, ibiqueeum Lentulo 8c Antonio ( puta bile & pituita ) confli&um feu cffervefccntiani inllituit jufto majorem , unde dolores , unde febris; abfit enim ftatuere cum veteribus bilis 5c pituita: corruptiones,ac fi eodem modo pituita non a- cefcere pollet,quam fuccuspancreaticus;exer- cet quendam febris quartana,huic cerbero pra- tinus imputatur culpa, non veterum melan- choliae ; etfi fiihil obftet, quin hxc eodem jure III. praeternaturaliter acefcat in liene, quam hi in pancreate. Sexcenta potius illa quae in cor- pore noftro Hippoc lib. deprifca Med. fcri- bit,fi per fe extiterint,moleftia afficere, inflic- co pancreatico latere creduntur ; horum enim fi quaepiam fecernuntur, producit amarum, falfum, dulce, acidum ,inftpidum , acerbum, amarum calidum 8c acutum, falfum & cali- dum ; pituitae n. veterum falfe , infipidar, acerbae, acidae, dulces, vitreae, biles porraceae, aeruginofac, ilatodes.vitellinae, aduftae,atrae,in- ter caufas morborum locum non habent am- plius, quamqua negari non poffint & quotidie occurrant. Monftrofus magis deledlat fuccus pancreaticus; hicn. 8c Tuusadverfarius Anto- nius uterq-, gallo pythagorico aut pileo morio- nis limilis varias fu ili ne at formas; pancreaticus, eft acidus, efl dulcis, eft infipidus, eft fubaci- dus,fumme acidus,eft acido obftan te vulgari axiomate, contraria in eodem fubje- dlo eodem tera porc ineffc non polle. 7 I V. Sed agefis pellem detrahamus huic perlb- natoleoni ut appareat arcadicum pecus j pro- politiones,quas praemiflas volo,funt fequentes. In corpore noftro nullus effc fal acidus* nullus retorridusvellixiviofus. In corpore fano nil perpetua: acidi tati- repperitUP; Ratione falium nulla in nobis effer vefentia excitatur. Principia quae putantur bilis 6c fucci pan- creatici confiitutiva, non funt principia. V. Meras opiniones, fufpiciones, dubitationes efle acidis lalibus fuccum pancreaticu imprae- gnatum efle, acidum e (anguine in hunc diri- gi, acidum falem in fanguineexiftere, acidos- fales in nobis effervefcere, fi omnes falis acidi perpendamus difficultates, tum qua faltum qua acidus efle perhibetur qua enim fal eft nondum hadlenus confiat, cujus generis fit fal acidus, 8c qua ratione a vulgari Chymicorum principio difiinguatur, 8c an ejusfitexiftentiaj: nulli n. Philofbphorum aut Chymicorum, ex- cepto fblo Helmondtio , primam ejus fecerunt mentionem. Adeoque dicant illi qui toti in fermento funt, ubi fal ille acidus lateat •, profe- rant vel tantillum falis acidi experimentis ex humore pancreatico edudli, adeoutfenfuum teftimonio evincere queant 8c filem illum efle 8c acidum ; exhibeant illum oculis noftrisper deftillationem aut aliaratione extradlum ,8c magna protenus ejus tolletur nobis fufpicioj quamdiu enim nec guftare poflumus, nec agnofeere & falem efle & acidum, habemus iUumproente rationis, opinionibus, fufpicio- nihus mirifice nato ac concepto? Nullus fal acidus reptritur in toid natura’, quicquid Helmondtius de iule etiam acido lonmiet. Infulfus effc cum falem acidum ftatuit, cum aciditatem in fale fundatam ere • dit, nunquam enim probabit: plurima qui- dem faporem falinum acidum relerunt; funt jfalia herbarum eflentialia, eft fal acetofe, cujut tamen aciditas male fali adfcribiturjfalia n.hscc eflentialia revera non funt falia, nec in nume. rum falium magis referri poflunt quam vi- dbriolorum St aluminum ge nera 5 funt enim hacc corpora tantum filiformia, non v. falia, nifi improprie,appellanda, eb quoduftapofl ebullitionem multum relinquant capitis mor- tui , 8c quod ex divertis pnneipiisfint conflata, ut ex deftillatione illorum fatis liquet. V I. VII. Acfpedatirn quoad fpiritus acidos per vul- canum ex hifce extrados, ex horum aciditate male acidum falem conceperint. Sic fpiritus viflrioli acidus licet fit, nunquam tn. artifex feparabit ex eo fubftantiam falis acidi faporem 8c naturam referentem ; non enim magisflm- plexeft hic fpiritus, quamipfum erat vidlrio- lum , St quomodocunque etiam coagulatus hcterogeneum a fale corpus femper praebet neque ex iplb aceto extorqueri poteft m ica falis 10 acidi, utpotc ex quo per defli illationem nil mfi genuinus feparatur tartarus; nec ex fpiritu fa- lis communis acido ; mechanice n. qui con- trarium tuentur, offendant ex his fpiritibus fe- cretosfales, nunquam v. offendent; mon(lira- bunt aceti fixatos fpiritus, monflrabunt fpiri- tuum cum corporibus coagulationes non v. fales. Spiritusaceti quamprimum atfionefu£ aciditatis vel minium , vel corallia,mordendo attigerit, coagulatur confcff imverum hi ato- mi coagulati nonfunt aceti fales; fpiritus ace- ti faletartari imbibuntur tam avide, ut unica libra falis tartari 30.. ffcophas aceti in aquara poffit convertere infipidam, nulla tamen fub- tilitate quis arguet effe aceti fales e tarraro fuf- ceptos , fpiritus viftrioli acidus & volatiliscoc- rofb mercurio condenfatur in alumen ab Hcl- mondtio deferiptum , verum hoc lal fpiritus vidfrioli nulla ratione meretur dici; Nemon. chymicorum ignorat,hos putatitiosriileffe nili fpiritus ipfos fupra metallum vel alia corpora condenfatos, qui per deftillationes rurfus a cor- poribus fuis abftradh idem fiunt, nempe fpiri- tus, quod erant ante, licet interdum magis ignei reddantur juxta innatam particularum fuarum propenfionem ad varia objedfa diver- fimode fe mutantem Quod fi in fpiritibus acidis nihil fit falis VIII. addi, multo minus in fucco pancreatico natu- ra dulci; huic n. tantum falis acidi inerit quam vel melli, velfaccharo vel,vino. Defhllantur ex meile , faccharo & therebinthina fpiritus acidi,fed nemo fagaci ratiocinatione nobis pro- babit id per quod fpiritus hi acefcunr,effefa- lem ; aciditatem acquirunt vina ad corruptio- nem fe difponentia, fed nullo argumento con- firmabitur fieri id propter falem vino & aceto miftum; nam ex hifcefingulis qui granum fa- lis acidi per artem eduxerit, huic falinam in medio mari erigemus columnam* Praeterquam vero quod falfum fit, quod fucci pancreatici aciditas in fale acido tanquam non ente fundata fit, mille cceteroquin habet hic difficultates quibus circumleptus cft ; fa- porem n. ejus/em per eiTe acidum fufpicio efl:, nam obfervatur dulcis, femper fer- ine iniipidus, nunquamfummeacidus, Scin ftaru fano non foium decfi: ei adlivitasacidita- tis omnis, fed qualitas etiam haec omnino de- fideratur. Neque quicquam acidi e fanguine in hunc dirigi probari poteft, haecn. fufpi- cionum maxima efl fufpicio; concipiatur illud acidum tam blandum ac mite quam poffit concipi, nunquam erit tam mite ac blandum, quin naturae fit prorfus inimicum. IX. Adeoque contra Helmondtium 8c omnes ejus affcclas pronuntiare non vereor, nihil aci- ditatisin flatu fano perpetua?repperiri ; omnia acida fingulari inimicitia toti natura? adverfa; tota enim hxcin triplici fuoconfiderata regno dulcibusvidetur dele<£lari,dulcibus nutriri,dul- cibus conflarejhabent proinde ut metalla Tuam dulcedinem , vegetabilia Tuum faccharum , ita animalia fuum lac 8c fanguinem, quibus nu- triuntur & conflant, quibufque contrariafunt & penitus adverfa acida. Acidi enim fpiritus omnes metallorum nativam dulcedinem in-» vertunt , vegetabilia deflruunt, fanguinem coagulant, corumpunt, motus 8e ebullitiones,- fermentationes,pugnas,in animali corpore fla- tim excitant, neque affumpta quidem intra nos perfifleread minimum temper sfpatium pof- • funt,quin a calore edomentur & dulcefcant. Aufim dicere aciditatem in tota natura cor- ruptionis principium monflrare & totius diflb- Jutionem. Sic vegetabilium fucciputrelcentes- aciditatis faporem & acorem praefe ferunt; fic vina 8t cereviflx ad corruptionem tendentes accfcuntomnes; manifeflo indicio,aciditatem primam ad corruptionem effe viam, Stob id toto genere natunj infenfam. XI. Nec video qud probabilitate flatui polTit cum Helmondtio acidum flomachi, 8cco£tionem acidis perfici 5 cumenim dulcibus nutriamur Sc Hippocr. 6 epid. dicat juftum efle prout fe habuentalimentum, ita&cquod forinfecuseft fequi) fintque adeo carnesnobisdulces, medul- la dulcis , fanguis dulcis, glandule dulces,liquor nervorem dulcis ,8c iifdem, utdidlum eft, nu- triamur dulcibus, quibus conicamus, nimirum undluofa 8c dulci fubftantiaper fimilem quo- que humoru coitionem abfolvi polle credibi- le eft. Nec opus hic eft reciprocis acidi & lixi • viofi falis argutiis; prima fub dentibus coilio cremorem ftatim chylofum profert fola faliv? imbuitionefubailum abfque ullo acido, nec acido porro flomachi opus eft 5 fblo falivg afflu- xu,fola inquam faliva.illo natura: temperatifli- mo ac dulci menftruo, adjuvante praecipue ca- lore innato praecipuocoilionis inftrumento, in. chylum converti poffunt, nihil ad hanc rem conferentibus acidis 8c lixiviofis ut peregrinis- naturae hofpitibus. XII. XIIL Sufpicor itaque tam confidenti commotus fufpicione quam qui contrarium opinantur, nihil acidi in ftatu fano naturam tolerare j nihil acidi ad fundliones feliciter abfblvcndas con- curre, fatete jam olimHippocratc,omnia acida 14 nervis inimica, imo toti naturae eflc inimica, nec intra nos abfque infigni alteratione pofle perfillere ac morari. XIV. Etfi vero aliquando acidus guftatus fit fuccus pancreaticus, etfi talis per vitrum quandoque e- mulfus.nihil tamen arguit ;profedio hsec ab ex- ternis fenfibus nata fufpicio facile tolletur no- va fufpicione,qua fufpicari pofTumus morbida fuifle membra, e quibus tanta dexteritate de- promptus hic fuccus, aut per moram eum alte- rationera ejufmodi fubiifle, quemadmodum multarum 8c quidem momentanearum muta- tionum caufas deberi videmus calori „ frigori, morse,motui, aeri Sic pituita per aerem ia- fpiratumfit vifeida & acrisinterdum,qu£ante- ii fluida 8c dulcis erat} fic acida intra corpus no- ftrum aflumpta calore & motu dulcefcunt} & qui viciflim fuccus pancreaticus exemptus ca- lori fiemotui in acorem degenerare non pofletSc praefertim per moram ,ut manifefte ia extrava- fato fanguine apparet,qui acorem quoque con- trahit per moram, dum particula: ejus ad cor- ruptionem fe difponunt. XV. Pluri ma quidem peregrina acida infla- tu praeternaturali non negamus, fed haec in na- turali fucci pancreatici aciditatem nullo modo praefupponere pofTe arbitramur; quodfienim ai praeternaturalem flatum oculi intendantur, iofiaitaacorem demonflrarint, ex quibus non 15 flatim naturalis flatus conditiones inferre poffu- mus,aut concludere femina acoris jam praeexti- tilTe in iis quae de novo prius fiunt ac generantur prester naturam,non per apocrifin Hippocratica, fed per totalem aliquam humoris tranfmutati- onem & particularum inverfionem. Nec un- quam eo nos inducet fhilofophia intcftinalis nova opinionum Scfufpicionum fuarum haere- fi, ut ftatim reiinefle credamus > in quod illa praeter naturam fic enim in alimen- tis fecundum naturam extarent femina lum- bricorum, vermium, afcaridum,eo quod haec nonnunquara in lumbricos Sc afearides muten- tur pnjter naturam, quare abfurdiflimaefl a pr§- ternaturali flatu ad naturalem argumentatio. X VI. Tandem qui humor pancreaticus omnes eva- ferit excrementi conditiones, qui pancreatica il- la putrilago ad tantam puritatem exaltata erit ut fere pro anima altera haberi poffit ? qui fuffi- ciens ille erit fecundum proportionem Tuam ad cftervefcentiam concitandam , cum non nota- bili quantitate affluat, nec femper inintefli- num delabatur f 8c quieffervefeentiam ille cau- fabitur, qui nullo fpiritu acido impraegnatus eft, Scquid ejusa fpiritu animali temperatura arguit, cura hac non opus habeat, & per fe dul- cisfitf curnon comminifcuntur vel extollunt pari jutefucum lienalem, cur non fingunt-fiic' eos cerebri & cerebelli mirabiles ne fblum inter ftercora Scmefenterium philofophentur? Prodit£//AalterumTrium viratus membrum, tot quoque! Deusbone!opinionibus,fufpicioni- bus, dubitationibus, nata, concepta, plurimif- que centauris, chymeris, fphyngibus, larvis umbratilibus inftru&a , quibus fi non monftro- fius certe aeque abfurdum eft falem inhachxi- viofum.velut fulminantem Jovem in cuftodid, haberi, Ipiritum volatilem mercurio fimilem, oleum, lixivium, & paucam contineri aquam. XVII. XVIII. Inprimis fal lixiviofus plura involvit dubia ratione principii, ratione falis, ratione lixivii; falem enim hunc retorridum qualem calcina- tio aut reverberatio exhibet diutina, principii inftarin animali corpore, in humoribus noftris exfiftere, 8c ad biliscompofitionem naturaliter concurrere nnnquam probari poterit. Qui ali- quando falem lixiviofum ex cineribus Ibllici- tarunt, 8cvi ignis plantarum combullcrunt ci- neres, id concedent, al kalia feu lixiviofafalia fola ignis vi liqnefa&iva generari, produci, nec form aliter antea praeextitifie, fed fieri creman- do. At talem ignem in corpore naturali reperiri calcinationi Se reverberationi fuffi cientem pro- bent qui pro parte falis retorridi funt, probent quoque deinceps qua ratione hic fal feparetur, fiitretur, coaguletur, fublimetur, circuletur in nobis, Scliquidem mero fornacum fumo ine- briati 8c cinerum nube involuti funt, offendant quem in nobis putent furnum reverberatoriu, m quo ignis tortura incinerari pofTit bilis ; nara falem quidem retorridum in inciaeratd 5c combufta bile concipiant neceffeeft, non vero in naturali acbenedifpofita, eo quod hic ex in- einerata tanquam ens novum ab igne prius pro- duci debeat. Quod fi objiciant falis lixiviofi exiftentiam in corpore manifeftam.eo quod in urina hic pep deflillationem facillimo negotio fequeftretur, ut non opus fit magna calcinatione; refponde- musfalem illum urinae diverfum afalc illo re- torrido diutina calcinatione 8c reverberatione edudlo, qualis pro principio conftitutivo bilis- habetur; deinde, falem hunc volatilem acredi- nem fuam aeque ab igne potiri ac coeteralixi- vialia, quod fequenti experimento confirmo, fi enim librae aliquot urinae exhalationi per fb- larcs radios exponantur ,h£duIcidimos quidem exhibebunt cryfbllosSc volatiles; deftillata v. a- lium prorfus ab igne expreffum acrem dabit falem volatilem 8c fixum quendam infoecibus relinquet, manifefto indicio, falem omnem lixiviofnm fblius igniseffeeffedtum, non vero XIX. 18 apparere in urina, aut in ea ante extitifle, nec in corpore animali poffe concipi, nili per magnam aliquam mentisalkolizationem. XX. Plurimae quoque difficultates ratione falis oriuntur, fi confideremus falem hunc retorri- dum utfalem , an ille falis acnonpotiuslixivii mereatur nomea Si enim falPhilofophis di- catur, cui corpuseft fimplex, quique proprie- tates faporem, colorem, odorem in igne fervat illaefas; velut in fale communi videmus,utique ab hac quidem regula & norma falis multum defledtere lixi viofum experiemur. Hunc enim, adeoque omnia lixiviala 8c alkalia ex quocun- que etiam corpore edudta,non effe corpora fim- plicia, fed compofita & potiffima fui parte (ut germanice verbum fbnat) al kaal fequenti ex- perimento probo. Aliquando enim quatuor libras falis tartari per triduum magno igneuffi, ut fali fuum fluxum adimerem & aptius redde- rem extradtioni. Finito labore duas libras 8c un- decim lotones recepi,non in forma falis fed vitri fine fapore. Contudi & aquaaffufa inde fepara- vi terrae albae libram unam & undecim lotones. Accepi falis libram unam,cui fpiritus vini ru- bedine extraxit remanente oleo nigro, quod fo- lutum in fontana Se filtratum multasnigras foe- cesdepofuit. Solutio incodta novum fal dedit Scillud novas foeces, donec ex illatandum unci? 19 tres remanferint, quae eodem modo potuiflcnt infoeces nigras converti. Ex faleper fpiritum vini exlradlo idem proceflus foeces nigras infi- pidas produxit, ut totum faltartari nihil aliud videatur ede , quam talis alba & nigra terra combuftibili falledine ditata. Nullo ergo mo- do Talem ab his foecibus diftincfhim 8c libera- tum obtinere potui, manifefto hinc edoftus ar- gumento , omnia alkalia effe corpora compofi- ta 8c terrea, 8c nulla ratione fimilaria. Deinde non retinent Tuum faporem 8c coeteras proprie- tates lixiviofa corpora; fi enim paululum inten- datur ignis, ratione terrae ipfisadjun&ae vitnfi- cationem Tubeunt, a qua nullus ad falinam na- turam datur regreflus, quod in Tale communi videre non eft: ut proinde hinc appareat, quam male 8c incongrue fal lixiviofiis appelletur, qui multum recedit a natura falis. Quae praeterea ad bilis conftitutionem con- currere putantur, aqua nimirum pauca, fpiritus volatilis mercurio fimilis, oleum, ut de his cer- tus eflem principiis, quod fequitur in bile expe- rimentum feci, 8c ex bde bovina fex uncias cum dimidia pendente e veficafua exempta, le- ni cinerum calore deftillata accepi uncias quin- que cum dimidia 8c drachmas duas aquae infi- pidae ; cujus quantitate ftatim docebar falfum effe, quod quidam le paucam faltem in bile XXI. 20 aquam reppcrifTet fcnbaflt. Au&icri deinde igne afcendebant drachmas duas fpiritus volati - Iis; remanebat terra nigra, fpongiofa, folubilis, & amara inftar aloe drachmas tres pendcnscum dimidia. Hasc deftillata forti igne ex arena refolvcbatur in oleum nigrum , craflum, dua- rum drachmarum pondus non excedens; re- manebat ternj nigras drachma una & grana xvi, quas ufta 8c foluta in aquam dabat forupulum unum 8e grana tria lixivii. Quod fi jam perpendamus hoc experimen- tum , quid m bile fit aut non Iit, quid ve opinio- nes vel fufpiciones fint, licebit concludere. Aquae imprimis parum addunt retorridi pan- creatiftae pro diluendo forte lixivio : fed perpe- ram dicunt lixivium ipfum pauca aqua efle di- lutum, cum maxima aquae quantitas fit in bile* fuerunt enim lotones undecim 8c drachmas duas aquae indeftillata bile bovina, fecundum quam proportionem in humana notabilem quoque aquae quantitatem concipimus, de cujus ufu aliterphilofophandum fuiflet; quidenim opus tanta aquae copia, nimirum undecim lotonibus 8c drachmis duabus, pro diluendo fcrupulo uno 8c granis tribus lixivii ( male enimlalem lixiviofum idefl: lixivium ipfiim dicunt) fu- peradduntfpiritum volatilem, Scmercurio hunc affimilant , nec exponunt proprietates hujus XXII. imer curil, quain re conveniat 8c qua item di- flinguatur a mercuriis reliquis, nam varius ille diverlis rebus naturalibus ineft. Admifcent quoque oleum,eo quod flammam bilis conci- piat, quam deberi oleo opinantur, fufpicantur $ at vero drachmae duae olei fex unciisaquse dilu- ta ardebant adeo vel incendentur!1 mirum fane; potuiflent,ut faciliusflammam conciperet bilis, ftatuerein ea butyrum,aut aflumere inter prin- cipia fua picem vel combuftibilem aliam fub- ftantiam. Sed quale genus olei in bileconfti- tuunt? quod ego quidem deftillatione accepi fuit nigrum 8c craffum, ut ipfe dubitaverim, anne hoc principium ex aliis adhuc principiis fuerit conflatum ; cujus porro cum fale quae mixtura ? an quod terra illa nigra fpongiofa in- ftar aloe amaricans in aqua folveretur id magis per oleum fiebat quam per falem ? puto per oleum j nam terra refidua aboleofuo feparata non eratfblubilis.Ubi demum falretorridus3ubi ille repperitur?forte in cerebro inter opinionum acfufpicionumdumetanatusac conceptus eftj quid hoc parum arguit lixivii fcrupulusunusSc grana tria, quibus multo adhuc minus in nobis erit ? credemus ne granula aliquot lixivii fuffi- cere tantis tumultibus 8c effervefcentiis exci- tandis, credemus ab his pendere mirabiles bilis &in corpore & extra corpus operationes? Haec 22 faltem exponenda edent clarius Sc abfque fufpi • cionibus illis, quibus credenda hsec myfteria, nehaberentur pro entibus rationis, pro mentis alkoliationibus, pro illixiviatis fufpicionibus, pro vocabulis nudis. XXIII. Vkuitofum humorem tertium Triumvira- tus membrum ,quem naturaliter 8c quidem femper in inteftinis tenuibus, ad qu$ defertur bilis, contineri ftatuunt Triumviratus patroni, (quamvis quoque non femper appareat, nec adeo multis exemplis in praxi ejus exiftentia confirmari poflit) non omninbnegamusjquem - admodum negari quoque non poteft bilem per meatum choledochum ad inteftina profluen- tem ei fepius fecundum naturam mifceri j id enim docuerunt 8c veteres. Nec dubitamus admodum, quin bilis affluens chylo in inteftinis novam aliquam fermenta- tionem excitet, quamvis certe non adeo mul- tum fermentationis opus fit addi chylo in inte- ftino, utpotequi fermentationem fui nadhisin ventriculo nondum eam depofuerit delatus ad inteftina. XXIV. XXV. Omnem vero effer velcentiam , ratione falis lixivioli & acidi, negamus, hos enim in corpore non exiftere cum fufficienter demonftratum 25 fit, omnis eorum efferveiccntia quoquede- fpumata eft, neque funt amplius, in liatu fano, motores humorum 8c {anguinis, caduntque virtutes & munia trium viratus,ex quo tandem anima deducenda foret, uti fuillo generi falera pro anima datum dixere veteres. XXVI. Ex quibus igitur allatis agnofcant Trium- viratus patroni &ftru&ores,quam hujus flabilis ac firma conftrues, qualis perpetuitas fit coe- li hujus mteftinalis, & ineo depidti trianguli, quam firmo cerberus eorum triceps innixus fit fundamento. Affundant plus inpofterum aquae lixivio& bili,ut praefertim mitefcat ipiritus ille acidus,quo effcrvefcente ejufmodi monftra or- bi obtrudunt j quantifper firmioribus admini- culis Triumviratum, Scineo effervefcentiam inteftinalem non firmaverint, rebus in Medi- cina novis moliendis, aut antiquis obruendis, ineptus erit. 26 COROLLARIA. I, T TNa anima eaque tota in qualibet parte, \ unus fpiritus gubernant corpus; ac caf- dem, quandiu vivit animal, edit operationes, unico fpiritu vitali adiuta, modo eadem habeat inftru- menta decenter conformata. II. Unicus liquor eft in venis 8c arteriis fanguis, humor unicus, qui nec alius circa vifcera, nec alius in habitu corporis deprehenditur. III. Non lac laifti xque fimile eft, ac lac ipfura fanguini in cflentia ac materia; defertur quoqcad mammas per arterias thoracicas, non pernervos; colorem vero album a fermento dulci acquirit mammis innato. IV. Quod fanguini innatat,antiquis putatum fe- rum, liquor eft fanguini fitnilaris; ejufdem eft cum fanguine natura:, prompte fup ignem coa- gulabilis jiifdem conflat partibus quibus fanguis; eundem etiam cum fanguine obtineret colorem, fi modo per digeftionem caloris fufScientcm matu- ratus effet. V. Ipfa rubedo in fanguine non efientialis eft fed accidentalis; hanen. fanguis a colore tantum &c motu acquirit, nihil ad harc conferente vifcerum fermento, adebqueabaffumtis varie alterari poteft fanguis, quemadmodum obfervatum eft in iis, qui multo laifteiifi fuere ad curandam podagram, ex quorum venis lafteus fanguis eft extraftus. VI. Non bilis, non pituita, non melancholia ef- fentialiter ac diftin&im in fanguine funt, nec funt ejus partes confuturi,■x, fed cruoris faltem recre- menta, qnx continuo ab ejus rnafsa feparantur. Qui n. fanguis ex iis conliaret, qux natura ab illo repa- randa Itudiose curavit;quin ex illis potius conflatur particulis, quibus in partium nuuitione opus eft. EPISTOLA AMICI ad AMICUM. 27 r«f| Ir Clarijjlme. I Qpo die nuPer ni ihi fignifica- Ve»N >as’ Medicum quendam Parifien- fem contraClar. Sylvii Triumvi- ratum Intelf inalcm edidifle librum,non multae dodtrinae, fed multi fermonis, eodem aliud agens incidi in Difputationem Inauguralem Groningse habitam, qua idem ille Triumvira- tus,vulgo nunc ita didtusjmifere vexabatur.Su- biitftatim animum cogitare, chartas quas vi- debam, forte novi Phoenicis, non Arabis qui- dem , fed Groningenfis cujufdam, atque ex nupere defundi i cineribus rdeminati prae nun- tias effe ; fed 8c memorid tenebam illud Sene- cae in Epiftolis, Maturant eximia ipfn raritate commendare , magna non ni fi ex intervallo ge- nerari , Vhccnicemquc femcl anno quingeni efi~ monafei. Condemnavi itaque priores cogita- tiones, magilque confirmatus fum me male fufpicatum fuifle , pofrquam unam atque al- teram Difputatiomspaginam legi. Humilem ubique 8c iere implumem deprehendi alitem, pennifque nondum fubnatis nequicquam alas concutientem : Et tamen ex obfcuro pluma- rum , qua; hinc inde excreverant, colore,faci- le colligebam, non efle ex nobilium avium genere, nec mereri qua: pro Groningenfis il- lius lobole habeatur. Qualis qualis Groni ngen. 28 fis ille fuerit, quantis etiam cunque erroribus obnoxius, fane laus ipfi fine injuria tolli non poteft, ingenio valuifle, inftru&umque fuifle eruditione 8c do&rina, non fblida qui- dem multum illa, atque in homine Philolb- pho expetenda, multifaria tamen, Sccolledla- nea,fuflultaque memoria illarum rerum, quas ex aflidua variorum librorum lectione tumul- tuarie hauferat, qu£ quidem nunc fere fblaa- puddo&os obtinet. At nofler ille qualis efl? Hominem dicas fine ingenio, line arte, fine literis, judicantem de rebus quas non intelli- git, infultantemque in immere ntes fine acu- mine ullo, fine au&oritate, fine lepore. De modo ejus feribendi obfcuro confufoque , quod quidem Doftrinam IpeClat, nunc nihil dicam. Dicam tantum, illum nec intelligen- ter, nec Latine', nedum ornate, fcnbere, tur- pefque Barbarifmos, pravas vocum conftru- Cliones, ineptasplane atque ridiculas tranfla- tiones crebro intercurrentes, Contradictiones denique, Paralogifmos, Conclufionefque ma- le deduftas, hujufque generis alia in Scholis difcenda,fatisarguere, illum, qui fcripfit, a te- neris Grammaticam, Rhetoricam, Logicam, cxterafque artes humaniores, ut inutiles atque infra fepofitas,defpexifle, & breviori, magi fi- que regia, fi Diis placet, via ad fublimiora {lu- dia a fias deduftum fuifle. Poflem pluribus 29 probare quae dixi: Sed nimium temporis po- nendum mihieflet in partium lingularum de- du£lione, & properandum mihi praetereaert ad alia majoris momenti. Pauca tamen addam, ne gratis haec dixifle videar. Pertinet huc Trium- viratu* defendenda infrontifpicio. Troaemium per dE. p. i .Saltem pro Tantum,^(iim,Quoadt pro Quodad, Caufare pro efficere,Th. 16. infiar cum Nominativo, ut infiar aloes bis Th. zi, 8czz. nequis in Typographum culpam reji- ciat, Pancreatica Tutrilago Th. 16. Conflrues pro Strues Th. z6. dixeris, fequeris,pro di- xeris, cr fequutut fueris, Th. i. in fabulas tranfcendere in prooemio, Socrati tributum uvrof e Bilis, cr Succi ' Pancreatici Confiitutiva non funt Principia. En Tibi Scita Philolbphi noftri. Sed pace il- lius liceat mihi dicere, .nugarum eflepleniflx- ma. Ut nunc non dicam, fuperfluum efle ne- gare, nullum eflc Talem Acidum Lixivumve in Corpore noftro, cum quis Hlose Natura p- mniTuftulerit;ambiguapr£tcreaeftprirnaPro- politio, ut reliquce omnes. Poteftenim.fi quis Sophiftam velit agere , itaintelligi; Nullum efle Salem in Corpore noftro purum,talemque qualis ex rebus Chemica arte extrahitur : vel. Ex partibus Corporis noftri nullum Salem Aci- dum , aut Lixivum , ulla arte pofle extrahi. Sed fraus ifta tam craflaeii, ut a quovis ftatim 40 detegantur. Si enim priori modointeffigat,ut rta intelligere apparet ex Th. 18. aliifquc, nul- lum habet contradicentem ; fin pofteriori mo- do, falfiflima eft, etiam ipfoCaflio confentien- te, licet deinde videndum fuerit, an Corpora il- la , quae ha&enus Salia didtafuerunt . Salia fint, ficque re£te in poftcrum quidem Controverfia alius erit loci. Ia Secnnda lu- luditurin vocibus perpetu£ Defendam contra Caffium,8c contra quofi- cunque voluerit, perpetuo Acidi aliquid efle in Corpore noftro ; Sed iftud Acidum perpetuum efle, nec confumi, adcoque non opus habe- re in cujus locum aiiud reponatur, hoc vero non putaverim ulli unquam in mentem ve- nifle. Tertiam libenter concedo, ipfius Defini- tionem Salis lequutus. Sufficit enim illum Effervefcentias in Corpore noftro concedere, redteque habebit omnis Sylviana Theoria. Caeterum an illae ratione Salium excitentur, five aliarum rerum , non magnopere opus eft excutere, cum, fi ille nolit Sales appellare Cor- pora, quae reliqui ita appellant, utrifque pu- to hoc integrum efle, nec faciie decidi pofle. Ultima Propofitio nullo modo ferit illos quos petit. Erfi enirn maxime concedamus, ex Bile 8c Succo Pancreatico pofle obtineri omnia illa quae Sylvius vult, tantum tamen abeflr , utpropterea illa Bilis Se Succi Pancrea- tici Principia Conftitutivaeffe quis voluerit, ut ne Principia quidem fint proprie ile didta, cum Corpora illa fimplicifikna non fiat, & prae- terea non neceffe forte fit aliquid ex iis compo- fitumeffe, in qute refolvitur. Puto mcconle- ciffe totum negotium, nec alia refutatione opus effe. Et tamen cum inceperim, quod fuper- cfh Dilputationis , pertexam , oftendamque, ea, quae ad illuftrandas Propofitiones praemif- fas addita funt, obfcuriora effe, quam ut illis quicquam lucis adferre poffint. Sed priufquam ad Controverlias circa Salem motas pergo, o- perat pretium fuerit, illius Definitionem exa- minare. Habetur illa Th. 20, cum in initio Difputationis ponenda fuiffet. Sal , inquit, Phiiolbphis dicitur; At, quid dicitur, Caffi, loquere ; nillum enim Definiti genus addide- runt Philolophitui. Libenter in tui tuorum- que gratiam intelligerem vel Ens , vel Cor- pus, vel tale quid,loco Generis pofitum ; fed ob- ftat Pronomen Relativum Malculini Gene- ris, monetque 5/d«»>jfalfum dtjnfla- 47 tafanonon folum deejfe ei Activitatem acidi- tatis omnis, fedqualitatem etiam ifiam omni- ko deftderari, (ccnfiderahic, focLs, ineptiffi- mamexpreliionem Scphrafin,) Falfum deni- qaecft, nonnotabiliquantitate affluere, nec femper inintsjlinum de! ibi.Th. 16. Argumen- ta vero, quibus contra Aciditatem Succi diipu- 'at, nullius momenti font, etiamfx Experien- da non refellerentur. Nonpottfi', inquit, con- [api'Acidum tam mite ac blandum, quin Wa~ ■ arxfitprorfta inimicum. Itane ? Cur ergo A- :ida cum Alimentis mediocri quantitate ai- urr.pta non tantum non nocent,fed Scprofunt? dur a Medicis quibufeunque, 8c cujuicunque betae cum adjuvandam ventriculi, viicerum- u. coifco&ionem, tum faepe adulterandum. 48 roborandum que quotidie cum fucceffu dantur? Cur non tantum in febribus ardentibus, variif- que morbis, fed &in limitate, poli: motum cor- poris* ad xltum fitimve leniendam exhibita adeo corpora reficiunt,fumentibufque gratiffi- ma funt. Non mihi credo, harc a Medico pofle negari, cum vulgo nota fint. Sed fatetur tan- dem in fin. Th. io. aflumi ~4cida, attamen fubjungit, illa itura nos perfifiere ad m nimum temporis [patiunt non pojfe quin h calore edo- mentur, dulcefcant, ne nimirum , quod antea dixerat. Sanguinem coagulent, conum- panl,motus,c* ebullitiones,fermentationes €?* pugnas in Animali corpore ftatim excitent. Li- cebatClar. Syl vio dicere. Acida in corpore no- ftro edomari, & dulcefcere, cum Salibus Lixi- vis inftru&us fit, qui Aciditatem concentrare, ut loquuntur , brevifllmo tempore poffint. At Caffio non licet, qui hoc a Calore vult fieri, Hic vero fidem ejusteftor, dicat, fi unquam Spiritus Acidos fine ulla additione,So/o Calore, dulces'redditos vidit, aut ab aliis fadlum audi- vit ; dicat, quantum tempcrisegregia illa, fed tx Jiofa, operatio requirat. Scio, qui per tres menfes, fcio qui diutius Spiritus Acidos in Di- geftionis calore reliquerunt antequam dulcet cerent. Certe dum Caflius hoc momento fieri in Corpore credit (olo calore, majori jure illum exagitaret, juberetque, ut Furnum , 8c varia ac hanc opctationem nccelfariain corporenoft.ro oftenderet, *iti illefumma injuria hoc abillis pofcit, qui efle in bile Salem Lixivu dicant eo- dem fenfu, quo vulgo, Se rene, dicitur inefle in AbfinthioSal Fixum,in Vino SpiritumVini, in Cornu Cervi Sal Volatile,utut ad horum pro- ductionem deinde igne opus fit. Quae deinde de triplici Naturae regno ejufque alimentis dulcibus, noxa vero ab Acidis metuenda dicun- tur,refutationem non merentur ■,ut nec illa, de corruptione vinorum & Cerev’fioe adfert, ut taceam,me jam prolixiorem fuifle quam volu- eram. Sed tamen permitte mihi, vir Cla- rifiime.utadTh \p.aliqua notem. Nam quod Th. i4.morbidis animalibus 8c momenteamu- tationeAciditatem Succi Pancreatici, quam in- vitustandem concedit,excufare conatur,ad ilud non reipondebo,cum alibi hac in re ipfifatis- faClu fit,dummodo illi 'rationibus fatis fieri pof- iit. Tantum veroabeft , utinillisacquieica*-, ut immani quodam i£tu folveretentet nodiiGor- dium, quem ne£ti fibi , veterum Audloritati- bus tantum tnbnenti.exHippocrate viderat.Sed quomodo lolvitr Videamus; THonpofifiumus, in- quit, concludere, jam prxexftitif- fe iniis,qu8c a praeftantifli- misPhilofophisdefenfa, Animalia non nifiex femine quaeque fuo generari: prodiitque jam Florentiae Clariflimi Redi Liber de Generatio- ne Infedrorum in iquo Audior dodtiflimus probat, nullum Animal, nili ex alio Animali, nec ex planta corrupta,generari. Atque fic Ca f. fius aliis argumentis indigebit contra illos, qui Syncrifes atque Diacrifes in corpore fieri pu- tant, redliufque difeere debet Hypothefin il- lam , quae varias Corporum Metafyncrifes, 6c Texturarum mutationes fupponit. Male nam- que intellexit illam Caffius,cum Humorum to- tales Tranfmutationes, &. Particularum In ver- fiones animo concepit. Suppofitis minutis Cor- poribus , 8c varie motis,non difficile eft conce- ptu, fi illa vel figuram, vel fitum, atque conne- xionem , idque varie,mutent, proditura alia fa- cie,novifque attributis lefe oftenfura. habetque ifta confideratio tantum in phvficis utilitatis, uc inter nobiliffimas reputari poffit, maxime, cum 8c Artifices noftri ea fola multa prasclara, 5c admiratione digna prasllare poflint. Sed illa quas a litu particularum atque figura pendet mutatio,multum abellatotaliillaTranfmuta- tione j&c Particularum Inverlione, quam Cae- lius fovere animo videtur j nec, li Natura illo modo varie Corpora immutet, putandum pro- pterea ell, Syncrifm atque Diacrilin amplius locum non habere, quin potius credendum, cum Nat urse a&iones tam variae lint tamque multiplices, illam jam hoc, jamj, jam u- troque, vel pluribus modis opus habere, ut illas perficiat. Et fane tam illuftria funt ubique Syncrilis & Diacnlis Corporum documenta, ut naturas opera ignorare debeat, qui illas tol- lendas putat:nec,qui contra Chemicorum fepa- rationes ingeniole & do6le,fupra quam dici po- teffc , difputat, Nobiliflimus Boyle inlceptico fuo, aliud vult, quamutollendat, nondum ab illis eviflum elTe, Separationes omnes, quas jaflitant, tales revera ellej cum fsepe dubitari poflit,annon potius Corpora ab illis produdla fub alio tantum habitu appareant, quam ut cxllitcrint ea forma in concretis, quo nobis, Analyli fa£la, apparent , utque ignis ope ab aliis , cum quibus permilla erant,corporibus fecreta fuerint. Quod quidem uti veriffimum cft, ita quoque ab altera parte Vir Nobilifli- mus nunquam in dubium vocavit Syncrifes & Diacrifes dari, quin nec plane negavit, Cor- pora quaedam,mediante igne ab aliquo Mix- to elicita, non Materiae tantum ratione, fed 8c aliis attributis, jampotuiffe in Mixto exiflere; cum Concreta dentur , quae priufquam igni exponuntur, plurima documenta dant, eorum alia Sale , alia Sulphure abundare. Ex quo jam facile colligitur, quid ftatuendum fit de iis difficultatibus, qux circa Sales Lixivos Th, 18. moventur. Ut enim non repetam quod jam antea innui, eodem jure a Recentiori- bus poffe dicijinefle in Bile Spiritum Volatilem, Salem Lixivum, Oleum, 8cc. eo quod de- ftillatione poffint illa ex Bile elici, quo vulgo ab omnibus dicitur , Plantam v. gr. volati- libus aliifve particulis conflare 5 injurius etiam eftCaffius, dum negat, effeea, qux dixi, in Bile, eo quod igne opus fit ut extrahantur. Utut enim ignis multum fortaffis conferat ad illorum produdlionem, nefcirnus tamen adhuc quid & quantum ignis ad hc ■ agat, valdequc fufpedlaeft Vis illa, ignis Liquefaftiva quafola Caffii judicio, Sales Lixivi fiunt 8c generantur. Hoc certum eft, multa ignis beneficio a Miftfs feparari, quxmaxime probabile eft in illis ex» ftitiflej nec pofie omnia, qux per deftillatio- nem obtinentur,dici de novo produci,fed mag- nam eorum partem fecerni, aliquando plus, ali- quando minus obadlionem ignis , inquemimi- tiores partes divifionem. Certum etiam efl, non pauca effe argumenta, bilem Salinis corporibus conflare, evincant, ut non adeo opus iit ad illud probandum confugere ad urinae examen Th. 19, propofitum. Prono- ftra tamen lententia facit, fine magno calore, radiifque folaribus, aliquam tantum Urinae hu- miditatem abfumentibus, concrefcere in illa Cryflallos, qui licet multum differant a Sale per ignem ex Urina extradlo , probant tamen revera. Sales cujufcunque tandem Naturae in corpore noflro exiflere, qui a fornacum igne produdli non funtjquod fi a Caffio obtineamus, )am multum profedto contra illum profe- cimus. Neque vero etiam illi Cryflalli dulces tantum a Sale Urinae live volatili five fixo du- rant, uti ille putat,nec fpecie differunt, nifi quod hi forte Simplices fint Sales, & in fpe- cie diverfi per Diacrifin individui: Illi autem Cryflalli Compofiti fint , atque ad Salis Ar- meniaci Naturam quodammodo accedentes. Differunt itaque eo, quod ignis non tantum volatiles partes a fixioribus, fed& acidas a Li- xivis magis leparet, quae dum Cryflalli fiunt, in unum coeunt ■> & praeterea, quod eadem vi ignisfalinse particulae in minutiores partes di- vidantur, quam fieri a radiis folaribus poffit; quae fbla di villo fufficerepotefl, ut Sal alter alte- ro acrior fit.nec neceffe eft illum aliquid aliud ab 55 igne accipere, quod ad hanc acredinem faciat. AdTh. 10. attuli quaedam fuperius, cum Salis Definitionem examinarem. Nunc iftud ani- madvertendum venit > quod Salibus Linivit Lixivii potiusnomen convenire putet.Cur Caf- fiusGermanus cum fit, Latii populis Legem vult ponere, quibus vocabulis res fua lingua de- beant exipenmeTe:Varroni]o.mLixCinisefifoci, Cinifque Lixivus j qui bibipotefi, uti eftapud Plin.l. 3 6.c. z 7 .docetque NoniuSjLm-u/M»? nunc dici, quodveteribus Lix,id efl Cinis,vel Humor Cineri mijius dicebatur. Decoftumaxiteinaqua Cinerem, donec parum fup erfit humoris, ubi re- frixerit , in Salem abire Copiofum Ariftoteles Audior eft Meteor.l.a.c.3. Si ergo Lixivium efl: Cinis Lixivus, vel Humor Cineri miftus, quid Salem ficcum atque Retorridum Caflxus vult Lixivium appellar i,quod decodium demum ad humoris conlumptionem in Salem abit,Arifto- lc docente. Appellemus porro eo nominepotius, quo veteribus jam venit, quodque nihil habet incongmi, quam ut infolenti mutatione confu- fionem pariamus iis, qui novitati illi nondum afiue verant. Expendamne etiam bellulum experimenta eademTh.2.0 propofitum,ut appareat,quam ac- curateCaffius obfervet,rationemqj ineat eorum ptr tridum SalTartari ma- gno igne, quod deinde multum imminutum non in forma Salis, fedvitri fine faporeyignibus ex- traxit. Atqui, authocfalfumeft, Sal Tartari Vitri forma fine fapore prodiiffe, hoc eft in vitrum mutatum fuifle: aut debebat hic omnis labor finiri.ceflareque experimentum.Sed quid faftum ? Contnfo iflhoc vitro, affufdque aqud fef aratus inde Sal, Terraalba. Atqui fciunt omnes,&Caflius fatetur infin.huj.Th.20.Sd/er fb terram ipfis jnnBa vitrificationem fubire quidem,fed ab illa nullum adfalinam naturam vegreffum dari. (Caflii verbis utor). Scio,pri- marium apudAmftelodamenfes Virum,rerum- que Naturalium, Mathefeofque abftrufioris ap- prime gnarum D.H. lingulari dexteritate ex vi- tro, ni fallor, Veneto,ad candelae flammam fa- lis efflorefcentias obtinere poffe j prodiditque nuper do&iflimusBorrichius Libro deOrt. 8c Progr.Chem./eex vitro veneto inpollinem re- daBo fuperfusd aqua defiillatd calida falis ali- quantulum coBurd elicuiffe, fed quod neccvte- fima parte vitro refponderet. Sed hoc nimis pa- rum Caflio,qui ex dicti vitri Libris duabus, &• undecim lotonihus (fit venia vocabulo Cafliano), libram Salis extraxit. Accepit ex hoc Sale Tin- Sturam Spir. VinifaBam,accepit oleum nigrum, hujus folutionem, fcecefque nigras fecedentes: Habuit denuo novum Sal, novafque faces,in quastotum Saltranfiiffetfioperationem repete- re amplius vohijfet.Sed quid colligit ex operofo /Ito experimento ?SciIicet,hicjam Tuo moreLo- gicus eft, concluditque , cum nullum Salem a fx cibus diftinftum cr liberatu obtinere potue* rit,quin potius cumtotu SalTartannihil aliud •videatur ejje,- quam' alba nigra terra com- bufiibili faljedine ditata, Omnia Corpora Compofita cr terrea, nullaque ratione fimilaria. Quid opus erat exantlare tantos labo- res , ut perveniremus ad iftam veritatem, o- mniaAlkalia efle corpora compolita,& nulla ra* tione limilariaPQuis unquam ex Chemicis, prg-- ter ignaros quofdam 8c Thrafones dubitavitr Salia Alkalia nec inter le elTe limilia, nec non nili ad lenium tantum lirailaria, atque vix pof- fe ad tantam puritatem deduci, quin femper aliquid fcecum, repetitis lolutionibus & Coa* gulationibusdis decedat, in quo quidem per- texendo tam operolus eft Claveus in fuo de Princip.Chem.libro.Sed ne i ftud quidem,quod Caflius vult, ex ejus experimento fequitur. Si enim funt Salia corpora compolita, ubinam funtilla ex q uibus componuntur ? Nihil certe ille obtinuit praeter fijces terreas, leu potius ter- ram , eamque albam 8c nigram , quae duae ta- men potius pro eadem terra habendae lunt,cum- nigra, lotione atque uftione line dubio in al- bam terram abjiftet. Nam lalfedinem combu- ftilem per Obreptionem fuppbnit,8c,li combu- ftibilis lit, Sal erit quod comburitur, (nili Qua- 57 litatem forte velit combuftibilem ) quod ex terra non conflabit, adeoquenon, uti ille vult, Compofitum erit. Aliud ergo aliquid ex Ex- perimento ifto, (fi modo verum fit) deducen- dum erat, fed quod ille cogitando affequutus snon eft, nempe , pofie Sal Lixivum repetitis Calcinationibus, Solutionibus, atque Coagu- lationibus omnes luas qualitates amittere, 8c eandem in terram infipidam reduci, nullo mo- do a terra quavis alia infipida diftinguendam. Atque hoc nuper non de Salibus Lixivis tan- tum , led de omnibus aliis, Sale Petra, Com- muni , 8cc. affirmavit Clarifiimus Borrichius. laudato fuperius libro, cum tamen, qui illum praiv,itBIafius Vigenerus experimentum tan- tum in Sale Communi fecerit , redegeritque ejus libras odio non in totidem libras terra, fed in aquam infipidam, & terra , etiam infipidae, uncias duas, nihil plane perdens de Subftan- tia Salis. Refert ille Experimentum quod fecit libr. de igne & Sale Gallice edito, p. 238. Edit. Rotomag. Anno 1642 , quod omnino refellit, Sal Commune, utiCaffius putat, in ignibus proprietates fuas fervare.Similem je gerit, ubi Th. 21.8c feqq. de Bilis Chemica Analyfi ratiocinatur. Debacchatus fuerat Th.17. contra Cl. Sylvium, ejufque afleclas, quod afle- ruerint, in Bile Salem Lixivum ,Spir. Volati- km, Oleum, & aquam contineri. Hic verojam moderatior eft, cum jam, ut certior de iis eflet» iple experimentum fecerit, acceperitque illa» quae antea pro abfurdis habebat. Sed quid prodeft detedla, veritas , cum illam maliciolc reipuimus ? Videt, tangi t,guftat,caquae antea negaverat; cumque maxime perfuadeatur, per- fuaderi tamen non vult, fed occafionem ubique cavillandi quaerit, ftudetque refutare, quae am- plius negare non poteft. Et initium quidem facit ab copia , quam ex Bile accepit, cum Cl. Sylvius paucam tantum in Bile inefle aquam dixi flet. Speciofa hic, fateor, eft Caflii caufe, fed cui tamen facile occurri poteft. Nifi nodum, quod ajunt, infeirpo qu&reret, vi- diflet illos, quos paulo poft adeo traducit, quod bilem ob oleum ejus putant flammam conci- pere , expreflis verbis dicer#; ficut ab omnibus fere Animalium partibus , ita a Bile quoque notabilem\Aqu* copiam feparari pojje. Sed Gl. Sylvius de pauca tantum aqua loquutus fue- rat? Dixerit; numpropterea adeo vapulabit? Potuit ille Bilem fermentatam , quam dicunt, deftillafle, cum Caflius non fermentatam de- ftillaverit, ex qua certum eft minus aquae pro- dire, illamque,quae prodit, non inflpidam efle, ut Caflii eft, fed quam lingua vix ob naufea- bundum xaporem ferre poffit; claro argumento,, fpirituofi falinique non parum aquae conjun- flom de, Sednecetiamfi tantum aquae, & in- iipidae, quantum ille vult, a bile fecernerctur, propterea minus liceret dicere,parum tantum aquae, rcfpedlucaterarum rerum , bili incfle, li quis confideret, drachmas duas Spiritus vo- latilis, atque tres drachmas terrae inftaraloesa- marae, ( quam tamen male terram appellat, cum folubilis fuerit, dederitque oleicrafli & nigri drachmas duas,faIifqueScrupulum unum, Sc grana tria), cum unciis quinque 8c drachmis fex miflas, liquorem fortem 8c faporis ingrati futurum. RefertCaffiusTh. 7. unicam libram falis Tartari pofie triginta ftophas- aceti in a- quam infipidam convertere. Reflabit aqua fere eodem pondere , quo acetum fuerat, parum certe imminuto. Salque Tartari vix tres aut quator uncias amplius pendet, 8c tamen hoc parum, quod deceffit Aceto, quodque Sali Tar- tari accefllt,. Aceto dat infignem illum aco- rem , cujus ratione parum quis dicat efle in Aceto aquq, antequam feparatio fadla fuerit. Res clarior efl in vitrioli Sc Salis Spiritibus a phleg- mate, quantum fieri potefl, liberatis. Nam 8c illorum Spirituum , utut acerrimorum,maxi- ma pars aqua efl, fi cum falibuslixivis, vel Co- ralliis jungantur. Addit aliam fubtilitatem Callius *. duas drachmas Olei aquae unciis fex miflasnonpofTe ardere, adeoque ab oleo non efle Bilis inflammabilitatem. Quidni ardebit cleum, Cafli, fi debile mifceatur ? Aquae quan- titas obftat, nonne f Neleis itaque , non tan- tum fpiritum vini vulgarem , fed quodvis Vi- numGallicum,etiam viliflimum, nonobftante quicquid in illo eft aquae , ardere, fi prius inca- lefcat, magifque,fi praeterea moveatur , quod male contra Sennertum negat do£lilTimus a-, lias atque ExpertiflxmusDanus. Atque» fi ve- rum eft, quod vulgo ab omnibus pro vero ha- betur , Sulphureas efle atque oleofas partes, quas in Spiritu Vini deflagrant, cogita quasfo, quam parum hujus olei debeat inefle non dicam in Spiritu Vini, fed in ipfo vino, 8c quidem vi- liflirao. Scio, dari Spiritusinflammabiles, in quibus inefle oleoli quid non temere dixerim, quamvis nec etiam multum negaverim , de quorum inflammabilitate alias forte. Sed hi Spiritus plane diverfi funt a Spiritu Vini, ma- gilque Caflii argumentum laborabit, fi ve- rum eft, quod a Praeclaro Viro, ScNobiliflimt Abbatis Domini Boucaud Amico non. femel audivi, pofle Curinlifliraum Virum leparare Oleum a Spiritu Vini, ita, ut quod fupereft Spiritus, licet Fortiflimi, non amplius incendi queat. Reliqua praetereo, ut ludicra, anoleum Craflum, quod ex Bile accepit, fuerit princi- pium ,an ex aliis Principiis conflatum j quae il- lius cum fale mifturajan nigra illaterra,8c inftar aloes amara magis per oleum quam per falem &>luta fuerit i cur non major Salis in Bile fit 62 copia, 8c quid viginti tria grana pofflnf ad tantos tumultus excitandos? Oftendunt iftaCaffii in- genium, cui hocfaltem ut difcat, audior fum, multa effie quae ille non capit. Naturamque pofTe plurirna,quae ille nec potcft, nec intelligit. Supereft tertia Difputationis Pars paucis ab- folvenda,jam enim naufeo. De Pituita hic agit, quam quidem dari non affirmat, cum non fem- per appareat, nec adeo multis exemplisin Tra- xi ejm Exiftentia confirmari pofiit, fed nec omnino negat j uti nec admoium negari poffe putat, Bilem per meatum choledochum ad inte- flina profluentem fapiw pituita fecundum Na - turam mifceri, non quidem quod haec ita fe ha- bere Experientia 8c Rationibus conftet, ied„ quia veteres hoc docuerunt. Quod fi hoc credit propterea quod veteres idem docuerint, quare ergo , nec eorundem veterum Teftimonio cre- dit, pituitam in inteftinis femper haerere ? cur iifdem illis veteribus non credit, qui tot exem- plis,ex illorum praxi repetendis;pituit§ exiften- tiam confirmant? Nam fi vel ego, vel alius quis Caflio dicat, jam nolit alienis oculis, aliena fide ifta intueri, fed ingenuo potius fpiritu verita- tem inquirere. Vid. ejus Procem infin. Et ta- men, dummodo hoc, uti dicit, velit agere, non plane de illo defperabo , fed certus ero, illum, ut primum ad aegros vocatus fuerit, multa con- «effumra ,quae hadlenus negavit» fed inprim is- illud : Gravitatem iTfam, pondus circa praecor- dia , durum illud cingulum fuperiorem abdo- minis partem , de quo aegri toties con- queruntur, flatus rudfufque adeo miferosan- gentes, inteftinomm dolores , diflenfionem, lenfumque,quo libi videntur terebra perforari, pituita vifcida tanta fsepe copia 8c per fauces & per alvum excreta, aliaque centena hujus generis, certi (lima 8c indubitata Medicis do- cumenta effe, quae pituitae exiftentiam de- monftrent. Vide fis, fi placet, ipfum Galenum noflrum laborantem,ejufque curationem. 2.de loc. Affbdt. c. f. 63 Quibus ita expofitis, fecurusquid alii judica- turi fint, ipfb Caflio judice me obtenturum (pe- ro , nullam ha&enus Efferve(centiam,ob argu- menta ab ipfo allata,negandam ede,ne quidem ratione Salis Acidi 8c Lixivi, utpote quos nullo modo,ne probabilibus quidem argumentis,pro- bavit, nec in tota Natura, nec in corpore noftro exillere: Efle Ef&rveicentias illas adhuc in ftatu fano Motores Humorum 8c Sanguinis (reliquis tamen non omifiis requifitis;) nec cadere vir- tutes &. munia,non dicam Triumviratus(Nam hoc Caflii, ejufque fimilium figmentum eft,) led triplicis illius humoris, Bilis, Succi Pjjpcrea- t'ci, atque Pituitas in Inteftinis concurrentis, quae omnia Caflius imis fubruta fundamentis volebat, fed in caflum volebat 64 Non lubet ulterius ad Corollaria deleenderc; Non ferrem illam minimam totam in qualibet parte: illum unum Spiritum corpus gubernan- tem, quem deinde Spiritum vitalem dicit, rufi fibi contradicat; illum Sanguinem , ubicunque loci circa vifcera, in habitu Corporis tundem ufque,ey fuifimilem: illam admirar bilem ftmilitudinem laciis c* Sanguinis in ef- fentia ac materia: illud fermentum dulce mam- tnisinnatum: illum Liquorem Sanguini[imita- rem ( fimilem, volebat dicere), Serum antiquis ditium, ejufdem plane cum [anguine Natura, nihilque ab eo di fer entem , tk fimiliaalia, quae volens fcienfque praetereo Nec enim mea in- tereft, quasCalfius de rebus opiniones foveat", daboq; ipfi libertatem lentendi quicquid voluc- er it , dummodo libi fapiat, nec calumniis im- petat qui nunquam illum offenderunt, definat- quc refutare quae non intelhgit. Quod fi rem, uti debebat, examinaflet, movifletque difficul- tates 8c dubia alicujus momenti, quae in re dif- ficillima non defunt, nec unquam deerunt, id- que modefte,utque viros ingenuos decet,animo veritatem indagandi, refponderem forte publi- co Icripto, fperaremque, mutua hac collatione argumentorum , obfcura quaedam hadfenus illuftrari, falfa vero, aut male concepta, corrigis adeoque Scientiae fines produci pofle. Sed nunc manum de tabula. Neque enim otium adeo odio mihi eft, ut rem mihi velim efle cura ho- mine importuno, & furibundo non valde abfi- mili. Quare tibi tantum fcribo ifta,fuccenfens mihimetipfi , quod tam prolixus fuerim , nec coercuerim impetum quo calamus ferebatur. T u quaefo prolixitati ignofce, ficqueexiftima, me non aegre laturum, fi nihil horum legas, vel ea tantum , quae placuerint. Vale, Amicorum optime, 8c me ama. Dabam e Mulco. Menfc Oitobr A, elo Io c lx v i ii. 65 66 Ne vacuae effent frequentes pa- gellcEy liluitfui jungere quasdam Ex- cerpta e Thefilus Jnauguraliius de Arthritide, Celeberrimi Viri D.D. JOANNIS de Raei, Halitis inAcad. Lugd. Bat. 16.Julii 1 omnilus appareat olim jam cogitationes illas de addo acfaljo&c, eJcriptis Hippocratis al eodem Viro Clari]}', exculptas fuijfe. T\ Ocuit quidem Hippocrates lib. de Nat. Hom. textu v. § 9.8c feq. Corpus huma- num continere in fe ipflc fanguinem £9° pitui- tam geminam bilem , flavam £9- nigramy quibus natura corporis illitus conflituitur, per qua agrotat ac fanitate fluitur. Non raro etiam eofdern calidos, frigidos,humidos, 8c fic- cos vocat. Quantum nihilominus abfit ab Hip- pocratis opinione, quod hifce folis qualitatibus natura 8c facultates humorum comprehendi queant, ita ut lisiblis corpus afficiant, libro de prilca Medicina textu xxx. ex profeffio docuit. Quod, in.