HENRICI CORNELII AGRIP PAE AB NETTESHtrM A' CONSILIIS &ArchiuisInditiariifacr$C AE- S A R E A E Maicftatis:Dc OCCVLTA PHI- X OSOPHIA . Libri Tres, HINRICVS CORNELIVS AGRIPPA. Nihil eR opertum quod non feuektur, {?occultum quod non fetatur* Matthai X* Cm gratia{? priuilegio C*fare!* Maieftatis ad triennium* CHARLES P4r U Diuine clcmencc cftu Empereur des Romaine tufioure auguficiroy de GcrmaniedcCaftiUe de Leon Dxr· rdgon de Nauarre dc Naples dc Sedile de MaiUorque de S ardaine des I jies Indes et de la mer occeane Archiduc Dauftrice duc dc Bourgoingne de Lotbmge de Brabant de Lembourg du Luxenbourg ete. Conte deFlandres jyartois de Bourgoingnc Palat in et detiaynaude Hollande de Zeellande de Ferrette de Haquenault de Namur etc. Prince de Zwaue Marquis du faint empire Scigneur de Frife deSalins de Malines des pays Dutrecht et dfa teur en Ape et en Affricque. A tous cculx qui ces ptites letters verront falut Dc Idpxrt de noflre amc et fiat confeiUier indiciarc et hiftorh' graphemeficr Henry Cornille Agrippa Dofteuresdeux droify cheualier nousd efteexpofe: Commeled expo' ant dit nagaires fit et compofcqudtrcliuresoeuures et 'columes imitulc} en latin: De occulca PhiIofophia,De Vanitate fcientiarum Declamatio ,In artem breucm Rai׳ mundi Lullii commentaria :Et Tabula abbreuiata. Orationes 8C Epiftolac kfquelfiiurcsct volumes lc$ expofant ftroit voulenticrsimprimet et no} pays et feigtjeurics: mmil doubte que aucun s imprl· tneursdiceulx no} pays aians recouure dc chafcun de fcs columes vng liure les contrcftront que luy tourneroit a grant regret et domaige:fepar nous ne luy eft pourucude grace,Ennous fuppUant trefumblement que aftendu ecque dit eft 11 nous plaife luy oftroyw et accordaquil puift faire imprimet lefיה quatrcliureset volumespar tel impriment en nojpays que bon luy femblera fms ce que dutres les pourront imprimet endedens le terme de fix ans prochain cenanv.et fur ce faire exped icr no} lettres patentes a ce pertinentes. Powrcc eft il que nous ces chofes confidcrecs: Et apresque no} amc} et ftaulx maiftres George de Thcmfeke preuoft de Caftel: et Herman Sunderhuifen confeilliers et maiftres des requeftes Ordinaircs dc ncftte hoftcl par noftrcordonnancc aient hien aulongveu viftteet figne lef 15 Uures. Auti expofant inclinans fuor Manent a fati fupplicationct rcqueflc, Auons parbon aduis ft deltbcration dc confeil oftroie confenty et aceor de: ofiroionsconjcntons et accordonsen luy donnant congie ctliccnce dc grace effecial par ces prefentes quii puift et pourra ftire imprimet lefti quarte Uures et volumes en tel nembre et quantite et par tel imprimeur de nop0 pays que bon luy ftmhlera. Ei affi/n que icdluy imprime ur ne perde fes painesfrai} et dcfycnsqui luy conuiendra faire etfupporter pour lati nouelle im preftion ct ce qui en depend auons dcfftndu et di ffindens par cefi pvtes a tous autres imprimeur s ctautresque endidens le temps et terme dcftx ans prochaincment venant il} ne impriment ou facent imprimer lef ΰ Uures ne aucun dicculx fans le confentement duti imprimeur fur paine de confifcaticn des Uures et volumes quii} auroient ainft imprime et pardeftus ce deftre pugni} et corrige} arbitrairement. Sidonnonsen mandement a no} ame} et fiaulx les ckief prefidens et gens dc no} priue ct grant cofeaulx Chancelier et gens de noflre cofeilen Unabat P re fident ct gens de poftre chambre de conifeil en Flandres et a tous nou} autres iufticiers effeierset fubiefi} cuy ce peut ct pourra toucher et a chafcun deulx endroit foy etfy commealuy appartiendra que dc noflreprefentegrΛ ce ofiroye congie et licenced urant le temps felon et paria maniere que dit eft 11} facent fouffrent et laiffent ictf expofant enfcmble leti imprimeur plainemet et paifiblemet ioyr et vfcr fans leur faire me (ire ou donner nefouf frit eftrefait mis ou donne aucun deftourbicr ou empefeement au cotraire, Car ainfi nous plaift il en tefmoing de ce nous auons f ait meftre noflre feel a ces prefentes. Donne en noflre ville de Malines lexij. iour de lanuier Lan de grace mil cinqces ct Vingt ct neuf. Et dc no} regnes afauoir des Komaks lc.xi*et de CafliUe ct autresle,xiij. figne fuslercply par Lempereur en fon confeil* 1* deioete. AD LECTOREM. Η ΟΝ DVBITO, QVIN TITVLVS LIBRI NO״ ftri de Occulta philofophia, fmc de Magia , raritate fua |plurimos alliciat ad Iegendum,inter quos nonulli obii qu3e opinionis mente languidi,multi etiam maligni & in ingenium noftrum ingrati accedent, qui temeraria fua J ignorantia magix nome in deteriorem partem accipic- tes,uix confpefto titulo clamabunt nos uctiras artes doccrcjiaerefum femi na iaccre,piis auribus offendiculo, praeclaris ingeniis fcadalo eife, maleficii ciTe/upcrilitiofum eife,d3em0riiacum eife,magus qui firn. Quibus fi refpo deam magum apud !iteratos uiros non maleficum, rlon fuperftitiofum, no daemoniacum fonare,fed fapicntcm,fed facerdotem,fed prophetam: Sibyl- las magas fuilfc,proihde de Chrifto tam apertiffime prophetaifc: iam uero & magos ex mirabilibus mundi arcanis,ipfius mundi autorem Chriftu co- gnouiffe natum,omniumq; primos uenifle ad illum adorandum, ipfumq; magiae nomen acceptum philofophis,laudatum a theologis,ctiam ipfi eua gelio non ingratum.Credo ego iftos tam pertinacis fupercilii ccfores Sibyl lis & fanetis magis, & uel ipfo euangelio prius fibi interdifturos, g ipfum magiaeriomen recepturi fint in gratiam,adeo confcientiae fuae confidentes, Ut nec Ap011o,nec Mufie omrtes,neq; ailgclus de coelo me ab illoru tione uendicare queant.QUibus & ego nunc confulo nenoftraferiptalegar, nec intelligat,nec memiiierintmam noxia funt, uenenofa funt, Acherontis oftiu cft in hoc Iibro,lapides loquitur,caueant ne cerebru illis excutiat. V os autem qUi aequa mente ad legendum ucnitis,fi tantam prudentiae difcretio*״ nem adhibueritis ,quantam in meile legendo apes,iam fecuri legite,puro na q; uos & Utilitatis haud parum,& uolupratis plurimum acccpturos.Quod fi qua rcpereritis,quae uobis non placeant,mittite illa,nec utimini: nam & ego uobis illa no probo,fed narro. Caetera tamen propterea non refpuite, nam & uolumina infpicientibus contingit curti antidotis & pharmacis fimul etia ueriena legere. Fateor praeterea magia ipfam multa fuperuacua, & ad oftentationc curiofa docere prodigia,fimul hfc ut uana relinquite,cau fas tamen illoru ne ignorate.Qux uero ad hominu utilitatem,ad aucrtcdos malos cuentus,ad deftruendu maleficia,ad curados morbos,ad extermina- da phanrafmata,ad confcruanda uitx,honoris, dexteritate, fine dei offenfa,fme religiois iriiuria fieri poifunt: quis illa non tam utilia cenfeat,g ctia neceifariat׳ Sed quia admonui uos, multa me narrado potius g affirmas do fcripf1ife;fic enim opus cifc uifum fuerat quo pauciora pterircmus,mul- ta infuperPlatonicoru exterorumq; gentiliu Philofophoru placita fccuti fumus,ubi inftituto noftro feribedifuggerebant argumentu.-ideo fi alicubi matum fit,fiue quid liberius dift u, igiiofeite adolefcentiae noftrse, qui mi* norquam adolefcenshoc opiiscompofui,iitpoifim meexcufareac dicc* AD LECTOREM eram paruulus,loqucbar utparuulus; fapiebam ut paruulus,fa* Tumaia317-15Zoroajle28 qua35fed bene313.22 meram3i9.2 potu'ue25 fomni310.2 immvtti324· 17. Huic 32 circuluii $5 mundo325.14 ut non 33s. 11 debito337.7 mundauit340· 3<6 cerea 342.15 cefluantis 344» 4 dinisadre. 15arte24]eme» am37filiola 4(potes 343,2$ uerfum 350, z Galaad 33 fume351.17 uos repente356, $ idololatria4 ie£i10nis% ERRATA. R. P. D.IO ANNI TRITEMIO, ABBATI DIVI IACOBI Cornelius Agrippa ab Ncttefzheym. S. D. Vm nuper tecum (rcuercde pater) in coenobio tuo apud Hcrbi polim aliquandiu conuerfatus, multa de chymicis, multa de | magic1s,multa de cabalifticiscf terisq/qu£ adhuc in occulto dc arcanis fcientiis atq; artibus una contuliflcmus; ma gna inter caeteras erat, cur Magia ipfa,cum olim primum fublimita tis faftigiumuno omnium uetcrumphilofophorum iudicio teneret, prifcis illis fapiennbus,& faccrdotibus fumma femper in ueneratione habi- ta fucrit;deindc fandis patribus a principio nafccntis ecclefiae odi ofa femper & fufpcfta,tandcm cxplofa a Theologis,damnata a facris cano-* nibus,porro omnium legum placitis fuerit profcripta,eius caufam fpecula tus meo iudicio non alia eft,nifi quod fatali quadam temporum hominum q; deprauatione fubintroierut multi pfeudophilofophi, ac metito nomine M agi,qui per uarias errorum fcftas & falfarum religionum faftioncs,mul- tas admodu exeerandas fuperftitiones atq; ferales ritus, multa etiam ex or- thodoxa religione fcclerata facrilegia, in naturae perfccutionem hominuqi perniciem ac dei iniuriam congerentes, multos admodum quales hodie di׳ cunferri uidemus reprobatae legionis libros ediderunt, quibus M agiae ho-* neft iffimum nomen atq; titulum furto & rapina praefixerunt.Hi itaqj cum facrofanfto hoc magiae titulo fuis exeerandis nugis fidem fefc cociliaturos fperarent, id egerut, quod laudatiflimum olim magiae nomen,hodie bonis & probis omnibus odiofiiTimum redditum fit,ac capitale crimen habeatur fi quis doftrinaoperibus uc magum fefe audeat profiteri, nifi forte demens aliqua uctula rus nabitans,credi uelit admodum perita & diuinipotes ,ut(fi- cut ait Apuleius)poflit coelum deponerc,terram fufpendcre,fontes durare, montes diluere,manes fublimare, deos infimare, fydera cxtingucrc,tartam ipfum illuminare, fiue ut canit Vergilius: Quae fe carminibus promittat foluerc mentes Quos uelit,aft aliis duras immittcrecuras, Sifterc aquam fluui!s,& uertere fydera retro, No&urnosq; ciet manes,mugire uidebis Sub pedibus terram, & defeendere montibus ornos. Tum quae referunt Lucanus de maga illa Thcflala,& Homerus de Circes 00 mnipotentia,quoru plurima fateor tam fallacis opinionis,tam fuperftitio- fae diligentiae perniciofiq; labores exiftunt, ut cum fub artem no nefandam cadere nequeat, tamen magiae uencrabili titulo fefe ucftiri pofle praefumut. Cum haec igitur fic fe haberent,mirabar admodum,neq; minusctiam indi-״ gnabar, neminem ha&enus extitifle, qui tam fublimcm facramcp difcipli-״ EPISTOLA. nam ac impietatis crimine uindicaffct,aur illam nobis pure iyncercq; tradi differ, fiquidcm quos ex rccentioribus ego uidi Rogerium Bachonem, Ro- bertum Anglicum,Petrum Apponum,Albcrtum Teutonicum, Arnoldu de V illa noua, AnfeWum ParmcfemjPicarriccm Hifpanu, Cicchum Afcii lum Florcrinum & plerofq; alios/ed obfcuri nominis fcr:ptores cum fe ma- giam tradere pollicentur, non nifi aut deliramenta qusedam nulla ratione fubnixa,aut fupcrftitioncs probis omnibus indignas praeftiterunr.Hinc co citus cft in me fpiritus mcus,atqj propter ipfam cum admiratione, tum in״־ dignationem uolui & ego philofophari,non illaudabile opus me fadurum cxiftimans,qui ab ineunte aerate femper circa mirabilium effeftuum&plc- nas myiterior um operationes curioius intrepidusq; extiti explorator/! M a giamipfam uetuftamfapicntumq; omnium difciplinam ab impietatiscr- roribus redimitam, rationibus adornatam reftituerem, & ab iniuria calumniandum uindicarcm, quod ut iam diu ipic mecum dcli* beraui,nunqtamen inhancarenamdcfccndcrehadcnusaufusfui, ucrum poft collatum inter nos Hcrbipoli de bis rebus fermonem tua praecelles pe- ritia&doftrinaruaq; ardes adhortatio audaciam mihi animumq; addidit. Itaq; ele&is e Philoiophorum explorata? fidei fentetiis, purgata introduci· one malignorum,qui fimulata feientia mentientes magorum traditioes ab ipfis tenebrarum reprobatis Iibris,uclut ab ipfis adytis miradorum operati« ones requirendas doccbant,difcuff1s tenebris tres libros de magia compcn- dio breuitatis complexos rccctibus his diebus compofui,& de Occulta phi« l ofophia minus infcnfo titulo infcripfi, quos nunc tuo exanimi, qui harum rerum plcniffimam peritiam tenes caftigados,cenfcndos,indicadosq;fub-״ mitto,ut fi quid in illis a me feriptum fit,quod aut in naturae contumeliam, aut coelitum offcnfam,rcIigionis'uc iniuriam uergerc queat, condemnes er- rorcmffin autem diflbluta 8c purgata fint impietatis fcandala, ueritatis tra# ditione tucarc: ficq; cum his libris noftris, atqj cum ipfa magia agere uclis, ne occultetur aliquid quod prodeffe queat, nec probetur quod poiTir no nifi nocere,quo fic tandem libri ifti tuo examine probati, digni fint qui aliquan do felicibus aufpiciis in publicum egrediantur, nec timeant iudiciumfubi״ re pofteritatis, Vale$ his audacibus parccto captis. IO ANNIS TRITE ΜIVS ABBAS DIVI IACOBI HEIt bipolis quondam Spanhcmcnfis/uoHenrico Cornelio Agrippa ab Nettcfzheym/alutcm & charitatcra. PVS tua ornariffime Agrippa dc occultiore Philofophia prat* notarum,quod nobis examinandum per latorem praefennum jj obtulifti,quanta cum uoluptate fufccperinms,ncc lingua mor calis unquam poreft exprimere, nec fcnbctis calamus referare. Λ Jmuduonc maxima ducimur fuper eruditione tua non uulgari, qu1& iu״ Ucnis tam iccreta penetras & arcana ,multis etiam uiris dod ii fimis abfeon- dita,non folum pulchre ac ucre,fcd etiam proprie & ornate proferre in luco potuiffi, Vndc imprimis tuae ad nos beneuolentiat gratias agimus, & fipo* terimus unquam,pro uiribus indubitanterrcfercmusgratias,tuumopuSj quod nemo dodiftimorum etiam uiroru fatis laudare fufficiet, probamus: deinde ut ftudio pergas in alnora,quo ccepifti, nec finas tam excellentes in- genii tui uires otio tcpefcere,tc qua poffimus initantia monemus, petimus & rogamus, quatenus & tuo te labore ad meliora femper exercites, & lumen uerae fapientiae quo maxime & diuinitus illuftraris, etiam ignorantibus de- monftres. nec re retrahat a propofiro quorumcuq; confideratio ncbulonu* de quibus uere didum eft; B os laifus fortiter figit pedem. Cum nemo ,fa* pientum iudicio, ueraciter dodus eifc queat,qui in unius duntaxat faculta- tis rudimenta iurauit. Te autem diuinitas ingenio donauit &' amplo,& fub- limi :non ergo boues imiteris, fed uolucres: nec circa particularia arbitreris tibi cife morandum.fed uniucrfalibus confidenter intendito animum, tan- to enim quifq; dodior efle putatur,quanto ignorat pauciora. Ingenium ue- ro tuum ad omnia plcnitcr aptum non paucis nec infimis,fed multis & fub'״ limioribus eft rationabiliter occupandu. Vnum hoc tamc te monemus ctt ftodirepr£ceptu,ut uulgaria uulgaribus,a!tioraucro & arcana altioribusat quefecretis tantum comuniccs amicis.Da fcenum boui,faccaru pfitacotan tum:intellige mentem, ne boum calcibus,ut plerifq, contigit fubiiciaris. Va le foelix amice, & fi quid penes nos eft quod tibi conducere queat,iubc & fa- dum fine mora intelliges, & uires ut noftra dietim fumat amicitia, fatpius ad nos fcribe,& tuarum aliquid lucubrationum mittitoinftanter oramus. Iterum uale.Exnoftro coenobio Pcapolitano. VIII .dic Aprilis,Anno M· D. X« REVERENDISSI MO IN CHRISTO PATRI, AC PRINCIPI ILLVSTRIS fimo Hermanno e comitibus wydf,D ei gratia fandae Colonien fisecclcfiae Archiepifcopo ,facri Romani Imperii Principi Elcdori, &pcr Italiam Archicanccllario, weftpha״ L liae & Angariae Duci &c. Sacrofandae Romanae ccclefiae Legato nato ,&in pontificali- bus V icario generali,Hcricus Cor nelius Agrippa ab Ncttefz- heym. S. D. r-g-rw- π A EST ILL VSTRIS FAMAE T VAE CE lebriras reucrcdiifimc & illuftriiTimc Princeps, cauirtutumtua^magnituclo &dodrinaefplcn |F dor, & frequens optimarum lircrarum exerci- [t® tiu, & cu folida prudetia grauis oratio, & elegas ΜΓ diccdi promptitudo, rerum cognitio, B conftansreligio, ac mores laudatiifimi, quibus fupracommune alio^cofuctudinc praeditus es: taceo prifeas eminentis nobilitatis imagines ,ac diuitiarum cum antiquarum tum nouarum thefauros, amplitudinem do- minii,facrarumq; dignitatum mitras,quorum etiam proflantia antcftas cu corporis decenti forma ac robore. Quae licet omnia maxima finf,cgotctn his omnibus longe maiorem exiftimo heroicis ilhs & fuperilluftribus tuis uirfut1bus5quibus fanc effecifti, ut quanto quifq;dodior cft,acuirrutum amandor,tanto magisbeneuolentiaetuaefefe cupiat infinuari,unde&ipic etiam illud decus tuum petendum mihi coftitui, fed Parthoru more,hoc in- quam eft, non fine munere. Quem equidem falutandi Principismorcm a prifeorum ufquc feculis in haec noftra tempora deriuatum, & adufq; huc ob leruatu uidemus. Cumq; uiderem alios quofq; uiros egregie dodos, dodri naru fuaru pulchris magnisq; munerib9 te ornare, ne folus ego uelut cultus & ucncrationis tuae dcfcrror,ad tuam amplitudinem uacuis manibusappli care aufim: cogitabundus ac circunfpicicnsin cella mea libraria, quo mu- nere te tam infignem Principem condonare poiTem,en inter recondita of- ferebant fefe fubito libri de Occulta Philofophia, fiue de M agia,quos iuue* nis admodum feribere aggrcffus,& iam multis annis uelut oblitus intermiie ra:mox tu£ amplitudinis uencrationc ad illos confummandos, uelut ad uo ta reddenda properaui. Sane quod perfuaderem mihi, nihil me tibi gratius dare pofle,quam antiquiifimae abftrufiifimaeq; dodrinae nouum opus,opus inquam curiofae iuuentutis noftrae, fed antiquitatis dodrinam,aufim dicc- EPISTOLA· re,a nullis hadenus reftituere tcntaram. Attamen non in Iioc tibi adferibu- tur hoc no ftra,quod te digna fine: fcd ut patefaciant mihi aditum adbcne~ uolcntiam tuam. Quofo itaej/i non cft improbum, habeant apud re quan dam excufationem.Omnia tibi uota profaturus,fi hoc iuuentutis meo ftu dia,tuo amplitudinis aufpicio in notitiam ueniant,ac fugata inuidia peren- nitaris iurc illorum remaneat memoria nobis ad frudum bon£ cofcientif, cum plura in illisetiamfeniorimihi uifafint cum uriliifima, tum cogniti! neceffaria.Habes itaqj opus non tam iuucntutis,q etiam profentis £ta tis noftro,multa fiquidem iuuenilis operis errata caftigaui,multa compluribus locis intcrfulfi, multis capitibus adauxi,qu£ ex ipfa orationis inoqualitate facile deprehendi poffunt, atq; fic cognofces me omnem otatem meam tuis obfcquiis foredeuotum .Vale, felicis Colonio faliciffi- 'mu s Pnnccps, Ex Mcchlinia. Anno. M. D. XXXI. Menfc Januario. CAPITVLO RYM OMNI VM QV A E IN HOC OPERE CONTINENTVR, ELENCHVS. PRIMI LIBRI E L EKCKY Si I CA,BW« VOMODO A' TRIPLI' ci mundo Magi uirtutes colli-׳ WS1 Seribus his libris monftra- * < Quid fit Magia,qug erus par tes,dC quale oporteat cfle Ma giae profeiTorem eodem 8 De quatuor clcmenti3,tr eorundem qualitati bus trin feinurcem permixtionibus t 4 De triplici elcmcntoijt ratione confiderada 4 5 De mirabilibus ignis,ac terrae naturis ז 6 De admirandis aquae, tr aeris atque uetorum naturis _ 6 7 De generibus copofitorum, quomodo fe ha׳ beant ad elementa, atqjquid clementis ipfisco ueniat cum arum*1,trfcnfibu8,ir moribus 10 • Quomodo elemetaTuht in coelis, in ftellis, in dpmonibus,in angelts,in ipfo deniqj deo 12 9 De uirtutibus rerum naturaliumabelcmcn- tis proxime dependentibus 13 10 De uirtutibus ferum occultis 14 II Qudfobdo uirtutes occultae infunduntur re- rum fpeciebus ab ideis,per rationes animg mu di,fte11arufcp radios: tr quae res hac uirtute ma׳ gis abundant ו 12 Quomodo diuerfis indiuiduis, ctia ciufde fpc Ciel,d1uerfae uirtutes induuntur ts 12 Vnde proueniat uirtutes rerum occultg.code 14 De fpiritu madi quis fit ,tr quod fit uinculum occultarum uirtutum 18 !2 Quomodo debemus inueftigare, tr experiri uirtutes rcru,pcruiafumpta afimilitudine 20 1$ Qualiter diuerfarum uirtutum operatidnes transfundantur ab unare in aliam k tr fibi mu- tuo communicantur , ii 17 Qualiter per litem & amicitia, uirtutes reru inueftigand3e,trcxpcriund3efunt 22 it DeiniftiiCitiaruminclinationibus 2; 19 Quomodo inueftigandx tr experiundp funt reifumuiritutes, quae illis a tota fpecieinfunr, aut particulari ipfius indiuidui dono alicui rei funt agnatae 2 ״; te Quod uirtutes naturales quibufdam infunc per totam fua fubftantia,quibufda uero in cer- tis luis particulis aut membris is tl De uirtutibus rerum quae infunt ipfis inulta tatitu m,tr qug remanent in illis etiam poft in- tcritum eodem at Quothodo res inferiores fubfunt corporibus cceleftibusjtrquomodo humanti corpus,ipfa' que hominum exercitia tr mores, ftellis atque fignis diftribuuhcur , 28 si Quomodo cognofcendum,quibus ftellis res naturales fubfunt.atφ qu* re* font folares 29 >4 Quae res fubfint lunae 58 2; Quae fubfunt Saturno ;2 ·< Quae fune louialia n 27 Quae referunt Martem !4 28 Quae fint Venerea eodem 29 Quae fequuncur Mercurium 3g 30 Quod cocus fublunaris mundus, tr quae in eo funt,plancti8 diftribuitur eodem H Qualiter prouinciacj&rcgna planctis diftri buuntur י ii Quae fubiunt fignis> ac ftellis fixis, earumqj imaginibus eodem it De fignaculis tr charadcribus rerum natu« ralium it 34. Quomodo per res naturales earumijj uirtu tes,pofiumus allicere tr attrahere influxus at·״ que uircuces corporum cocleft ium 40 a De commixtionibus rerum naturalium ad inuicem utilitate 4· 36 , De unione rerum commixtarum,atq?intro dueffione nobilioris formae uitacqjfenfibilis 4! 37 Quomodo certis quibufdam praeparamen- tis naturalibus& art1ficialibus,«xlcftiaquae- dam tr uicalia dona defuper trahimus 45 i3 Quomodo dona,non folum caelcftia tr uita Iia,ucrumeciam intclletflualia quae dam er di- uina defuper fufeipere polTumus 44 !p Quod certis quibufda mundi toatcrqs mun dana numina, & horum numinum miniftroa daemones allicere pofiuim» 45 40 De ligationibus cuiufmodi fune,tr quibus modis folcant fieri eodem 41 De ueheficrjs,earundem% potentia +x dignificatiorequiraf.utqseuadatin ue rum Magum,ir mirandor? operatorem 213 4 De duobus ceremoniaiis Magig adminiculis, religione iirfupeiftitionc ’ 115 5 De tribus ducibus 1 e!igionis,qu! nos ad ucri- tatis feroitam perducunt 217 4» Quo his ducibus aia humana fcadit in natura diuina.efficiturcpmiraculorum cffednx 113 NeceiTaria ec Mago ueri dei cognitione,#׳ qd de deo ucteres fenferfit Magi attpphilofophi 119 S Quid dediuina trinitate ueteres feniennt plu- lofophi 221 (ortiiodoxa fides 223 9 Qux fit uera de deo & fandiffima Trinitate 80 De emanatioibus diuints quas Hebraei Nume rationes,alij attributa,Centiles,deos er numina aucupabant: deijjdecciephiroth, ac decem fa- cranlTimis dei nominibusillis prxfidetibus, eo- rundemip interpretatione 224 8« De diuinis nominibus, eorunden ,q} potentia irmrrute 227 nz De influxu diurnorum nominum per fingula media in haec inferiota 232 (fluxu 234 13 Demebrisdei,&de coi? innoftra mebrain- «4 De dijs gentili,# animis coekft1iicorpo1?,&: qbus nummibus.qux loca olim facra fuerut 235 «5 Quid de animabuscoeleilibus noitri fentiunc Theologi 238 15 De intell gentrjs # dpmonibus,ac triplici illo rumgenere, eorumqj cognomentis uatrjs, dt qj infernis#fubtej־raneisdaemon1bus 239 17 De eifdeiuxta fententias 24z 13 De ordinibus malorum dgmonun^corunde' que oafu# naturis uarrjs 243 19 De corporibus daemonum 245 20 De infeflatione roaloru daemonum,#cufto׳ dia nobisadhibiia bonorum daemonum 243 31 De obfequendo proprio genio, eiusq;natura indaganda ״ 3z Triplicem uniurcuiuftphominiscuftodeeife, #a quibus finguli procedant 252 33 De lingua angelorum, eorumijj cum inter fe tum nobifcum collocutionibus 253 24 De nomin1husfpirituu,eorum(]juariaimpo- fitione,deqjfpiritibusquipr3eruntftPlato,& plures nobiliifimi pliilofio pho difeenda namgariif :hac reuerfi lumma fianditate praedicaucrut: hac in arcanis habuerut. Quin & Py thagoram Platoncq; ob eam difeenda co- pertu habcmus,Mcmphiticos uates pene tora Syriam, Acgy- ptu,Iud3ea,& fcholas peragraffic,nc fandiflima cos M agiae mo numenta laterent, diuinisq;rebus imbueretur. Quicunq; igitur nuc in hac 1 facultate ftudere affedat,fi non fuerit eruditus in Phyfica,in qua dcclaran ־ tur qualitates rer Q,& in qua reperiunrur proprietates occultae cuiuflibet en t1s,& fi no fuerit opifex mathematicae, & in afipedibus, & figuris ftcllarum, ex quibus cuiuilibct rei fublimis uirtus 8Cproprietas dcpcndet:& fi non fue- rit dodUs in theo!ogia,ubi manifeftantur lubftatise immatcrialcs,quae di- fpenfant 3c admimftrant omnia,non poterit inrelligcre Magiae rationabi- litate: nullu enim opus ab ipfa magia perfedu extat, nec eft aliquod opus uere magicum, quod has tres facultates no coplcdatur. De quatuor elcmcntis,& eorundem in fcinui cem permixtionibus. Caput III. Vatuor fiunt elementa 6C primaria fundameta reru oim corpo raliu,ignis,tcrra,aqua,aer;ex qbus oia elcmctata in i ilis inferi- hus coponufinoper modu coaceruationis, led ficcudu rrafmu tationc & unionc.-rurfusq; cu corrupunf in elemeta refioluun# tur.Kullum aut fienfibiliu elementoru puru eft, fcd fecundu magis & mi> nas permixta funt,& in fcinuicem tranfimutabilia: queadmodum terra Iu- te icens diifiolutaq; fit aqua,atq; illa ingroffata denfataq; fit terra: per calore LIBER PRIHVS. DE OCCVLTA PHILOSOPHI A, autcmeuaporatatranfit in aerem,& ille fupcrcalcfccns in ignem:&hicex* tindus reuertitur in aerem,infrigidatus autem ex fupcradultionc,fit terra aut lapis,aut fulphur,ficut hoc ex fulmine manifeftum eit. Plato aut cen- fet terra omnino intranfmutabilc eiTc,c£tcra aut elementa & in hanc, & in feinuice trafmutari. Diuiditur itaq; terra a i ubnliorib* no trafmutata, fed ibluta aut permixta in illa,qu3e illam diffoluunt/urfusq; in fcipfam remi- grans. Vnuquodq; aut dementor u duas fpccificas qualitates iiabcr, quam priore fibi propria retinet, in altera tanq media coucnit cum fcquenti. Eft enim ignis calid’ & ficcus, terra ficca & frigida, aqua frigida & humida, aer humidus 8c calidus. Atq; hoc modo fecundu duas qualitates contrarias cic menta fibi contraria funt, ut ignis aquae, & terra acri. Adhuc fccudu alium modu elementa fibi opponutur: Na quaeda grauia funt, ut terra & aqua;& alia leuia, ut aer & ignis.quamobrem priora pafifma, pofteriora uero adii- ua Stoici nucuparut.Proinde adhuc Plato fecundu aliu modu diilingues, tres unicuiq; affignat qualitates :igni uiddicet acuitatc,raritatc & moturter rx aut obfcuritate,denfitate & quiete. Et fecundu has qualitates contraria funt elementa ignis, & terra. Reliqua aut elementa ab illis qualitates mu- ruant,ita ut aer duas accipiat qualitates ignis,raritatc & motihatq; una tcra rx uiddicet obfcuritatem. Contra aqua duas quidem terrae, obfcuritatc & dcfitatc:& una ignis,uiddicet motu.Sed ignis aere duplo rarior,triplo mo bilior,quadruplo acutior: Aer auteduplo acutior aqua,triplo rarior, qua> druplo mobilior.Proinde aqua duplo acutior terra, triplo rarior, quadru- pio mobilior. Quemadmodum itaq; fe habet ignis ad aere, fic aer ad aqua, & aqua ad terram. rurfusq;,ficut terra ad aquam/ic illa ad aerem,atq; hic ad ignem. Atq; haeceil radix & fundamentum omnium corporum ,naturaiy, uirtutum & operum qui has dementorum qualitates, & eo- rundem mixtiones cognoucrit,fadle perficiet opera miranda atq; ftupen- da,erit q; confummatus in Magia naturali. Dc triplici elementorum ratione confideranda, Cap. IIII. Vatuor itaq; qu£ diximus funt demeta, finequoru notitia per- feda nullum in Magia producere poifumus effedum. Sunt autem fingula triplicia,ut fic quaternarius compleat duodena rium: & per feptenarium in denarium progrediens, ad fupre- mam unitatem, unde omnis uirtus & mirabilis operatio dependet, fiat progrcifus.Primo igitur ordine dementa pura funt, qus nec componun- tur,nec mutanrur,ncc patiuntur commixtionem,fed incorr uptibilia funt; & ηδ a quibus,fed per quse omnium naturalium rerum uirtutes producun tur in effedum. Vimites illorum a nullo explicari poifunt: quia in omnia poliunt omnia.Hxc qui ignorat,ad nulla mirabilium effeci uu operatione pertingere poteil. Secundi ordinis demeta copofita funt multiplicia,& ua- ria,& impura,rcducibilia tamc per artem ad pura fimplicitatc; quibus tunc LIBER PRIMVS. ad Tuam fimplicitatem reucrfis, uirtus cft fupcr omnia complementum dans omnium opcratioriumoccultarum&opcrationum naturae :&Juec funt fundamentum totius Magiae naturalis. Tcrtii ordinis elementa haec primo Si per ie non lunf elemera/ed dec0mpofita,uaria,multiplicia,& in״ ter feinuicem perrrtufabilia:ipfa funt infallibile medium idcOq; uOcantuT medianatura/iue anima mediae naturae: paudilimi funt qui illorUm prcK funda myfteria intclligant. In ipfis per certos numcrOs, gradus Si Ordines cft confummatio omnis effeftus in qUacunq; re naturali, coelefti Si coelefti. miranda funt,& plena myftcriis quae operari poli unt in M agia ta naturali q diuina: per iplacnim omnium rerum ligationes etiam folurio״ nes Si rranfmutationcs,& futurorum cognitio Si praedlftio,etiam maloru daemonum exterminatio Si bonorum fpirituum cociliatio ab illis defeen״ dit. Sine his igif ur triplicibus clementis corundemq; cognitione,nemo co fidat fc irt occultis Magiae&naturae fcientiis quicq polle operati.Quiam que aute haec irt illa,impura in pura,multiplicia in fimplicia reducere no״ i1erif,eorUndemq; naturam,uirtutem,potcftatem in numero, gradibus Si ordinCjfirte diuifionc fubftantiae difeemere fciuetif iis facile obtinebit oirri naturalium rcru, Si coelcftiu fccrctoru fcictiam Si operatione perfeda. De mirabilibus ignis?ac terrae naturis. Caput V< D omnium mirabilium operationem, ait Hermes, duo fuffi״ ciunt,ignis Si fcrra:h3ec eft paticns,illc agens.Ignis(ut ait Dio nyfius)1ri omnibus Si per ola clare uenit,& remOuetur,omni- busluddus eft/imul Si occultus irtcognifusq,־:ipfc qiiado per feipfum eit,n0n accedente materia in qua propriam manifeftet aftionem Immenlus eft,& inuif!bilis,per feipfum potes ad aftiOncrh propriam,mo״ biliSjtradcns feipfum omnibus quodam modo proximantibus,rcnouati״ uus,naturae cuftodia,illuminatiUus,circuUclatis fplcndoribus incomprc* fienfus,clarus, diferetus, rcf11iens,furfumfcrcs,acutc means,excelfus,noni receptus contumelia minorarionis/emper motus moucns, altctUm com prehenderis,incoprehenfus,riort indigus alterius,latenter crcfccs* a feipfo, & ad fufccptas materias manifeftas fuimet magnitudinem, aftiuus, potes fimul omnibus praefens iriuif1biliter,negle(ftus elTc rio certa au- tem fiCut quaedam uiridifta generaliter Si propriae fubito reducens in rati- onem,incomprehenfibilis,inpalpabilis,non minutus,in omnibus ditiffi* mus fuimet traditionibus, Immenfa Si improba reru naturat pottio ignis eft(utaif Piirtius)&iriquo dubium fit plura abfum at, ari patria t. Ignis ipic unus־ cft, &pcjt omnia penetras. Ut aiut Pythagorici,fcd iri coelo dilatatus* colIuftrans,irt inferno uero c0arftatus,tenebrofus,& cruciaris: in mcditul lio de utroq; participarts.Igrtis iraq; in fe urius * in rccipieritc multiplex, S/t in diuerfts diuerfa nota diftributus,ut apud Cicerone tcftatur Cleanthes'♦ Eftatacj igriis hic adiriucrititius quo utimuneft in lapidibus,qui ictu cha-* DE OCCVLTA PHILOSOPHIA, 1/bis cxcutitur.-eft interra,qu£ ex refoiflonc fumat:eft in aquis,qui fontes & puteos calefacit :eft in profundo mari,quod uentis agitatu tcpcfcit: eft in ac re,quc fepe fcruefccrc uidemus: Si animalia quseqj Si uiuctia omnia, Si uegc- tantia calore nutriiltur: Si omne quod uiuit,propter inclufum ignem uiuir. Superni ignis propria funt calor omnia fecundans,& lux omnibus uita tri- bucs.Inferni ignis propria funt ardor oia confumes, Si obfcuntas cufta fteri litate coplcns.Fugat itaq; coeleftis Si lucidus ignis tenebroios dacmones:fll gat Si hic nofter ligneus cofdem, quatenus habet f1mulachrum,& uehicula lucis illius fuperioris. Quin Si illius, qui ait, Ego fum lux mundi, qui uerus ignis eft,pater luminum,a quo omne datum optimu ucnit, fplcndore ignis Eli emittens,Si communicans primo foli, & caereris coelcftibus corporibus, & per haec tanqua per media inftrumc ta illu in hunc ignem noftru influes» Sicut ergo tenebrarum daemones in tenebris ipfis robuftiores funt: fic bpni daemones,qui funt angeli Iucis,incrcmenta fufeipiunt a lucc,non folum.di״ uina,folari,& coelefti, fed etiam eius qui apud nos eft ignis. Hinc primi rcli- gionum Si ceremoniaru fapicntiifimi inftitutores orationes Si pfalmodias. Si facra quaeq; non nifi accclis luminibus flenda decrcuerunt. Hinc illud Py thagorae fymbolum;Ne loquarc de deo abfq; luminc.iuiferuntq; ad fugan- dos malos daemoncs,apud cadauera mortuorum lumina acccndi,& ignes, nec illa amouerfquoufq; perfeftis facro ritu expiationibus terra condatur: ipfcq; omnipotens in ueteri lege exquirebat omnia fua facrificia igne offer ri,atq; ut in altari femper ignis arderet,quem etiam apud Romanos Vcftac facerdotes perpetuum feruabant cuftodiebantq;.Omnium autem elemen torum bafis Si fundametum, terra eft: ipfa enim eft obiedlum, fubiaftum. Sireceptaculum omnium radiorum influxuumq; coeleftium: ipfain fc co- tinct omnium rerum femina fcminalesq; uirtutes: ideo ipfa dicitur anima- lis,uegetalis,& mineralis; quae ab omnibus reliquis clementis ac coelis foe- cundata,omnium ex feipfa eft gignitiua.Ipla eft receptiua omniumfoecu ; ditatum,& ucluti prima parens ctia oim pululatiua,centr u & fundamenta & mater 0mnium.T011c de illa quantumcunq; fecreta,10ta,depurata,fubti liata,fi dimiferis aliquandiu fub diuo,mox coelcftibus uiribus foecundataifc praegnas,ex feipfa producet platas,producet uermiculos Si animalia, pro- ducet lapillos, Iiicidasq; mctalloru fcintillas. In ea lunt fccreta maxima,fi quando fuerit per artificium ignis purgata,Si ad fimplicitatc fuam congrua lotione rcdufta.Ipfa eft prima creationis noftrae materia Si rcftaurationis ac conferuationis noftrae ucriiflma medicina. De admirandis aqua:, Si aeris atqj ucntoru naturis. Cap. VI. . μΜ! On minoris potetiae funt reliqua duo elemeta, aqua uidclicet ji m & aer :nec in illis natura ccffat mirabilia opari, Aquae enim tari ta nece^1ras e^>ut illanullu animal degere poiflt: nulla piata qu^uis,citra aqu$ hurncftationc poiflt proger LIBfeR PRIMV5, minarc.In ipfa eft feminaria oim reru uirtus:animaliu primo, quoru feme aqucu effcmanifeftucft:fcd&fruticu,& herbarii fcminalicet terrea fint,ta- befieri tamc aqua neccllc cft,fi foecuda efle debcant:fiue id fiat humore ter xx imbibito,aut rore,ucl pluuia, ucl de induftria adiefta aqua. Sola fiquidc terra & aqua,a Mofc defeributur producere alam uiuctc.Sed aquae duplicc productione tribuit ,natatium uidelicet in aquis, & uolatium in aere fupra terra. Terrcnaru etia produftionu ipfi aquae partim deberi, cadc feriptura tcftal,inquies,quod poft creatione uirgulta & piatae no gcrminaucrat,quia deus no pluerat fuper terra. Tat a eius elemeti poteftas eft,ut nec Iis regeneratio fiat line aqua,ficut ipfc Chriftus ad Nicodcmu rcftatus eft. Maxima quoq; cius in religione uis eft, in expiationibus & purificationi-׳ bus,nec minor q ignis neccffitas.Infinitae cius utilitates funt,& ufus multi־״ plcx,resq; oes ex cius poteftate cofiftuntrut quae gencradi,alcndi,augmen tadiuim poffider.Inde Thales Milefius atq; Hcfiodus, aqua omnium reru principid ftatuerunt, omnium q; clcmcntoru antiquiffimum effc dixeriit atq; potcntiff1mu,quippe quod caetcris omnib91mperat.Na,ut ait Plinius, terras deuorat aquae:flamas nccant.Tcandunt in fublimc,& nubium obtctli ccclu fibi ucndicat:exdc cadentes omnium terra nafccntiu caufa fiiit. InnU mera funt aquarii miracula a Plinio, Solino, multisq;hiftoricis defer ipta, de quaru mirabili uirtutc etia meminit Ouidius in his uerfibus: Medio tua corniger Hammon Vnda die gelida cft,ortuq; obituq; calefcir. Admotis Athamantis aquis accendere lignum Narratur ,minimos cum luna recellit in orbes, ־ Flumen habent Cicones,quod potum faxea reddit Vifccra, quod taftis inducit marmora rebus. Crathis & hinc Sybaris ueftris conterminus oris, Electro fimilcs faciunt, auroq; capillos. Quodq; magis mirum,funt qui non corpora tantum. Verum animos etiam ualcant mutare liquores. Cui non audita eftobfcoen3e Salmacis unda? Aethiopes q; lacus ?quos fi quis faucibus haufit. Aut furit,aut patitur mirum grauitate foporem. Clitorio quicunq; fitim de fonte leuauit, Vina fugit,gaudetq; meris abftemius undis. Hincfluit effedtu difpar Lyncaeftius amnis: Quem quicunq; parum moderato gutture traxit. Haud aliter titubat, quam fi mera uina bibiffet. Eft lacus Arcadiae Pheneum dixere priores. Ambiguis fufpeftus aquis, quas nofte timeto. Node nocent potae,fine noxa luce bibuntur. DE OCCVLTA PHILOSOPHIA, Refert praeterea lofcphus fluminis cuiufdam inter Arceam &Raphanca Syriae urbes admirabilem naturam: Qui cum pleno deferatur aluco, per integrum fabbathum mox ceu obturatis fontibus deficiens, per fex inte* gros dies ficcUm aluci fui praebet tranfitu.rurfuscj; feptimo dic ignotis na- turat caufis ad priorem redit aquarum abundatiam:quaobrcm incolae illu nuncuparunt,ob facrum ludiis feptimum dicm.Tcftaturcy nobis cuagclium dc pifeina probatica, in quam poft commotam ab ange· 10 aquam qui prior in illam dcfcendiffct,a quacunq; aegritudine liberabat Eadem uis atq> poteftas fuiffc legitur fonti lonidum Nympharum, qui in Eliorum agro apud Heracleam pagum imeta Cytheron fluuium extabat: in quem qui aegroto corpore dcfccdiffet,abaraeftigiu admirandu magis,ubi piftis certo artificio imaginib9,fcriptis uc iteris,quis nocle ferena plenae lunae radiis opponar, quarum fimulacris in acre multiplicatis/urfumq; raptis,& una cu lunae radiis reflexis, alius quif-־ piam rei confcius per longam diftantiam uidet ,Iegit,64 agnofcit,in ipfo di״ fco,feu circulo lunae; quod equidem obfeflis uillis, 64 ciuif atibus utiliflimu artificiu cft,olim a Pythagora faftitatu, 64 hodie ali- qbus adhuc,pariter 84 mihi no incognitu. Atq; oia haec,64 multo plura, ma ioraq; in ipfa acris natura fundata funt: 84 ex mathematica,atq; optica,fuas rationes nabent.Et ficuti haec fimulacra refleftutur ad uifum, ita nonnuq etiam ad auditum, quod in echo manifeftum eft. Sed funt illis occultiora LIBER PRIMVJ, DE 0CCVLTA PHILOSOPHIA, artificia, quo quis etiam per remota diftantia, audire & intclligcre quear, quid alius loquatur,ucl fufurret in occulto. Ex aereo elemento funt etiam uctiripii enim nihil aliud funt,e[motus aer,& quatuor fune principalcs,a quatuor coeli cardimb9 flatcs,uidclicct Notus ab auftro, Bo״ reas ab aquilone,Zephyrus ab occidctc,# ab oriente Apelcotcs fiuc Eurus: quos Fontanus his duobus uerficulis complexus ait: A fummo Boreas, Notus imo fpirat olympo. Occafum infedit Zephyrus, uenit Eurus ab ortu. Notus uentus meridionalis eft, nebulofus # calidus,# mor״ bofus,quc Hieronymus uocat pincerna pluuiaiy. Ouidius fic deferibit: M adidis Notus cuolat alis Terribilem picea teftus caligine uulfum. Barba grauis nimbis,canis fluit unda capillis. Fronte fedent nebulae, rorant pennaeq; linuscp, Boreas autem Noto contrarius/eptentrionalis uentus eft, uiolentus # fo norus,qui nubes difcutiens acrem ferenum reddit, aqua gelu conftringit; hunc Ouidius de ie fic inducit loquentem: Apta mihi uis cft,qua rriftia nubila pello. Er freta concutio,nodofaq;robora uerto. Induro nubes, # terras grandine pulib: Idem ego,quum fratres coelo fum naftus aperto, (Nam mihi campus is eft) tanto molimine luftor, V t medius noftris concufsibus infonct aether, Exiliantq; cauis elifi nubibus ignes. Idem ego,cum Eubii conucxa foramina terrae, Suppofuiq; ferox imis mea terga caucrnis. Sollicito manes, totumq; tremoribus orbem Concutio. Zephyrus uero,qui #fauonius,uentus leuifsimus ab occidente flans,# pia eide fpiras,frigidus eft #humidus, refolues hycmes, germina floresq,· pro״ ducens,huic cotrarius Eurus,qui # fubfolanus,# Apelcotcs,ab oricte, ucn- cusaquofus#nubificus,#rapid£ uoracitatis.deiftis ita canit Ouidius; Eurus ad auroram,Nabathaeaq; regna rcccfsit, Perfidaq;#, radiis iugafubdita matutinis. Vefper,# occiduo quae littora folae tcpcfcunr. Proxima lunt Zepnyro,Scythiam feptemq; triones. Horrifer inuafit Boreasrcontraria tellus Nubibus afsiduis, pluuioq; madefeit ab Auftro. Degeneribus compofitorum, quomodo fc habeant ad elementa, atq; quid clementis ipfis conucniat cu anima,# fcnfibus,# moribus.Cap. Vlh Oft qnaruor fimplicia clcmcra, proxime fequuntur cx illis co- Ii λ poiira perfedorum quatuor gcncra,qux lunt lapides,meralla, p|j plantx,& animalia: & licet ad imgulorum generatione omnia dementa in cOpofitione conuemant,lingula tamen unu pree- cipuum elementa fequuntur imitanrurq;;Nam lapides omnes terrei funr, natura iiqaidem graucs lunt,& dcfccdunt,& ita concreti ficcitatc,ut liqucfi cri nequeant. Metalla aut aquea funt & liquabilia, & quod confitentur phy fici,experiuntur alchimici,cx aqua uifcofa/iuc cx aqueo argento uiuo gene rata lunt. Plantae fic cum aere conueniunr, ut nifi fub diuo non pullulent, neq; coalcfcant. Sic animalibus omnibus, (■ Igneus eft ollis uigor &ccelcftis origo, Adcoq; cognatus illis ignis eft, ut eo cxtin«fto mox rota uita deficiat. Rur- fus unumquodq; illorum generum in le diftmftum eft per elemetoru gra* dus.Nam inter lapides praecipue terrei dicuntur, qui opaci funt, & grauio- rcs:aquei aut ,qui rranlparcntcs funt; &qui ex aqua concreti funt, ut cryfta! lus,berillus,& margaritae in conchis;& funt aerei qui aqu£ fupcrnatat,& fpo giofi funt,ut lapis,fpogi£,& pumex, & tophus:funt & ignei, cx quibus ignis extrahitur,& in ipfum aliquando refoluitur,aut ex ipfo geniti funt; ficut la- pis fulminis,& Iapis pyrites atq; aibeftus. Similiter inter metalla,terrea funt plumbum & argentum; aquea, argentii uiuum: aera, cuprum, & ftannum: ignea uero,aurum atq; ferrumJn plantis quo q;,terra imitatur radices, pro״ pt er denfitatem: folia autcm,aquam propter fuccum.-florcs aerem,propter fubtilitatem:femina ignem, propter fpiritu gignitiuum. Praeterea aliae di- cuntur calidae,aliae frigidae,al13e humidae,aliae ficcae, elemetorumq; nominet ab eorum qualitatibus fibi mutuantes.Inter animalia etiam quaeda pra: cae* * teris terrea funt,& terrae uifccra inhabitant,ut uermes. Si lumbrici ,& talpae,־ Si multa rcptilia;alia aquea funt,ut pifces;alia aerea, quae extra aerem uiuc- re nequeant;funt & ignea ignem habitates,ut quf da cicadx, pyrauftas uocanr,&quae igneo quodam calore feruct:ut columbae,ftrurio- nes,leones,& quas uocatSapiens beftias uaporem igneum fpirates. Praetc- rea in animalibus terram referunt offa, caro acrem, &fpiritus uitalis igne, aquam uero humores. Et hi etiam clementis partiti lunt,na rubra cholera cedit igni/anguis aerei,pituita aquae, nigra bilis terrae. In ipfa deniq; anima, tcfte Auguftino,refert ignem intelleftus,acrem ratio,aqua imaginatio,ter ram uero fenfus. Atq; hi etiam inter fe elementis difpartiunrur, nam uifus igneus eft, nec enim line igne & luce percipit; auditus aereus eft, nam acre percuflb fonus cffidtunolfadlus autem Si guftus ad aquam referuntur,fine cuius humore nec fapor nec odor fit;dcniq; taftus totus terreus eft, SccraiTi ora corpora fibi adfcifccns. Aftus quoq; & operationes hois ab elementis moderant tardus enim motus & fo!idus,a terra fignamr;pauorc,& inertia, Si remiffum opus,aqua fignat; alacritate, ct amicabilcs mores, aer: impetu LIBER PRIMVS. acutu 8C iracudujgr is.Elcmcta itaq; omniu prima funr, & omnia cx illis 8( fecundi! illa funt,atqj ipfa in omnibus,& per omnia uires fuas diffundat· Quomodo elementa funt in coelis,in ftcllis,in daemo* nibus,inangelis,inipfo deniq;deo. Cap. V1IL ST Platonicorum omnium unanimis fcntentia, quemadmo dum in archetypo mundo omnia funt in omnibus, ita etiam I inhoccorporeomundo,omniainomnibuseirc,modistamc ilUgBsgMI diuerfis,pro natura uidelicet fufdpientiu:fic 8c elementa non folum non funt in iftis infcrioribus,fed & in codis,in ftcllis,in demonibus, in angelis,m ipfo deniq; omnium opifice & archetypo.Sed in iftis inferio«״ ribus elemera funt craiiae quaedam formae, immerfae materiae,& materialia elementaan coelis autem funt elementa per eorum naturas & uires: modo uidelicet coelefti & multo excellentiori, quam infra lunam. Nam ccelcftis terrae foliditas illic eft abfq; craifitudine aquae:& aeris agilitas procul ab ef״ fluxu:ignis calor ibi non urens, fed lucens, omniaq; fuo calore uiuificans· Ex ftellis praeterea ignei funt Mars, atq; Sol: aeri, lupiter & Venus: aquei, Saturnus 8c Mcrcurius;tcrrei,qui incolant orbem oftauu, atq; Luna(quac tamc a plcrifq; aquea putatur) quado uidelicet terrae inftarcodeftes aquas attrahit,quibus imbibita uicinitate fua illas nobis influit &comunicar.Suc etiam inter figna quaedam ignea,quaedam tcrrea,quaeda aquea: reguntq; in coelis elementa* quatuor illas triplicitates diftribucnres illis ca cufq; clementi principium, medium 8C finem: fic principium ignis Aries, progreffum & augmentu Leo,finem Sagittarius habent; principium terrf Taur us,progreffum V irgo,extremum Capricornus:acns principium Gc mini,proceffum Libra,termina Aquarius;aqux principium Cancer,me«: dium Scorpius,finem Pilees poflident.Ex horum itaq,· planetarii 8i figno-״ rum mixtionibus fimul cum elemctis,conficiuntur omnia corpora. lam ucro etiam & daemones hac ratione a fe diftinfti funt: ut alii dicatur ignei, alii terreftres,al1i aerei,alii aquei.HincilIi apud inferos quatuor fluuii,igne us Phlegethon,aereus Cocytus,Styxaqucus,rcrrcus Acheron. Quin & in euangeliis legimus igne gehennae,& ignem aeternum,in quem ire iubebun tur maledi&i: & in Apocalypfi legii, ftagnu ignis: & Efaias de danaris ait. Percutiet eos dominus acre apud lob: Ad nimium calore rran filient ab aquis niuium:& apud eundem legimus, terra renebrofam 8c oper ta mortis caligine,terram miferiac 8C tenebrarum.Proinde ena in fupramu danis angelis 8c beatis intelligentiis haec elemeta ponutur: cft enim in ipfis effentiae ftabilitas,tcrrca uis,qua funt firma dei fcdilia;eft & clementia pie·״ tasq,·,aquea uirtus mundans:Hinc a Pfalmifta uocantur aquae,ubi de coelo ait,Qui regis aquas fupiora eis:funt ctia in illis aer fabrilis fpiritus,& amor ignis relucensrhinc uocatur a facris literis,pennae ucntorum:& alibi de illis ait Pfalmifta; Qui facis angelos tuos fpiritus,& miniftros tuos igne urcntcL DE OCCVLTA PHILOSOPHIA, LIBER PRIMVi. Ex ordinibus quoq; angelicis ignei funt fcrapbin ,& uirtutes, &poteftatcs: terrei cherubin:aquei,throni,& archangcli:acrci dominationes & principa tus. De ipfo etia archetypo omnium rerum opifice nonelcgif, Aperiatur terra,& germinet faluatorccUonnc de codc dicitur ,fons aquae uiuae mudifi cans ®cncrans:׳none idc fpiritus fpirans fpiraculii uitf: idcq; etia Mofc & Paulo teftibus,ignis confumens cfi: :׳Elementa igitur ubiq;,& in omnibus reperiri fuo modo,nemo negare potcft.primu in iiris inferioribus, fed fecu Icta 8(craiTa,in coelcftibus aut puriora 8?nitida: in fupraccdeftibus uero ui־ uentia,& ex omni parte beata.Sunt igitur elemeta, in archetypo idese pro■״ intelligentiis diftribut3epoteftates,in coelis uirtutes, in infe- rioribus crafliores formae. Dc uirtutibus rerum naturalium ab elementis proxime dependentibus. Caput IX. 1 Irtutes rerum naturales quaeda funt clementales,ut calefacere, j frigefaccre,humefaccre,cxficcarc:& uocantur operationes feli I qualitates primae,& fecundu enim qualitates folf tota ן omnino tranfmutat fubfbntia,quod aliaiy qualitatu nulla fa״ uero infunt rebus ab elementis coponctibus tales, etia ultra qua- litatesprimas,urfunfmaturatiu3e,digcftiuar,refolunuae,mollificatiu3e,in- duratiu£,ftyprice,abfterfm£,corrofiuae,cauftic3e,apertiu£,euaporatiu£,c5 fortatiuae,mitigatiu3e,coglutinatiu3e,opilatiu3e,cxpulfiuae,rctctiu3e,attrai> (fiiUae,rcpcuifiuae,fi:upefa(fi:iuae,clargitiuae,lubr1ficar1uac,&:al1cplurcs:muI- ta enim habet agere qualitas elemctalis in mixto, q per fe no operaE Et hae opationes dicui qualitates fecudariae, qa fcquutur natura& mefura mixtio - nis dchisinmedicoiy libris copiofc traftaE ficutmaruratio,cjeft operatio caloris naturalis fccudu certa mefura in fub- ftantia materiae:induratio operatio eft frigorisrfimiliter & fic defimilibus. Et hae operationes quadoq; agut in mebrum determinatu, uc prouocantes urinam,uel lac,uel mcnftrua, & dicutur qualit ates tertiae ,quae loquuntur primas. Secundu has itaq; primas,fccun das & tertias qualitates,mulrae aegritudines & curantur & inducuntur. M ul ta etia artificialiter fiunt, homines ualde admiraturficut eft ignis aqua c<5burens,quc uocatigne Graecu.-cuiusplures copofitiones docet Arifto* teles in traftatu de hoc fingulari. Simili modo fit etia ignis, qui oleo extin* guitur,& aqua accenditur frigida,quando rorat defuper: & ignis qui pluuia, uel Uero, uel fole acccdiE & fit ignis, qui uocatur aqua ardcs,cuius cofeftio notiifima effiqui nihil cofumit praeter feipfum: & fiunt ignes inextinguibi- les,& olea incombuftibilia,&Iampadcsperpetuae,qu£ nccucnto,rtcc aqua, nec ullo modo extingui poffunt.-quod penitus incredibile uidctur,nifi fuif fet famofiffima illa Iampas,qu£ in templo Veneris quodam Iuccbat,in qua ardebat Iapis asbeftus,qui femel accenfus reuera,n1mqua extinguitur.Co- Elemeta 01· bw m funt re hm. Virtutes m turaks rem uarit* Artipciofa multa admi» randa. DE OCCVLTA PHILOSOPHIA, tra etiam praeparatur lignum, ucl aliud quoddam combuftibile, ut ab igne laedi no poffit. et fiut cofeftiones gbus inun&is manibus poflumus porra re ferru ignitu ,aut mittere manu i metallu liquefaclu, fcu toto corpore ire in igne abfq; ullo malo ,et hoiy fimilia. Et eil genus lini,quod Plinius asbe# ftu uocat,Graeci % ficacibus,fed potentibus Se indeficientibus,nihil fruftra,nihil incaifum age tibus,mouentur uirtutes in natura reru exiftentes,quae quidc uirtutes funt idearu operationes;quae non errant nifi per accides ex impuritate uidclicet DE OCCVLTA PHILOSOPHIA, & inaequalitate materiae; hoc enim modo inucnmtur res etia ciufdc (pedei magis ac minus porcntcs/ccundu puritate uel confufionc matcri£5omncs enim influxus ccdeftcs impediri poflunt per cofufioncm &inabilitatc ma- tcriae. Vnde Platonicis ipfis in prouerbio fuit/ecundu merita materiae fundiuirtutes coelcftcs; de quo & Vergilius meminit ubi canit: Igneus eft ollis uigor,&ccelcftis origo Seminibus, quantum non noxia corpora tardant. Quare hae rcs,in quibus minus immergitur idea materiaejioc eft,quae fepa ratorum maiorem accipiunt fimilitudinem, uirtutes habent potentiores in operatione/imiles operationi ideae feparatae. Scimus itaqj fitum ac figu ram coelcft ium,caufam cflfc omnis nobilis uirtutis,quae eft in ipccicbus in- ferioribus. Quomodo diucrfis indiuiduis,ctiam ciufdem fpecici,diucr fae uirtutes influuntur. Cap, XII· HNdiuiduorum Angulares etia dotes plurimis infunt נ tam mi#: rabilcs,quam in fpccicbus, etiam a figura coclcftium firuq; ilei i larum. Omne enim indiuiduum quando incipit efle fub deter | minato horofeopo & conftellatione coelefti,contrahit eu efle, mirabilem quandam uirtutem operadi & patiendi, rem mirabilem, edam procer eam quam habet a fua rpcde,cum per influxum coeleftium,rum per obediendam materiae generabilium ad animam mundi, quae quidem talis eft,qualis eft obedientia noftri corporis ad noftras animas.Nos enim fen- rimus in nobis id,quod ad quamcunq; formam concipimus, mouctur cor pus noftrum dclcdabiIitcr,uclhorrcndc, uel fugiendo; fic frequenter ani-״ mae coeleftes,quaudo diucrfa concipiunt, tunc materia mouctur per obedi entiam ad illud; fic in natura multa apparent prodigia ex imaginatione fu penorum motuumrfic edam uirtutes diucrfas, no modo res naturales, fcd edam quandoq; res artificiales concipiunt,& hoc maxime fi anima operan tis in idem nititur. Vndc inquit Auiccnna,quaecunq;hic fiunt,oportet prg cxiftcie in motibus & conceptionibus ftcllarum?& orbium.Sic fiunt in re- bus uarii effeftus, inclinationes & mores, non ratummodo a materia uarie ddpofita,uc plcriq; opinantur/cd ab influxuuario & forma diucrfa:no qui dem diuerfitate fpccifica,fcd particulari & propria. Et horum gradus uarie diftribuuntur ab ipfaomnium prima caufa deo ,qui idem manens diftri- buit fingulis ut uult,cui tamen cooperantur fecundae caufa:,angclicx& eoe Icftes,corpoream alia illis commifla difponenfes.Infundun- tur itaq; uirtutes omnes a deo per mundi animam, particulari tamen uir* tute imaginum & intclligcndarum praefidentium, & concurfu radiorum SC aipeftuum ftcllarum peculiari quodam & harmonico concentu· Vndcproucniant uirtutes rerum occultae« Caput XIII, LIBER PRIMVS, Mnibus notum eft, uirturem quadam magneti inc(Tc,qua fer rum artrahit:& quod adamas fua praefentia uirturem magne- §1r°l^r: fi’c dearum Si balagius cofricati Si calcfafti paleam deducuntrlapis asbeftus acccnfus, nunquam aut uix extingui tuncarbunculus in tenebris lucctractites foetus mulierum Si piatarum,fu- perpofirus corroborat/uppofitus trahitriafpis fanguinem coprimit.echi״ ncis nauem fiftit:rabarbarum,cholera depellit. Chamaeleontis iccur fum# tnis regulis exuftum,imbres Si tonitrua excitat. Heliotropius lapis uifum Ecrftringit,& gcftantem inuiiibilc reddit: lyncurius lapis praeftigia ab ocu saufcrt.-Iipparis fuffitus omnes bcftias euocatrSynochitidcs umbras infe rorum cducir:anachifides imagines apparere facit;Enncclis fomni- antibus fuppofitus oracula reddit. Eft herba Aethiopica, qua ferut ficcari ftagna, Si claufa omnia aperiri, Si laracem herba legimus a Pcrfarum regi·״ bus dari legatis,ut quocunq; ueniftent,rerum copia abundarent. Eft Si her- ba Spartanica,fiue Scythica,qua guftata uel falte in ore detenta, ferunt Scy thas duodecim dies fame Si fiti durare.& dicit Apulcius fe a numine edoftii, multa herbarum Si lapidum genera effe, quibus homines etiam perpetua mtam fibi contribuere poflunt:fed fas non eifc,fcientiam eorum homines C0gnofcere;qui cum par uum temp us uiuctcs,malis auide ftudeanr, Si nui- Ium non Iccius audeant; fi prolixitatem temporis accipiant, neq; diis ipfis parfuros. Verum unde nam finthae uirtutes, nemo ex his prodidit, qui de ieru proprietatibus ingentia uolumina cdiderut, no Hermes, no Bochus, ήδ Aaron,no Orphcus,noTheophraftus,n5T hcbith,no Zcnothemis,no Zoroaftcr,non Euax,non Diofcorides,non Ifaac Iudaeus,no Zacharias Ba- by!onius,non Albcrtus,non Amoldus: Si tamen omnes hi fafli funt, quod Zacharias ad Mithridatem feribit,magna uim. Si humana fata lapidu her- barumq; uirtutibus ineffe. Vndc igitur haec ueniant altior fpeculatio requi ritur.Opinatur Alexander Pcripateticus,afuis fenfibus Squalitatibus non difccdcnSjhaec ab elementis earundemq; qualitatibus proucnirc: quod for- ce uerum putari pofiet, nifi qualitates illae fint eiufdcm fpeciei,operationcs autem lapidum multae,nec in (pecie,nec in genere conuenicntes. Ideo Aca dcmici cum fuo Platone ideis rerum formatricibus has uirtutes attribuut: Auicenna autem adintelligcntias, Hermes ad ftellas, Albertus ad formas rerum ipecificas,huiufmodi operationes reducunt.Et quauis hi autores fi- bi inuiccm aduerfari uideantur,nullus tamen coru, fi refte intclligatur,a uc ritate difccdir;cum omnia eorum difta ad eundem effeftu in pluribus con ueniant.Dcus enim in primis omnium uirtutu finis Si origo,figillu ideam miniftris luis praeftat intelligctiisrqui tanqua fideles cxccutorcs, res quafq; fibi creditas ideali uirtute confignat coelis atq; ftcllis, tanqua mftrumenta, materiam interim difponentibus ad fufeipiendum formas illas,quae in ma ieftatc diuina,ut ait Plato in Timaeo,per aftra deducenda refidet: easq; da# DE OCCVLTA PHILOSOPHIA, Cor formarum diftribuit per minifterium intclligcntiarum,quas fuper ope ra fua confticuit rcftriccs & cuftodcs, quibus ea facultas in rebus fibi com״ miiTis credita cft,ut omnis uirtus lapidum,herbarum, metallorum & caete rorum omnium fit ab ipfis intelligcntiis praefidentibus. Prouenit itaq; for uirtus primo ab ideis,deinde ab intelligendisprxfidcnribus &rcgcn~ t1bus,poftea a coelorum afpeftibus d1fponentibus,porro ab elementorum difpofitis complexionibus correfpondcntibus coelorum influxibus, a qui-־ bus ipfa elementa difponuntur.Habent igitur operationes eiufmodi in rc·״ bus iftis inferioribus per expreffas formas ג in coelis aurem per uirtutes di-״ fponentes, in intelligcntiis p#er rationes mediantes, in archetypo per ideas & formas exemplares ,quas omnes in cuiufq; rei effedtus & uirturis exeeuti- onc conuenirc neccffc cft. Virtus igitur & mirabilis operatio cft in unaqua que herba & lapide, fcd maior in ftella, ultra quam etiam ab intelligcntiis prxfidentibus unaquaeq; res multa fibi comparat: potiifime autem a fupre nia caufa, cui omnia mutua & confummata correlpondent, confonantia fuo harmonico concentu,ucluti hymnis qmbuidam, femper fummum ii- lum opificem collaudantes, quemadmodum in fornace Chaldaica a fan* ilis illis pueris inuitantur cantantibus :Benedicite dominum uniuerfa ger-? minantia in terra, & omnia qua: moucntur in aquis, omnes uolucres coeli, beftia: & pecora fimul cum filiis hominum.Nulla itaq,״ cil caufa neccifita- tis effectuum,quam rerum omnium connexio cum prima caufa, & corree ipondentia ad illa diuina exemplaria & ideas aeternas, unde unaquseqjres determinatum habet in archetypo particularem locum,unde uiuit & origi nem trahit.omnisq; uirtus herbarum,lapidum, metallorum, uerborum & orationum,& omniumqu£ funt a deo,infita eft. Qui licet pet intclligctias,& coelos in haec inferiora operatur,nonunquam tamen omif״ fis his mediis, aut fufpcfo eorum minifterio, immediate ex feipfo illa facit dcus,q opa tuc miracula uocat na cu primae caufae impio & ordine, fccuda· ri£ miniftras Plato & alii uocat,neceflario agat,& cffeiP fuos nc ceflario tamc pro libitu fuo fic illas abfoluit aut fulpcdit deus,ut ab illius imperii & ordinis neceifitate penit’ defiftat. Et haec maxia dei funt miracula.Sic ignis in fornace Chaldaica n<5 cobuffit puerosrfic fol ad imperium lofuc a curfu fuo unius diei fpatio rctroccflit: fic ad Ezcchiae petitio nem,per decem lineas fiue horas regreifus cft: fic patiente Chrifto in plenilunio defedum fol fuftinuit. Et harum operationum rationes,nul lo rationis difcurfu,nulla magia, nulla quantumcunq; occulta fcu profun-״ da fcientia inueftigari aut attingi poliunt/ed folis diuinis oraculis addifef da funt & exquirenda. Dc fpiritu mundi quis fit,& quod fit uinculum ος cultarum uirmtum* Cap. XIIII. LIBER PRIMVS. Emocrirus autc & Orpheus, & mulri Pythagoricoru, cceleftifi $1 uires naturas diiigcntiifime perfer utati, omnia ple# Π na c^e d1xcrunr:ncc abs re,fiquidc nulla res eft ta praeftan fibus uiribus, qua: uiduara diuino auxilio fui natura contenta fit.Dcos aut uocabat uirtutes diuinas in rebus diffufas;quas Zoroafter di- 111nasiiI1ces,Syncfius lymbolicasillcccbras,alii uitas,alii ena aias nomina״ bat:& ab his uirtutes rerum depedere diccbanquia folius animae fit, ab una materia extendi in res alias,circa quas operatuniicut homo ,qui extedit in- tcllcft u ad intelligibilia, & imaginatione ad imaginabilia; & hoc eft quod intclligcbant dicctes,uidelicet unius entis anima egredi,& in aliud tifafeinare ipfum ,& fuas operationes impedire: queadmodu adamas im״ pedit magnetem, ne ferrum attrahat. Cu ucro anima primu mobile fit, ut dicunt, fponte & per fe mobile: corpus ucro uel materia per fe ad motft ab ipfa anima longe degencrans,iccirco ferunt opus cifc excek lentiori med10,fcilicet, quod fit quafi no corpus, fed quafi iam anima, fiuc quafi non amma,& quafi iam corpus,quo uidclicct anima corpori coneifo tur.Medium aut tale fingunt cifc fpintum mundi, fcilicet, quem dicimus effentia quintam:quia non ex quatuor clcmentis,fed quoddam quinta fu- per illa aut praeter illa fubfiftens. Talis igitur ipirit us neceffario requiritur: tanq mediu,quo animae coeleftes infmt corpori craifiori, & mirificas dotes largiantur. Hic quidem fpintus talis formae eft in corpore mundi,qualis in humano corpore nofter; ficut enim animae noftrae uires per fpiritum adhi bentur membris,fic uirtus animae mundi per quintam eifentiam dilatatur per dhmia: nihil enim reperitur in toto mundo quod fuae uinutis fcintill« careat. Magis rame ac maxime infunditur his,qui huiufmodi fpiritus plu- rimu hauferint:hauritur aut per radios quatenus res his fe reddunt conformes. Per hunc itaq; Ipiritu ois occulta proprietas propagaf, in her# bas,lapides & metalla,& in animantia, per fo!c,per luna,pcr planctas, perq; ftcllas planctis fublimiores.Poteft aut hic fpiritus nobis prodcfife magis,ft quis illu fciuerit ab aliis clementis plurimu fegregare: aut faltemhis rebus plurimu uti, quae hoc fpiritu plurimu abundant. Hae fiquidem res,in qbus fpiritus ille minus immergitur corpori,ac minus cohibetur materia,poteit tius pcrfccliusq; agunt, tum ctia promptius generant, fibi fimile: eft enim omnis gencratiua & feminaria uirtus in eo:quare Alchymiftae nituntur eft ipiritum cx auro argetoq; fccernere:qucm rite fegregatum & exrradlum, ii poftea illum cuiuis eiufdcm generis materne,hoc eft,cuius mctalloru adhl bucrint, aurum ftat im argenturriuc conficiant. Et nos illud facere noui- mus,& aliquando uidimus;fed non plus auri fabricare potuimus,nifiquam tum erat illud auri pondus,dc quo fpiritum extraximus. Nam cum fit ille fpiritus forma cxtenfa & non intcnfa,non poteft ultra fuam mefura imper feftu corpus inpcrfcftugmutare;quodtamc fieripoflcalio artificio non inficior. ' * Quomodo debemus inueftigarc, & experiri uirrutes rcrUm,pcf uiamfumptamafimilitudinc. Gap. XV. Acer ergo in rebus proprietates occulcas non ab clcmctalina ׳imjm cura, fed coelitus inlicas, fenfibus noftris occulcas, rationi uix |f|p| deniq; notas: quae quidem a uita fpirituq; mundi per ipfos ftcl j&Sl larum radios proficifeuncur: quee a nobis non aliter quam ex- pcriencia & conicfturis indagari poifunt. Vnde o cupies,qui in hoc ftudio operari affeftas, confidcrare debes, quod unaquaeq; res mouet Si conucrtii ad fuum fimile,& inclinat ad feipfum,fecundum totum poife fuum,tam in proprietate, fcilicet in uirtute occulca, quam in qualitate, fcilicet uirtute elemencali. Quadoq; etiam in ipfa fubftatia,ficut in fale uidemusma quic* quid diu fteterir cum falc,fit fahomne enim agens cu agere coeperit, non ad inferius fcipfo mouet:fcd quodammodo quoad fieri poteft,ad fui par Si c5 fentancumrquod etiam manifefte uidemus in animantibus fcnfib11ibus,in quibus cibum non in herbam,uel plantam,nutritiua uirtus trafmutat, fed in carnem conuertit fcnfibilem. Quibus igitur in rebus ineft alicuius qua- litatis uel proprietatis exceifus,ut calor,frigus,audada,timor,triftitia,ira# cundia,amor,odium,uel quaeuis alia paif!o,aut uirtus,fiue infit ipfis per na tuirarn, fiue quandoq; etiam per artem uel cafum, ut audacia in meretrice; hx res ad talem quali tatcm,paif10nem,uirtutcm,maxime mouent Si pro- iioeant.Sic ignis mouet ad ignc,& aqua mouet ad aqua, Si audax mouet ad aiidaciam. Et eft notum apud medicos, quod cerebrum iuuat ad cercbru. Si pulmo iuuat ad pulmonem :fic ferunt, quod ranae dexter oculus dextro, finifter f1niftro,fufpcnfi e collo natiui coloris panno,lippitudines fanant: fifnile etiam de cancri oculis ferunt: fic pedes teftudinis conferunt poda* gricis,adalligati ita,ut pes pedi,manus manui,dextro dexter,finiftro fufpendatur. Hoc modo dicunt,quod omne animal fterile prouocat ad fte riliratem:& ex eo maxime tcfticuli,& matrix uel urina. Sic ferut mulierem non concipere quae accipit omni mefe de urina mulse, uel aliquid infufum in ea. Si igitur uolumus operari ad aliquam proprietate uel uirtute, quae~ ramus animantia,uel alias res, quibus talis proprietas excellentius ineft, St ex his aifumamus nobis parte, in qua talis proprietas uel uirtus maxime uiget:ut fi quando uelimus promouere amorem ,quaeramus aliquod ani- mal quod maxime diligit,cuiufmodi funt columba,turtur,paifer,hirudo, motacilla: Si ex his aifumamus mebra uel partes, in quibus maxime uiget Venereus appetitus :quae funt cox,tcfticuIi,matrix,priapus, fperma, men- ftruum. Atqj id fiat eo tepore,quando h£c animalia tali affcftu maxime ca piuntur,& intendunt :tunc enim ualdeprouocant amorem,& infcrunt.Si- mili modo ad augendam audaciam,quaeramus leone, uel gallum,Si ex hi$ capiamus cor,uel oculos,uel frontem.Et fic intelligcndum eft, quod dicit Pfcllus Platonicus,quod cancs,& corui,& galli,conferunt ad uigiliam;ctii DE OCCVLTA PHILOSOPHIA, LIBER PRIMVS♦ philomela,& ucfpertilio, & nodua, atq; cx his maxime caput,cor,& ocuhV Ideo dicunt,fi quis cor corui,ucl uclpcrtilionis fuper fe portauerit,no dor- mirabit donec deponatur. Idem facit caput uefpcrrilionis aridum alligatu in dextro brachio uigilantis.nam fi ponatur fuper dormientem, fertur na depolitum fucrit-Eodem modo rana & bubo effiemt loqua- cem,& cx his maxime lingua & cor: fic lingua ranae aquaticae fuppofita ca- piti, facit loqui in fomnis:& cor bubonis impofitu mammae mulieris dor- mientis cfficcrc,ut omnia fccrcta pronuncict:idcm fertur ef ficcre cor nodu3e,& fepum leporis pofitum fupra pedus dormicntis.Eo- dem modo omnia animalia longaeua ad uitam conferunt iongaeuam: & quaecunq; habentia in fe uirrutem renouatiuam, conferunt ad noftri cor- poris renouationem & iuuentutis reftitutionem, quod medici fe noife mul toties oftcndcrunt:ficur manifeftum eft dc uipera & ferpentibus. Er notu cft,quod cerui rcnouanr fenedutem fuamcomeftione ferpentum.codcm modo phoenix renouatur per rogum, quem fibi conftruit, & fimilis uirtus cft in pelIicano,cuius dexter pes fi fub nmo calido ponatur,poft tres men- fes regeneratur ex eo pcllicanus.Iccirco medici quida quibufda confodio- nibus cx uipera & elleboro,& cx quorunda eiufmodi animaliu carnibus ca fcdis,promittut reftituere iuuentutc,&rcftituut quadoq,·, nonunqua ctia talem,quale Medea Peliae feni promiifam reftituit. Creditu quoq; eit,urfi fanguinc applicato ore c recenti uulnerc hauftu, hoc potionis genere cor- porci roboris incrementa pr2eftari:quia id animal robuftiflimu fit. Qualiter diuerfarum uirrutum operationes transfun dantur ab unare in aliam, & fibi mutuo com municantur. Caput XVI. Cire debcSjtantam cife rerum naturalium porctiam, quod na vKsj modo eundas res fibi propinquantes fua uirtutc afficiant, ue- rumetia praeter hoc,infundunt ipfis cofimilc porctia, per qua hac cade uirtutc ipf$ etia cetera afficiat,queadmodu in magne te uidemusrqui quidc Iapis non folu annulos ferreos trahit,fcd uim ctia an nulis ipfis infundit.qua hoc idc efficere poifunt,qualc fe uidiife referut Au- guft.& Albcrtus.Hoc modo ferf,quod meretrix publica in qua cft audacia & impudetia exterminata,hac ipfa proprietate cuda fibi propinqua afficit quae deindereddut ea aliis. Ideo dicut, quod fiqs induat ucftc ucl camifia mcretricis,ucl iecu habuerit (pcculum in quo ipla (e quotidie fpeculaucrit, reddetur audax,intimidus,irnpudcs & Iuxuriolus;f1miIi modo dicut panu, qui fuerit in funere,concipere cx hoc proprietate aliqua triftitiae & faturna lem: & laqucu fufpcndiou fitmilif er aliquas mirabiles habere proprietates. Simile cft quod narrat Plinius, fit quis terram fubfternat lacertae uiridi ex- caecatae, & una in uitreo uafc annulos includat ferro folido uel auro, cum reccpiflc uifum lacertam apparwerit,pcr uicrum cmifla annulos contra lippitudinemualercvldcm quoq; in muftela&annulis ua!cre,cuius oculis pundim erutis,conftat etiam uillim reucrti: fimili modo ponutur annuli per certum tempus in nido paifcrum fiue hirundinum, quibus poftca ad amorem uel bencuolentiam utimur. .. Qualiter per litem & amiciriam,uirtutes rerum inuefti gandae,& experiundaedunt. Gap. XVIL HEftat nunc uidere , quod omnes res habent inter fc amicitiam & inimicitiam: & omnis res habet aliquod timendum & horrh bile inimicum & deftrudiuum:contra,aliquod exultans,I3eti- ficans & confortans: fic in elementis, ignis aduerfatur aqu3e:& aer terraexaeterum inter fe conueniunt .Rurfus in coeleftibus Saturno ami- ci funt, Mercurius, lupiter, Sol & Luna: inimici eius Mars & Vcnus: louis amici funt omnes planetae praeter Martem.fic & Martem omnes odio ha- bent,praeter V enerem i Solem amant lupiter & Venus, inimicantur M ars, Mercurius & Luna:Venerem diligunt omnes prf ter Saturnum: Mercurii amici funt,Iup1ter,V enus &Saturnus:inimici,SoI,Luna,Mars:Lunae aute amici funt, lupiter Venus, Saturnus: inimici,Mars & Mercurius.Eft alia ftellarum inimicitia, quando uidelicct habet domus oppofitas:ficut Satur hus ad luminaria,Iupiter ad Mercurium,Mars ad Vcnercm.Et fortior ini micitia eft coru,quorum exaltationes oppofitae funt;ut Saturni & Solis, Ia las&Martis, Veneris & Mercurii. Fortifiima autem eft amicitia eorum qui concordant in natura,qualitate,fubftantia,potcftate, ficut Mars cum S01c.& Venus cum Luna,fimilitcr lupiter cum Vcnerc: & eft amicitia quorum exaltatio eft in domo altcrius:ut Saturni cum Venere, louis cum Luna,Martis cum Saturno,Solis cum Marte,Veneris cum Ioue,Lunae cu Vehere. Et cuiufmodi funt amicitiae & inimicitia fuperioru,ta!es funt: indi nationes rerum 1Uis fubdiram in iftis inferioribus. Habitudinescrgoiftac amicitiae nihil aliud funt,quam inclinationes quadam rerum in fcinuicem,appetendo talem uel talem rem,fi abfit:& moueri ad illa, nifi impediatur ,&requiefcerc in adepto/ugiendo contrariu,&horrcdo proxi- mationemeius,necquiefcercinillo. Hacitaq; fentetia dudus Heraclitus, profeifus eft omnia fieri per litem,& amicitiam.lnclinationes uero amici# tiae in ucgctabilibus,8i mineralibus funt, qualem habet magnes atrradiua in ferrum: & fmaragdus in diuitias,&gratiam: iafpis in partum: achates irt facundiam:Similimodo naphtha trahit ignem,pro filitq; in ea undecunq; nifam; fimiliter aproxis herbae radix, e longinquo attrahit ignem, ut na# phtha;& fimihs inclinatio eft inter palma mafculinam & feminam:quaru cum ramum unius ramus alterius tetigcrit,complicant fe in mutuum am plexum,nec frudum fert famina abfq; mafculo: 8C amygdala folitaria mi nus facunda eft. Amant uites,ulmum,& oppium:& oliua myrtum mutua diligit :fimiliter oliua & ficus* In animalibus uero amicitia eft inter merula DE OCCULTA :PHILOSOPHIA, & rurdum,comicem & ardeolam, inter pauoncs & colubas,turtures & pfi- iacos · Vnde fcribic Sappho ad Phaonem: Er uariis albae iungunrur fxpe columbx, Etnigerauiridi turtur amatur aue, Rurfus amici funt mufcalus & balcna.Nec folum animalium inter fe ami- eida eft,fed etiam cu aliis rcbus,ut cum mctallis,& lapidibus,& cum uegera libus.-fic feles fiue catus gaudet nepeta herba,ad cuius affricationem conci- pere tradit,& defedil mafculi fupplere; & cqux in Cappadocia fc flatui uc-׳ ti exponunt,atq; ex eius afflatu & attradu cocipiunt.fic ranx,buffo nes,fer ־ pentes, & quxcunq; ucnenofa reptilia, gaudent in planta quae apium rifus dicitur,de qua ferunt medici,fi quis comedcrit,ridcndo moritur. Rurfus rc- ftudo quando ucnatur a ferpente,comedit origanum, & confortatur per il- lud; & ciconia in ferpentum paftu origano fibi falutem quaerit: & muftcla pugnaturacotra regulum, comedit rutam: unde cognofcimus origanum Krutam uirtutem poifidcrc contra ucnena. Sic in quibufdam animalibus cft naturalis peritia,& ars innata medicinalis:nam buffo quado alieno mor fu & ueneno uulneratur, folct adire rutam, ucl faluiam, & locum uulncris affricare,& ficfe a periculo ucncni liberare. Sic homines a brutis mul· ta admodum morborum remedia, & rerum uirtutes cdodi funt: fic cheli- doniam uifui falubrem herbam hirundines monftraucrc,qu£ cu ea fuorum oculis medentur:& pica cu xgrotat,lauri folium in nidum immit- tic,& ita conualcfcit.Similiter palumbi,graculi,perdices, lauri foliis annuum faftidium purgant, quo etiamcorui chamaeleontis ucnenum ex* dnguunt: & leo fi febricitat,uorata iimia coualefcit: upupa uua pafta laefa, adiantofibimedctur:fic didamnum herbam ad extrahendas fagittas uti- lem cerui docuerunt; fiquidem pcrcufli telo,hoc cius herbae paftu eiiciunt: idem faciunt caprae Crctenfes; fed&ccrux paulo ante partum, purgant fc quadam herba, fcfelis diciturrfimilitcr phalangio tadi,cancros edendo iibi falutem quaerunt: Sues etiam a ferpentibus eodem fibi paftu me- dctur:& corui cu uenenatos fe fentiunt toxico Gallico, qucrcu,ucl ut alii di cunt,coruatiam quaerunt pro medela: Elephantes deuorato, fibifuccurrunt olcaftro: Vrfi a mandragora Ixfi deuoratis formicis cua- dunt:mcdcntur fibi anferes, anates, exterxq; aquadex aues herba fiderit!״״ dc:CoIumbx,turtures,gallinx,hcrba hclxinc: Grues iunco: Pant herx con tra aconitum fibi humanis ftcrcoribus medentur: Apri hedera: Ccrux her bacinnarc. De inimicitiarum inclinationibus. Gap. XVIII. BConucrfo fc habent inimicitiarum inclinationes: funt aurem ficut odium narurx inclinationes ciufmodi,&tanquam ira, indignatio Sc contrarictas quxdam imperiofa,ur res fligiat fuu c5trariu,aut propellat tanqui fugientia afaciccius.E1ufmodi LIBER PR1MVS, Animalium cu aliis reti amicitu, HolcsdSnta tisquenidi* dicerim. inclinationes habet rabarbarum in choleram,thcriaca in ucncnum,lapphi rus in anthracem,& ardores fcbrilcs,& aegritudines oculoruimamethyftus in ebrictatcm:iafpis in fluxum langumis,& noxia phatafmata.-fmaragdus. Si agnus caftus in libidinem: achates in ucncna: Paeonia in morbum cadu- cumrcorallus in atr£ bilis illufiones,& dolores ftomachi.topazius in ardo״ res fpirituales,ut funt auaritiae, luxuriae, Si omnes cxccflus amoris. Similis cft inclinatio formicarum ad origanum herbam, Si ad alam ucfpertilionis. Si ad cor upupae,a quorum praefentia fugiunt.cftq; etiam origanum folifu״ gis contrarium, Si falamandris rcfiftit: Si cum braifica tam pertinaci odia diflentit,ut alrernatim fefe conficiant:fic oleum oderunt cucumeres,ut in hamum fefe curuent,nc attingat; Si dicitur quod fel corui fugat Si deterret homines a loco ubi abfeonditum fuerit cum quibufdam aliis rebus: fic ada mas diffidet cum magncte,ut iuxta pofirus non finat ferru abftrahit apiu raninum fugiunt oues tanq quod mirabilius eft,fignum hu ius mortis natura pinxit in hepatibus ouium, in quibus figura apii ranini deferipta naturaliter apparet; fimiliter caprae fic odiunt ocimum, ut nihil fibi ducant peftilcntius.Rurfus inter animalia diflentiunt mures Si mulle״ lx:unde caieos, fi cerebrum muftclx coagulo addatur, negant a muribus attingi ,nec corrumpi praeterea uetuflatc; fic fcorpiombus contrarius cft ftellio intatum,ut uifuquoq; pauorem cis afferar,& torporem frigidi fudo# ris.-itaq; in oleo putrefaciunt,& interficiut cum eo idus inungeres fcorpio׳״ num.Efl: etiam inimicitia inter fcorpiones Si mures:quare etiam mus fup-־ pofitus puneflurx fcorpionis,curare eam traditur. Inimicantur etiam fcor· pius Si ftalaborcs, afpides, Si ichneumones. Fertur quoq; ferpentibus nihil aeque aduerfari quam cancros,fuesq; pcrcuflas hoc pabulo fibi mederi.Sol etiam cum fit in cancro torqueri ferpentes. etiam fcorpius Si crocodilus ii mutuo perimunt t fi quis crocodilum ibidis penna tangat,immobile red- det: otidis auis euolat uifo equo,& ceruus fugit uifo ariete: fugit etiam uifa uipera: elephas audito grunnitu fuis,& Icones uifo gallo timet :& pantherx non attingunt perunftos iure gallinarum,praecipue ii allium ei fuerit ineo- &um.Eft ctia inimicitia inter uuIpcs,cygnos,tauros Si cornices.Inter aucs quoq, perpetuum bellum gerunt cornices Si no* dum inter uolatilia origis Saturnia auis lunae fimul ac foli inimiciifima eft. Animalialunariafunt quae humana confuctudinc gaudent, & quae uario naturae amore & odio pariter excellunt, ut canes omnis generis. Lunaris etiam eft chamaeleon, qui pro uarierate coloris obiefti fimilem femper in- duit: queadmodum luna pro uarictate figni, in quo reperii, natura uariat. Item lunares funt, porcae,ccruae,caprae,& animalia quaecunq; quae lunarem morum obferuant & imitantur: ut cynocephalus & panthera: fertur enim haec in armo habere fimilem lunae maculam crefcctcm in orbes, & cornua pari modo curuantcm. Lunares funt & feles, quorum oculi ad lunae uiccs ampliores aut minores fiunt: & quae huiufmodi funt, ut fanguis mcftruus, cum quo multa mira & monftrifica fiunt apud magos. Ηγςηα etiam fexu mutans, uariisq; obnoxia ueneficiis, 8C animalia omnia, quae amphibia di- cuntur,ut quae terram fimul cum aqua incoluntmr caftorcs & lutres,& qu£ ucnantur pifccs.praeterea animalia omnia monftrofa,& quae abfq; manifc- ftis feminibus aut aequiuoec gencrantur,ut mures ex coitu et ex terrae com [)Utrcfccntia Jnter aues,Iunares funt anferes,anates,merguli,et oes aquati- es et pifeium uenatrices, ut ardeae: et quae aequiuoec producuntur,ut ucfp£ cx cadaueribus equorumrapes ex putrefaftione uaccarum: mufeiliones ex uino corrupto,et fcarabeiex carnibus afinorum. Maxime ucro lunaris cft fcarabeus bicornis,quem tauriformem uocant: qui pilulam dcfodics,reIin quit o£fo et uiginti diebus,quibus luna totum zodiacu metitur, nono au- tem et uigefimo die, quibus luminariu coiunftioncm futuram putat,ada- periens in aquamproiicir,unde tuc prodeunt fcarabei. Inter pilees lunares funt aelurus, cuius oculi ad uiccs lunae uariantur: et quicunqjlunae motum obferuant,ut torpedo,echeneis,cancer,oftrca,conchylia et ranae. QuaefubfuntSaturno. Caput XXV. Aturnalia funt inter elementa terra,et etiam aquadnter humo res atra bilis hume&ans, tam natiua, quam aduentitia praeter aduftam:Ex faporibus acctofi,acriorcs,ct graucs. Intcrmctal- la plumbum,et propter pondus auru,aureaq; Marcafita. Inter Iapidcsonychinus,ziazaa,camoinus,fapphirus,fufcusiafpis,chaIcedonius, magnes,ct omnia terrea fufca,et poderofa, Inter plantas et arbores,alpho- A nimMt ΙπηλήΛ, Aueshtut* res, Pifcesk' mres. LIBER. PRIMVf. delus, cym1num,hcIlcborus,f1Iphium,madragora,opi11: Se quae ftupefadiir, & ףuac neq; ferimtur unqua,ncq; fr udus ferut,& quae ni- grantes baccas,nigros uc fructus producut.ut ficus atra,pinus Se cuprcifus trbor fcralis,&nonrcgcrminans baccis,torua,faporcamara,odorc uiolen׳ Ca, umbra nigrara,picc acerrima,frudu fuperuacua,durationc incorrupta, funcfta &din Iaera ficut apium, quo antiquitus thecas, antequa in illis imponeret corpora,ftcrncrc confucucrunt: quaobrem in conuiuiorum coronamentis ex omnibus paflim herbis Se floribus ferta ne- dere fas erat praeterqua ex apio;quonia lugubre fit,&hilaritati non conuc- niat. Animalia reptilia fcgregafa,foliraria, nodurna, triftia, contcm״ plariua ucl penitus bruta, auara, timida melancholica, multi laboris,tar di motus, immundi uidus, Se quae foetus fuos deuoranr. Ex iftis ergo funt, ralpa, aiinus, lupus, lepus, mulus, catus, camelus, urfus, fus, fimia, dra- co,baf1l1fcus,bufo,fcrpcntia omnia Se reptantia,fcorpiones,formic2,& qu£ ex putrefactione nafcuntur in terra,in aquis,in aedium ruinis, ut mures ucr mesq; multiplices. Inter aues ucro Saturniae funt, quae funt longi colli & groflac uo cis, ut grues, itruthiones, Se pauones, Saturno Se lunoni facrae. Item bubo, nodua, uefpcrtilio, upupa, coruus, Se origis auis inuidiofiffi״ ma.Ex pifeibus ucro anguilla feorlum ab aliis piicibus degcns,mufipula,&־ canicula foet us fuos dcgluticmcs. Item tcftudincs,ofi:rc2e,conchylia,& Ipo- giae quae ex cis funt. Quae funt louialia. Caput XXVI. Ouialia funt inter elementa aer: inter humores fanguis, & fpi* |P| |yi|r*tus u*r2E> cunCta quoque ad uitac augmentum nutrimen״ WMtum fluc ue§cra^oncm fpeCtantia. Ex faporibus, qui fune dulces Se fuaucs. Ex metallis, Itannum, argentum Se aurum, propter temperantiam. Inter Iapides,hyadnthus,berillus,fapphirus, turhia,fmaragdus,iafpis uiridis, Se perpetuo uirides, aerei'que colores. In״ rer plantas Se arbores, barba louis’ocymum, buglolfa, macis,fpica,menta, maftychae,]nuIa,uiola,lolium,hyofcyamus,popuIus ;Se quae fodices arbo* res traduntur, ut quercus, ariculus, ilex, phagus, corilus, populus, forbus, ficus alba,pirus,malus,uitis,prunus,fraxinus,& cornus,atqj 01iua&oleum. Infuper frumentum, hordeum, triticum, paflulse, liquiricia,saccarum, SC omnia quorum dulcedo cft manifcfta Se fubtilis,participas aliquid ftypti״ ei SC acuti faporis,ut funt nuces,amygdalae,pineae,aucllan£,piftacc2,radices patoniae,myrobalani,& rabarbarum,& mana. Orpheus quoq; illi attribuit ftyraccm Jnter animalia funt ,quae praeferunt aliqualem dignitate Se fapiert tia: Se quae funt mitia Se bonae difciplinae, ac bonoril morum, ut ccruus,tau* rus,elephas; Se maniueta quaeq; animantia,ut ouis er agnus. Ex auibus au# rem quae funt complexionis rcmpcrat3c,urgallinac et uitclla ouorum. Ite perdix,phafunus,hirundo,pcllicanus. Item cucupha et ciconia,aues Cuprefim firuUs-ars bou A.piuccr9 ttiOncntu dim inter* ditium. DE OCCVLTA PHILOSOPHIA, piiif1mae& gratitlidinis fignacularcftq; ei facrata aquila. Imperatorum iiv figne, ac iuftitiae cum clementia fymbolum. Inter pifces autem delphinus, anchia,filurus,propter pietatem. Quae referunt Martem. Cap. XXVII. Artialia funt inter elementa, Ignis: pari modo adufta & acuta i H omniarinter humores cholera: Sapores autem amari, acres,& i H linguam qui dicutur lachrymofi: inter metalla, ferrum,3esrubeum:&omnia ignea,rubea &fulphurea: inter la pides,adamas,magncs,lapis fanguinaris,iafpis,multigenius,amcthyitus; inter plantas 8c arbores,elleborus,allium,euphorbium,cartabana,armoni״ acum,raphanus,laureola,napellus,fcamonia,& omnia uenenofa ex caloris fuperabundatia: & quae pungentibus fpinis munitae funt uel contadlu fuo cutem urunt,pungunt uel ampullanr,ut cardo,urtica, quae co mefta lachrymas excutiut,ut cepae,afcalonia,porrum,finapium,caftoreu: & arbores omnes fpinofae,atq; cornus Marti (acer. Animalia autc qu$ funt bellicofa,rapacia,audacia,&perfpicuae imaginationis,ut equus,mulus,hir״ cus,hcedus,lupus,pardus,onager; ferpetes quoq; & dracones ueneno infen f!:6e quaecunq; hominibus infefta, ut pulices & mufeae, cynocephalus, pter iracundiam. Aucs omnes rapaces,carniuor3e,oiT1fragae,ut aquila, fal# co,accipitcr,uultur:&qu3e dirae & ferales aues dicuntur, nocuae,ululae, tin״ nunculi,m!luii:& quae femper famelicae ac rapaciifimae funt:& qu£ glutiut, & quafi uocem ftragulantis emittunt,ut corui & cornices, & picus prae cae~ teris Marti facer cft. Ex pifdbus habet lucium,mullum, paftinacam, aric- tem,hircu,Iupum,Glaucum,qui uoraciifimi fimul ac rapaciflimi funt. QuaefintVenerea. Gap. XXVIII. mwi ;wwgl Enerea funt inter elementa, acr atq; aqua.inter humores pitui ta cum fanguine/piritu ac femine genitali: inter fapores habee dulcem,undIuofum & deledlabilcm: inter metalla habet arge tum,& aes croceum atq; rubeum:inter lapides conucniunt illi )erilius, chryfolithus,fmaragdus,lapphirus, iafjpis uiridis, corneola, Iapis actites,lapis albi uel uiridis coloris. Inter plantas & arbores, uerbena, uiola, capillus Veneris, herba lucia, fiuc Valeriana quae Arabice dicitur phu.Item thymus,ladanu, ambra,mufcus, fandalum,coriadrum,& omnia thymiamata,& frudius delcdlabiles, & fua״ ues,ut pira dulcia,ficus, & mala Punica,quae poetae dicut in Cypro a Vcnc- re primo fata.Praeterea dedicata illi funt Luciferi rofa, Hcfperi etiam myr tus. Animalia habet luxuriofa, deliciofa, fortis amoris, ut catuli, cuniculi, foetofae oues, caprae,& hircus,caeteris animantibus citius generans, que etia poft feptimum diem ab ortu coire dicunt. Item taurus propter faftum, & uitulus propter lafciuiam,eriam Venerei funt. Ex auibus ucro cygnus, mo tacilIa,hirundo,pcllicanus, & chenalopex,pullorum maxime amantes. Ite Aquilii irrt peratoru wfignc,& iujhtue fombolutn Hirci ftld· cius. LIBER PRIMVJ. coruus & columba Vencri Iaera, & turtur, quarum auium alterutra offerri jubebatur in purificationem partus: pafler etiam Veneri facer, qui iubente lege dabatur in purificationem leprae Martii mali, quo nil aeque proficua rcfiftit: Aquilam etiam Aegyptii Vencrem uocat,quod fit in Vencrc pro- na, ter decies enim in die opprelTa,fi mas uocer,dcnuo accurrit. Ex pifcibus ucro Venerei funt,grues libidinofi,fcari falaciifimi, merulae ob foetus amo- rcm,& cancfiarus pro comugc pugnans,& tithymallus ob odoris fragraiv tiam & fiiauitatem. Quae fequuntur Mercurium. Cap. XXIX. BErcurialia funt inter elementa aqua, licet indiifin&c omnia moucat.-fimiliter & humores,praecipue tamen permixtos: fcd &fpiritum animalem regulat, faporcsq; uarios&peregrinos permixtosq;:ex metallis illius funt,argentum uiuum/tannu, marcafita argentea. Inter lapidcs/maragdus Iapis,achates,porphyrites,to pa2ius,& qui funt diuerforum coIorum,& quibus figurae uariae a natura in- litae,aut qui ab arte faditii funt,ut uitrum,& quae croceum cu uiridi mifcct. Inter plantas & arbores,corilus,pentaphyllon, Mercurialis, fumus terrae, pimp1nclla,maiorana, pctrofclinum, & qux breuiores & minores in foliis funt,mixtisq; naturis & uario colore compofitae. Animalia fagacia,ingeni* ofa, ifrennua, uerfatilis ingenii, uelocis curfus, & facilem confuctudinc cu hominibus habctia,ut canes,fimiae,uulpes, muftelae,ccruus & mula:& ani- malia Hermaphroditica,& quae utrunq; fexum uiciifim mutant,ut lepus,& hyaena & fimilia. Inter aues quae a natura ingeniofae, canorae & mufica: funt & ucrfatiles,ut cardueles,ficedulae,merula, turdus,alauda,philomela,calan dris,pfitacus,pica,ibis,porphyrio, & fcarabeus unicornis. Inter pifces ucro trochus qui fcipfum init, quocirca mafculojbemina uocat. Item polypus fraudulentus & colore uerfatilis,et paftinaca ob folertiam: fimiliter et mu- gil cauda cibum hamo excudens. Quod totus fublunaris mundus, et quae in eo funt, planctisdiftribuitur. Cap-XXX . Raeterea quicquid in toto mudo repetitur, iuxta planetarum H dominia afficitur, uirtutcmq; fortitur: fic in igne uiuificum lu 0* mcn,S01i calor,Marti in terra,fuperficies uaria Lunae et Mer- curio et ftcllato coelo, moles autem tota Saturno. At in me- diis clementis, ubi regit, humor aereus fubiacet loui, aqueus ucro Lunae, mixtus autem obtemperat Mercurio et Veneri. Simili ratione in natura caufae agentes fequuntur uero Lunam,facunditas caufaru agentium louem, fcecunditas materiae V encrem, expeditio uelox ad effe* dum Martem er Mercurium; illum propter uchemcntia ,hunc propter dexteritatem multiformemq; uirtutem.-cudorum autc cotinuatio perma nens Saturno dedicatur, Sed et in uegetabilium numero omne frudum DE OCCVLTA PHILOSOPHIA, ferens a loue cft, & omne flores ferens a Vcnere, & omne femen & cortex a McrcuriOjOmnis aut radix a Saturnoנ& lignu omne a Marte,& folia a Lu- na. Hinc omnia quae frudum ferunt & non florefeut,Saturni & louis funt: quae uero florefeunt,& femina,non autem frudum producunt, haec Venc- ris funt atq; Mcrcurii:quae autem fine femine fponte producuntur,a Luna & Sat urno funt :pulchritudo omnis a V cnere eft,& robur a Marte: & unuf־ quifq; planetarum regit & diiponir id,quod ei aflimilatur. Similiter in lap i dibus, pondus glutimen & ftypticitas elf a Satuno,beneficium & tempera* mentum a loue,duricics a Marte,uita a Sole,gratia & pulchritudo a Venc- re,occulta uirtus a Mercurio,commune beneficium a Luna. Qualiterprouinciae,8iregnapIanetisdiftribuun6. Cap. XXXI Pfc etiam terrarum orbis per fua regna & prouincias, planetis atq; fignis diftributus cft; Nam Saturno cu Capricorno fub- fiiil iiciutur Macedonia,Thracia,IIIyria,India, na.quarum regionu multae funt in Afia minori. Cum Aqua- rio autc fubfunt ilIi,Sauromatica rcgio,Oxiana,Sogdiana, Arabia,Phaza* nia,Mcdia,Aethiopia,8(hae regiones pro maiori parte ad Afiam interiore pertinent. loui autem fubiiciuntur cum Sagittario,Tufcia, Celtica, Hifpa- nia,& foelix Arabia. Cum pifcibus,Lycia,Lydia,Cilicia,PaphyIia,Paphla- gonia, Nafamonia, & Garamantica. Mars regit cum Ariete, Britaniam, Galliam,Gcrmania,Barfi:aniam,concaua Syriae, Idum£am& Iudaeam.Cu Scorpione autem,Syriafn,Comagcnem,Cappadociam,Mctagonitidcm, Mauritaniam & Getuliam.Soli cum fuo Leone fubicdae funt,Italia, Apu- lia, Sicilia, Phoenices, Chaldaei, Orfcnii fiue Orchcnii. V enus cum T auro habet Cycladcs,maritimaparuae Afi3e,Cyprum,Parthiam,Mcd1a &Per* fidem. Cum Libra autem imperat, Badrianis, Cafpiis, Sericae, Thebaidi, Oafidi,& Troglodytis.Mercurius cu Geminis tenet Hyrcaniam,Armcni am, Mantianam, Cyrenaicam, Marmaricam, & inferiorem Aegyptum. Cum Virgine uero,Graeciam, Achaiam Cretam JBabyloncm, Mefopota- miam, Aflyriam,&Elam,unde Elamitc in feriptura didi funt.Lunam cum Cancro fcquuntur,Bithynia,Phrygia,Colchica, Numidia, Aphrica, Car- thago,& tota Carchedonia.Haec ita ex Ptolomaei fentetia collegimus:qui- bus iuxta aliorum aftrologorum feripta alia multa addi poflent. Verum qui has prouinciarum partitiones fupra fyderalem hac diftribudonem cu regentium intclligctiarum miniftcriis,ac Ifraeliticorum tribuum benedi- dionibus, apoftolorum fortionibus, ac facrarum literarum typicis figna- culis conferre noucrit, grandia, quin & prophetica fuper unamquamcp rc- gionem elicere poterit, futurorum oracula. Quae fubfunt fignis,ac ftcllis fixis, carumq; imaginibus. Caput XXXIL HImilis eft per omnia ratio de figuris ftcllarum fixarum habcn. dariic Arieti ccelefti uolut fubiici arietem terreftrem, & T au׳ ro caelefti,taurum, atq; bouem terreftrem :fic Cancro cacros. Leoni leones,V irgini uirgines,&Scorpioncm praefidcre fcor- p!on1bus,& Capricornum capricornis,& Sagittarium equis,& figno Pifciu (ubcfle pifces. Similiter V rfa coelcftis praefidet urfis.* Hydra ferpcntibus, Si cani fubfunt canes:& fic de fingulis. Ipfe uero Apuleius fignis atq,- planetis, praecipuas ucluri proprias quafdanfherbas diftribuit , uidclicct Arieti ele- iifphacon, T auro pcnftercona orthion, Geminis periftereona hyption, Cacro fymphyton,Leoni cyclaminu,V irgini calamynthu, Librae fcorpiii ron, Scorpioni arthemifia, Sagittario anagallidc, Capricorno lapathii, A- quario dracontea, Pifcibus ariftolochi a. Planctis uero,Saturno femperuP uum,Ioui cupatorium,Marti peucedanum, Soli]1eIiotropium,Vencri pa nacem,fiuc callitrichum,Mcrcurio phlomumJLunae agloophotim. V eru Hermes,quem fequitur Albertus,PIanetis dat Saturno afphodclujoui hy- ofcyamum,Marti arnogloflam, Soli polygoniam, Vcneri uerbena, Mcr* curio pentaphylon,Lunae chcnoftacen.Iamq; etiam experientia cognofd mus,afparagos fubefle Arieti,&baf1Iicon Scorpioni.Nam feminara rafura cornu arietis,nafcuntur afparagi, Si bafilicon contritum inter duos lapides gignit fcorpiones.Praeterea ex ftcllis Hermetis,& The- bit doftrinam,hic aliquot enumcrabo,quarum prima dicitur caput Algol, & praeeft ex lapidibus adamanti; ex plantis elleboro nigro Si Arthemifiae. Sequuntur Pleiades,praefidentes ex Iapidibus cryftallo Si diodocorex plan- tis herbae diacedon,& thuri,Si foeniculo:praeterea fubefle fibi uolunt ex me׳ tallis arge tum uiuum. T ertia Aldcboran habet fub fe ex lapidibus,car bum culum Si rubinum.-ex piatis tithymallum. Si matrifyluam. Quarta dicitur Hircus,hic tenet ex lapidibus,fapphiru:ex plantis, marrubium fiue prafiu, mentam, Arthemifiam Si mandragoram. Quinta Canis maior, hic habet ex lapidibus fub fc berillum: ex plantis fauinam, Arthemifiam, Si dracon-״ team: ex animalibus linguam colubri. Sexta canis minor, habet ex lapidi- bus achatem: ex plantis florem hcliotropii Si pulegii. Septima cor Leonis, habet ex lapidibus granatum: ex plantis chelidoniam cum Arthcmifia, SC maftyche. Oftaua cauda Vrfae maioris, habet ex lapidibus magnetem: ex plantis cichorium,cuius folia Si flores uoluuntur ad feptrentrionem,& Ar- rhemifiam cum flore peruincae: cx animantibus dentem lupi. Nona didi! Ala corui,huic fubeft cx lapidibus onychinus nigenex plantis lappadum, quadrigenum,hyofcyamus,& cpnfolida:ex animatibus uero,Iingua ranae. Decima fpica,habet fub fe ex lapidibus,fmaragdum:ex plantis,faluiam,tri folium,peruincam feu promar ullam, Arthemifiam Si mandragoram. Vn״ decima dicitur Alchamech,praeeft cx lapidibus,iaipidi: ex plantis,plantagi niDuodccima Elpheia,huic fubeft cx lapidibus,topasius;ex piatis praeeft. LIBER PRIM VS. rum fatio mira, Sccrpiom prodat! io. rorimarino ,trifolio & hederae. Dccimatcrtia dicitur cor Scorpionis,huic fubeft ex lapidibus, fardonius, Si amethyftus; cx plantis ariftolochialon-· ga,& crocus.Dccimaquarta uultur cadens, huic fubeft cx lapidibus chryfo Iithus:ex plancis faturcia, & fumus terrae. Dccimaquinta, cauda capricorni dicitur,haec tener cx lapidibus chalccdonium: cx plantis maioranam, Ar׳״ chemifiam,ncpetam,&quam calamintham dicunt,pulcgio firnilcm, &ra- dicem mandragorae .Illud praeterea fdendum cft,non quamlibet, aut lapis· dcm,aut plantam,aut animal,aut aliud uno folo fy dere regi, fcd multa etia a pluribus recipere influxum, Si non tam feparatum, quam coniundum: fic inter lapides chalcedonius fubeft Saturno Si Mcrcurio,cum cauda Scor pionis,&: Capricorni/apphirus autem loui Si Saturno,& ftcllae Alhayoth. Tuthia loui Si luminaribus.fmaragdus Ioui,Vcncri Si Mercurio, ac fpicac: Amethyftus autorc Hcrmctc,fubeft Marti cum Iouc,& corde Scorpionis: iafpis multigenus Marti, & loui, ac ftellae Alchamcch: chryfolithus Soli, Vencri Si M ercurio, Si ftellae quae dicitur Vufcur cadens: topazius S011,& Elphciae: adamas Mani SC capiti algol. Simili modo cx uegetabilibus her*״ ba ferpentaria fubeft Saturno Si Scrpentario coelcfti: maftyche Amenta loui atq; S01i,fcd maftyche etiam cordi Leonis, Si menta hirco adhsrent: fic elleborus Marti Si capiti algoLMufcus Si fandalfSoh cum V enererco- riadrumVcncricumSatumo dicata funt. Ex animalibus etia uitulusma rinus fubeft Soli ac loui. V ulpes Si fimiae Saturni funt Si Mercurii, Si canes domcftici Mercurii funt ,& Lunae.& ia plura cx iftis in iupiorib9 docuim*. De fignaculis Si chara&eribus reru naturalium, Cap. XXXIII. M nes ftellae fuas proprias habent naruras,proprictates, con- ditioncs:quorum fignacula Si charafteres per fuos radios etia UMJj in iftis inferioribus producunt,in elemctis,in Iapidibus,in pia tis,in animalibus Si eorum membris. Vndc unaquaeq; res a di״״ !pofitionc harmonica, & a fuaftcllaipfam irradiante fortitur fpccialcali- quod fignaculum,fcu charaftercm fibi impreflum,illius ftcllae hueharmo nix fignificatiuum, ac foecialcm in fe continentem uirtutcm,ab aliis diffc- rentcm,ucl gcnerc,Ucl lpccic,ucl numcro,praeiaccntis Habet itaqj Suaelibct res fuum charaftercm ad aliquem peculiarem effedum fibi i fua :ella impreflum, maxime ab illa quae in ipfa prae caeteris obtinet tum:& hicharaftcrcs hasftcllarum fuarum proprias naturas, uirtutes Si radices in fc continent atque retinent, earumq; confimilcs operationes in res alias, fuper quas refleduntur, producunt, Si ftcllarum fuarum influxus prouocant adiuuant q;, fiuc planctarum, flue etiam ftcllarum fixarum, St imaginum,& fignorum coelcftium,quoties uidelicct in debita materia, fuo tempore debitisq; folennitatibus fuerint fabricati. Quod confidcrantcs an· tiqui fapientes, qui ad inueftigandas occultas reru conditiones plurimum laborawcrunt, ftcllarum imagines, figuras,fignacula, figilla, charaftcrcs DE OCCVLTA PHILOSOPHIA, R csqudU hct fuu U' bct chtxrAf ficrm* tlBER PRIMVS. adnotarunt, quos natura ipfa per ftcllarum radios in iftis inferioribus de- pinxit,alios in lapidibus,alios in piatis, # ramufculorum iunfturis atq; no dis,alios in animalium membris diuerfis;NamIaurus,10tus, hcliotropiu, piatae folarcs in fuis radicibus ac nodis praecifis,S01is charaftercs oftendut: fic# in animalium offibus,#(patulis; unde fpatularia diuinationis fpecies proccifir,atq; in lapidibus,# lapidicinis,chara dam planetarum fignacula, fiuc chara&cres hic adnotabimus, quos uete״ res Cniromantici in hominum manibus cognouerut.Has lulianus facras, fiuc diuinas lireras uocat,quum iuxta uerbum feripturae facrae, per illas feri pta fit uita hominum in manibus eorum: funtq; ubilibet nationum #Iin״־ guarum femper caedem atq; fibi confimilcs permanentcsq;;quibus adinue- nerunt poftea multas alias, cum uctercs, tum rccentiorcs Chiromantici: quas qui noife uelit,eorum uolumina requirat. Satis hic eft oftendifle un- denam charaftcres naturae fuam ducat origincm,atq; in quibus rebus funr perquirendi. SEQVVNTVR FIGVRAE LITERAR VM Spatulam mir pros ccjitrit. inhumana natura cut in aliquo loco LIBER PRIMVS. Tiflophrr ba uiu re jlitum. Ahii* ad uita renos cxripof' fuut, hoiso imita. Dtmones )ndijndit alliciuntur anibm. Angeli bo* nij>omco cilimwr Qperibui» Ligatio Multiplex» furari non poflintrligatio mcrcatorum,ut in aliquo loco emere ucl ucnde- rc ncqucantrligatio exercitus,ut meram aliquam tranfire no poifit: ligatio nauium,ut nulla ui uentorum,etiam infinitis uelis per uentum tenfis por- tum egredi minime ualeant.Item ligatio molendini,ut nullo impet u uolui poifit: ligatio ciftcrnae,uel fontis ,ut aqua exinde hauriri nequeat: ligatio agri,ut fruges in eo produci nequeant :ligatio loci alicuius,ut in eo aedifica״ ri nihil poffitdigatio ignis,ut in aliquo loco accendi non poffit: & quod ali- quod combuftibile appofito fortiffimo igne no ardeat.Item ligatio fulgit· rum 6c tempeftatum,ut nocere non poifin t. Item ligatio canum,ut latrare non poifintdigatio auium 8C ferarum,ut uolare uel fugere nequeant:# ho- rum fimilfa uix credibilia, quae tamen faepius expcrictia cognita funt: Fiuc autem ligationes huiufmodiper ueneficia,per collyria,ungueta, potiones fiuc philtra,per alligationes 8C fuipcnfiones,per annulos,per fafeinationes, per fortes imaginationes & animi exceifus,per imagines 3c chara6teres,pcr incatationes & imprecationes,pcrlumina,per fonos,per numeros, per uer- ba 8i nomina,inuocationes,facrificia,adiurationes,cxorcifmata, tiones,deuotioes,per q; uarias fupftitiones 8i fimilia. De ucneficiis,earundcmq;potentia. Cap. XLI. Encfici°rum tanta narratur eiTe potentia, ut credatur omnia inferiora fubuertere,# tabefeere 8c permutare poife,quemad- modum canit Vergilius: Has hcrbas,atq; haec Ponto mihi lefta uenena Ipfe dedit Moeris, nafcuntur plurima Ponto: His ego faepe lupum fieri,& fe condere fyluis, Moerim, faepe animas imis exire fepulchris, Atq; fatas alio uidi traducere meifes. Item alibi de fociis Vlyifis: Quos hominum ex facie dea faeua potentibus herbis Induerat Circe,in uultus, ac terga ferarum♦ Et paulo poft: Picus equum domitor,quem capta Cupidine coniunx. Aurea percuifum uirga, ucrfamq; uenenis Fecit aucm Circe,fparfitq; coloribus alas. Sunt autem huiufmodi uencficiorum fpecics, cuiufmodi recitat Lucanus de ucnefica illa Thcifala,manes cuocantc,inquiens: Huc quicquid foetu genuit natura fmiftro Mifcetur,non fpuma canum,quibusunda timori eft, V ifcera non lyncis,non durae nodus hyaenae Defuit,# cerui pafti fcrpcnrc medulla· Non puppim retinens Euro tendente rudentes In mediis echeneis aquis,oculiq; draconum♦ DE OCCVLTA PHILOSOPHIA, tigdtioes pwqu* fi4nt. LIBER PRIMVS, Et qualia narrat Apuleius de Pamphila illa uencfica ad amorem operante: cui Fotis ancilla pilos caprinos ab inflatis utribus dctofos,pro Bceotii adu- lefccntis capillis,attulit Pamphil3e,inquicns;Iam uecors animi,teftum fca dularc confcendit,quodaltrinfecus sedium patore perflatili nudatum, ad omnes orientales caeterosq; afpc&us peruium maxime his artibus fms co# modatum/ecrcto colit,pnusq; apparatu folito inftruxic feralem officina, omne genus aromatis,ignorabiliter laminis literatis,& infelicium nauium duraribus clauis defletor um,fcp ultorum etiam cadauerumcxpofitis mul״ tis admodum membris: hic nares & digiti, illic carnofi claui pendentium, alibi trucidatorum feruatus eruor, & extorta ferarum dentibus trunca cal- uaria,tuncdecantatis fpirantibus fibris litat uario latice,nucrorc fontano, nuncladc uaccino,nunc meile montano libat & mulfarfic illos capillos in mutuos nexus obditos atqj nodatos, cum multis odoribus dat uiuis carbo nibus adolendos,tunc protinus inexpugnabili magiese diiciplinae potefta- te,& caeca numinum coadorum uiolentia,illa corpora quorum fumabant firidentes capilli,fpirit um mutuantur humanum,& fentiunt,& audiunt,& ambulant,& quo nidor fuarum ducebat exuuiarum ueniunt, & pro illo iu- ucne Boeotio aditum gcftientes fores infiliunt. Auguflinus quoq; perhibet fe in Italia audiuiffc mulieresquafdam ucneficas, artibus adeo imbutas, ut dato cafeo flarim homines conuerterent in iumenta,quae neccflaria porta- rent, &hos finito opere in homines iterum reftitucrent. Cap. XLII. nc ucro quaedam ueneficia,& horum exemplo fit pa I! I rara ac^toram kanc confidcrationem.Ex eis igitur funt fan- IS :guis mcnftruus, qui quantas in ucneficio uires habeat, uidea- mus: Nam ut dicunt, acefcunt eius fuperuentu mufta nouel-״ Ia, uitis eius ta&u in perpetuum laeditur, ilerilefeunt ta&3e fruges, mori- imtur infirae, exuruntur hortorum germina, & fruflus arborum decidunt, ipcculor um fulgor alpc6lu ipfo hebetatur, & acies ferri in cultris ronforiis cborisq; nitor perftringuntur, etiam ferrum rubiginc protinus corrumpi- tunaes etiam conta ficii eft, ut etiam ucnenofis fit uenenum.Eft &hippomanes canicula, inter uencficiahaud paru famofa,caricae magnitudine,colorc nigro,quae in fron te nafccntis pulli equini apparet:quam nifi ftatim mater uorauerit, animtl a filio penitus auerfum habet, 8i foetum no alit;ob hoc maximam uim eius ad amorem concitandum ferunt, quando in puluerem ucrfa cum amantis fanguine propinatur in poculis.Eit 8(. aliud ucneficium quod eodem nomi ne hippomanes dicur,uirus fcilicet illud, quod ex equarum inguinibus de- fluit,quo tepore ferui in amoris furore,cuius meminit Vcrg.ubi canit; Hinc demum 11ippomancS,uero quod nomine dicunt Paftores,lentum diftillat ab inguine uirus. Hippomanes quam faepe male legere noucrcae, Mifccntes herbas,& non innoxia uerba. Dehoc& luucnalis Satyricus: Hippomanes carmenq; loquar, coftumq; uenenum Priuigno datum. Narrat Apollonius in fuis Argo nauticis,Promethei herbam quam natam ait ex fanie 8( cruore in terra ftillante,dum iecur Promethei uultur in Cau- cafo lacerarer ac depafceretur:cuius flos, inquit, affimilis croco,colore co- ry nas rubetarum nomine,quae in ucpribus tantum degunt, plenas uerieficio- rum,mirada de his fieri: nam officulo quod eft in finiftro latere, deiefto in aquam frigidam,ftatim feruerc,canum impetus eo cohiberi, amorem con citari,& iurgia,addito in potionc.-libidincm ad!igatu,ftimulare:Contra oifi culo quod eft in dextro latere,refrigerari aquam feruentem,nec poftea fer- Uerc nifi exempto, quartanas cu eo fanari adligato in pellicula anguina re- ccnti, alias q; febres, atq; amorem libidinemq; inhiberi. Lien uero atq; cor ex his ranis contra ueneficia quae fiunt ex ipfis efficaciter auxiliari. J13cc Pii- nius recitat. Dicitur etiam ferrum cu quo hoitio occifus fit, miranda inter ueneficia uim haberemam fi fiant ex eo morfus equi,& calcaria, ferut curri cis omnem equum uel ferociifimum facilime regi & fuperari.Et fi ex eis fer rentur equi pedes /erunt ipfum uelociifimum fien, nec ullo labore laifefcc re. Volunt praeterea charaftcrcs & nomina quaedam inferibi debere. Dicut ctiam/i quis gladium cum quo decollantur homines uino immergat, qui- cunq; de hoc aeger biberit ,liberatur a febre quartana.Dicunt etiam poculi ex urfino cerebro confcftum,&ex eiufdem craneo propinatum, urfina ra״־ biem induere,ita, ut homo ille qui biberit, fc in urfam trasfiguratum puter * omniaq; uifa fub Urforumipeciedifudiccr,&ficinilla rabie perfeucrarc* quoufq; poculi uis fuerit refoluta, nullo alio malo in complexione fua in* de percepto. Dc fuffitibus, & carum ratione&potentia. Cap.XLIIL LIBER PRIHVS. ίϊι leontis in fummis tegulis uftum,conflat imbres & fulmina incitare: fimi* liter caput & guttur,fi roboreis lignis accedatur, imbrium & tonitruum cd״ cuifus facerc.Fiunt etiam fuffumigationes fub opportunis ilcllarum infln xibus,facientes daemonum idola in acre ucl alibi protinus apparere. Sic in- quiunr, fi ex coriandro, & apio fmc hyofcyamo cum cicura fumigium fiat, daemones ilatim congrcgari:hinc illas herbas ipirituum uocant. Similiter dicunt,fi ex radice cannae ferulae cum iucco,cicutae & hyofcyami,& taff1,bar baffi,& fandalo rubeo ac papauere nigro, fafta confe&ionc fiat fuffitus,fa* cit apparere daemones & figuras extraneas: & fi iilis additum fuerit apium, fugat daemones ex omni loco,& deftruit idola illorum. Simili modo fuffi- tus fa&us ex caIaminto,pxonia,mcnta & palma Chriili, omnes malos fpi ritus & noxia phantafmata propellit. Praeterea certis fuffumigiis, quaedam animalia cogrcgari uel fugari tradunt, ficut de lipare fuffito refert Plinius, omnes bcilias cuocari; fic e fummo gutture cerui uflis oifibus congregari fcrpcntcs,cornu ucro ccruino fuffiro fugari. Idem faciunt pennae pauoml fuffitx. Similiter acccnfo pulmone afmi, uenenata oia fugere: ungula equi fuffita in domo aliqua,effugari mures. Idem fieri ex ungula mulae. Mufcas quoq; ea fugari, fi de finiftro pede fuerit. &dicunt,quod fi fuffumigetur do״׳ mus aut locus aliquis cum fcllc fepix, confe#o cum thimyamate, & rofis, & ligno aloes,fi tunc proficiatur in loco illo aliquid de aqua marina,aur dc fanguinc, uidebitur tota domus plena aqua aut fanguinis: & fi proficiatur ibi terra arata, uidebitur terra tremere. Vapores autc ciufmodi corpus ali* quod cfficcre,& uirtutc huic infundere atq; diutiflime pcrfcucrarc,no fecus arbitradu eft,atq; cotagiofus aliquis aut uenenofus pcililctix uapor ctia ul tra bienniu in pariete dom9 fcruatus,habitatcs infidt,ac qualis ex epidemia ucl lepra lates in ueile poftea inficit utete. Iccirco imaginib״ DE OCCVLTA PHILOSOPHIA, Suffitus ud 'prophecu conducens* Spiritum hcrfa. & annulis,& fimilibus magiae inftrumcntis,& thefauris abfeoditis fuffumi- gationes certae adhibentur, quas haud paru conferre Porphyrius tcftatur. Sic dicunt,fi quis defoderit aurum ucl argentum uel aliquodpreriofum,lu- na foli coniunda in imo caeli,& luffumigauerit locum cu coriandro,Sc cro~ co,& hyofcyamo,& apio,& papauere nigro,aequis ponderibus cotufis,& cu fucco cicutae diftcperatis,naqua inueniri aut auferri poterit quod fic abfco- ditu cft,fcmperq; daemones cuftodic t illude fiqs nitatur inde aliquid au# ferre, infeitabii ab illis,& incidet in phrenefim.& dicit Hermes,quod fper- ma ceti in fuffitu non habet libi par ad alliciendos daemoncs.-quare fi ex eo & ligno aloes,cofto,mufco,croco, thymiamate, cu fanguineupupaediile# feratis fiat fuffitus,ualde cito cogregat fpiritus acrcos:& fi ex eo fuffumige- rur circa fepulchramortuoru, congregat manes & umbras mortuor 11. Sic quoties ad folcm opus aliquod dirigimus, fuffumigamus cum folaribus: fi ad lunam,cu lunaribus,& fimiliter de caetcris faciebant.Et cfi: fciendu,quod iicut cotrarietas & inimicitia cfi: in ftellis & fpiritibus,ita etia in fuffumigiis ad eofdcrfic contradatur inuicem lignum aloes &fulphur: thus ,& argentu uiuum:& fpiritus indudi per fuffitu ligni aloes, accenfo fulphure fugiunt. Quemadmodum exemplificat Proclus fpiritUm folitum apparere in for~ ma leonis,obicdo gallo,mox diiparuifie, quia gallus contradatur leonis fic de fimilibus confiderandum& pradicandum eft. Copofitioquorundafuffituu planetis Ca. XLIIII. — Ic coficimus pro Sole fuffumigationcm,cx croco,ambra, mu fco,ligno a!oes,ligno balfami,& ex frudibus lauri, cum gary ׳ ophyllis,& myrrha,& thure, quae omnia contufa & certa pro- portione commixta, ea uidelicet quae fuauiorcm reddat odo- rem,incorporatur cum cerebro aquilae, uel fanguinegalli albi, in modum pilularum uel trochifcorum. Lunarem ucro fuffumigationem conficimus ex capite ranae arefado, & oculis tauri,& femine papaucris albi cu thure & camphora,quae incorpora- buntur cum fanguine menftruo, uel fanguinc anferis. Pro Saturno capitur femen papaucris nigri,femen hyofcyami,radix ma dragorae,lapis magnes & myrrha,& conficiuntur cum cerebro cati,ucl fan״־ guinc uefpertilionis. Pro loue accipitur femen fraxini,lignum aloes, fi:orax,gummi benzae, Iapis lazuli,& de fummitate pennarum pauonis,& incorporantur cum fan- guine ciconiae,uel hirundinis,uel cerebro ccruino. Pro Marte capimus cuphorbium,bdelliu, armoniacu, radices urriufq; ellebori,lapidem magnetis&parumfulphuris,&incorporantur omnia cu cerebro comi,fanguinc humano,& fanguine catti nigri. Pro Venere coficim9 fumigiu ex mufeo,ambra,ligno aloes,rofis rubeis, & coralio rubco,& coficiuntur cu cerebellis pafferu ianguinc colabam. LIBER PRIMVi. Pro Mercurio fit fuffumigium,cx maftychc.thure garyophyllis & lier- ba pentaphyllo, ac lapide achate, & incorporantur omnia cu cerebro uul· pis ucl maftelae,& cum fanguinc picat. Sunt praeterea fuffitus Saturni, omnes odoriferae radices, ut cofti & herbx thuris, louis fuffitus ,odoriferi quiq; frudlus,ut nux mufcata,ut garyophyl- li.M artis,omne odoriferum hgnum,fandalorum,cuprcifi,balfami, & ligni alocs.Solis omnegumi,thus,maftyche,benzac,ftorax,ladanu, atq; ambra & mufeus. V eneris funt florcs,rof£,uiol£,crocus,& cofimilcs. Mercurii oes cortices lignoru & fru61:uu,ut cinnamoma, caifia lignca,macis,corticcs ci- tri,& lauri grana,& qu2eq; etia odorifera femina.Luna habet pro fuffitu uc-׳ getabiliu omnium folia, utfoliu Indum,& folia myrti,& lauri. Scias prete rea iuxta magorum fcntcntias,qu0d in omni opere bono,ut funt amor.bc- neuolcntia&fimiha/uffumigium debet efle bonum,rcdoIcs,& pretiofum. In malo aut opere,ut funt 0diu,ira,caIamitas & fimilia/uffumigium debet cife foetidum & uile.Habcnt etiam duodecim figna Zodiaci fuos fuffitus,ut Aries, thus;Virgo,fandalos:Libra,galbanum:Scorpius,opopanacen:Sagittarius, lignum alocs:Capricornus,afam:Aquarius,cuphorbmm;Pifces,thymia- ma.PotcniTimum aut fuffit uum deferibit Hermcs,ex feptem aromatibus, iuxta feptem planctarum uires conflarum.-recipit nanq; a Saturno coftu, i 10uc nucem mufcatanija Marte lignum aloes,a Sole maftychcm,a Ycnc- re crocum,a Mercurio cinnart10mum,a Luna myrtum. De ColIyriis,un$:ionibus,philtris,coruq; uirtutibus. Ca. XLV· El&l0Viacti5&ungucnta natura^um coeleftiumq; uires con- fPirantia c^rca Jjplritum noftrum, poffunt eum multiplicare, 2 pi| tranfmutarc,transfigurare,transformare,aIias aliter:iam ucro inducere potetiarum illarum ,qu3efibi in- funt,ut iam non folum portit in proprium corpus agere, fed etiam in pro- pinquu,atq; illud per radios uifuales,per fafcinationcs,pcrq; cotaftus qua- dam fimili afficere qualitate: ipiritus autc nofter, quia uapor cft fanguinis fubt1Iis,purus,lucidus,acrcus,atq; unftuofus. Iccirco conducit collyria cx fimilibus uaporibus conficere, qui cum fpiritu noftro magis confonant in fubftantia,tum propter fimilitudinem magis alliciunt,attrahunt fpirituq; transformant. Similes uirtutes unguenta quaedam & aliae confcftioncspof iidcntrhinc percontamus quadoq; aegritudincs,uencficia,uel amores indu- cuntur quibufdam rebus manibus ucl ueftibus inunilisifimilitcr per oicu- Ia quibufdam rebus in ore retentis amores inducuntur,ut apud Vcrgilium legimus Vencrcm Cupidinem precatam cife; Vt cum tc gremio accipiat laetiifima Dido Regales inter menfas,laticcmq; Lyaeum Et dabit amplexus, atq; ofcula dulcia figet, DE OCCVLTA PHILOSOPHIA. LIBER PRIMVS. Occultum infpires igncm,fallasq; ucncno. Vifus autem quia cft purius נ & reliquis Icnfibus clarius fentiens, acutiusq; ac altius nobis rerum notas infigens, maxime ac plus aliis conuenit cu fpi■׳ ritu phantaftico,quod apparet in fomniis,ubi faepius nobis uifa fefe offerut quam audita, uel reliquae fenfationes. Iccirco collyria quando uifuales fpi* ritus transformant, fpiritus ille imaginationem facile afficit, quae quidem diuerfis fpeciebus ac formis affedla, ipfas per eundem fpiritum tranfmittic ad fenfum exteriorem uiius, quo cafu caufatur in eo talium fpccieru ac for*· matum fenfatio fuo modo, ac fi ab exteris obieftis moueretur, ut putet fc uiderc imagines terribiles,daemones, & fimilia: fic fiunt collyria facientia nos daemonii umbras in acre uel alibi protinus aipiccre, quale ego no uieX felle hominis & oculis catti nigri,Si ex quibuldam aliis rebus coficerc.Simi- lehuic etiam ex fanguinc upupae,uefpertilionis Si hirci confidtur:& dicut, fi inungatur fpeculum chalybeum cum fucco arthemifiae,Si fumigetur, fa- cit in eo uidere inuocatos fpiritus.Sic fiunt etiam quadam fuffumigationes ueIinundiones,quae faciant dormientes loqui,ambulare Si exercere opera uigilantium, atq; etiam quadoq; quae uigilates uix poffint uel aufint. Quae״ dam nos faciunt audire fonos horrendos, uel deledabiles nuscj & eiufmodi. Haec eadem caufa cil cur maniaci ac melancholici credunt fe ca uiderc uel audire extrinfccus, quae non nifi intrinfecus imaginatio phanta״ fticatur, hinc timent non timcda,Si in fufpiciones mirabiles, ac faifiifimas incidu nt,Si fugiunt nemine pcrfequcnte,irafcutur Si luefantur nemine fente, timent ubi non eft timor; cuiufmodipaiTioncsctiam magicae confe* Iliones inducere poffunt,per fuffumigationes,per collyria,per unguenta, per potiones,pcr ueneficia,per lampades Si Iumina,per fpecula,per imagi״ nes ,incantamenta Si carmina,per fonos Si concentus,ex certorum anima״ lium neruis certa harmonia conftantibus,etia per uarios ritus,obferuatio״ nes,ceremonias,religiones,Si fuperftitiones,ficut haec fuis locis tra&abun# tur.Ncq; folum his artificiis eiufmodi paiT10ncs,apparitioncs Si imaginati״ ones inducuntur,fcd edam res ipfe atq; homines rcuera permutantur, Si in uarias formas transfigurantur, ficut de Proteo, Periclimcno, Acheloo, & Metra Erifichtonis filia narrant Poctae.fic Circe focios mutauit VlyiT1s;& quondam in louis Lycaei facris guftatis facrificiorum extis,homines in Iu״ pos uertebantur,quod dicit Plinius accidiifc cuidam Demarcho, putat idc Augufdnus. Narrat etiam fc dum cifct in Italia, accepiffe quafdam foemi״ nas,dato uiatoribus ueneficio in cafco,eos in iumenta uertiife ,rurfusq; cil portafient, quae uoluiffent onera, in homines reftituiife,idq,* patri cuidam Praeftantii nomine tunc accidiifc.Si ipfae facrae literae tcftantur magos Pha raonis mutaffc uirgas fuas in dracones, Si aqua in fanguinc,Si alia quaeda. De alligationibus, & fufpcnfionibus phyficis. Caput XLVI· Vifut pus rior φ | Audim, Mdnidco · τϊί ש liUtcholico YHAffcftio m unde. DE OCCVLTA PHILOSOPHIA, Nima mundi quando per fuam uir tutem omnia ucl naturali- ter generata,ucl artificialiter fada foecundat, infundendo ipfis ■MM proprietates caleites , ad aliquos mirabiles effectus quos ope- rantur,tunc res iplx no lolum applicatas per fuffumigationes, uel coiiyna,ucl unguenta,uel potiones,ucI aliquo eiuimodi modorum,uc* rumetiam quando conucnicnter inuolutac alligantur,uel e collo lufpcdun tur, uel alio quouis modo fupponuntur, uel Icuiffimo contadu approxi- mantur,fuam nobis imprimunt uirtutcm:per has itaq; alligationcs,fufpc- fioncs,inuolutioncs,fuppofitioncs contadusq,*,corporis Si animae accidcn tia mut an tur,in aegritudines,in fanitates,in audaciam, in timorem,in trifti tiam,in fimilia: Si reddunt gcftantcs gratiofos uel terribiles,ac- ccptos uel reprobatos, honoratos Si diledos, uel odiofos Si abominabiles. Paifioncs autem eiufmodi per fupradida infundi non fecus arbitrant ur,c| in mixtionibus arborum manifeftum eft, ubi uirtus uiralis transfunditur a trunco in furculuui illi infitum cum alia ligatura,qua contactus fibi inuicc non haereant:fic in palma foeminina qua do appropinquat ad maiculinam, -rami eius declinant admafculum Si incuruantunquod mdentes hortulani, ligant funes de mafculo ad faminam,qu3e redit crcda fuper fcipfam, tanc| iam adepta fit per cotinuationcm funis mafculi uirt 11 tcm. Simili modo ui- demus,qu0d torpedo* marina etiamper longiffimam uirgam procul f ad a fu bito manum ftupefacit tangetis. Quod fi quis etiam leporem marinum attingat,aut manu aut baculo dum in morbo exanimi defedum incurrit♦ Similiter dicunt,quod ftclla marina uulpino fanguine Si clauo 3erco ianux affixa,mala medicamenta nocere non poffcrdicit ur etia,quod fi mulier ac- cipiat acum, inficiat q; fimo, deinde inuoluat luto in quo cadauer humanu xkfoifum fuerit, Si fecum porrauerit in panniculo qui fuerit in funere, non -poterit uir quifpiam cum ea coire qdiu fecum habuerit. Iam his cxcplis ui-׳ demus quo modo certis quarundam rerum alligationibus uel fufpenfioni- bus,& quodam fimplici contadu, aut per alicuius fili cotinuationc quafda uirtutes inde fufeipere poifumus. Oportet autem noife certam alligandi & fufpendendi legem Si modum huic artificio congruentem, ut fcilicct fianc fub certa coftelladonc Si confcna, fiantq; didas alligationes & fufpelioncs cum filis metallicis uel fenccis, uel ex capillis, uel ncruis, uel pilis, uel fetis certorum animalium fadis. Inuolutioncs ucro fiat in foliis Hcrbarum,ucl . pelliculis animalium, uel certis paniculis Si fimilibus, quatenus res inter fc confcntiant: ut fi folarem alicuius rei uirtutem tibi cociliaturus fueris, hac inuolutam lauri folio,uel pelle Iconis,fiIo aureo, uel fericco crocei coloris, collo fufpcdas,Sole in figura coeli regnate: fic enim folaris uirtutis illius rei Eoteris cuadcre copos. Quod fi Saturnalis rei alicui9 uirtutc optas,hac fimi mo,Saturno dominate,iuoluas pelle afini,uel paniculo funerali, pfertim fi adtriftitia nigro fufpc das ;Simili mo dcrcligs xftimadi cft» Fulm/fat mininjexd mdfculmi inclm-itio. Torpedo fiuporent. inducit* AUigdtio* oncs et iw״ uolutiorcs quomodo jiaiddtc LIBER PRIMVS. Dc annulis & eorum compofitionibus. Gap, XLVIL Nnulietia quos femper magnifecit antiquitas,quando oppor rune fabricantur, fimili modo fuam in nobis promunt tem,quatenus gcilantem,eiusq; fpiritum afficiunt 12etum, uel trifl:crn,maluetum uel terrib1Iem,audacem uel timidum,ama- bilem uel odiofumretiam quatenus muniunt nos contra aegritudines, uc* ncna,hoftcs,cacod£moncs,& cotra quaeuis alia noxia,uel nos obligat eifdc. Modus autem conftruendi annulos ciufmodi, talis eft: quando uidclicet ftclla aliqua afeendit a Luna fceliciter afpeft a,uel fibi conium da,debemus Iapidem hcrbamqffiuic fubditam accipcrc,atq;annulu cx metallo huic ftcllac conformi fabricare, & in eo lapillum infigere herba uel radice fubieda:deniq; inferiptiones imaginum,nominum,charadcru, praeterea fuffumigationes no praetermittere: fedhaec alibi difeutiemus, u- bi dc imaginibus & charadcnbus tradandum erit. Sic legimus apud Phi- ioftratum larcham fapientum Indorum principem, feptem annulos hac lege confcdos, & feptem planetarum uirtutibus, ac nominibus infignitos tradidific Apollonio,quos ille fingulis diebus fingulos gcftaucrif,iuxta di- erum nomina diftinguens, beneficio ipfc fupra annum centefimum ac triccfimu uixerit,inluper & iuuencae nitore femper retines. Simili modo Mofcs legiflator acprinceps,in Aegypto magia imbutus,annu- los amoris & obliuionis confeciife legitur apud lofcphu, Erat ctia, narrate Ariftotcle,apud Cireneos annulus Batti,gratitudinis atq; honoris habens argumentum. Legimus infuper Eudamumquendam philofophum annu los cotra ferpentu morius, falcinationes atq; daemonia cofeciife.Idc dc Sa- lomone narrat lofcphus. Quin & apud Platone legimus Gygi Lydoiy regi annulum fuiiTe mirandae ac inufitat£ uirtutis, cuius figillum cii ille in pal- ma conuertiffet,a nullo uidebatur,ipfc omnia uidens.qua annuli opporru nitate fretus,reginae ftuprum intulit,regem dominum occidit,&quofcuq; fibi obfbre arbitrabatur interemit,atq; in his eum facinoribus nullus uide rc poterat, tandem eo annuli beneficio rex Lydiae fadus eft. De locos* uirtutib°,&qloca cuiq; correipondet.Ca.XLVIIL HVnt & locorum mirandae uirtutes, aut a rebus locatis, aut ab influxibus ftellaru illa comitantes ,aut alio quouis modo ad* uentitiae:Nam,ut refert Plinius de cuculo, quo quis loco pri- mu audiat alite illa,fi dexter pes circufcribaC, ac ueftigiu id ef׳־ fod1atur,no gigni pulices ubicunqj fpargatur.Sic ferunt puluerc e ueftigio anguium colledum/i cu eo refpergantur apes, in aluearc reuerti.-fimilitcr pulucrem in quo fe mula uolutaucrit infperfum corpori,mitigarc ardores amoris:puluerc aut in quo fe accipiter uolutaucrit,fi alligeC linteolo rutilo, ferut ipfum quartanis remedio effc: fic & c nido hirudinu lapill9 collc&us, recreare cofeftim dicif comitiales; & adalligatus, perpetuo tueri, potiffime ΑκηηΙοτκ COpofitlQ. DE OCCVLTA PHILOSOPHIA, fi (anguini'ttel cordi hirundinum fuerit inuolutus:&fertur,fi quis incifa 1!c na & ieiunus rranficrit fuper locum ubi recenter ceciderit corruens morbo comitiali,in eum trafire morbum.& narrat Plinius,quod clauum ferreum defigere in quo loco primum caput defixerit corrues morbo cornitiali,ab- folutorium eius mali fore.Sichcrbam in capite ftatuae natam colleftamq; alicuius, in ucftis panno adalligatam lino ruffo,capitis dolorem cofcftim fedare tradunt :&herbam quamcunq; e riuis, aut fluminibus collegam an te folis ortum,ut nemo colligentem uideat, tertianam leuo brachio, ita,uc aeger quid fit illud ignoret. Ex locis uero qu£ ftcllis appropriata funt,Satur no corrcfpondcnt loca foetida,tenebro fa,fubterranca,religiofa & fu nefta>ut coemiteria,bufta,&hominibus deferta habitacula, & ueruftatc ca- duca,10ca obfcura, & horrenda, & iblitaria antra, cauernae, putei. Praeter rea pifeinae, ftagna, paludes, & eiufmodi. loui adferibuntur loca quaeuis priuilegiata, purpuratorum confiftoria, tribunalia, cathedrae, gy mnafia, 1cholae,& omnia loco nitida, nitida, uariis fuauibus odoramentis refperfa. Mars renet loca ignea & fanguinolcta,fornaces,piftrinas,macclla, cruces, patibula, & loca in quibus bellorum ftrages, cedcsq; faftae funt, Sc carnifi- cinas,& eiufmodi. Ad Solem pertinent lucida,acr ferenus, palacia regum,& principii aulae,pulpita, theatra,throni, & omnia regia, & magnifica quaeqj. Vcnus autem incolit fontes amoenos,uiridatia prata,floridos horru!os,or- nata cubilia, & lupanaria, (& ut Orpheo placet) cerulca,Iittora,& balnea, chorearum muliebria cuda.Mcrcurius obtinet officinas,fcho las,tabcrnas,mercatorum foros & confimilia.Luna habitat deferta/yluas, rupes, 8C immania faxa, montes, nemora, fontes, aquas, flumina, maria, litcora, naues.dicitur quoque uarios lucos inerrans, poflidetq; uias publi- cas,& recoditoria frugum,& f1miIia.Hac ratione ad amorem opcraturi,fo- lent fuse ardsinftrumenta/iue annulos,fiuc imagincs,fiuc fpccula,fcu alia per aliquod certu tempus fepelire, aut abfeondere in lupanari, quo ex loca illo Venerca quada facultate adfida£: quod no fccus fieri putat,q res q ftaC in loco foetido, efficiuntur foetid3e:&quae in loco aromatico, fiflf aroma*״ tic3e & redolentes. Ipfi etiam mundi fitus huc pertinent. Hinc colle&uros 1 herbam Saturnalcm,ucl Martialem,uel Iouiam,iubent ad orietem fpc&a- re,uel ad meridiem. Primum,quia gaudent efle orientales a Sole: alterum, quia principalia eorum domicilia,fcilicct, Aquarius,Scorpius, Sagittarius, ligna funt meridionaliarSimilitcr Capricornus &Pifccs. Collefturos ucra rem V enercam,Mercurialem uel Lunarcm/pc&are iubent uerfus occidc tem,quia gaudent efle occidentales :uel contra feptcntrioncm,quia domi> cilia eoru principalia, quar funt,Taurus,Gemini,Cancer,V irgo,figna fune feptcntrionalia:fic in opere folari fpeftandum eft contra orictem, uel mc-״ ridicm,quin potius femper ad ipfum folare corpus atq; lumen. Dcluminc & coloribus, de ly chnis k lampadibus. nem rejbo d nM. mundi pU gje plune' tafubicftiS LIBER PRfMVJ. & q co!ores,qbus ftelIis,domibus 8C elcmctis diftribuanf. Ca. XLIX. ₪Vmen etiam qualitas multum formalis,& fimplex adus intcl Iigentix,& imago: primo a diuina mente in omnia diffufa, fcd in ipfq deo patre,qui eft pater Iuminu,cil prima uera luxrdcin de in filio illius illuftrans fplendor & exuberans ;in fpiritufan*׳ do ardens fulgor,fuperans omnem intclligcntiam ctiam,ut inquit Dioηγ fius/craphinoruiruln angelis itaq; diffufa fit fplcndcns intclligcntia,proft! fumq; gaudium fupra omnis rationis terminos, diucrfis rame gradibus fe- eundum fufcipicncis intclligcntix natura fufccptardefccdit deinceps in ca:* leftia,ubi fit copia uitx 8C efficax propagatio,ctia uifibilis fplcndordn igne uero naturalis quida uigor a codeftibus infitus: In hominibus deniqj fit iu- eidus rarionis d11curfus,&rerum diuinarum cognitio,totaq; rationalis.fed &h$c multiplex,aut difpofitionc corporis,ut uolut Peripatetici,aut quod ucrius cft,pro libito caufx largientis,qui diuidit fingulis prout uultrtranfic inde ad phantafiam,fupra fenfum tamen: fcdfolum imaginabilis tande ad lenfum,maxime uero oculorum. In eo fit uifibilis claritas, porrigiturq; al·׳ ternis pcrfpicuis corporibus, in quibus fit color 8C pulchritudo renitens: in opacis autem uirtus quaedam benefica & generans, penetratq; ufqj ad ccn- trum,ubi radiis eius in anguftum colledis,fit caliginofus calor, crucians & cxxftuans,adeo omnia lucis uigorem, pro capacitate perfcntiunt,q11x eunda ad fe uiuifico calore conedcns, tum eunda permeans entia, carum qualitates uirturesq; conducit per omnia. Iccirco uetant magi umbra cu- iufq; infirmi afpcrgi,uel infirmi alicuius urinam cotra folcm lunam uc nu dari:quia radii luminis penetrantes, fubito morbofum corpus noxias qua* litates fecum ferentes,traiiciunt in aduerfum, atqj illud ciuirno di qualitate male afficiunt:Hxc ratio eft,cur fafeinantes obferuant,ut umbra fua fafei- natum contegant: fic hyxna umbrx fux cotadu facit obmutefeere canes. Fiunt etiam artificialiter lumina quadam per lampades,lychnos,cadelas,& ciufmodi ex certis quibufdam rebus & liquoribus, ad norma oppor tunc clcdis,St ad eorunde cogruitarc inter fe compofitis,qux quando accc- duntur, atq; folx lucent, folcnt nonnullos mirabiles & codeftes producere cffcdus,quos fxpe homines admiratur, quemadmodum ex Anaxilao nar- rat Plinius,equarum uirus a coitu in lychnis acccnfum,equinoru capitum 11ilum,monftrificcrcpr^fcntarc: fimile fieri etiam ex a finis. & mufeiliones cum cera diftcmperatx& acccnfx,faciunt uidere mufcas:& corium ferpen tis accenfum in lampade, facit apparere ferpentes. Et dicunt quando uux funt in flore,fi quis circumligarit illis phialam plenam oleo,& dimiferit ita donec fuerint maturf ,illuminato illo poftea in lampade,facit uidere uuas* Idem ualcrc etiam in exteris frudibus. Quod fi centaurea pcrmifccatur cu meile & fanguinc upupx,& ponatur in lucerna,circuftatcs apparebut foli״ to maiorcs;ctfi pernode illuminetur in fercno,uidcf, difeurrat adinuicem. Pifcis fepiae atramento etiam ca uis eft, ut in lucernam addito, Aethiopes uidere faciat. Fertur quoqj, quod candela ex quibufdam Satur' nalibus rebus confefta,fi accenfa extinguatur in ore hominis reccter mor-׳ tm,poftea quoties fola luceat,infcrre circunftatibus triftitiam maximam, atq; timorem. Huiufmodi plures confimiles Iychnos,& lampades, narrat Hermes & Plato, & Ghyranidcs,& ex pofterioribus Albertus,in quoda tra- #atu de hoc fingulari. Colores etiam lumina quaedam funt,qui rebus im- mixti,folent eas ftcllis ac coelcftibus corporibus,quibus ipfi congruunt,cx- ponere.Et nos in pofterioribus dicemus, quorum colorum fint planetarii lumina.fecundum quos etiam fixarum ftcllarum naturf deprehendantur: quae etiam ad lampadum & lucernarum flammas huc adhibere licebit. Sed hoc loco quomodo rerum inferiorum mixtorumq; colores,uariis planetis diftribuantur referemus. Sunt enim colores omnes nigri,Iucidi,tcrrci,plu- bei,fufci,Saturnum referentes.Colores uero fapphirci,acrei,pcrpctuo uiri dcs,clari purpurci,obfcuriorcs,aureiq; argeteo mixti,pertincnt ad iouem. Colores autem rubei,ardetes,ignei,flammei, uiolacei,purpurei, fanguinci & ferrei,referunt Martem, Colores autem aurei,crocei & purpurei,lucidi# ores,referunt Solem.CoIores uero omnes albi,pulchri, uarii, uirides, rubi- cundi,aliquatulum crocei fiue purpurei, referunt V crcurium, atq; lunam. Quinetiam ex domibus coeli,prima & feptima, habet colorem album.fecunda & duodecima,uiridem:tertia & undecima,croccum.quarta & decima,rubeum:quinta & nona,mellitum:fexta & oftaua nigru. Habent etiam elementa fuos colores, per quos phy fici de complexione & proprie- rate naturae iudicant:terrenus enim color,ex frigido ficcoq; conduftus,fu- fcus & niger cft,& atram bilem,Saturniamq; naturam pollicetur:coeruleus ad albedinem tendens, denotat pituitam: nam frigus albcfacit humidum, ficcumq; dcnigrat:fub rubeus color fanguinem indicat:fcd igneus,fiuc fla- meus excandefcens choleram;quae’cum propter fubtilitatem fuam,omni- bus facile eft comixtibilis, uarios deinceps caufat colores: nam fi fanguini mifcetur,illo dominante rubore uiget.fi dominctur cholera, fubruffum ef fic1t;fi aequalis mixtio cft,ruffum facit: fed fi cum fanguinc eft cholera adu־ fta,canabinum redditrrubeum cum fanguine dominante,aut fubrubicun- dum,praeualente cholcra:quod fi cum humore melacholico m1fccatur,ni- gredine tingit,fed cum melancholia & phlegmate,aequa portione, facit ca- nabinumrfi luperabundat phlegma, luteum;fi melacholia uincit, glaucu: fi aurem cum folo phlegmate mifccatur, aequa portione, facit citrinum: fi per exceflum alterius, pallidum aut fuppallidum. Sunt autem colores oes magis potentes ,quando funt fericci uel mctallci, uel in fubftantiis perfpi- cuis,ucl lapidibus pretiofis, & in his, quae coeleftcm fimilitudinem propin־׳ quius imitantur,maxime autem in uiuentibus. De Fafcinatione, atqj eius artificio* Cap. L· DE OCCVLTA PHILOSOPHIA, VUnetAYtt colores. Domorum coeli colo' res Humorum eoiores LIBER PRIM7S. ΜΗ Afcinatio eft ligatio, qux cx fpiricu fafcinatis per oculos fafei. Er® nati ad cor ipfius ingreifa peruenit.Fafcinationis autc inftru״ H metum fpintus cft,lalicct uapor quidam purus,lucidus, fub״ nlis, a cordis calore cx puriori (anguine generatus: hic fimiles libi raaios per oculos femper emittit: radii ifti emiifi uaporc fpiritalc fecil ferunt ;uapor ille iangainem,ficut apparet in lippis ac rubentibus oculis,cu ius radius ufq; ad obuios fpcftantis oculos emiffus uaporem una fccu cor״ rupti fanguinis trahit,cuius contagione cogit (pedantis oculos morbo fi״׳ mili laborarc.Sic pacefadus,& in aliquem intentus oculus cum forti imagi natione pro fuorum radioru aculeis, qui ipiritus uehicula funt, ipfos in ad״ uerfos oculos iaculaturrqui quidc lentus Ipiritus fafeinati diucrberans ocu Ios,cu a percutient is corde incitatur,pcrcuifi praecordia, tancj regione pro- pria fortituSjCor uulncrat,& fpiritum inficit peregrinus hic fpiritus. Vndc Apule ius: Ifti, inquit, oculi tui p meos oculos ad intima delapfi praecordia, acerrimu meis medullis comouct inccndiu.Scias itaq; hoies tu maxime fa״ fcinari,quando frequetiffimo intuitu acie uifus ad aac dirigeres, oculi ocu lis reciproce initiant ,radii radiis copulantur. & lumina luminibus iungun- tur,tuc fpiritus fpiritui iugitur,& fcintillas defigit,fic fortiftimse ligationes, fic amores acerrimi folis oculorum radiis. Accenduntur ctia ucl repetino quodam intuitu,ueluti iaculo fcu idu totu corpus penetrate: unde tue fpi ritus & (anguis amatorius fic uulnerati, non aliter in amatem & fafeinante feruntur,q fanguis & fpiritus uindidx alicuius caefi prolabuntuxin eseden- tcm:undc Lucretius de his amatoriis fafeinationibus cecinit: Idq: petit corpus mens unde eft faucia amore, Nanq; omnes plcrunq; cadunt in uulnus,& illam Emicat in partcm,fanguis quaq; icimur idu. Et fi cominus cft,hoftem rubor occupat humor. Tanta eft fafemationis potentia, prsefertim quando affedui uapores ocu* lorum fubferuiunt.Iccirco utuntur fafeinantes collyriis undionibus,alli״ gationibus &huiufmodi,ad fpiritum tali uel tali modo afficiendum & cor״ roborandum. Vt ad inducendum amorem collyriisutunturVenercis,cx hippomane,fanguinc columbarum uelpaflcrum,& cx fimilibus.Adindu״ cendum timorem,collyriis utuntur Martialibus,ut cx oculis luporum,hy 3n1ar,& fimilibus. Ad calamitatem ucl 3egritudinem,utuntur Saturnalibus, Similis de fingulis ratio eft habenda. De certis obferuationibus, admirandas uirtutes producentibus. Caput LI. Gtusqu°qi certos &obferuationcs, certam naturalium uim pofiidere tradunt, ut credat morbos quofdam fic ucl fic aufer״ r* P°^e liquando,ucl inferri :fic ferunt quartanas abigi,fi refe· gmina unguiu 3egri ligetur adcollu anguillj uiuf in limcoloj Fafcinatio quid. Fafdnatio mun/lrus ritui. ueki ctda/piif. Fafdmtia quo fiat. Rrfrgmi' niungutiL Φ<ϊΙμ* ipfa ficin aqua rcmiffa. Etnarrat Plinius, quod ex 2egro rcfegmina unguiu e pedibus manibusq; cera permixta,1ta ut dicatur, quartanae, tertianae, uel quotidianae febri remedium fieri,atq; fic ante folis ortum alienae ianuae affi ganmr, remedium fore in his morbis. Simili modo omnia rcfegmina un* gu1um,fi ad cauernas formicarum adiiciantur,cam quae primo ccepcrit tra nere, correptam iubet collo fubne&fatq; ita difeuti rnorbum:& e ligno fui״ gure i6fo,reie6lo poft terga manibus ,aliquid demorbari ferunt: & 111 quar- ranis fragmetum ckui e cruce inuolutum kna,fubjlc6funt collo,aut fpar* tum e ci:Uce,liberatoq; condunt cauerna,quam fol non attingat. Item im- matura morte raptorum manu,ftrumas parotidas gutture ta6fo, fanari a£ firmar.Itc dicunt difficiles partus ftatim lolui, cu quis le6lu in quo fit gra- uida tranfmifcrit,lapide uel miifili,ex his quae tria animalia fingulis iftibus intcrfeccrut,fc1Iicet,hominem, aprum,urfam. Idem quoq; efficere haftam militarem,euulfam a corpore hominis, fi terram no attigerit, fagittas etia corpore edu6fas,fi terram non attigerint,fubieftas cubantibus,ferunt ama toriurrt efle. dicunt etiam comitiales morbos fanari cibo e carne ferae occi- (x eodem ferro quo homo interfeftus fit.-ncgatur oculorum uiria fieri ,nec lippiri eos,qui cum pedes lauent aqua,inde ter oculos tangant: inguinibus medentur aliqui licium telae derraftum, nouenis fcprcnis' ue nodis adalli* gantcS,ad fingulos nodos uiduam aliquam nominantes. Item pecudis lien fuper dolentes lienen extenditur, dicet e eo qui medetur lieni fe remedium facerc;poft haec iubent ipfum in pariete dormitorii, te6lo'ue includi & obfi gnari annulo,ter noniesq; carmen dici; liberat eodem uitio lacertae uiridis urina,in olla ante cubiculum dormitorii eius cui medetur fufpcfa, ita quod aeger egrediens rcuertensq; attingat manu. Item in urina uituli lacerta ne״״ cata,Venerem cius qui fecerit cohiberi dicut; qui uero in urinam canis fua irtgeiTerif ,dicitur ad V enerem pigrior fierfac lumboru torpore fentirc; fc״- runt contra omnia mala medicamenta auxiliari fuam cuiq; urinam matuti nis horis inftillatam in pedem. Eft rana parua arborem fcadens,in cius os fi quis expuatjipfamq; dimittat, tuifim liberare dicitur. Mirum quoq; eft, fcd experimeto facile quod narrat idem Plinius/i que poeniteat 161 us emi# nus cominus uc illati, & ftatim expuat, mediam in manu qua percuffic, Ic-״ uatut ilico percuflus a poena, hoc delubata quadrupede approbari, ftatim a tali remedio correfto animalis ingreflurquidam etiam aggrauat iftus an- te conatum. Simili modo faliua manu ingefta, expuere fimilitcr in calcea- mentum dextri pedis anteq induatur, bonum eft, cum quis tranfit locum, in quo aliquod periculu adierit.Defpuimus quoq; comitiales morbos,con tagia,repercuticndo:ueniam etiam a diis ipei alicuius audacioris petunt ali qui in finu deipuendo. Simili modo terna dcipuere deprecatione in omni medicina mos fuit, atq; ex hoc cffe6h!s adiuuari. Tradunt lupos in agrum non accedere ,fi capti unius pedibus infradlis, cultroq; adafto paulatim DE OCCVLTA PHILOSOPHIA, Sputi ud faliuxejjl* C4CM, Lupi quot finibmr* ftnii* {anguis circa fines agri fpargat ur,atq; ipfe fodiatur in eo loco ג a quo coepe- rir primo trahi.MethanenfesTreseniorum oppidani contra Noti iniuria ad praeferuandas uitcs praefentancu remediu ccrtiflimo femper expcrimc- to copcrru habuerunt/i flante adhuc uento,gallu gallinaccu albu duo uiri diuerfum trahentes difccrperent mediu, & uterq; fua parte retinens uineta perluftrarct,quoufq: circuitu perafto ad cum ex quo mouerat loco, ambo libi obuiircdnflcnt, tucq;co loci gallinaceifrufta defodiflent. Tradut ctia fi quis uiperam in uaporc baculo luftineat, eum futura praecinere ג baculu quoqj quo angui rana excufla fit parturientibus auxiliari. haec Plinius ipfe recitat. lubent etiam in colligendis radicibus & herbis tribus circulis ante gladio circunfcribere, poftea effodere, caucre praeterea contrarium uentu. Item dicitur,quod fi quis menfurauerit hominem mortuum cum func,pri mo a cubito ad maiorem digitum,deinde ab humero ad eundem digitum, & poftea a capite ufq; ad pedes, faciendo ter omnes iftas menfurationes, fi alius quifpiam poftea cum eodem fune fimili modo menfuretur,ferunt ii- lum improfperari,& infortunari,ac cadere in calamitatem & triftitiam. Et narrat Albertus ex Chprannide, quod fi qua mulier te ligauit maleficiis iri amorem iuurn, accipe camifiam fuam,& per capucium, & per manica eius dextram minge foras & diflbluetur maleficium. Et narrat Plinius,qu0d ad־ fidere grauidis, uel cum remedium alicui adhibetur, digitis pcftinatim in- ter fele compIexis,ucneficium eflc,idq; compertum Alcumena Herculem pariente: peius aurem fore, fi circa unum ambo' ue genua id fiat; Similiter poplites alternis genibus imponere ueneficium eft; ideoq; haec in colifihis ducum potcftatumq; fieri uetitum,uelut omnes adus dici rur fi quis ante oftium ftans nomine uocet cum muliere iacentem, atq; ille refpondeat, fi tunc aut cultrum, aut acum infigat oftio, frangarq; acie de- miffa,non poterit iaccns coire cum illa, qua diu haec ibi luerint. De uultu,ac geftu, corporisq; habitudine 8C figura, & quae ex his quibus ftellis refpodcat,unde phyfiognomonia,& metopofcopia,& chiroma tia,diuinationuartifida,fuafundamctahabeat. Ca. L1L “ ®ין VItus uero ac geftus, corporisq; motus & fitus, & figurae nobis 43 infuper adhibitae, ad coeleftia munera capienda conducunt, Μ nosq; fuperis exponunt,certosq; in nobis effeftus producunt, non fecus atq; in elleboro, quam quidem herbam colligens/ri ue folium furfum trahat, fiue deorfum, hoc ipfo motu caufar, ut humores furfum trahat,uel deorfum. Quatum etiam uultus atq; geftus, uifum,ima ginationem fpiritumq; animalem afficiunt,nemo ignorat: fi c coeuntes ad prolem,plerunq; uultus quos ipfi tunc uel agunt, uel imaginantur, folent nafeituris filiis imprimere:fic clemens ac laetus in urbe principis uultus lae- tificat populum: ferox uel triftis, repete perterret: fic facile mifericordiam mouet geftus ac figura lugctis;fic facile amorem excitat amabilis perfonae L I B E H PRIMVS. gjiiu ψύ imaginati* oncmajfii m* DE OCCVLTA PHILOSOPHIA, figura . Scire autem debes huiufmodi geftus ac figuras tanquam corporis harmonias ipfum non fccus exponere cceleftibus, quam odores & medicis nae fpiritum,atq; paifiones interiores animam. Na quemadmodu medici- nae & paifiones animi certis coeli difpofitionibus coalefcunfic etiam geftus ac motus corporis certis codeftium influxibus efficacia nancifcutur. Sunt autem geftus Saturnum rcfcrcntcs,qui funt triftes ac mcefti , ut funt plan- pius abaftac,continuo nihilominus redeunt. Aucs etiam domcfbcae, augu״ rioru no funt expertes,nam galli cantu fuo ipem & itcr inchoantispromo- uent.Quin & Tiberio nafeituro praegnas Liuia mater ouum gallinae fubdu du,coufq; finu fuo fouit,donec gallus infigniter criftatus exclufus cft,un·״ de augures interpretati funt,nafcirum pueru fore rcgnaturu.Et feribit Ci- cero apud Thebaidam gallos gallinaceos cancdo totis no eribus Bocoriis, A minori'* iwquicfu■· mantur an gurix, Domefti carum αψ' gwrtrff, iducrfus Lacedxmoncs prxfagiifc uiftoriam;quod augures ira interpreta- ti funt,quonia auis illa uifta filer, canit autc fi uiccrit♦ Simili ratione ctia ab animalibus & bcftiis,cuentuu omina capiuntur,na occurfus muftclae omi־ nofus cft.Lcporis occurfus,itincrati timedus cft,nifi captu ceperit.Mulus quocp infenfus cft,quia ftcrilis cft. Porcus uero pcrniciofus, talis cft enim ciusnatura,ideo perniciofoshomincsfignificar.Equus ra tionem habet: Vnde apud Vergiliii uifis equis albis exclamat Anchifcs: Bellum o terra hofpita portas. Bello armantur cqui,bella hxc armenta minantur. Tamen quando curru iunfti occurrunt, quia concordi iugo trahunt, pacc fignificant fperandam. Afinus inutilis cft; profuit tamen Mario, qui cum hortis patriae pronunciatus,uidit afinum oblatum pabulum (pernente,ad aquam properantemquo augurio oftcnfam fibi falutis uiam ratus,auxili- arc turba orauit hoc unum auxilii genus exhiberent, & fe ad mare c5ducercr,quo impetrato,paruae fuperimpofitus carinae Syllx uiftoris mi- tias cuafiriutcunq; tamen afellus in augurio occurrar/emper labore,patie- tiam,impedimenta fignificat.Lupus uero obuius bonus nuncius cft,cuius efficacia uifa cft in Hierone Siculo,cui lupus in literario ludo tabulam eri- picns/ucccifum regni firmauit.tamc cius que ante uiderit uocc praecludit. R Africano & C Fuluio Coss.Minturnis lupus uigilcm laniauit, quando Romanus exercitus in Sicilia a fugitiuis fuperatur. Quin & perfidos fignifi cat,& malae fidei homines;quod notum cft in Romuli progeniemam fides quam matre lupa olim fuxerunr,& fibi inuiccm ab initio fcruaucrGt, ueluc lege quadam naturx,manauit ad poftcros.Leoni occurrere,cu fit hoc ani- mal inter extera fortiifimu,omnibus terrore incutiens,bonum cft.icd leae- nam mulieri occurrere,malum eft,quia conceptu impcdit,nam leaena non parit fccundario. Ouibus & capris occurfarc bonum eft. Legitur quoq; in Oftcntario Tufcorum,fihoc animal infolito colore fuerit indutum,porte di imperatori rerum omnium cum felicitate largitate: Vnde Vcrgilius ad Pollionem canit: Ipfc fcd in pratis aries iam fuauc rubenti Murice, iam croceo mutabit uellcra luto♦ Bonum ctia cft occurrere bobus triturantibus,fed melius arantibusqui ctfi uiam rumpentes iter tardant,moram tamen hanc hofpirii gratia compcn- fant. Canis in itinere fauftus cft, quod Cyrus expofitus in fyluis, a cane ad regnu enutritus eft.quc 8t angclus,T obix focius,no cft afpematus comite. Caftor quia ucnatoribus tcfticulos fuos demordens,ab1c que adamabat, quando adiret loeu in quo ipfamorabaf,ciufmodi fenfu loge a duobus miliaribus pratfenfiffc uenictc. Refert ctia tepore fuo ciconia quanda adulterio couifta per olfaftu mafeu li cogrcgata a mafculo multitudine ciconiarum ac detegete ipfo crimc foc- mellf,iplam a tota illa multitudine tanq omniu iudicio rea iudicata,deplu mata ac lacerata fuiffe. Recitat ctia de quoda equo ,qui eu ignorans eu ma-־ tre fua cocubuerat,poftca id deprehendens,ipfum fibi propriis detibus,gc- nitalia abfcidiifc,tanq uindicantc in fcinceftu.Similia de equis recitant Ari ftotcIes,Varro & Plinius. Narrat ipfc Plinius de afpide quada fimile faftu,qj eu ad mefam cuiufdam uenies in Aegypto quotidie aleretur,enixa catulos quoru ab uno filius hofpitis interept9 cft,illa reuerfa & cognita culpa, nece intuliife catulo,nec poftea in tcftu id reuerfam fuiffe. lam his excplis uidc- mus,quo fup animantia quadam praefagioru lumina defccdere poffunt,ue lut figna rcru in coru gcftu,m0fu,uocc,uoIatu,inccffu,cibo,colorc,& ciuf- modi coftituta.Nam iuxta Platonicoru do bubo quoqg quiaauis Saturnalis folitaria & nodurnainaufpica״ tiflimi ominis effc fcrtur,de qua ait poeta: Foedaq; fic nolueris uenturi nuncia ludius Ignauus bubo,dirum mortalibus omen. Cygnus uero auis dcliciofa,Venerea,atq; etiam Phoebo facra, fcliciflimi di citur eiTc praefagii, praefertim in auipiciis nautarum, quia aqua non mergi~ tur, unde canit Omdius: Cygnus in aufpiciis femper laetiflimus ales. Sunt praeterea ofeiuae aues,quae ore cantuq; aufpicium faciunt.-ut funt cor-״ uus, picus,cornix,unde V crgilius. Saepe finiflra caua praedixit ab ilice cornix. Aues uero quae futura uolatu portendunt funt, ficut buteones, fanqualae, aquilae,uultures, grues, cygni,& fimiles:in uolatu nanq; confiderant ur,utrtl tarde an feftinanter uoIant,f1 quando ad dextram,uel ad finiitram uolitcr, quot numero infimul conuolitent; hoc modo grues quando feftinater uo lant/ignificanrtempcilatcm: quando filcnter, ferenitatem. Item quando duae aues fimul conuolant & ferales funt, malum porredere dicuntur, quia numerus confufionis eft.Simili modo de caeteris inuefligabis rationem de numeris huc transferendo: praeterea fimilitudinem obferuare in his conie· dluns magiftrale eft, queadmodum apud V ergilium diflimulata ipfa V c* Ilus filium Aeneam his carminibus edocet: Ni fruflra augurium uani docuere parentes, Afpicc bis fenos laetantes agmine cygnos, Actherea quos lapfa plaga louis ales aperto Turbabat ccelo, nunc terras ordine longo. Aut capere, aut captas iam defpcdarc uidentur, Vt reduces illi ludunt findentibus alis. Et coetu cinxere polum, eantusq; dedere. Haud aliter puppesq; tuae pubesq; tuorum Aut porrum tener,aut pleno fubit oilia uelo. Mirabiliffimum aurem augurandi genus eft eoru,qui audiunt & intclligut fermones animaliuficutiapud ucteres Mclapus&Tirefias&Thales atqj quo legitur excclluiffe Apollonius Tyancus, quem auium fermonem caL· luifle ferunt:de quo narrat Philoftratus &Porphyrius, quodeu olim Apol Ionius irt coetu amicorum confcdiflct,iped:ans ad pafferes in arbore confio dentes, ucniiTc unum aliunde pafierculum garritu & uoce obilrcpentcm, cundosq; illum fequlitos euolafle,dixit ad ille reliquis nuda- Uif a imum prope urbem in angiportu onuftum tritico cecidiffc, triticucp humi diffufum; his uerbis affatim permulti commoti iucrc fpcdlatu, & ita Ofdua dUCS Vtduiuuiy Utu^dco' pdemdii elTc ut Apollonius dixerat ,mirabundi inuenerunt; Porphyrius au tem Platonicus libro tertio de facnfidis hirundine fuifte dicit. Certu enim eft,quia omnis uox cuiufcuq; animalis fignificatiua cft alicuius animae fu3e paiTioniSjUelafifedus laeti, uel triftis, ucl iracudi, quas uoces ab hominibus circa has exercitatis intelligi poffc non eft adeo mirandumA7erum Demo critus ipfc,hanc artem tradidit,ut ait Plinius nominando aucs,quarum co- fufo fanguinc ferpens gignatunque quifquis ederit,inrciledurus fit auium colloquia. Et ait Hermes, Si quis certo dic kalendaru Noucbriu cgrciTus ad lienadum,primam aucm qua ceperit coxerit cum corde uulpis,omnes qui cx hoc ederint auium caetcrorumq; animalium uoces intcllcduros.Tradi- derunt etiam Arabes ,cos brutorum callere fenfa, qui cor aut epar draconu comedifscnt.ipfeq,- Proclus Platonicus credidit rradiditq,־,cor talpae ad pr$ fagia cofcrre. Erant etia diuinationes & aufpicia,qu3e ab extis,& fibris facri* ficioru capiebantur,quarum inuentor fuit Tages, de quo Lucanus cecinit: Et fibris fit nulla fides,fcd conditor artis Finxerit illa Tages. Extorum caput Romanorum religio putauit iccur.Hmc arufpices in extis futura pcrquirentes,iccur primum inlpiciebant, duobus in eo coftirutis ca pitibus, quoru unu ciui,alrcru hofti nucupabant,collatisqi capitibus huius aut alterius panis pronutiabat uidoria,qucadmodu apud Lucanu Popcia ηοψ caede ,ac uiftoria exta fignificafse Icgim9 in his ucrfib9; Quodq; nefas nullis impune apparuit extis, Eccc uidit capiti fibrarum incrcfcere molem, Alterius capitis pars aegra & marcida pendet. Pars micat,& celeri ucnas mouet improba pulfu־ Deinde perfedis uifceribus cor perquirebant. Quod fi hoftia fine corde re perta efset, aut caput in iocinore dcfuifset, peftifcra haec erat aufpida,& pia cularia dicebatur: Similiter etiam fi hoftia ab ara profugifsct, aut pcrcufsa mugitum dediiset,aut in alia quam oporteret corporis parte ceddifset.Dc his legimus, Iulio Caefari quo die uefte purpurea proccifit, & in fella aurea fcdit facrificaticor in extis bis defuifse.Et C.Mario Vticae immolat!,iecur in extis defuit.Simihter&Caioprincipi,&M.Marcello,C.Claudius&L. Petellius Coss. cum immolaffent uidimas, iecur fubito tabuifrnec multo poft hic morbo,aItcr Ligurii armis interiit,extis ira praedicctibus:qudd pro fefto aut deorum uirtute,aut daemonum opera fieri putatur. Hinc maxi> mi femper apud ucteres mometi habitum cft,quoties infolitu quid in extis apparerct.-quemadmodum Syllae apud Laurentum facrificanti fimilirudo coronae in capite iecoris apparuitrquodPofthumius arufpex illi uidoriam cum regno portedere interpretatus cft, admonuitq; iccirco, Ut folus Sylla extis illis ucfccretur. Ipfc etiam extorum color fuam confidcrationcm ha* bct.DciftismcminicLucanus; LIBER PRIMVS. Amm.iitH UOCCSiplf' jionu jignifuns. t!!u' jmt. i mtrcxs torum c*׳ $14, Tertuit ipfc color uatem,nam pallida terris V ifcera tinfta notis, gelido q; infefta cruore. Plurimus afpcrfo uariabat fanguine liuor. Tanta olim ueneratio fuit harum artium, ut potentiflimi Si fapientiflimj quiq; uiri illas fellarentur, imo fenatus atq; reges nihil inaufpicate agerer, Sedhacc omnia hodie cum ncgligentia hominum, tum automate patrum abolita funt. De arufpicina fulgurum,Si fulminum,Si quomodo portenta & prodigia interpretanda funt. Gap. LVL ippp|i||j| Aetcrum autem in augurio fulgurum Si fulminum, o flento- rumq; ,& quomodo portenta Si prodigia interpretanda funt, R uates,& faccrdotes fcientiam tradiderunt.Sratuerunc enim fexdccim coeli regi6es,Si cuiq; fua numina adfcripta:pr£- terea undecim fulminum genera:& nouem deos qui ea iacularcntur,ratk> nes prodendo quid ex quaq; parte fignificct.Portenta ucro,&prodigia,oftc taq;quotiefcunq; cotingunt, femper aliquid magnum praemitiore certum eil.Oportet autem illorum interpretem eife fimilitudinum optimum co- ieftorem fimul ac curiofum indagatorem, eorum quae in tempore illo uer fantur principum prouinciarumq; negotia. Solorum fiquidem principii ,& popuIoru,prouinciarumq;,ea coeleilium cura eft, ut prae caeteris per aftra, per fydera, per portenta, perq; prodigia praefigurentur, admoneantur q;. Quod fi etiam praeteritis faeculis idem aliquod, uel cofimilequid apparuc- jritjidipfum quoq,· & quid inde fecutu fit confiderare iuxta Uel eadem?uel confimilia praedicere,quia eadem funt figna rebus eifdem,fi- miliaq; fimilibus.Sic multos exccllctes uiros Greges, prodigia praeuenerut in ortu aut obitu: ut de Mida puero refert Cicero, cui dormienti formicae tritici grana in os coniecere,quod omen fuit magnarum diuitiaru.Sic Pia- toni cum in cunis dormienti apes in ore confedilfent,orationis fuauitas praenunciata eft. Hecubae Paridcm pariturae,uifum fuit parere ardetem fa- ccm, quae Troiam & totam Afiiam incenderet. Matri Phalaridis uifumfuit Mercurii fimulachrum fanguinem in terram effundere, quo tota domus inundaret. Genitrici Dionyfii uifum fuit parere fatyrifcum,quae prodigio- fa'fomnia,ipfe euentus fecutus eft Si comprobauit. Tarquinii Prifci uxor ui des flammam lambere Seruii Tullii caput,regnum illi prodixit. Simili mo do poft captam Troiam difeeptante Aenea cum Anchifeparredefuga, ap paruit flamma uerticcm lambens Afcanii,nullamq; illi inferens quod cum Afcanio regnum portenderet,difccderc perfuafit,omnes &infi- gnes clades portentis Si prodigiis praeuentae funt.Sic legimus apud Pliniu: M. Attilio Si C.Portio confulibus lac Si fanguinem pluifife, quod fcquenti anno peftem ualidam Romam inuafuram praenunciauit. Item in Lucanis pluit ferrum ipongiarumfere fimile anno antequa M* Craffus in Parthis DE OCCVL.TA PHILOSOPHIA* Prodigor interprete cjualemcfe oporteat. interemptus eft:omnesq; Lucani miIitcs,quoru magnus numerus in exer- citu erat ,cum eo occiii funt. Item L.Paulo,& C. Marcello confulibus lana pluit circa caftellum Corifanum,iuxta quod poft annum T. Annius ML 10 occifus eft. Item Cimbricis bellis crepitus & fonitus e coelo auditus eft ,&Liuius de bello Macedonico, Anno inquit quo difccfsit Am nibal per biduum pluit fanguis. Idem de fecundo bello Punico,rcfcrt aqua fanguini permixtam de coelo defccndifsc in modum p!uui£,tcpore quo Ari nibal lacerabat Italiam. Lacedaemoniispaulo ante Leuctricam calamitate in phano Herculis arma fonuerunt,& eode tepore Thebis in tcplo Hcrcu- Iis ualuae claufae repagulis feipfas arma parietibus adfixa hu- mi inuenta funt. Similes cuentus de fimilibus prognofticare couenit, que׳׳ admodu diuerfis teporib5 olim ex illis aliquid praediuinatu eft. Sed & opor- tet circa ifta etiam coelcftiunl influxuum iudicia rio negligcrc,dc quibus la tius loquemur in pofterioribus. De Geomantia,Hydromatia, Acromaritia,Pyromantia quatuor ele mentorum diuinationibus. Gap. LVII Amq; etiam ipfa clcmentanosfatalcseuentusedocentjUndc fjpp: quatuor illafamofa diuinationumgencra,Geomantia ,Hy- S|| dromantia,Acromanria,Pyromantia,nomen adepta funt, de gMykg; quibus apud Lucanum uenefica illa fefe iaftare uifa eft quam do inquit: Ad ucrum fcllus^crq-jcethcrqjchaosq;, Equoraq;,& campi, Rho dopeiaq faxa loquentur. Prior itaq; Gcomantia,cx terrae motibus,crcpitu,tumore,tremore, fciffu- ra,uoragine,exhalatione,cacterisq; impreffionibus fuis futura praemoftrat; cuius artem tradidit Almadel Arabs. Sed eft & alia Geomatiae ipecies, qu£ per punfta ui quadam,aut cafu terrae inferipta diuinatur ,quae praefentis fpe culationis nort exiftit,fed de illa inter fortes dicemus in fequetibus. Hydro mantia autem uaticinia praeftat,per impreffioites aqueas,illarumq; fluxus &refluxus,excrefccntias & depreffiones, tempeftates, & colores & iimilia: cui iunguntur etiam uif10nes,quae in aquis fiunt: Genus diuinationis a Per fis repertum,qualem refert Varro puerum uidifle in aqua Mercurii effigie quae cetum quinquaginta uerfibus omnem Mifhridatici belli euentu pr£- ,nunciauit. Legimus etiam Numam Pompilium hydromantiam exercuif fe. in aqua enim deoru imagines ab illis futura difeebat. Quod artificiumctiamPythagoraslogo tempore poft iNiumam exercuit. Erat etiam olim apud Aifyrios in magno pretio hydromantiae mantia nucupata,a pelui aquae plena.-cui imponebant aureae & argeteae la- minae,& lapides prctiof1,certis imaginibus,nominibus & charafteribus in* feriptaerad quam etia referri poteft artifici u,per quod plubo aut cera lique- facftis,& in aqua proieftis,rc qua fcire cupimus,manifeftis exprimut ima- LIBER PRIMVS. GcoMaHa, Leam- Initu Hy dromttu foedes f ginum notis.Erant etiam olim fontes fatidici ,ficut Parris fons Achaiae, & ־ quie dicebatur aqua lunonis apud Epidaurum ,de quibus plura in fcqudi- tibusubi de oraculis loquemur . Verum huc etiam referri poterit Aru- fpicinapifcium cuiufmodi olim apud Lycios capiebatur in loco qui Di- na dicebatur iuxta mare in lacro Apollinis luco ficcain arena excauatus,. in quem confulturus de futuris afsatos carnes demittens., fubito locus ille aquis replebatur , magnacp pifeium multitudo ac admirabilium figura- rum hominibus ignotorum apparebar, e quorum formisuatesquodfu- turum cfsct praedicebat. Haec latius ex Polycharmo in Lyciorum hifto- riis refert AthencusrSimilimodo Acromantiaprognoftica pracbet,per im- prefsiones aereas, per uentorum flatus,per irides,per halones ,per nebulas- & nubes percp imaginationes in nub!bus,& uifiones in acre.Ita etiam Pyro mantia diuinatur per imprcfsioncs igneas ,per ftcllas caudatas, per igneos colores,perq;uifioncs & imaginationes in igne. Sic Ciceronis uxor iilu fe- quenti anno confulc futuru praedixit,co quod cu quaeda poftperadu facri- ficiu in cineribus confpiccrc uellcr,flamma repente cxiliuir. Huius generis funt quae dicit Plinius,quod terreni ignes pallidi murmurantesq;, tepefta,״ rum nuntii fcntiunturrpluuiae ctia,fi in lucernis fungi :fi flexuofe uolitet fla ma, uentu portendi: & lumina cu prae fe flamas clidut aut uix acccndutur: ite cu in eo pendentes coaccruanturlcintiIlx,ueicu tollentibus ollas car- badhaereicit,aut cu contentus ignis e fe fauilla difcutit,fcintillamucemic tit,uel cu cinis in foco cocrefcit,& cu carbo uehemeter perlucet. His adiun gitur Capnomantia,a fumo fic di mire.NarratM. Damafccnus fuo tempore in Germania dcfelfumrufti- cu iub fceni tumulo per toni auturnnu /equentemq* hyemc continuo dor miuiife3donecaeftatc fceno pauiarim depafto experreft9 tanqua femimor- tuuSjtotusq; extra fe pofitus3inuentus eft. Confirmant hanc opinione ec* clefiafticxhiftoriaedefeptem dormientibus/juos annos centum & nona> ginta fex dormiuiife ferunt.Eft in Noruegia fub emineri littorc antru3 ubi ut Paulus Diaconus martyr feribunt/eptemuir i dormien- tes iacuerunt fopiti longo tempore fine ulla corruptione 3 & faepe populos ad ipfos laedendum ingreifos continuo fuiifc contraftos.dcniq; accolas pce na praefenti cautos ab ipforum laefione deftitiife aiur .Ipfe autem inter phi- lofophos non infimi nominis Xcnocratesjongacua hanc indormitationc, quanda naturale poena3certis qbufdam demeritis ab aeterno depu- tata purauit.Ipfc M.Damafcenus multis rationib9 poifibilc & omnino na rurale probat3nec abfurdu putat3quod cu caeteris animatibus quibufda co ceifum cft3ut fine cibo & potufine cxcrctionc3finc tabefaft ioc & corruptio ne pluribus menfibus dormire poifmtnd etia homini/iue id accidat ilii po tione aliqua uencfica, aut aegritudine foporifcra3fcu mericulofo quoda io- pore3aut fimilibus de caufis,pluribus dicbus,auf mcfibus3aur annis/ecudu intentione ucl remiifionc uiriu,& paifionu aiae fu£ pofsc cotingere.Et nar- rat medici antidota3dc quibus fi quis nimia portiucula cderir3diuturna de- inde pofsc pferre inedia,ceu quonda Helias certo cfculeto ab angelo paft״, DE OCCVLTA PHILOSOPHIA, Sommidiu turni cxc' pUp LIBER PRIMVS. ambulauit & ieiunauit in fortitudine cibi illius quadraginta dies« Et recitat loannes Bacatius,fuiffc luo tempore uirum apud Venetias,qui in fingulos annos per quadraginta dies abfq; ullo cibo ageret ieiunium. Quodq; magis mirum eft,fuiiTc eodem tempore in inferiori Germania muliercm,quae iil tricefimum annum nihil unqua cibi iumpfiifct,quod quidem nobis incrc- dibilc uideri poffer,nifi confirmaret hanc rem recens,& noftri fcculi mira* culum in fratre Nicolao de Saxo,natione Heluetio,quem in cremo duobus 8C uiginti annis,quo ufq; uita exceifit,fine omni cibo mxiife coftat. Mirum & illud quod prodidit Theophraftus, fuifle PHilinu quendam qui nullo fit ufus potu uel cibo,pr£terqua laftis. Et funt graues authores qui herba quan dam Spartanicam defcnbunt, qua Scythas duodecim dies durare fine cibo U pdtu, ea femcl guitata, uel in ore retenta tradunt. De d1u1nationc,quae per fomnia fit. Gap. LIX. ST etiam diuinationis fpecies,quae inter dormiendum fit,fo* 11111^ IS rumautoritatibushiftoriarumq;excplis,"idianacxpe r rientia comprobata,Somnium autc dico hic,no quod phan- tafma,uel infomnium:haec enim uana funt,& nihil diuinationis habet: fed cx mgiliarum reliquiis aut· corporis turbatione nafcuntur: quoties nanq; opprelfi corporis uel fortunae commodis uel incommodis, tunc qualis ani mus uigilantem fatigauerat, talis fc ingerit dormienti: uel aliquando con* trarius infomnio decepti. Somnium igitur dico hic,quod iri fpiritu phanta ftico,animo & corpore bene fc habctibus,coeIcftium caufatur influxu ius quidem interpretadi regula apud aftrologos inucnitur,in ea parte,qua£ de quaeftionibus infcribitur,fed tamc paru fufficics,quia fomnia huiufmo* di diuerfis hominibus,diucrfimodc ufuueniut,iuxra diuerfam fpiritus pha taftici qualitatem ac difpofitioncm:quapropter non poteft eadem cornu- nisq; regula fomniorum interpretandorum finguhs adhiberi.Tcd iuxta Sy* nefii fententiam,cum accidentia funt eadem rcbus,eifdem fimiliaq; fimilL buSjfic qui in idem aut fimile uifum faepius inciderir,eandem aut fimile fibi dcfigna11eritfcnfenria,paff10nc,fortuna,a(fl:ionem,euei1tum deniq;,qucm# admodum inquit Ariftoteles,fenfu confirmatur memoria,ex memoria uc- ro eiufdem rei faepius obteta nafeitur peritia, cx pluribus peritiis paulatim cumulatur ars & feientia: fimili ratione & circa fomnia oportebitincedc re. Vnde iubet Synefius, unumquenq; fomnia fua &fuos inde obferuare cuentus,fcilicet,quae uifa in quales euentus irlcidcrint,ac huiufmodi regu- las,fcilicet uifa & accidentia, cum fomniis,tum uigiliae memoriae commen dare, atqj fedula quadam hac obferuationc huiufmodi perplurimas regu- las penes feipfumaccumulare,exqua quidem accumulatio ne,ars quaedam dimnarori, & fuorum cuiqj fomniorum interpretandorum paulatim con* £urgit,dum nihil dilabitur a memoria. Efficaciora autc funt fomnia,qUa11- Mird icw niorlH cxe pUi Somhimi DE OCCVLTA PHILOSOPHIA, do luna illud pcrucrtit fignum,quod fuit in nona radicis natiuiratisuclrc- uolutionis illius anni,uel in nono figno a figno profectionis. Veriffmia au tem atq; certiiTima diuinatio,ncq; natura neq; ,humanis artibus/ed purga- tis mentibus prouenir,inipirationcd1uina . Quod uero hicaduat1dn1a& oracula fpeftat,difcut iemus. De furore & diuinationibus,quae in uigilia fiunt,de melancholici hu*· moris potentia,quo etiam daemones nonnunquam in humana cor״ pora illiciuntur. Gap LX. Ontigitcriam,non modo dormientes,fed& uigilanres nonun M quam foluto animo,iuisq; ftimulis impulfo diuinare ,qua di- m uinationem Ariftoteles furorem uocar, & ab humore melan- 2|cholico procedere docet in tradatu de diuinationeinquiens: Melancholici propter uehementiam longe bene comedant, & cito habitu imaginantur,facillimeq; cceleftium recipiunt impreffionem, Et in Problc- matib9ait:SibylIas ,& Bacchidcs,&Niceratum Syraculanum,& Amoncm a naturali melancholica complexione fuiffc diuinatores atq; poetas. Cau- fa itaq; furoris/1 qua intra humanum corpus eft,humor eft melacholicus; non quidem illc,qui atra bilis uocatur,qui adeo praua horribilisq; res eft, ut impetus eius a phy ficis ac medicis ultra maniam,quam induci t,etiam ma* los daemones ad obfidenda humana corpora illicere perhibeatur. Humore igitur hic intelligimus melanchoIicum,quae naturalis & candida bilis uoca tunHaec enim quando acccnditur,at q; arder, furorem concitat,ad fcientia nobis ac diuinationem condueentem,maxime autem fi iuuetur influxu ali quo coelefti,praecipue Saturni,qui cum ipfc frigidus fit atq; ficcus,qualis eft humor melancholicus,illum quotidie influir,auget atq; confer uat.Praetc- rea cum fit ipfc arcanae contcplationis autor,ab omni publico negotio alie- nus,ac planctarum altiiT1mus,anima ipfam cum ab externis officiis ad inri ma femper rcuocat,tum ab inferioribus afeendere facit,trahcndo ad altifti- ma,fcientiasq; ac praefagia largituri hoc eft quod intendit Arifto teles in lib.ProbIcmatum:Ex mclancholia,inquics,quidam fadi funt ficuc diuini praedicentes futura,& quidam fadi funt poetae. Ait praeterea omnes uiros in quauis fcientia praeftantes,ut plurimu cxtitiife melancholicosrqui bus ctia Democritus & Plato attcftantur affcrctcs melancholicos nonnui los intantu praeftare ingenio,ut diuini potius quam humani uideantur. Sic melacholicos perplures primil rudcs,ineptos,infanos, quales extitiffe aiut Hef10dum,Ionem,T & Lucreti um,faepc furore fubito corripi,ac in poetas cuadere,& miranda quaedamdiuinaq; ca nere,ctiam quae ipfimet uix intelligat. Vnde diuus Plato in Ione,PIcriq;, in quit,uates poftqua furoris remiffus eft impetus, quae fcripfcrut no fatis in- tclligut,cu tamc rede de fmgulis artibus in furore tra6lauerinr,quod fingi! li haru artifices legendo diiudicat.Tantu praeterea tradut mclancholicihu Furor diui mtimjjpc cies. MeUncho, lici i&cni0 LIBER PRIHVS, moris imperium effert fuo impetu ctia coelcftcs daemones in humana cor pora nonnunqua rapiantur,quoru pr3efentia,& inftmd:u,hoics debaccha- n,& mirabilia multa effari omnis teftatur antiquitas :idq; fub triplici diffe* rct1a,iuxta triplice animae apprchcnf10nc,uidclicct imaginatma, rationale Omentalem contingere putanc.Dicunt itaq;, quando anima mclancholi- co humore impulfa,nullo cohibente,habcnas corporis, mcbrorumq; uin- cula tranigrcifa,tota m imaginatione trasfertur, lubito efficitur inferiora daemonii habifaculu,a quibus manualiu artiu faepe miras accipit rationes. Sic uidemus rudiflimum aliquem hominem iubiro in pidorem egregium aut architedum,uel alterius cuiuiq; artis cuadere magiftru. Quando nero ciufmodi daemones futura nobis portendunt, tunc oitendunt quae ad cie turbationes ,temporumq; uiciffitudines attinent,ut futuram plu- uiamjtempeftarcdnundationcnverraemotu, mortalitate, fame, ftragem & eiufmodi:quemadmodu apud Aulu Gelliu legimus,Corneliu, facerdo- tem,quo tempore Caefar & Pompeius in Theffalia confligcbant,Pataui fu- rore correptum,& tempus,& ordinem,& exitum pugnae praenarrafle. Qua# do uero anima tota in rationem conucrtitur,mediorum efficitur domicilium:hinc rem naturaliu humanarumq; nancifcitur fcientiamatq; prudentiam. Sic uidemus hominem aliquem labito in philofophum, uei medicum uei oratorem egregia euadere,ex futuris au t praedicere quf ad re- gnorum mutationes & leculoru reilitutiones pertinent ,quemadmodu Sf b/lla Romanis. Cu uero anima tota in mentem aiTurexerir,tunc fublimiir daemonum receptaculum effeda,ab illis arcana edifeit diuinoru, puta dei legcm,ordincs angcloru,& quae ad aeternarum rerum cognitionem anima- rumq; falutem pertinent.Dc futuris uero diuinaeprouiden- ti£ adiaccnt,ut futura prodigia feu miracula,futuru propheta,uei legis mu- tationem. Sic de Chrifto Sibyllae ante aduentum cius longo tempore uati- cinatae funt.Sic Vergilius nafeiturum Chriftum iam in propinquo intelli* gens,Cumanae Sibyllae recordatus,cecinit ad Pollionem: VItima Cumaei iam uenit carminis aetas, M agnus ab integro feclorum nafeitur ordo. Iam redit & uirgo,redeunt Saturnia regna, Iam noua progenies coelo demittitur alto. Et paulo poft innuens originalem culpam irritam fore,ait: Te duce fi qua manent fceleris ueiligia noftri Irrita,pcrpetuo foluent formidine terras. & fubiungits Ille deum uitam accipict,diuisq; uidebit Permixtos heroes,& ipfe uidebitur illis, Pacatumq; reget patriis uirtutibus orbem. Subditq; inde ferpentis occafum, & ligni mortis, flUC ligni feienti« boni & mali ucnenwm fopitumiri,inquicns; McUncho* lici humo* ris ipam, DE OCCVLTA PHILOSOPHIA, Occidet & ferpcns ג & fallax herba ueneni. Manfuram tamen originalis peccati fomitem innuit, cum diciti Pauca tamen fubcrunt prifeae ueftigia fraudis. Tandem, qua poteft maxima hyperbole hanc prolem acclamando dei fo* bolem,adorat his uerbis; Chara deum foboles magnum louis incrementum Afpicc connexo nutantem pondere mundum Et terras, tradusq; maris, cadumq; profundum, Afpicc uenturo laetentur ut omnia ledo. O mihi tam longe maneat pars ultima uit2e, Spiritus & quantum fat erit tua dicere fada. Sunt etiam quaedam prognoftica, quae inter confinia naturalis & tranfnata ralis diuinationis media lunt,ut in his qui morti proximi, & feneda debili־׳ tati,nonnunquam futura praeuidenr,quia ut inquit Plato,in rcpub.quifen-־ fibus minus praepediti funt,eo acutius intelligunt,& quia loco quo funt mi- graturi uiciniores funt,& quafi ia paululu relaxatis uinculis,n6 oino corpo ii amplius obnoxii funt,diuinae reuelationis lumina facile percipiunt. De formatione hominis,de fenfibus exteris & intimis ac mente:dc tri plici animae appctitu,ac pafiionibus uoluntatis. Cap. LXI. BST Theologorum quorundam opinio,deum iplum hominis primaeui corpus no immediate creaife,fed caelitum adiutorio ex demetis compofuiife atq; formafle,cui opinioni adftipula# j tur etiam Alcinous ex Platonis dogmate,putas fummum deu mundi totius deorumq; & daemonum creatore effe, atqj illa iccirco immor talia efle, caetera autem & mortalium animantium genera iuniores deos ad mandatum iummi dei procreaffemam fi ipfe haec etiam genuiifet,immor- talia nata fuiifent.Dii iraq; ex terra & igne acreq;& aqua, portiones quafda mutantes liganrcsq; inuicem, corpus unum ex omnibus confeccrut,quod animae ad miniiterium fubiecerunt fingulis illiuspotentiisfingulasinco prouincias affignates, humilioribus quidem humiliores fedes afiignantes: quippe iracundiae praecordia,cupidini uterum, nobiliores autem fenfus in caput,uduti in totius corporis arcem: deinde fermonis organa multifaria. Diuidunt autem fenfus in externos & intimos: externos deinde in quinque omnibus notiffimos partiutur, quibus pariter quinq; organa fiuc fubieda, quafi fundamenta quaedam attribuuntur fic difpofita,ut quae cminentiorc parte corporis collocantur, potioremquoq; puritatis ordinem obtineant: oculi enim fupremo loco collocati puriifimi funt,ignis lucisq; natur$ funt cogrtati:deinde aures fecundum 8C loci & puritatis ordinem obtincntes,co״ parantur aerfitertium poifidencnares,mcdiam inter acrem aquamq; con- tinentes: deinceps ucro guftandi organum craffius 8C aqueae naturae fimilli nmm:poftremo gradu tadus per totu diffufus, terrae crasfitudini deputa-״״ SctifuscX' tcriorcs quibus ck' mentis re' ftodednt. LIBER PRIMVS. tur .Puriores aurem fenfus funt, qui non appropinquantes fcnfibilibus a longinquo percipiuntur uifus,& auditusrdeinde etiam odoratus per mei dium acrem non appropinquantia percipinguftus autem non nili propm qua fcntit.Taftus utroq; modo fc habet ,nam appropinquatia corpora len״ cit:8e quemadmodum mfus per medium acrem cernit,ita etiam radius per mediam uirgam uel baculum,dura,m0111a & humida fenti t. Verum tactus folus e fenfibus omni animali communis cft:certifs1mum autem hunc fen fum homo pofsidet, hoc namq; & guftu reliqua animalia praecellit, fcd in aliis tribus fenfibus a quibufdam animalibus euincitur/icut a cane quiho* mine acutius uidet,audit,atq; olfacit ,fimiliter acutius multis caeteris ani* mant1bus,&hominc uident lynces & aquilae, Senfus uero mtcriorcs,ut uulr Aucrrois,inquatuorpartiti funt,quorum primus communis appellatur, co quod omnes quae per externos lenius hauriuntur imagines primus colli git atq; perficit. Secundus uis imaginat1ua,cuius officiu cft cu ipfa nihil pre icntiatjimagines a prioribus fenfibus acceptas r etinere,eas q; tertia: fcnticn- di naturae,quaephantaf1a exiftimandi atq; cogitadi uis eft offerre, cui9 opus cft,acceptis imaginibus,quid aut qualis fit id cuius ille imagines funt, perci pere atq; iudicarc,atq; ea ipfa quae iic difcreucrit,coniunxcr1r,percepcnt, iu- dicauerit quartae potentiae, quam memoriam dicimus,lcruanda commen- dare. Etenim illius in genere uirtutes funt,difcurfus,dilpof1tiones,perfecu- tiones & fugae,atq; concitationes ad agendu. At in fpccie intclleftualiu in״ felIedliones,uirfutcs,difciplin3e ratio,confiliu,cledlio. Haec aut eft, que per fomnia,nobis futura monftratnmde phantafia aliquando nominaf intcl- ledlus phatafticus:eft enim ultimu ueftigiii intelligctiae,quae,ut ait lambli chus,omnibus animi uiribus adnata, omnes figuras eff1ngit,f1militudincs operationes,uifaq;,feu impreifioes uiriu trafmittit in alias: quaequidc a fcnfu micat,in opinione excitatrquae uero ab intcllcftu/ccun do loco offert opinioni, leda fcipfa ab omniby imagines fufdpit,atq; p fua proprietatc/ccundu aifimilationc proprie defignat, omnes adlioes anime fingit,atq; externas accomodat intimis,ctia corpori impreifioes imprimit.. Habet aut fenfus ifti fua organa in capite, na fenfus communis cu imagina done,priores cerebri cellulas poifidct,Iicet Ariftoteles organum fenfus co munis,pofuerit in corde,cogitatiua aut uirtus,fupremum ,& medium ca״ pitis obtinet,deinde memoria poftremu.Porro organa uocis,atq;fermo- nis,multa funt,fiquidcm interni pedoris inter la tera,mufculi,thorax,puI mo,trachea,arteria,fauces,&I1092 maxime,quod cft cartilaginofum,fccum du recurrentes neruos,& pledru Iingu3e,& omnes ha: particula & mufculi, g exufflationis organa funt.Sermonis uero organu propriu, os eft,in quo plafmantur,formantur,& figurantur uerba & loquelae,lingua,& gurgulio- ne,in illo pledri obtinentibus uiccm,& palato fonum faciente, dentium & oris apertione, ueluti in 1/ra chordarum fimilitudinem referentibus nafo. Guiluet tactuho rc liqua prX' ccllit ani׳׳י mliju Stfjfuu or gatta mu f>itc, infuper ad ioitoritatern bonam aut malam conferente. Supra fenfibile ani-* per corporis organa uires fuas explicat/uprernumlocum occu- pat mens ipfa haec geminam naturam habens; Vnam rerum earum quae naturae ordine continentur,caufas,proprietates progrcflufquc perquirentem,& in ueritatis contemplatione contentam,quem iccirco co- templatiuum intellectum uoeant: Alteram mentis natura fmc uis,qu£ age da, quaeq; fugienda fint confultando difeernens, tota in confultationc βζ aCtionc uerfatur,quem iccirco aCtiuum intelleCtum uocant. Hunc itaque Ordinem potentiarum,natura ftatuir in hominc,ut per exteriores fenfus co gnofeeremus corporalia,per interiores ultra hoc fimilitudines cOrporu,& ulterius per mentem fiue intelleCtum abitraCta quae nec corpora funt, nec illis fimilia.Et iuxta hunc triplicem potentiarum animat ordinem tres na- icuntur in anima appetitus:Primus naturalis,qui eit inclinatio quaeda na* turae in fuu fine,ut lapidis deorfum qui ineft omnibus:alius animalis q fe- quitur fcnfus,diuifus in irafeibilem & cocupifcibilcm.-tertius intelleCtiuus, qui appellatur uoluntas,in hoc differens a fenfitiuo qui eft per fe poffunt offerri fenfibus,nihil concupifcens,nifi aliquo modo comprehc- fum.Voluntas uero ctfi fit per fe omniu pofl1biliu,quia tamc libera eft per effentiam, poteft ctia effe irnpoffibiliu, qualis fuit in daemone appetente fe effe aequale Deo,itaq; uoluptate 8C dolore cotinuo alteratur & deprauatur, dum inferioribus potentiis aifentitur. Vndequatuor ex cius deprauato ap- petitu nafcuntur in eo pafl10ncs,qbus fimiliter corpus nonnunqua afficif, quaru prima uocatur ob!eftatio,quae eft mentis fiue uolutatis quf da mol- lities atq; aflcntatio,qua illi quomodo fenfus porrigut fuauitati libetiflime Cofcntit,paret,atqj obfcquifiquam iccirco definiut efle inclinatione animi ad emoliente uoluptate. Secunda uero dicitur effufio, quae eft remiflio aut difsolutio uirtutis,quando uidclicet ultra obleftationc rota metis, uis atij intentio praefentis boni dulcedine deliquefeit ac defluit,penitus q; fe diffun dit & effert ad co fruendu.Tertia dicitur iaftantia,fcilicet elatio geftics ,ex- iftimans fe maximum quoddam bonum confequutum, cuius pofsefsionc fe infolentius efferes,exultat 8C inaniter gloriatur. Quarta 8C ultima eft ma״ leuolentia,uoluptas quaedam ex malo alterius fine fuo emoIumento.Did״ iur aut fine emolumento fuo,quia fi quis ob utilitatem fuam ex malo alte rius gaudeat,hoc erit potius ex beneuolentia in feipfum,quam ex maleuo- lentia in alios: Atq; his quatuor paflionibus ex deprauato uoluptatis appe- citu genitis,totidem contrarias pafliones generat ipfc dolor,puta horrore, triftitiam,metum,& de bono alterius fine fuo detrimento doIorem,quam dicimus inuidiam,hoc eft,in alienis bonis triftitiam?qucmadmodum mi- fericordia triftitia quaedam eft in alienis malis. De paflionibus animi,& earum origine,differentia 8C ipcciebus. Cap. LXII. DE OCCVLTA PHILOSOPHIA, Mentis ge mim nm n. Triplex iti anima ap' petitus aAflioncs animi nihil aliud funt, quam quidam motus flue in- clinationesprouenientcsexapprehcnfione alicuiusrci,tan* ן quam boni ucl mali,conucnicntis uel difconucnictis. Appre- J hcfioncs autem humfmodi funt triplices, uidelicet fcnluales, rationalcs,mentalcs. Et fecundum has triplices funt in anima paflioncs:na quandoq; icquuntur apprehenfionem fcnfitiua,&tunc rcipiciut bonii aut malum temporale,fub ratione comodi uel incomodfdeleftabilis &o£fen* fmi,& dicuntur paiiiones naturales fiue animalesrquandoq; fcquuntur ap prchcnfioncm rationalem,& fic rcfpiciunt bonum aut malum fub ratione uirtutis Sc uitii,laudis & uituperii,utilis & inutilis,honefli & turpis:& dicun- tur paflioncs rationales feu uoluntariae:quandoq;fcquuntur apprchenfio- nem mentale,& rcfpiciunt bonum & malum fub ratione iufti&iniufti,ue- ri & falfi,& tunc dicuntur paifioncs intelleft uales,fiue fyndaercfis.Subicftu autem paflionum animae,cft ipfa uis animae concupitiua,& diuiditur in co cupifcibilem & irafcib1Icm,& utraq; refpicit bonu & malu,fcd diuerfimode: Vis enim concupifcibilis quandoq; refpicit bonum & malum abfolute, & fic caufatur amor leu libido,& econtrario odium:uel refpicit bonum,ut ab fens,& fic caufatur cupiditas :feu defiderium & mala ut abfcns,fed ut immi*· nens,& fic caufatur horror,fuga & abominatio :ucl refpicit bonum & malii ut praefens SC adeptum, Si fic oritur hinc delegatio, Iaetina,uoluptas: inde triftitia,anguftia,dolor. Vis autem irafeibilis refpicit bonum & malu fub ratione difficultatis ad adipifccndu fiue obtinendil/ugicndu ucl depcllen- - porc & congelatione dentium ex uifu ucl auditu aliquo, uel quia uidemus uel imaginamur alium comedere res acresrfic uidcs alifl ofci tare etiam ofcitat,& aliqui cum audiunt acida nominarc,lingua acefcit.mo Icilia etiam tetri alicuius fpeftaculi guftum inficit, & prouocat naufeam: quidam fanguinis humani afpcftu fyncopanturmonulli cum alicui ama^ eibu afferri uident/entiut in ore faliua amara.Et narrat Guliclmus Parifien fisfe uidiffc homine,q folo afpedu medicina monebatur quoties opus erat motu cxpurgatiois: cu m nec fubftat ia medicinx, nec fapor nec odor ipfius ad ipfumpcrucniifctifed fola fimilitudo apprehcnfa.Hacratioe fomniatcs fe ardere,uel eifc in ignc,quadoq; cruciatur intolerabiliter ,tanq fi uere arde- ant,cu m ucritas & fubftantia ignis apud eos non eft, fed fola fimilitudo per imaginationem apprehcnfa.Nonnunq etia ipfa humana corpora transfor man£frasfiguranturq;,& tranfportatur, fepe quidem in fommis,nonnuncj etia in uigilia. Sic Cyppus qui poftea eledus eft rex Italiae,du pugna uidoriaq; uehcfnentius admiras meditatur ,in illa cura obdormiens node, mane corniger repertus eft,n<5 aliudeq uirtute uegetatiua uchcmcntiima- ginatione ftimulata,corniferos humores in caput clcuante,&cornua produ centc. Vehemes enim cogitario,dum fpecics uehementer mouct, in illis rei cogitatae figuram depingit, quam illi in fanguine effingunt, ille nutritis a fe imprimit membris,cum propriis,tum aliquando etiam alicnis:ficut imagi- natio praegnatis in fetum imprimit rei dcfideratac nota,& imaginatio mor- fi a cane rabido ,in urinam imprimit imagines canum. Sic multi fubito canc fcuntialius e puero,unius nodis fomnio,in uirum perfedum excreuit.Huc multi etiam Dagoberti regis cicatrices, & Francifci ftigmata referre uoliit, dum ille correptionem uehementer timet,alter Chrifti uulnera uehcmeiii« tiusconrcmplatur.Sicmulticriatranfportantur de loco ad locum tes flumina,& ignes,& loca inacceifa: quado uidclicet uchcmctis alicuius co cupifcentix,auttimoris,uelaudacixfpcciesfpiritibusimprcffx, uaporibus permixtae mouct organu tadus in fua origine,una cu phantafia,quf motus localis principiu eft. Vndc concitatur mebra & organa motus ad motu,mo ucturq; fine errore adlocu imaginatu,nonquidc ex uifu, fedex phantafia in tcriorc.Tara eft uis animae in corpus,ut quorfum ipfa imaginatur & lomni- at,ipfum corpus fimul attollat atq; traducat. Legimus alia plcraq; exempla quibus uis animae in corpus cu admiratione explicaf,quale illud fcnbit Aui cenna de quoda,qui cu ucller,corpus fuu paralyfi oblaedebat. Narraf de Gal loV ibio,cui hoc accidit unfut in infania no cafu inciderer,fed iudicio pueni retina dum infanos imita£,du ingenii lenociniu furore putat,qua adfimula- bat infania,ad uera rcdcgit.Et Auguftinus refert quofda q aurespro arbitrio mouerct,&q immoto capite ucrticc tota deponeret ad fronte,rcuocarentq; cu uellenti&aliu qtienda folitu fudare ubi uellet.Notu quoq; eft aliquos fle- re cu uolut,& ubertim lachrymas profunderciquofda etia repertos, qui coy qu? dcglutiflent,uaria paulatim tanq de facculo,quod placuiffct, proferrer. Et hodie adhuc uidemus plurcs,qui auium,pecoru,canum hominuq; quo- runqjuoces fic imitantur exprimuntq;,ut difccrni omnino no poffint.Iam ucro 8i feminas in mares mutatas fuiffe,multis exemplis narrat Pliniusift- milia & fuo tempore accidiffe tcftatur P ontanus.de quada muliercula Caic LIBER P R I Μ V J. M ird imgi nmotm mu TTMcifci jiignut״* tana,& altera quadam Aemilia, quae cum urraq; nupta,poft plurcs annos in Uiros mutatae funt. Quantum autc ipfa imaginatio poflit in anima, nemo ignoratreft enim fubflantiae animae uicinior quam fehfus, quare etiam plus agit in animam quam fcnfusrfic mulier per introdudas certis magicis arti- fidis fortes imaginatiortes,fomnia,fuggeftiones,f3epiff1mc ligantur in amo rem alicuius ardiffimu. Sic perhibent Medeam ex folo fomnio exarfifle in amore lafonis.Sic aia noiiUnq per uehemete imaginatione uel fpeculationc a corpore omnino abftrahitur,quemadmodu Cclfus narrat de quoda pref* by tero, qui quoties collibuiflet auferebat fc a fenfibus Si iaccbat fimilis mor tuo,ut cum pungeretur Si ureretur,non fentiret ullum dolore,iaccbatq; im- motus Si fine anhelitu;hominum tamen uoces,fi altius inclamaflent, tan<| cx longinquo fe audifle poftea referebat. Verum de his abftradionibus lati- us in pofterioribus differemus. DE OCCVLTA PHILOSOPHIA, Quomodo pafliones animi etiam operantur extra fe in corpus alienum. Caput LXV. SwPiPii 10ncs anim3f 4U2E phantafiam fequuntur,quando uehemc״ ® jlji tiffimae funt, non folum poflunt immutare corpus proprium, jjSi uerumetiam poflunt trafccndcrc ad operandum in corpus ali cnum,ita,quod admirabiles quf dam impreffiones inde prodii cantur in clementis Si rebus extrinfecis, atq; etiam morbos quofdam animi fiue corporis/ic poflent auferre uel infcrre.Nam paffiones animae funt po- tifflma caula temperamenti corporis proprii. Sic anima fortiter eleuata St uehementi imaginatione acccfa,immitrit fanitatem uel aegritudinem, non folum in corpore proprio,fed etiam in corporibus alicnis.Sic putat Auicc- na,quod ad imaginationem alicuius cadat camelus.Sic qui morfus a cane ra bido in rabiem incidit, apparent in urina eius canum.Sic praegnantis mulieris cupiditas in corpus alienum agit,quando inficit foetum in aluo,rci defideratae nota. Sic mulf£ monftrofae generationes prodeut ex monftrolis prf gnatium imaginibus,ceu quale refert Marcus Damafccnus apud Petra fandam,oppidum in Pifanis confinibus fitu,Caro!o Bocmiaercgi Si Impc- ratori oblatam pudla,toto corpore ferae inftar hirfuta &uilIofam,quam ma ter rcligiofo quodam horrore,in imagine diui loanriis Baptiftae, quae ad Ic- dulum erat,dum conciperet affeda,talem poftea progencrauif. Atq; id no folu in hominibus,fcd etia in brutisanimatibus fieri fpedamus.Sic legimus lacobu patriarcha,uirgis in aqua proicdis,difcoloraffe oues Laban. Sic pa- uonii aliaruq; uolucru cubatiu uires,penis colore imprimut: un de albos producimus pauones,cubantiu habitacula albis linteis circupcndc tes.Iamq;his excplis patet,quomodo phantafiae affcdus,ubi uchcmetius fe intenderint,non modo corpus propriu/ed & alienu afficiut.Sic etia malcfi coru nocendi cupiditas,fixis obtutibus gperniciofiffirnc homines fafeina f. Aflentiut iftis Auiccna, AriftotcIcs,Algazel &Galenus,Manifcftum enim PdUOHCsSi quo produ* c4«i«r. cft,corpus a uapore alterius corporis morbidi facillime infici, quod in pe- fte Si lepra palam uidemus.Rurius,in uaporibus tata uis cft, quod poifunt proximum fafeinare atq; inficere,ficut regulus ,Si catablcpa afpe׳׳ #u fuo homines fceminx quaedam in Scythia, apud Illyricos Si Triba!los,quem iratae alpexerant,interimebat. Nemo ergo miretur,cor- pus atq,- animam unius,ab animo alterius poffe fimiliter affici,cum fit ani- mus longe potentior,fortior,ferucntior,motuq; ua!entior,qua uapores ex corporibus exhalantes,nec etiam defunt media,pcr quae opererur.neq; prae tcrea minus fubiicitur corpus alieno animo,qua alieno corpori.Hoc mo*- do ferunt hominem,folo affeftu atqj habitu agere in alterumrldeoq; praeci piunt philo fophi,confortium atq; infceliciu hominu procul fugien dum,horu fiquidem anima noxiorumplenaradiorum,calamitofa conra# gione propinquos inficir.־contra,bonorum ac foeliciu conio rtia,pr3ecipiut appetcda,quomam fua propinquitate multum nobis profunt. Sicut enim odor ex afa foetida,uel mufco,fic ex malo mali,& ex bono boni, aliquid pro filit in proximum,ac diu quandoq; perfeuerat infufum. N uc uero fi paffio nes fupradiclae tantam uim habent in phantafia, certe maiorem habent in ratione,qua tenus iam ratio ipfa, phantafia eft excellentior. Multo deniq; maiorem in mente,haec enim quado ad beneficium aliquod,tora animi m- tcrione erga fuperos corpus ta proprium quam alienum,cir ca quod eft affe6lum,diuino aliquo munere afficit.Hoc modo legimus ab Apollonio,Pythagora,Empedccle,PhiIolao multisq; prophetis, Si etiam noftrae religionis ianftis,miracula fafta fuiffc.De his latius patebit inferi% libi de religione differemus. LIBER PRIMVS. RJtiocx· ccUcntior phmaJU' ׳ Quod pafliones animi plurimum iuuantur ab opportunitate coele- fti: Si quam neceifaria fit in omni opere ,ipfa animi conflantia. Gap. LXVI. Affioncs animi cum coelo plurimum adiuuantur Si adiuuanr, ||| &Jy||׳ potentiffimaeq; euadunt,quatenus cum coelo confcntiunt ucl *β naturali quoda pafto,ucl uoluntaria eleftione feu libero arbi trio.Nam,ut inquit Ptolemaeus,qui elegit id quod melius eft> nihil differre uidetur ab eo,qui habet hoc ex natura. Conducit ergo maxi- me in quouis opere ad beneficia coeli fufeipienda, fi cogitationibus,affeftl· bus,imagination1bus,cle£lionibus, deliberationibus, contemplationibus Si f1miIibus,nos quoqj coelo cofonos prxftirerinf.Paffiones enim eiufmo- di fpiritu noftru ad fimilirudinc fuam uehemeter agitat,ac fubito nos no- ftraqffuperis exponut ciufmodi pafliones fignificadbus;tu etia ob dignita te & propinquitate fua cu fuperioribus multo magis atq; amplius cceleftia capi ut,qua res quaeuis matcriales.Poteft enim animus nofterp imaginatio nc uel ratione quada imitatione,ita alicui ftellae coformari,ut fubito eiuf- de ftellae muneribus impleat;, tanqua fui influxus proprium receptaculum Mens uero cotcmplatrix quatenus fe ab omni fcnfu3imaginatonc3natura deliberatione fcuocat3&ad feparata fe rcuocat3nifiquatenus Saturno fc ex- ponit,pr3efentis indagationis non exifiit. M ulta enim mens n oftra p fide opera£3quae cft firma adhaefio3fixa intcntio3& uehemens applicatio operan tis aut fufcipientis,in quacunq; re ad ipfum coopcranrcm Si dante mm ad opus3quod facere intcndimus3adco3ut fiat quodamodo in nobis idolu uir tutis fufcipicdae3& rei in nobis uel a nobis faciedar.Debemus igii in quouis opere Si refy applicatioc uehemeter affe maximam praeterea in fermonibus & orationib* complexis. Quibus potiifimum a brutis differimus & rationa les dicti lumus,non a ratione quae Iccundum animam accipitur5quam ca- pacem affeftuum appellantjquam Galenus dicit etiam bruta animalia na bifeum habere communcm,licct alia magis,alia minus: fed rationales dici mur a ratione quae iuxta uoccm in uerbis & fcrmoncintelligitur י quae uoca tur ratio cnunciatiuaqua parte caetcris animatibus maxime antecellimus: nam tiy®' Graecis & rationem & fermoncm& uerbumfonar. Eftautcnl uerbum duplexjinternum uidelicct & prolatum :in ternum uerbum cft c5 ceptus mentis & motus animae5qui in cogitatiua fine uoce fit:quc admodum dum in fomniis nobis loqui &difputareuidcmur,&inuigilia etiam filenres faepe totam aliquam percurrimus orationem. Verbum aut prolatum quendam in uoce & locutionis proprietate aftum habet: & cum anhelitu hominis,oris apertione & fermone lingue proferturdn quo pares natura corpoream uoccm & fcrmoncm,ment1 &mtellcftui copulauit, enu ciatiuam & conceptuum intellcclus noftri interpretem illam faciens ad au dienrcs, de quo nobis hic dicendum cft. Sunt itaq; uerba aptiiTimum mc~ dium inter loquentem & audientem deferentia fecum non tantum concc-״ ptum5fed & uirtutem loquentis energia quadam transfundentes in audien- tes & fufcipientes,tanta faepe potentia,ut non immutent folummodo audi cntcSjfcd etiam alia quaedam corpora & res inanimatas · Illa autem uerba !)raecaeteris maioris efficaciae funt,quae res maiores,puta inteIIc r ·ה ש B Β 'V ו Γ C π η Q1& Δ D s» ט —._. 9 ׳» Ζ F a ל κ G Ψ בו Λ L zDz ג V4 Μ Μ ס ם1^ Ν Ν ·+> ע Sf__, Π Ρ V X« Μ Ρ R קו כ^> V S ־·-־־׳ ׳ - - -■ X עי τ Τ ־* ׳fi ג Α Α H־ * Ε - Ε י0 η * P Η I Θ י גזק £/-) I Ο $ ה l־cix 0 V i 1 ר P Υ J cofo. c ה 6 ύ V cofo. Terra Π* % Θ Κ Aqua . ר Ο tHt 0**4 Q Aer Φ X Ignis μ cJ? X ζ Spiritus γ 1 Η * AMPLISSIMODOMI NO, PRINCIPI ILLVSTRISSIMO HERMAN- manno abVuyda, Principi eleftori צ Vueftphali# & Angariat Duci, Domino & Archipraefuli Colonienfi & Padeborncfl,Dominofuo grariofiflimo,Hcricus Cornelius Agrippa ab Nettcfzheym. S. D. NNVNC (PRINCEPS ILLV* ftriflimc ampliflimcq; pr3eful)reliquos occuP |Φ» J ri°r*s philofophiae ime magie libcllos,quos nu jjP Pcr mc editurum fuiffe,quando priorem illoru !B i״ ucem tux magniflecenti3e promifera: P fed repentina ferme & inopinata Diu3e Marga S rctx Auftriacae principis meat obitus fuperue- W. niens5ab illo edendi ftudio tunc me rctardauit Deinde quo minus ederentur,obftititnonnul- lorum roftratorum iycophantarum,atq; fcholafticorum aliquot fophifta rum improbitas,ob editam de Vanitate fcientiarum & excellentia uerbi dei declamationem, fine intermiiTione contra me faeuientium , & acerba odii, inuidif ,liuoris & calumniarum continuatione contra me certantium,quo rum alii elato fupercilio,plenis buccis,declamatoria uocc in templis apud promifcuum populum mc impietatis traducebant;alii angularibus fufur ramentis pcr fingulas domos uicatim imperitorum aures mea infamia co plebant:alii ק publica & priuata conciliabula,Pontifices & principes ipfum que Caefarcm contra mc inftigabat, Hinc haefitare coepi, eifem ne refiduos nos libellos editurus, quum fubdubitarem hoc ipfo mc maioribus obiice- re calumniis,& ueluti ex fumo in flammam coniicere, timorq; quidam ru- fticus inuafit,ne illos edendo tibi moleftus plus quam officiofus uidercr,ac ctia tuae fublimitati zoilorum illorum conflare inuidia,pariter q; detrahen tiu linguis te obiiccrc.Quae omnia cu me uaria dcfperatione perturbaret, haefitationc mea tuf intelligctiae pfpicacitas,exafta difcretio,cador iudicii, fine fuperftitioe religio,caeteraeq; in te uirtutes, & maior oi exee- ptionc autoritas atq; integritas,q obtreftantiu linguas facile corinere at<$ ctia refrenare pofscnt,excufso timore erexerut impuleru tq; id rurfum au detius adgredi, qcf ia prope ex defperatioe deferuera. Accipe igit nuc(Prin ccps illuftrifsime) bono animo huc fecudu occultioris philofophiae libru, in quo coelcftis magi£ myfteriaintimam9,patefaft is oibus atq; moftraris q de iis pita prodit antiqras,qu£q; ad notitia noftra pucnerut,quo ftudio fts & curiofis poft naruraliu uiriu oftcfionc,ctia coelcftis ma- gi$ arcana(ha guftinus nofter nihil curant,fcd intendunt ad proportionem ex illo rcful- tantem,quem numerum naturalem,& formalem & rationalem uocant,ex quo magna facramenta emanant,tam in naturalibus,quam diuinis atq; coe leftibus. Per illu habetur uia ad omnia fcibilia indagada & intelligcda.Per ili u habetur proximus acceflus ad prophetia naturalem :atq; ipfe abbas Id- achim in prophetiis fuis alia uia quam per numeros formales no proccifid 0 mniic& iis cofiant mmtriSi Quantas uirtutcs numeri poifideant in rebus cum naturalibus mm tranfnaturalibus. Gap. III. DE OCCVLTA PHILOSOPHIA, Nnumeris iraqs mirandam larere efficaciam & uirtutem,tam β31| ad konum 4uarn malum,non modo iplcudidiiTiiTii philo- r| fpj| foplii unanimiter docent,fcd etiam dodores catho!id,prcE 09 teris Hieronymus,Auguftinus,Origcncs, Ambrofius, Gre- gorius Nazianzcnus ,Athanaf1us,Bal1lius,Hilarius,Rabanus,Beda &plu- res alii confirmant.HincHilarius in commetariis fuper Pfalmos, teftatur fcptuagintaleniores fecundum numerorum efficaciam pfalmos in ordine redcgiifc.Rabanus quoq; doftor praeclarus, dc numeroru uirrutibus fin- gularenl librum compofuit. Caetcrumnunc innatura quantas uirtures poffident numeri,patet in herba quae pentaphyllon, hoc eiϊ quinquefolia dicit ur :haec enim uirtute quinarii refiftit ucnenis?pcllit d aemonia, confert cxpiationbatq; cius folium bis quotidie unum mno fump tum,curat ephe״ meram:tria,tertianam:quatuor, quartanam. Similiter feminis hcliotro- pii grana quatuor pota,quartanis:tria uero,tertianis prodeffe dicuntur.Si- mili modo ucrbcnaca febribus in uino mederi fertur, fi in tertianis a tertiq gcniculo;in quartanis ,a quarto incifa fuerit. Serpens fi fcmcl calamo perci! tiatur,interit;f! fecundario,confirmarur. Haec 8C ciufmodi plura apud ua# rios autores teftificata leguntur. Vnde autem haec fiant, caufam certe ha# bent, quae eft ipfa uaria uariorum numerorum ad feinuicem proportio. . Mirum quoq; de feptenario experimentum, quod mafculus omnis fcpti> mus abfq; femella intermedia natus, uim habet curandi ftrophulas , folo raftu uel uerbo. Similiter filia quaeq; ieptima nata,miro modo partum ad- iuuare traditur :nec attenditur hic numerus naturalis ,fed formalis ratio q eft in numero.Illude(,* quod fupra diximus, femper mente teneatur, non in uocalibus SC mercatoriis numeris has uires eile, fed in rationalibus, for# malibus 8i naturalibus,haec dei & naturae facramenta diftinfta atq; conten- ta. Quicunque autem noucrit numeros uoca!es& naturales cumdiuinis <:oniungerc,& in eandem confonantiam temperare, hic per numeros po✓ terit operari mirabilia & etiam cognofcere. Pythagorici etiam multa fefe prognofticare profitebantur per numeros nominum ,in quibus profcdlo nifi magnum aliquod lateret myftcrium ,non dixiifet loannes in Apoca- lypfi: Qui habet intclleftum,computet numerum nominis beftiae, qui eft numerus hominis:&hic modus computandi,pencs Hebr£0s& Cabaliftas celeberrimus eil,ficut infra oilcdemus.Sed illud fciendum eft, quodnumc ri fimpliccs fignificant res diuinasrdenarii, coeleftcsrcentcnarii, terreftres: millenarii, quae futuri funt feculi. Praeterea cum partes animi fecundum Arithmeticam mediocritatem,propter identitatem feu exceffuum aequa- litatcm inuicem copulantur: corpus uero, cuius partes magnitudinibus differunt,fecundum Geometricam mediocritatem copofitum fit; animal PcLiphylli herbam* tutes. Stptchiirij mirum ex perimetis, in numeris cors fiderandu N umeros fignific*' tio. ucro ipfum ex utroq;, anima fcilicet ex corpore, fecundum eam qu3e har- moniae conucnit mediocritatem conftet, hinc eft quod numeri pluri- mum operantur in animam, in corpora,conccntus autem in iplum animal. LIBER S EC VNDVS, De unitate Si eius fcala. Cap. IIIL VncParticlJatimde numeris ipfis determinemus: quiauero i&m Ώ numerus nihil aliud cft quam unitatis repetitio, primo ipiam P unitatem confideremus. Vnitas enim omnem numerum fim- KiVkij pliciffime penetrat,omniumq; numerorum communis men- ; ara ,fons Si origo ,omnem numerum infc unice coniunftum continet, multitudinis omnis infors,femper eadem Si immutabilis:unde etiam in fc> ipiam multiplicata נ nihil producit nifi feipfam; indiuifibilis cft ,panium omnium expcrsrquod fi diuidi aliquando fingatur,non fecatur, fed multi- plicatur, fcilicet in unitates: nulla tamen harum unitatum maior ucl mi- nor eft tota unitate, quemadmodum pars minor cft toto: multiplicatur itaq,*,non in pare*, fed in feipfam: ideoq; hac alii concordiam, alii pieta- ratem, alii amicitiam nuncupauere,quod ita neab altero fulcietur. Vx foli, quia cum ceciderit, non habet fubleuarttem fe:& fi dormierint duo, fouebunrur mutuo ,unus quomodo calefiet-& fi quifpiam praeualeat contra unum, duo refiftunt ei. Et dicitur numerus connubii & fexus, duo enim funt fexus, mafculinus 8C faemincusr&columbf binaoua pariunt,ex quorum primo mafculum ,ex fecundo foeminamexcludunt.Diciturq; medietas capax,bona malaq,׳ par BiMnj dp peUdtioeSp LIBER SECVNDVS '־ y ♦ tidpans,princ1piu diuifionis,muhitudinis&diftindion1X&f1gnfficatma־־ rcriam.Dicitur aliquando hic etiam numerus & confufionis,in- fbreunii SC immunditie.unde diuus Hieronymus contra louinianu inquit, quod ideo in fecundo dic creationis mundi non fuit didii,& uidit deus quo nfamfeonurqa binarius numerus fit mal’. Hinc eft eda, quare iufferit deus omnia animalia immunda in arca bina ingredirquia binarius (ut dixi) nu- merus immunditiae in aufpiciis infeliciffimus, praeferrim fi res a quibus aufpicm capitur ,Saturniae fint uel Martiae.nam hae duae infortu- naenumeranf ab aftrologis.Fertur ctia binariu adferre occurfacula umbra nocumenta fpiriruu his qui node iter faciunt.Pythagoras(ut Eufcbius refert) unitatem deum cife dicebat, Si bo- num inrclledum: dualitatem uero daemonem ac malu ,in quo materialis eft multitudorquarc Pythagorici dicunt binariu no effe fed cofu׳׳ fionc quanda unitatu.EtPlutarchusfcribit,Pythagoricosunitatc Apol- line nuncuparcrdiada lite Se audacia:triada,iuftitia,q eft fumma pfedio,ne que tamc uacat multis myftcriis. Hinc duae tabulae legis in Sina,duo chcru binreipicicntes in apud Mofcn, duae oliuae ftillates oleu apud 2acharia,duae naturae in Chrifto,diuina &:humana:hinc duas dei apparP tioes, uidelicct facies Se pofteriora,uidit Mofcs,itc duo tcftamcta, duo pre cepta charitatis, duae primae dignitates, duo primi populi5duo genera di monu,boni & mali, duae creaturae intelleduales, angelus Se anima,duo Iu- minaria magna,duo fo!ftitia,duo 3equinodia,duo poli,duo elementa pro- ducentia animam uiuentcm, terra Se aqua. Binarius malus. In rehsy funtduo. * SCALA BlNARit In Archetypo ה lah N omina dei dumm Uter arum. EI אי1 • ־ רh'.: ■־ , Itt mundo intcUefttdi Angelus Anima Dutfuhfiantit intelligibiles tn mundo calefit Sol. Luna j Duolminaria magna ϊη mundo elementdi Terra Aqua Duo elementa producetiaanimam ut uentem I ntnmorcmmdo j Cor Cerebrum Dud principales fedesanimee Xnmmdoinfemli Bcemoth Fictus Leuiathan ftridor dentiu Duo duces dmoniorm Dmo 5 eminatur Chrifius damnatis« DE OCCVLTA PHILOSOPHIA, De Triade &eius fcala. Gap. VI. Ernarius primus numerus incompofitus,numerus facer, nu' merus perfcdioriis,numerus potentiif1rnus;tres enim funt ן· fonae in dco,tres funt uirtutes theologales in religione. Hinc cftquod ad ceremonias deorum & religionis plurimum hic numerus coferr,ut cuius auipicio preces & libamina tertio rcpctuntur.Vn de canit Vergilius: Numero Deus impare gaudet. Et Pythagorici utebatur eo in fandificationibus 8i purificationibus ג unefc apud Vergilium: Idem ter focios pura circumluit unda. Eftq; etiam ligationibus aptifiimuSjhinc illud Vergilii: Terna tibi haec primum triplici diuerfa colore Licia circundo,terq; haec altaria circum Effigiem duco. Et paulopoft: Nedc tribus no dis,ternos Amarylli colores, Ncde Amarylli modo,& Veneris,dic,uincula nedo. Et de Medea legimus, Vcrbaq; ter dixit placidos facientia fomnos. Quae mare turbatum,quae flumina concita fiftunt. Et apud Pliniu,Terna defpuere deprecatione in omni medicina mos fuit, atqjexhoceffedus adiuuari. Ternariusfiquidem trino augmento perfe- (ffus,Iongo,laro,profundo, ultra quae nulla datur dimenfionis progreflio, unde primus numerus cubicus dicitur. Hinc dicitur,quod corpori trime- tro,& numero cubico nihil addi poteft. Quare Ariftotelcs in principio fer- monum de coelo , illum quafi legem uocat ,fecundum quam omnia di- (ponuntur.Tribus enim corporalia & fpiritualia conftant,principio, me- dio,fine.tribus(utTrifmcgiftus ait)perficiturmudus,Hemarmene,neccf- fitate & ordine,hoc cft,conuentione caufarum adinuicem, qua pleriqj fa- tum d icu t, &execution e ad foetum,ac facturae debita diftributione.Totatc poris mehfura ternario concluditur,uidcIicct,pr3eterito,pr3efenti,fururo· Omnis magnitudo tribus continetur,linea,fuperficie,corporc.Tribusin- teruallis conflat omne corpus, Iongitudinc,latitudine,crafl1tudinc, Tres fymphonias cotinet harmonia,diapafon,hemiolion,diatcflaron.Tria quo que funt animarum genera,ucgctatiua,fenfitiua & intelledualisratq; hanc rationis,iracundi£ cupidit atisq; diftribuit tricatio.Iamq; etiam iuxta pro· phetam tribus a deo difponitur mundus,numero,pondere,& menfurarde· putaturq; idealibus formis,ficut binarius materiae procreanti, & unitas fa* bricatori deo. Magi quoq; tres mundi principes diftribuunt, Oromafim, Mitrim, Aramin1m,hoc eft, deum,mcntem & ipiritum.Pcr ternarium cu- bicum fiue folidum,diftribuuntur tres rerum pro d udarum eru1eades,ui- In rebus tria tj/wf. Temdriui idalibus firmis de puttius* delicef fupercoeIeftiu,in nouc intclligentiaril ordincs;coeleftiu, innouc or- bes:inferioru,in nouc genera generabilia & corruptibilia. In hoc deniq; cu bo ternario, uidelicet uiginti leptc,omnes muficae proportioes includunt ut Plato &Proclus longa lerie dilserunt.habetq; ternarius in harmonia dia pcnte,gratiam uocis quintae. lamq; etiam in intclligcntiis tres funt angeli- eorum Ipirituumhierarchiae.Tres funt intelleftualium creaturarum pote tiae,memoria,mens & uoIuntas.Trcs funt ordines beatorum,uideliccr,mar Cyrum,confciforum,innocentum.Tres funt cceleftium fignorum quater- iiiones,uidelicet fixorum,mobilium,communium.Timiliter & domor um, uidelicet cardinum ,fuccedentium & cadentium .Tres quoq; funt in quouis iigno facies & decani, tresq; cuiuslibet triplicitatis domini. Tres funt inter planetas fortunae:tres inter diuas,grati3e;tres apudinferos,parcae:trcsiudi ces,tresq; furiae,tricepsq; cerberus. Legimus etiam Tergeminamq; Heca- tcn,tria uirginis ora Dianae. Tres perfonae in fuperfubftantiali diuinitare. Tria tcpora,naturf,legis & gratiae.Tres theologicf uirtutcs,fpes,fides,cha fitas 4 Trib9 diebus lonas fuit in uctre pifcis;totidc Chriftus in fepulchro* LIBER S EC V NDV S, SCALA TERNARII. In Archetypo Pater שרי Sadai Filius Spus fftus Nome dei trium litcrarum Tres perfont in dium inmundointeUeftuAli. Suprema Innocentes Media Martyres Infima CofeiTores. Tres hier archit angelorum Tres gradusbeatorum In mundo coelefli Mobilia Cardines Diurnus Fixa Succedentes Noftumus Comunia Cadentes Particeps Tres qudtcrnionesfigneru. TresquAterniones domorti Tres domini triplicitAtum. In mundo dement Ali Simplicia Compofita Decopofita Tres gradus elementorum. tn minore mundo Caput !quo uiget kelleftus re frondes mundo in' teUeftuali, Pcftus י ubi cor fedes uittjre' frondes mudou' 'efli. Vcter5ubigi gnitiuauirtusme' brucfagenitalidyre frondens mudoele mentAli Tres partes re frondent et triplici mundo tn mundo infernali Alefto Minos Malefici Megera Aeacus Apoftatae Ctefiphone Rhadamat9 Infideles Tres furit infernales Tres iudices infernales Tres gradus darnnatmnu DE OCCVLTA PHILOSOPHIA, De Quaternario 8i eius Scala. Caput VII. Wjp&tqm Vaternarium numerum Pythagorici Terra byn appellant, ipfumq; omnibus numerorum uirtutibuspraeferunr, quia ipfc fundamentum & radix omnium aliorum numerorum, unde 8C fundameta tam in artificialibus, quam in naturalibus & diuinis quadrata funt, ut infra oftendemus: fignificatq; foliditatem, quae per figuram quadrariam etiam demonftratur. Eft enim quaternariUs,qua- dratus planus primus,qui conftat duabus proportionibus,quaru prior eft, unius ad duo: pofterior ,duorum adquatuor: nafciturq; gemina proccifi- one & proportione,uidelicet unius ad unum, & duorum ad duo, ab unitate incipiens,in quaternitate definens.Quae proportiones in eo differunt,quod iuxta arithmeticam, funtfibi inaequales:iuxta geometricam ueroaequa־־* les. Itaqj quadratus deo patri adferibitur ,quin & totius trinitatis myftc> rium complebitur: nam ipfius fimpla proportione,prima fcilicet unius ad unum,unitas fignificatur,ex qua unus procedit filius,illi aqualis,altera autem proceffionc,etiam fimpla,uidelicct duorum ad duo,na tatur fecunda proceifione ex urroq; fpiritus fanbus, ut fic fit aequalis patri fiIius,procciT10ne primaraequalis utriq; fpiritus fanbus,proceifione fecuda♦ Hinc fupercxcclfum deo diuinf q; trinitatis nomen tetragrammaton eft,fd licet lod, He & Vau, He: ubi afpiratio Hc, fpiritus ab utroque proceifio- nem denotat: ipfa enim He duplicata,utranq; fyllabam totumq; nome ter minat,pronunciatur autc Ioua,ut aliqui uo!unt,unde gentiu ille louis, que 8C uereres quatuor auribus pingebat. Vnde quaternarius eft fons 8c caput ta tius diuinitatis.Vocatq; Pythagorici ipfum ppetuu naturae fonte: quatuor enim funt gradus in fcala naturae,fcilicet effc,uiucre,fentire,intclIigere.Qua tuor funt in natura motus,fcilicet afcendcs,defcendcs,progrediens,circula<־ ris. Quatuor funt in calo cardines, fcilicet ortus, occafus, medium coeli & imum cali. Quatuor funt fub calo elcmcnta/cilicct ignis, aer,unda q:,teL· Ius: fecundum haec, quatuor in calo triplicitates: quatuor fub calo quali- tates primae/cilicet frigidum, calidum, ficcum, humidum: ab his quatuor humores, fanguis phlegma, cholera, melancholia. Item annus diuidi- tur in quatuor partes,quae funtucr,3eftas,autumnus &hyems:fimiliter acr in Eurum,Zephymm,Auftrum & Borea,diuiditur: quatuor quoq; funt flumina paradifi, & totidem inferni. Quaternarius praeterea omnem im- plet fcientiam: primo omnem numerorum fimpliccm progreffum qua* tuor implet termin s, uidelicet uno, duobus ,tribus & quatuor, conftitu- ens denarium.o mnem implet numerorum differentiam, primum parem, & primu impare in fc contines.Habet in mufica diateifaron, gratiam uocis Vunddmeft' td,omnk qiMdrdtA. Innlusqm tuor,que fint. qttartx : irem terrachordum & diagramma Pythagoreum י quo flleprl·' mum muficos concentus inucnit נ ornncmq; muficae harmoniam conti net : nam dupla, tripla , quadrupla, fefquialtcra,fefquitertia,diapafon, difdiapafon,diapcnre,diateflaron, omnisq; confonalitia inter quaternarii limites arcetur.Toram etiam mathematicam quartior terminis coplcdl·»׳ tur/cilicer p udo ,linea, planitie & profunditate. Totam naturam quatuor terminis c011igit,fcilicct fubilantia,qualitate,quantitate & motu. Omnem etiam phyficam implet,in qua funt naturae uirtus feminaria,naturalis,pul lulatio, adolens forma 5 & compofitum . Quatuor etiam terminis meta·״ phyficam compleditur,Tcilicet efle,eflentia,uirrute & adionc. ditur moralem philofophiam quatuor uirtutibus/cilicet prudentia, iufli- tia, fortitudine & temperantia . Habet etiam uimiuititiae: hinc quadru·׳ plex lex/cilicet prouidcntiae,a deo :fatalis,ab anima mundi;naturae,a coelo: prudentiae,ab homine. Quatuor infuper iudiciariae in rebus exiile quoqj&maxi- inam in myfleriis uim habct:hinc Pythagorici ipfum quaternarium iure* iurando tcilabantur,tanquam fummum quo fides nitatur & credulitas fir- mari poff1t;hinc didum Pythagoricum iufiurandum, quod in his uerfib* fic expreifit: luro ego per fandum pura tibi mente quaternum. Aeternae fontem naturae animi q; parentem. Item quatuor funt flumina paradifi,quatuor euangelia, a totidem cuange״ liitis per Uniucrfam ccclefiam recepta .Hebraei praecipuum dei nome qua- tuor literis feriptum acceperunt; fimilitcr Acgyptii,ArabcsJPcrfae ,Magi, M ahumetiftae,Graeci,Tufci,Latini,tantum quatuor literis nomen dei feri b u nt :ita ,fc ilice t T hcut,alla,fir cfar,deus.Hinc Lacedaemo * nii fummum loucm quatuor auribus depingere folebant. Hinc apud Or- phicam theologiam, fertur Neptunus quadriiuges currus impellere. Qua tuor quoque funtdiuini furoris fpccies, a fingulis numinibus proceden- tes,fcilicet a m u fis ,Diony fio, Apolline & Vcncre.Itcm Ezechiel propheta Vidit quatuor animalia iuxta fluuiii Chobar,& quatuor Cherubim in qua tuor rotis. Item apudDanielem,quatuor animalia magna afeendebant de mari,& pugnabant quatuor uenti. Item Apocalypfi,quatuor lia plena oculis ante & retro, flabant in circuitu fcdis dei,& quatuor angeli, quibus datum eft nocere terrae & mari ,flabant fuper quatuor angulos ter/ ix, tene tes quatuor uentos ne flarent fuper tcrram,neq; fuper mare,ncq; irt ullam arborem. L.T6HR SECVNDVi. Notnedefi nbi(fc fert tetragri* mton Scala Quaternarii ad quatuor elementorum cor* rcfpondcntiam« DE OCCVLTA PHILOSOPHIA, Nome dei quadri Uterum* Ά י ה ו In mudo archetypo un delexpTOuidcntU Quxtuor triphr ei txtes pue hier ar chUintdligbiles Seraphim Chcrubim Throni Dominxtiones P otepxtes Virtutes P nncipxtus Archxngeli Angeli innocentes Martyres Confepores in mundointclleftuali, mde lex fatalis Quxtuor angeli, prodentes car dinihm coeli מיכאר1 Michxel. רפאו1 R dphxel גבריארי Gxbriel אוריאל1 Vriel Quxtuor prxjt' fti elementoru. שרף Serxph כרוב Cherub חרש יש Tharps אריאו1 And Quxtuor anima* IU [anilitatis. Leo. Aquila Homo Vitulus ־ י * ׳ Quxtuor triplici txtes tribuum if' rxel. ; D xn Aper Nephtxlim lehuda ifxchxr Zxbulon Mxnxpe Bcnixmin Bphrxim Buben Simehon Gad . ״ ׳ ־ - · ־ r. . , Quxtuor triplici txtes apopolicfi. M athixs P etrus lacobus maior Symon Barptolom Dc Quinario & eius Scala. Cap. VIIL :aa{ Vinarius numerus haud paruae eft potcti3e,coftat enim ex pri- j m° pari & primo impari,tanqua ex mafculo :impar ! enim numerus mas eft,par uero foemina. Vndc Arithmetici ii lu quidcpatrcjiuc uero matre uocat.Igi£ haud paruaepfc&io nisatqj uirtutis cft quinarius 5q ex hor u pmixtionc generat: eftq; prseterea uriiuerfi numeri ,uidclicet medietas. Na Γ1 ah trinfecus circa quinariu נ denariu diuidedo adfumas > hinc nouc, inde uero unu:uel,hinc 06t0,inde uero duo.fiue fepte & tria י fcu fex & quatuor, una# quaeq; collectio denariu conftituit,& femper eius perfeftu mediu cft quina- rius, & eius aequediftans: & iccirco numerus connubii appellatur a Pytha- goricis.dicitur 6C iuftitiae, quia denarium ex aequilibrio fccat. Senius in 110- rninc quiriq; funt,uifus,auditus,olfa(fi:us, guftus 5 taftus: quinque in anima p oteftatcSjUegetatiua/cnfitiua^ocupifcibilis^rafcibilis, rationalis :quinq; Quinmj nomencli* tuu. DE OCCVLTA PHILOSOPHIA* funt in manibus digitfiqnq; funt in codeftib9 errares planete/ecundu quos gntuplices in quoms figno tcrmini.In elemctis quoqjquinq; genera mixto ru5mdelicet zoophyta, animalia totidcmq; anima- liu gcncra,pura hoIes,quadrupcdia>rcptatia5natatia5uolatia. Sunt & quincp genera quibus a deo coponunf: omnia /cilicct tus. Hirudo no nifi quinq; pullos parit,quos magna pafeit aeqtare, incipies ab eo qui maxim9 eil nata,& ita in ceteris ortus ratione habes. Habet quoq; hic numer9 uim magna in expiationib9:na in facris,pellit malos demones: in naturalib9,pellit uenena.Didi quoq; numerus felicitatis & grati e ,& cft fi gillu fpus fandi,& nexus oia ligas,atq; numerus crucis,ctia Chrifti uulne- ribus cicatrices etia in glorificato corpore fuo feruarc dignatus eft,infignis. Gcntiu philofophi illu Mercurio facru dedicarur >ta- toq;uim eius quaternario animatu inanimato pccl* lentius. In hoc enim numero Noah pater inucnit gratia cora domino ג& p- feruatus fuit in diluuioaquaiy. In huius numeri uirturc Abraha cctenarius ex Sara nonagenaria ftcriliq; fcemina/upraqua a natura conceifum effige- nuitfiliu5creuitq; in populu magnu.Hinc in tepore grati3e?qnq; literis in- uocai nome diuin£ oipotctif. Na in tepore nome dei tri fadainn tcporeIcgis?nomc dei tetragramaton ה ineffabile, cuius loco exprimut י adonai. In tpc gratiς,nome dei peragram- mato effabile ™יחש qd no minore myftcrio etia trilitc^inuocaf SCALA Q^VIN ARII ־Nomini dei pen togrommata, KommChrifii pentagrimaton. ע^ו? אריחים יהשוה Elion Elohim Ihefuh in archetypo* Quinti; fuhfidtil inttiligibilcs, . Spirit9prim1hi er archiijtocati dijjfmefilqdei. ־ Spiritus fecudi hier arebit ,di* ftiintedigeti& Spiritus ter tii hier orchi 1,uocationg li,qmittutnr Animi cor* porum eoe lefiium. Heroes jiueoni mi beati. In mundo Intel lectuali. i* Quinque flelU erratic1,dommi terminorum, 1 . . Saturnus, lupiter ז Mars Venus Mercurius In mundo exU h Quinque generi corruptibilium. Aqua, Aer Ignis Terra Mixtum in mundo cie mentali' Quinquefyedes 1 mixtorum. Animal, Planta Mctallu Lapis,- j Zoophytu Quinque fenfus. Guftus, Auditus Vifus Taftus | Olfactus inmioremudo. Quinque ta corporalia, 1 Amaritudo mer tifiemt Vlulatushorri' [oni, ‘ 1 Tenehn ter ribiles Ardor inex j tmgpihilis, j Toc ter penetras. ׳· i In mundo mfi? j noli; ' | LIBER SECVNDV2 De fenario & cius fcala. Cap. IX. Enarius numerus eft perfeftionis ,quiaperfeftiffimus natu- ra,in toto numerorum contextu,ab unitate ufq; ad denarium, folus ipfc adeo eft perfeftus , ut colleftionc fuarum partium ___ idem rcfultet,nulla inopia deficiens נ nec ulla abundantia fu~ pcrfluus.Nam fi partes eius,mediam fcilicer נ tertiam & fextam , quae funt tria,duo,unum,congregantur,totum fenarii corpus perfefte implent;qua quidem perfeftionc caeten numeri carent: hinc a Pythagoricis genefi, nu- ptiisqprorfus accommodatus affcntur,mundiq; fignaculum appellatur: fenario enim numero conftitutus mundus , neq; immoderata abundantia fupcrfluus,neq; fruftrat us egensq; neceifariis. Hinc eft ג quoniam die fexto perfectus eft &confummatus a deo mundus.fexto enim die uidit Deus cu ita quae fecerat,& erant ualde bona.Igit perfecti funt coeli & terra, & omnis ornatus eorum.Dicitur etiam numerus hominis,quia fexto dic homo crea tus eft :& dicitur etiam numerus rcdcmptionis,nam fexta die Chriftus pro redemptione noftra paffus cft:undc illi etiam cum cruce magna cognatio Dicitur etiam numerus laboris & feruitutis: hinc in lege praeceptum erat, fex diebus faciendum opus/ex diebus colligendum manna, fex annis femi nanda terra,& quod feruus Hebraeus fex annis feruiat domino fuo. Sex die- bus gloria domini inclinauit fuper monte Sina , cooperiens cum nube: fex alae funt cherubinis/ex circuli in firmamcto,ar& fundum illas noucm funt mufae,icilicet, Calli- ope, Vrania,Polymnia,Tcrpfichorc,Clio,Mclpomcnc,Era- tOjEuterpe,Thalia: qu3e quidem mufae nouc fpha:ris nouc iunf adeomoda- tae, ita ut prima referat fuprema fphacram, quam uocanr primum mobile, & fic gradatim defeendedo fecundu feriptu ordincm,ufquc ad ultimam qu£ referat fphaeramlunae, ita fcilicet, Calliope adeomodatur primo mobili: Vrania,!fellato coelo:Polymnia,Sarurno: Tcrpfichore,Ioui: Clio,Marti: Melpomene,SoI1:Erato,Vcneri:Eutcrpe,Mercurio: Ί halia,lunae. Nouc quoque funt angelorum beatorum ordincs,ic1I1cct,Scraph1m,Cherubim, Throni, Dominationes,Virtures,Porcftates?Prindpatus,Archangeli, An geli,quos per nouc lapides figurat Ezcchiel,qui funt fapphirus, fmaragdus, carbunculus,herilius,onyx,chryfoIithus,iafpis,topa21us,fardms.Habctcti am hic numerus magnum 8Coccultum crucis facramentum: nam hora no na Dominus nofter Icfus Chriftus ernifit fpiritum: noucmq; diebus anti- qui mortuos funerabant, totidemq,· annis dicunt Minoa in fpcluhca a 10- ue leges accepiife. Vndc hic numerus ab Homero praecipue obferuatus eft* ut quando leges condendae, aut reiponfa danda, aut faeuitura clades, Aftrologi ctia annos cnneaticos, hoc eiT nouenarios, in hominu aetatibus non fecus atq; feptenarios, quos cl imah£r6mo biles. Primumobde Coelu ftcUatu Saturni Sphxra louii Splura Martis Sphjera Solis SphxraV eneris SphmMercunj Sphjera lunae I« mundo codejti. MoueUpidcsrc' prxfentates nouc choros angelicos Sdpphim Smaragdus Carbunculum BeriUus Onyx Chryfoli thus laffk Topacius Sardius In mundo e* lementalit η4 ' N ouefenfuscu, cx timi tum intimi. MentoriΛ Cogttatiua Imdgnatiua Senfuscomunis Auditus Vifitt odoratus Guftus Tatius in minore mundo. Noucm ordines ciadmonunu Pfeudothei Spiritus mat' dacij. l Vafa inibatis* Vitor esfccleru Profligatores Aerea: po teftates* PurU femini> trices maloru. Criminatores β ue exploratores Tetdtores' fiucinfi' ן diatores ' in mundo in' firnali, *. DE OCCVLTA PttlLOSOPHM, De Decade & eius Scala, Cap. XIII. Mpwrawp Enarius.Hic dicitur omnis numerus fiuc uniucrfus,arq; numc B rus completus,denotans plenum curriculum uit2e;abco enim Π111ΨΜ, ultra non numeratur ,niliper replicationem: uniucrfosq;nu- meros uel intra fe implicat,ucl per fc fuosq; explicat multipli- cando:quapropter multiplicis religionis habetur & potentix animisq; pur gandis accomodat ur. Hinc ucteres, ceremonias denarias appcllaucrc, qui- bus illos , qui expiandi aut facra adituri eflent, per decem continuos dies a certis quibufdam rebus abftinendum erat. Vnde apud Aegyptios mos erat illi qui faens liidis initiari uellet,decem dicru ieiunium indici folitu , quod tcftatur Apuleius de fcipfo inquiens: Illud plane cunftis arbitris praecepit, decem illis continuis diebus cibariam uoluptatem cocrcercm,& neq; ullu animal inuinius effem. Decem funt fanguinei hominis partes,mc- ftr uum,fpcrma,plafmatiuus fpiritus,mafla, humores, organicum corpus־, ucgetatiua/enfitiua י ratio & mens. Decem quoq; fimplicia intcgralia ho- minem conftiruentia,os,cartilago,neruus,chorda,ligamentum,arteria,uc na,panniculus, caro,curis. Decem quoq; artus, quibus conftat intrinfecus homo:fpiritus,cerebrum,pulmo,cor,epar,fel,fplcn, renes, genitalia, ma* rrix.Praeterea decem cortinae erant in templo,decem chordae erant in pfak tcrio,decc inftrumcnta mufica quibuscanebanf nomina funt, Nesa, in quo canebantur odae: Nablum,idem quod organum:Mizmor,in quo pfalmi;Sir,in quo cantica.Tcphila, in quo orationes:Bcracha,in quo bc 11cdi6lioncs:Halel,in quo Iaudationes:Hodaia,in quo gratiarum aclioncs: Afrc,in quo alicuius foelicitas:HalIeIuiah, in quo laudes dei tantum arq; co templationes.Deccm quoque funt cantores pfaImorum,uidelicet, Adam, Abraha,Melchizedcc,Mofcs,Afaph,Dauid,Salomon,& tres filiiChorae, Decem quoque legis. Et decimo die poft afccnfionem Chrifti,de fccnditfpiritus lanftus.Hic denique cft numerus,in quo lacob tota noftc luftatus cum angelo,uicit in certamine: & oriente lucifero benediftus cft, &uocatum cft nomen cius Ifracl. In hoc numero lofue uicit rrigintaunii rcges:& Dauid uicit Goliam & Philiftaeos: & DanieI pericula cuafit Iconu. Hic numerus ficut unitas etia circularis cft, quia coaccruatus in unitatem redit,a qua exordium habuit:& ipfc numerorum omnium finis cft & com- plementum,& principium decadum. Sicut denarius refluit in unitatem ex qua procellit, fic omne fluens rcuertitur ad id a quo habet principium fut fluxus. Sic aqua ad mare curfit,a quo traxit originem: corpus in terram, i qua fumptum cft reucrtitur:tempusredit in £ternitatcm a qua fluxit:mens a deo fafta,ad eundem rcuertitur: fluit denique omnis creatura in nihi- lum ex quo creata cft,nec nifi diuino uerbo fuftetatur, in quo condita funt omnia,omnia que cum denario & per denarium gyrum efficiunt, ut inquit Procius,a deo incipictia,& in ipfum dcfinentia.Deus quoq; ipfcprimaMo- Ccrnno' ‘ ni*3dem' ruoHm LIBER SECVNDVS, nas priufquam fcfe inferioribus communicer, primo fc in primum numc- rorum,rernarium uidelicer,diffundit:dehinc in denarium,tanquam in de/ ccm ideas & menfuras omnium numerorum & rerum omnium faci/ cndarum,quas Hebraei decem atrribura uocant,& decem diuina nomina numerannqua de caufa ulterior numerus dari nc־׳ quir.Hinc omnia dcna,diuinum quoddam in fc habet, &in legetanquam adeo propria exiguntur, Γκ mul cum primitiis,ut rerum primordia, ue״ lut principium numerorum,& decima quaeque ranquam finis illi reddan״ tur,qui principium & finis cft omnium, SCALA DENARII. יו \ יין י, יז ר י יז י יז DE OCCVLTA PHILOSOPHIA. 7 . SCALA DE׳ י ; · . י־ ■ ·. ..... . ־ י * .· 1 - ' - ־ י ’ ■ in archetypa ה י ה י ה ו \ י ה ו ואד הא N omen quadriliterum coUcttum decem Ut er arum. Nomen quadriliterum ex* אהיה י יהרה יהרה אריחים או1 אריחים וייר E heie lodtetragram maton Tetragramaton elohim E l ' Elohim gbor כהר הכמה בינה הסד מנורה Kcther H ochmah Bmh Htcfid Geburah in mundo mtcUigihiU Seraphim Cheruhim Throni Dominationes P otefiates tiaiothhdkados Ophanim Aralim HafimUim Seraphim ! Mctattron lophie Zaphhiel Zadkiel Camacl in mundo coelefti R efchithhagal galim Mafloth Sahbathai Zcdeck Madim P rimu mobile Sphmzodiaci < ־> Sphara Satur' ni Sphara louis SphjeraMartis l in mundo clcmetali Columba Pardus Draco 1 Aquila Equus in minore mundo Spiritus Λ Cerebrum Splen E par Fel in mundo infimati. Pfcudothei Sjxritus menda Vafa iniquitas tis. ) Vitoresfcele' rum. Prafiigatores.' i 1 N A R I I. LIBER S ECVNDVJ. יוד הא tcnfum decem literarum. אגוזים צבאות Nomen ?lohim Sabaoth. N omina dei decem litcrarm. ארוה יהוד! צבאות א^היס צבאות שרי ארבי Decem nomina dei E loha T etragrZmaton Sabaoth Elobim Sabaoth Sadat Adonai melech תפארת Tiphcreth בצח Nezah הוד H od יסוד lefod מ^כית Malchuth Decem Sephiroth Virtutes Principatus Archangeli Angli AnimxheaU Dece ordines beatoru fecunduDionyfium. Mdlachim Έlohim BneElohim Cherubm ifiim Dece bcatorii ordines iuxtatraditibesHcb. R aphaiil / Haniel Michael Gahriel Anima Mefiihx Decem angeli prtfi' dentes. ׳- Schema Nog* Cochab Leuanah Holomiefodoth Decefcharjemudi. Sphjera SolU Sphxra Veneris Sph rios inflexus & reflexus numeros repr^fentabat gcfticulationc magi, ineffabiliu uirratu uocabula,fono ignota,nucris uariajiugatisairernatisq; digitis tacitus inclama nt,ueneranturq; facro filentio mundi deos. Eius ritus meminit ctia M artianus de Arithmet 1ca,inquicns .* Digiti uero uirginis recurfantcs,& quada incoprchenfae mobilitat is fcaturigine uermi* culati/juae mox ingrefla ג fepringetos dcccm&fcptc numeros coplicatis di- gitis,louc falutabunda furrcxit.Tum Philofophia,utTrironidc propter ad- ftabat,quidnucro tali Arithmetica intuliflfetjCxquirir.Cui PaIIas;Proprio״ inqtjlouc noie falutauit. Vt ergo haec melius intclI1gani?placuit illa ex tra- ditione Bedae hic fubiungerc,inquit itaq;;C« dicis unu,mimmu in leua digi LIBER SHCVNDVS* tum infledcns,in mediu palma: locum figesxu dicis duo,feamdu a mini-׳ moinflcxu ibidem imponcsrcu dicis tria, tertium fimilitcr inflcdlcs: cu di- cis qua tuor, itidc minimii lcuabis:cum d1cisquinq;,fccundu a minimo fimi liter erigesxu dicis fex, tertia nihilominus folo qui medicus ap- pellatur,in media palme fixo.-cu dicis feptem,minimii folii fupra palm£ ra dicc,ceteris interim Icuatis,impones,iuxta que cu dicis 0610, medicu:cu di- cis nouc,mcdui e regione copones: cu dicis decc,ungue indicis in medio fi- ges articulo pollicisxu dicis uigiti, lummitatc medii digiti inter nodos pol licis & indicis arde figcsrcil dicis triginta,ungucs indicis & pollicis blado cp iuilges amplexurcu dicis qudraginta,intcriora pollicis lateri ucl dorfo indi- cis fuperduces, ambobus dutaxat eredis:cu dicis qnquaginta, pollice exte- riorc articulo inftar garna,curuatim ad palrtia inclinabisxu di cis fcxagmta,pollicc ut fupra curuatim indice drcuflexo diligenter a frorc pr3ecingcs:cu dicis fcpruaginta,indicc ut fupra circuflcxu, pollice in longu tcnfo implcbis,ungucillius dutaxat eredo trans mediu indicis articulu: c3 dicis odoginta, indice ut fupra circunflcxu pollice in longu extefo imple- bis,unguc uidclicet illius in medium indicis articulu fixoxu dicis nonagin ta,indicis inflexi ungue radici pollicis eredi configes. Hadenus in lcua.Cc tum ucro in dcxtra,quomodo in leua dece fadcs,duccnta in dextra,quomo do uiginti in leua finiftraq,־ manu. Duo milia in dextra,quomodo duo in Ic ua,&c.ufqj ad nouc milia* Porro decc milia cu dicis,leua in medio pedoris fupina appones,digitis tantu in codu eredis: uiginti milia cum dicis,eande pedori expanfam late lupcrponcs:triginta milia cu dicis ,eadem prona ied crcda,pollicem cartilagini medii pedoris immitres.-quadraginta milia cu dicis,eande in umbilico ercdamfupinabis: quinquaginta miliacum dicis, eiufdempronatjledcredopollicc umbilico impones.fcxaginta milia,eade prona femur leuu defuper comprchcndcs.-feptiiaginta milia cum dicis,can dem fupina femori fupcrimponcs:odoginta milia cum dicis, eadem pro- nam femori fupcrpones:nonaginta milia cum dicis,eadcm lumbos coprc- hendes,pollice ad ima uerfo. At ucro centu milia, ducenta milia, & ca:tera ufq; ad nongenta miIia,codem modo quo diximus ordine in dextra corpo- ris parte coplebis.Dccies autem centena milia cum dicis,ambabus fibi ma ilibus confertis,inuicc digitosimplicabis. Hatc ex Bcda adnotata hadenus fufficiant.PIura de iftis apud fratrem Lucam dc S.Scpulchro in fua magna Arithmetica compcries. LucMdt De uariis numerorum notis apud Romanos obferuatis* Caput XVIL 'eBnm₪'Vmerorum notae apud uarias gentes diuerfimode pinguntur: ־’arol E; Romani illos fcquennbus notis figurabant,quosdelireris and I p quis deferibit Valcrius Probus,& hodie adhuc in ufu funt/ic ui DE OCCVXTA PHILOSOPHIA. Vnmf Qutn&* Decem« Quinqudghttd, Cetum. D Uceti. QuingetL I. V. X. L. C. 1/i.CC. D. Mitte, Quinque milid. M. S. L CXD. IDD. ICC. ־VT Occem milid. Qulnqiuglntd milid. CC1DD, CMD. OMC. IMI. X. IDDD. DDD. T.' Centum milid. _ Ducentd milid. CCCIDDD. 4 ♦ CM. C« u' w. CC« ״ Qymgentd milid, Mitte milid. DM. ף. D. CMD. C rium,iubtrahendo illum quoties potueris:& firemanferit unitas,aut qua-״ ternarius,utcrq; folc indicat:fi uero binarius aut feptenarius, uterqj fignac lunam. C ceterum ternarius,Iouem:quinarius,Mercurium: fenarius, V e- nerem: odtonahus,Saturnum:nouenarius, Martem notant, & cius ratio* nes oftenduntur alibi. Simili ratione fi nati alicuius horofeopon fcire de- fideras,computa nomen illius,& nomen matris fuse & patris fui,& fumma totam collectam diuideper duodenarium:fircftabit unitas,Leonem nor rat:fi Junonia dias,aquarium;f1 ternarius Veftalis,Capricornum:fi quater harius/agittarium:fi quinarius,cancrum: fi Venereus fenarius,taurum:fi Palladius leptenarius,arierem:f1 Vulcanius octonarius, libram:fi Martin us nouenarius,fcorpium:i1 denarius, uirginc:fi undcnariuspilces.fiPhce- ba:usduodenarius.gcminosrepraefcntabunt:&horumrationes etiam ali- bi redditae funt. Nemo autem miretur, per numeros nominu multa pro- gnofticaripoifc, cum tcftibusPythagoricis philofophis & Hebraeorum cabaliftis, in illis numeris lateant occulta aliqua myileria a paucis intclle fta:omnia enim numero,mcnfura,pondere creauit alriifimus, a quibus Si literarum Si nominum ucritas originem ducit,quae non cafu fcd certa ( hr cet nobis ignota)rationcinftitut a funt. Hinc loannes in Apocalypfiait: Qui habet mtclleCtum, computet numerum nominis beftiae, qui eil nu- merus hominis. Haec tamen non de illis nominibus,quae diffonans difere £antia nationum ac diuerfi gentium ritus, pro locorum caufis cultibusq; ominibus impofuerunt, fcd qu£ nafccti cuilibet ab ipfo coelo fyderea co paginatione inipirata funt,quaeq; ex cuiufq; genefi elicere Hcbraeoru Me* cubales atq; Aegyptiorum fapientes olim docuerunt. P Unet&i numeri. Signorum zodiaci nu meri. Qui numeri quibus diis facri funt, & qui quibus elementis adferipti. Caput XXL Am ucro etiam & elementis & coelcftium numinibus facra* m tos numeros Pythagorici dedicarunt: nam acri odonarium: terrae,fenarium: aquae duodenarium aifigna- Praeterea competit unitas S01i,qui unicus ftcllarumrcx Vnit4u LIBER SECVNDV&. cft,in quo pofuir deus tabernaculum fuum:hanc etiam louis ii- lius intelleft ualisq; fpeciei uis caufatiua tefbtur,qui idem caput &pater eft deorum,ficut monas principium & parens numerorum. Dualitas ucro da- tur lunae,quae fecundum luminare efi,& animam mundi figurar,uocaturq; Iuno,quod inter eam & monadem prima coniunftio eft,conforriumq; co- firmle. Datur &Saturno & Marti,i1duabus apud aftrologos infortunis♦ Sic ternarius copetit Ioui,Soli & Vcncri, tribus uidclicct fortunis; & deputatur Veftae & Hecatae 8C Dianae:hinc dicunt. Tergeminam uirginis ora Dianae. Trias ergo dedicata eft huic uirgini,quam dicunt caelo Ereboq; potentem. Quaternarius ipfe Solis eft, qui eo numero coeli cardines conftiruit, rem- poraq; difccrnit: deputatur etiam CylIenio,quod quadratus deus folus ha betur. Quinarius ex primo pari &primo impari, uelut ex foeminco & ma- fculo urroq; fexu conftans,adfignatur Mercurio:etiam mundo coeleiti at- tribuitur,qui fuper quatuor elementa ipfe fub alia forma eft quintus. Sena- rius qui ex triade per diadem ducta confertur, uelut ex utriufq; fexus com- mixt ioe,a Pythagoricis genefi nuptiisq; accomodatus,ptinet ad Venerem & lunonem,Septenarius quieris numerus,Saturni eft.idem etiam lun3e mo- tum lumenq; d1fpenfaf,ideoq; Tritoniae uirginis uocabuIumpoiT1det,quia nihil gignit:Mineruae adf1gnat,quod a nullo nafcif :Palladi quoqj uiragini, qa ex numeris ta mafculis q fcemincis coftat.Huc Plutarchusetia dat Apol lini. Oft onarius ob iuftitiae iacramcntu louis cft:dicatur etia V u!cano,na cx primo motu & diade quf luno cft,in fc bis dufta,conitat:etiam matri de um Cybelae attribuirur,cui omnis cubus tribuitur.Piutarchus illu Baccho feu Dionyfio adfignat,qui ipfe oftauo mefe natus dicitur:alii,quonia oft i- meftres partus uitales non funt, Saturno atq; Parcis illum conftitucrunt. Noucnarius ad lunam omnium coelcftium influxuu uirtutumq;ultimum receptacula pertinet, non minus & nouc Mufis dicatus, tum etia Marti, a quo finis omnium rerum.Denarius numerus circularis,ea ratione qua mo nas ad Solem fpcftat, datur etiam Iano,quia primi uerfus finis, mo nadis implet auxilium :infuper etiam mundo adfignatur: fimilitcr & duode narius, quia fol duodecim figna permeas annu duodecim mefibus diftribu it,mudo & coelo & foli attribuitur. Vndenarius uero,quia icmicirculariseft, attribuitur Iun3e,& deputatur etiam Neptuno. tsudiM. Tcmm% Qnitcr, nuriiu. Quinx- riut. Scmiuu Septena rim. Oftonx* rmu tfouenx* riui. Dcnurus* VuodcKt* riut. Vndeifii* rius* De Planetarum mcfulis, earumq; uirrutibus &formu- lis, & qu£ illis praeficiatur,diuina nomina ,in- Gap. XXIL Β־ϋ·Μ| Raduntur infuper a magis quxdam numeroru mcnfulae, pia#״ p|p| neris feptem diftribut£, quas planctarum facras fabulas uocac gj|| multis admodum magnisq; ccelcftium uirrutibus infignitas, quatenus rcpraifcntat diuina illam cceleftiu numerorum rati- DE OCCVLTA PHILOSOPHIA, onc a diuin? metis ideis per ratione animae mundi ccelcftibus impreflam,!! lorumq; fuauiifima coelcftiu radioru harmonia/ecundu effigiem propor״ tionc,intclIigcntias fupra mundanas confignificantiti, quae aliter exprimi Π0 poflunt,quam per notas numeroru & chara6lcrum:nihil enim materia- les numeri &figur? poiTunt in myftcriis rcru abditaru,nifi rcpr?fcntatiuc p numeros & figuras formales, quatenus reguntur & informantur ab inrclli- getiis & numerationibus diuinis,qu? neftunt extrema materi? atq; fpiritus ad uoluntatc animae eleuat?,pcr magnu affc&um operatis calcfti uirture, potcftatc accipies a deo,per animam uniucrfi & cccleftiu coftcllationu ob- leruatiocs in materiam applicata ad forma couenientcm, difpofitis mediis folertia & fcictia magicali:fcd nunc ad tabulas fingulatim explicandas pro- pcrcmus.Harum prima Saturno adfignata,ex quadrato ternario coftat,co rines numeros particulares noucm, & in qualibet linea tres quaq;ucrfum,& per utruq; diametrum conftituctcs quindccim:tota autem fum- ma,quadraginta quinqj.Huic ex diuinis nominibus praeficiutur,pr3ediftos numeros implentia nomina,cum intelligctia ad bonu & daemonio ad ma- lu :elicitur q; ex cifdem numeris fignaculu fiuccharaftcr Saturni 8/pirituu cius,qualcs inferius fuae tabulae adferibemus. Dicut hanc tabula fortunato Saturno in lamina plumbea fculpra,adiuuarc partum,reddere homine tu- tu Se potcntc,atq; pftarc fucceifus petitionu apud principes & potcftatcs: fi uero infortunato Saturno fiat, impedire aedificia & piatationes & cofimilia hominu,dciiccrcab honoribus & dignitatibus,gignerc rixas 8c difcordias,& difpcrgcre cxercitus.Sccuda dicitur tabula Iouis,qu? coftat quaternario in fc dudo,contincs numcros,particulas fexdcdm,& in quauis linea arq; dia- metro quat uor,c6ftitucntcs triginta quatuor:omniu autc fumma ccntutri gintafcx.Etpraefunt illi nomina diuina cum intelligctia ad bonu,eu d?mo nium ad malii,& elicitur ex ea chara&cr louis 8e fpintuu cius.Ferut illam fi loue potente dominateq; argeteae laminae fuerit imprefla,conferre lucrum 8( diuitiaSjgratia & amore, pacem 8( cocordia hominu, &placare inimicos, confirmare honores & dignitates 8(. confiIia:& diffolucre maleficia/! in eo* rallio infculpta fucrir.Tcrtia tabula ad Marte fpcftat,qu? quinario quadra to coilituii:, coplcdcns nueros XXV. & ex his in quouis latere 8i diametro quinq;,qui faciut fexaginta quinqj.&oim fuma eftCCCXXV.Et pr?funt ii li noia diuina eu intelligctia ad bonu,& daemonio ad malu,& elicif ex ea cha. rafter Martis ci9.H?c fortunato Marte in lamina ferrea aut cnfc iculpta,potente facit in bello,& iudiciis,& petitionibus,& terribilem aducr* fariis fuis,& uiftoria pr?ftat aduerfus hoftcs:& fi in lapide corneola fculpta fif,itringit fanguinc & mcftrua:fi uero infortunato Marte fculpatur in Ia- mina aeris rubri,impedit aedificia,deiicir potetes a dignitatibus & honoribus & diuitiis, generat difeordia & lites & odia hominum & bcftiaru,fugat apes & columbas & pifces,& impedit molendina, & infommat euntes ad uenath Sitturni ti buU U. mmuti* M 44 LIBER SECVNDV5. ones SC pr^Iia,SC generat ftcrilitat em in uiris SC mulieribus SC careris animan tibus,aducrfariisq; omnibus timorem incutit,& ad reuercntiam exhibendi compellit. Quarta tabula folis,ex quadrato fenario conftituta eft,& conti- net numeros triginta fex,quorum fex in quolibet latere SC diametro ,pro du eunt centum Sc undecim,Sc fumma omnium fexcentum fexaginta fex. Prae funt illi nomina diuina cum intelligcntia ad bonum כ Sc daemonio ad rnalu, & eliciuntur ex ea charaftercs folis Sc ipirituum cius.Haec fortunato fole in lamina aurea fculpra,reddit geftantc gloriofum,amabilem, gratu, potente in oibus operibus,& coparat homine regibus SC principibus, eleuas eum ad fublimia faftigia,impetrare facies quicquid uolucritrfole aut infor tunato,facittyrannu,fuperbu,ambitiofum,1nexplebiIc,& malo fine termi* nante. Quinta tabula Veneris eft,conftans feptenario in fe du$:o,numcris uidelicet quadraginranouc,quo1y fepte in omni latere Sc diametro conitif u unt centu SC feptuagintaquinq;: Sc fumma omniu mille duccta uigintiqnqj. Et praefuntilli nomina diuina cu intelligcntia ad bonu,& daemonio ad ma- Iu ,delicii ex ea charafer Veneris & fpirituu cius.Haec fortunata Venere in lamina argcnt1Tculpta,conciliat concordia,dirimit litcsjargif amores mu lieru,confert ad conceptu,pellit ftcrilitatc,rcdd1t potetes in coitu,& diflbl- uit maleficia, SC pacem generat inter uiru SC muliere. SC quorucunq; anima- liu & greges copiofo partu fecundat: Sc pofita in columbari, multi- plicat columbas.Confert aduerfusqmnes aegritudines mclanchoIicas,&ge nerat lxtitiaySC gcftata fortunat itinerantes: quod fi infortunata Venerc in aere formetur,omnibus praedicis cotraria facit. Sexta tabula Mercurii cft, cx oftonario in fe dufto refultas,numeros cotincs fexagintaquatuor, quo$4 οάo in quouis latere Sc per utr uq; diametru faciut duccta & fexaginta:& fu maoim duo milia o&oginta.Et pfunt illi noia diuina cu intelligctia ad bo- nu ,& demonio ad malu,& dicit cx ea charadfer Mercurii Sc fpirituu eius: SC fi fuerit Mercurio fortunato fculpta in argeto uel ftano,ueI aere citrino,ue! inferipta in pgameno uirgineo,rcddit gcftatc gratu, fortunatu ad impetra du quicqd uolcrit.-cofcrt lucru Sc pellit inopia,cofcrt memoria Sc intcllcclu* & diuinationc ,& notitia per fomnia: Sc fi fuerit Mercurius infor- tunatus/acit his omnibus contraria. Septima tabula Lunae cft,conftans cx noucnario in fe multiplicato,habes numeros oftoginta Sc unu,in quolibet latere SC diametro nouc,producentes tercctum fexaginta noucm:& omniu fumma eft,tria milia trecenta Sc uigintiunu. Et praefunt illi nomina diuina cum intelligcntia ad bonum,Sc daemonio ad malum:& eliciuntur ex ea cha ra&crcs Lunae SC fpirituu fortunata Luna in argento fculpta,fadt gcftantcm gratum, amabilem, iucundum, alacrem, honoratum,aufercns omnem malitiam Sc malam uoluntatcm: praeftat fecuritatcm in itinere, SC profe£h1m diuitiarum, SC corporis fanitatem,& pellit inimicos Sc alias res nociuasdc quocunquc loco uolucris; SC fi Luna infortunata fiat in lami- Solii taU* U Ventris t4 huUt Mrttttrij tjbuL· · ····* lumfa U. DE OCCVLTA PHILOSOPHIA, Ha plumbea,ubicunq; fuerit locum illum,& Labita tes&conucrfantes in co.fi militer Scii, for tunat omnem hominem,aducrlus quem rite fafta fucrit/aciens illum pro- fugum de terra & patria lua, & e loco manfionis luac ubi lubliumata fuerit: & impedit medicos & oratorcs,& quolcunque homines in officio fuo cotra quos fuerit fabricata. Qualiter autem eliciantur fignacula&charadcrcs cu Itellarum tum fpirituum ex iftis menfulis/agax fcrurator,& qm harum me fularum uerificationem intellcxerit/acile inuenirc poterit. Nomina diuina rcfpondentia numeris Saturni. $. Ah. ב 9. h 0L ר 15־. uh. ה is. Hoi. ד 4ז. TetrdgummdtonextenfuM, ד א ל א 45־. A 19 4י 16 ז! 15 14 18 .®׳ג It 11 17 5נ ז! 19 10 ק 16 II 56 ז 35 4 1 5* ו ייב a ίΗ דיה א ז יא כז כח ח j , יט ! יד יו יה כג כר יח כ כב כא יז יג כה ! 1 כט > ט כר יב! זיו ה i Hj ר ב ייא Signacula flue chara fieres Solis. InteUigcntix Solis, Dxmonij Solii. LIBER SECVN DV S, Tubuli Veneris in obteo. SignicuUflue chmftera t , 11 47 16 4» 10 ז5 S 13 48 *7 41 Ii 19 3 0 6 1 14 49. 1S 56 11 !5 51 7 ז! 45 9נ 57 58 *4 51 I 16 44 10 1! 1 . 59 S 55 ζ 17 ז4 46 ז! 40 ι 9 54 5 18 1 C- Veneris. InteUigentix Veneris* TabuUV eneris in notis Hebuicis. DxmomjVeneris, כב מז יו מא י ^ה ■ ׳״׳ ׳״־״־י י- ״י ד ר. כג מח יז מב יא כט S ו כד מט יה A יב יג ז כה מג יט Λ ויח יד ייב א כו מד כ כא ^ט ח Λ כ i כו מה מו יה מ ט ז*ר ג כה lotdligittwu Veneris· DE OCCVLTA PHILOSOPHIA, TabuU Meremj in Meo. SigndcuU flue churuftcm s 58 59 5 4 61 65 1 45 ז! 14 52 55 II 10 56 41 25 11 44 45 19 18 48 ׳52 54 55 29 18 58 59 25 40 16 27 57 56 0 5 5! 55 17 47 46 10 11 45 42 24 9 זז ?4 11 15 51 50 16 64 *·־ ■■ י *־·'-- 1 5 61 60 6 7 57 Macmj. IntcUigntixlAcrcvxv[. TahuU Mwcurij m noti* Hchmds. ח גה נט ד. ר סב מג א מט יה יר נב גג יא i נו מא כג כב מד מה יט יה מה דיב דיר כט כח ריח !1ט כה מ כו כז * ויו ־ וי דיא ן1ג יז מז מו כ כא מג מב כר ־ · D נה נד יב יג גא נ יו סר ב ג מא מ i י ז i נז ר Otmonij Mercurij, L I BER S ECVNDVS. TibuliLunxirubico, Stgtucu'3. fiue chur^tlcrcSf L Mi Xt ψ 57 7S 29 0ל 11 61 15 45 י ז ' 6 5S 79 30 71 11 «5 14 46 47 7 39 80 51 72 25 זז ז! 4? 8 40 81 52 64 24 6ז 7ז 17 49 9 4» 75 55 ז6 ז2 16 1S 0ז t 42 74 54 66 6? 27 ־■* 9ז 10 i_ 51 1 45 זד ז5 V* 68 19 60 11 2ז 5 1 44 76 ■ 77 18 69 10 61 . 11 55 i י 4 ז4 Dxmnlj iunx* Dxntomj imonlomm Lunx, *Tibuli Lunx in notis Hernicis, ,S עח כט ע כ ^ סב יג מה ה ד י1״ עט Η עא כב סג יד מו 4 ט. ז oh פ !1א עב־־" כג גה ׳ ־ יה יי η ב ח מ פא ייב סר כד נו נז יז מט - -- - ט מ.א עג 1 Λ ד סח כד. כו נח יה , ■נ- . א מב עד ויר סו סן מ נט י נא מג i עת סח יט , ״-■ ס ; יא י־ ׳■גב■ נ כר ער עז כח סט כ סא יב ! 1 בג ר מה ItudligeHtiX McUigentiuruM LUHX- DE OCCVLTA PHILOSOPHIA, De Geometricis figuris atq; corporibus qua uirtutc in magia pol Ieant,&qu3e quibus clcmctisconueniat atq; coelo, Caput XXIIL H !gurae etiam Geometricae ex numeris ortae,non minoris pote- tiae putantur. Ex his imprimis circulus refpondet unitati atep denario ,nam unitas omnium rerum centrum atq; circunfcrc- tia cftripfeq; denarius coaceruatus in unitatem redit, a qua ex״׳ ordium habuit,numerorum omnium finis 8c complementum; diciturque circulus linea infinita,in qua no cft terminus a quo,ncc terminus ad quem, cuius principium 8C finis cft in quolibet pu men eft fonus de natura acris,nec acr de natura foni, fcd corpus uitae fpiri- tus rioftri fenfitiui exiftit acr, & no eft naturae alicuius obicdi fenfibilis, fed fimplicioris & altioris uirtutis. Oportet autem animam fcnfitiuam acrem M ujtcdin quibus pop tu uiuiiicarc fibi coiunftu,& in uiuificato Si coiunfto fpiritui acre fentirc ipe- cies obieftoru in aftu potitos, idq; in acre uiuo: fed in diaphano Si fubtill fpccies uifibilcSjin communi audibiles,in groffiori fpccies aliora fcnfuu. De conucnicntia eorum cum coeleftibus: Si qui concentus quiq; foni fingulis ftellis rcfpondent. Caput XXVI. DE OCCVLTA PHILOSOPHIA, ₪Actcrum nunc fcias,quod ex planctis fcptem Saturnus,Mars atq; Luna plus uocis habent quam coccntus.Habct autem turnus uoces triftcs,raucas, graues,tardas, & ueluti ad cerrum coartatos lonosrMars ucro afpcras, acutas, minaccs,ueloces, Iracundas.intcr has Luna obferuat medias. lupiter uero, Sol,Vcnus atque Mcrcurius poflident concentus:habct tamen lupiter concentus graues,c5 iLantcs,intcntos,iuaues,hilarcs Si iucundos;Sol uenerab11es,intctos,puros. Si cum gratia dulces; Vcnus aut lalciuos,luxuriofos,molles Si uolupruofos. Si in circunfercntia diffolutos dilatatosq;: Mercurius ucro habet cocentus remiir10rcs,multiplices,&cumquada &iocundos. Ex par ticularibus uero concentibus &proportionatis, tonus mufis nouem obtc■״ perat. lupirer habet gratiam uocis o ftauoe fimul Si diapafon £um diapente:S01 obtinet oftauae uocis melodiam,ici licet diapafon/imili- ter per tonos quindecim d1fdiapafon:Vcnus renet gratiam uocis quintaria licet diapentc;Mcrcurius habet diateflaron/cilicet gratiam quarta.V ere* fespisetcrca tetrachordi ueluti quaruor elementorum numero contenti * Mercurio inupntore quaruorncruoshabuere,utNicomachus aucoreir* quorum hypate terra, par hypate ucl mefe aquam, nete uel diezeugmenon aut ignem :pairanete ucl fynemmenon acre rclignarc uolucru e. Deinde ucro Tcrpader Lesbius feptima chorda inuemcs,iilas nu inero sequauit.Praetcrea qui numeru fecuti funt,quatuor mufi-r c£ genera illis fimul atq; quaruor humoribus coucnirc dicebant,&Donum aquae Si phlegmati,Phrygiu choler£ Si igni,Lydiu ianguini Si acri, mixoly- dium atrae bili terrae colonarc putabant. Alii ad coeloru numerum uirtu- temqjrefpicientcSjDoriu Soli, Phrygii! Marti,Lydiu Ioui,mixolydium Sa turnOjhypophrygiu Mcrcurio5hyp01ydiu V eneri,hypodoriu po mixolydiu coelo ftellato cotribucrut.Praeterca cu his coccntuii modis ctia mufasSC chordas ad coelos referebar ,led no eo ordine quo inter numerosi coeloru aiasdenouc mufisnarrauimus.na Thalia mufam dicunt concentu no habere,filcrio &terr£ ca adfcribctcsrCIio aut cu Luna hypodoriu modii &chordaproflabanomenosmoucr:Calhope&Mcrcunphypophrygiumq du Si chorda hypatehypaton poifidct.Tcrpfichore cu Venere hypolydiu Si parhypatehypaton:Melpomcne&SoIiDorius&lichanoshypaton coapta tur.Erato cu Marte Phrygiu Si hypatemefen cuftodiiit. Euterpe Si Icui Ly dius Si parhypate mefon coucniut. Polymnia Si Saturn9 mixolydiu Si nos mefon feruat: Vraniae ac caelo ftellato hypmixolydius modus atq; me- fes chorda adfcribuni:,qux ira in fequcntibus uerfibus cxprcfla legimus; Germinat in primo nofturna filentia cantu, Qux terrx in gremio furda Thalia iacct. Pcrfephone & Clio fpirant, hypodorius ergo Nafcitur,hinc ortum profmcledes generat. Dat hyp ochorda fequens Phrygium,quem parturit ipfa Calliope, interpres parturit ipfe deum. Tertius oftendit hypolydx exordia neruus, Terpfichore occurrit ,ordinat alma Paphis. Melpomene & Titan ftatuunt mihi crede modum,qul Dicitur in quarto Dorius effe loco. Vult Erato quintum Phrygio perferibere neruum, Mars quoque non pacem,prxlia femper amans, Lydius Euterpes louis &modulamen habebit. Dulce tenens iuifit fexta quod cfle fides. Septeno Saturnus agit Polymnia neruum. Principium mixolydius unde capit. V ranix oftauam dum perferutatur amicam, Verlat hypermixolydius arte polum. Nonnulli etiam concentus ex eorundem adinuicem diftantia rima tur.-nam id fpatium quod a terra ad lunam interiacct,uidclicet cetum & ui- gintifex milia Italicorum, toni interuallum facitra luna autem ad Mcrcuriu dimidium illius Ipatii facit femitoniurtantundem ab illo ad Ve- nerem facit aliud femitoniu:inde uero ad folem triplum quafi tonu & dimf dium ftatuit diapente; a luna autem ad folem duplum cum dimidio facies diateffaronra folc uero ad Martem rurfus tantu eft interualli,quantu a ter- ra ad lunam,faciens tonum:inde ad louem dimidii! illius aliud faciensfemf tonium:tantundc ab illo ad Saturnii etiam conftitucnsfemitoniura quo ad ftellatum orbem iterum femitonii fpatium interiacct. Eft itaq; a folc ad coe Ium ftellatum diaftema diateffaron duoru cum dimidio: a terra auc perfeftum diapafon fex tonorum uero etiam ex proportioc motuum planetarii adinuicc,& cum oclauo coelo refultat harmonia omni um fuauiifima.Eft autem proportio moruu Saturni ad louem dupla fcfqui alteradouis ad Martem fefcupkrillius ad folem, Venere & Mcrcuriu, qui pariter iter pcrficiut,proportio dupla.illoru adlunam,duodecup!a:Satur- ni uero ad ftelliferum orbem millecupla & ducctupla,fi uerum fit quod aic Ptolemxus, coelum illud moueri contra primu mobile in cetum annis grx du uno.Motu itaq; proprio Iunx motus uelocior cft,& acutiorem fonu fx cit ftcllato orbi,qui omnibus tardior,fonum grauiffimu facit.Ted motu ui* oleto qui eft primi mobi!is,omnium uelociifimus eft & acutiifimus; luna- ris uero tardiflimus &grauilfimus,qu£ motuum proportio & reciprocatio LIBER SECVNDVS. fuauiiTimum concentum edit. Hinc nulli eatus,nulli foni,nulla mufica in-' ftrumenta mouedis affeftibus hominu Si inducendis magicis imprcffioni- bus potchtiorcs funt, quam qui ex numeris Si menfuris & proportionibus ad inftar coeleftiu componuntur. Elcmentoru etiam concentus ex corii ba- fibus Si angulis,dc quibusin anterioribus diximus,cliciuntur; nam cum in״ ter igne Si acrem fit proportio dupla in bafibus, Se fefquialtera in angulis f> lidis, rurfumq; in planis dupla י harmonia nafeitur duplicis diapafon Si dia pentc.Intcr aere Si aquam proportio eft in bafibus dupla fefquialtera, unde diapafon,diapente:in angulis uero dupla,unde iterum diapafondntcr aqua autem Si terram eft in bafibus proportio tripla fefquitcrtia, unde confurgit diapafon,diapemc,diateffaron; in angulis uero fefquialtera iterum confti״״ tuens diapcntc.Porro inter terram Si ignem proportio eft in bafibus fcfqui- altera,facies diapctc:in angulis uero dupla, conftitucs diapafon.Vcru inter igne Si aqua,atq; inter aere Si terra deficit quodamodo coibnatia;f1quidc in ter h$c eft plena qualitatu cotrarietas: coucnit aut p intcrmcdifi elementu. DE OCCVLTA PHILOSOPHIA, De humani corporis proportione Si mei ura harmoniaq;. Caput XXVII. Orno quonia pulchcrrimu abfolutiffimuq;dci opus Si imago,& minor mundus,idcocpctia perfectiorecopofitioncac fuauiori harmonia/ublimioriq; dignitate oes numeros, mefuras, pode ra,motus Si clemcta,c£teraq; omnia illu c6poncntia,in fc conti net ac luftinct,omnxaq; in eo uelut in fupremo artificio/uprema quandam forte ultra commune confonantia quam habet in aliis copof1tis,confequu- tur.hinc antiqui oes,digitis olim numerabant,& digitis numeros indicabat, ex ipiisq; humani corporis articulis, oes numeros,mcfuras, proportioes ac harmonias inuetas fuiiTe, probare uif! funt. Vndc ad hac corporis comcnfu ratione ,tcpla,aedes,domos,theatra,infuper Si nauigia,& machinas,& quod·״ cuq;artific i i genus, Si acdificioruq;quccuq; funt partes& mcbra,pn ta colunas,epiftyiia,bafes,antes,itilobates Si huiufmodi cetera omnia parti untur, atq;cx huano corpore dedudit. Quin Si ipfc deus docuit Noc fabric* re arca ad humani corporis mcfura,ut qui ipfc tota mundi machina huma׳׳, no corpori fymmetra fabricauit: unde ille magnus,hic uero minor miidus nucuparur. Hinc microcofmologi nonulli, humanu corpus per fex pedes, pede uero per X*gradus,& gradu queq; per minutias V .meti utur; unde meratur L X .gradus ,qui facili t minutias C CC. quibus aequiparantur totidc cubiti geometricfgbus deferipta eft arca a Mofe: ficur enim corpus huma* num eft in longitudine trccctorum minutorum,in latitudine quinquagin- ta, in altitudine triginta: fic Si longitudo arca: fuit cubitorumtreccntoruja- titudo quinquaginta,altitudo triginta, Ut fit utrobiq; longitudinis ad latitu dinc fefcupla proportio, ad altitudine decupla,latitudinis ad altitudine fup- parties duas tertias; panq- modo oim mebrorum comcnfcratiocs funt pro· tx humnii drticubfM' meri & me* furtrept*. LIBER SECVNDVS« portionat 3e & eonfonantes, & cum mundi membris atque archetypi men- furis fic conucnicntcSjUtnullum fit in homine membru, quod non refpon deat alicui figno, alicui ftcllx, alicui intelligcntia:, alicui diuino nomini in ipfo archetypo deo.Tota autem corporis menfura tornatilis rotun ditate proueniens.ad ipfam tendere dignofeitur. Eft etiam quadrata menfura corpus proportionatiftimumrquippe ftarua- tur cxpaflis brachiis in conuindlos pedes credius homo* quadratum confti tuet centrum eft in imo peilinis. DE OCCVLTA PHILOSOPHIA, LIBER SECVNDVS, Quod fi fupcr eodem cctro circulus fabricetur per fummum fi brachii quoufque extremi digiti circuli illius dreunferennam contingat, paifiq; pedes in eadem circunfcrcntia, quantum extrema manuum a fum״ mo uerticc diilanr,tunc circulum illum fupcr imi pcftinis centro du#um, in quinque aequas partes diuidunt, perfeftumq;pentagonum conitituunt, ipfiq; pedum extrem tali ad umbilicum relati, triangulum faciunt aequila- terum. DE OCCVLTA PHILOSOPHIA, Quod fi immotis talis pedesdextrorfum finiftrorfurrique iriurrunq; latus protendantur, & manus ad capitis lineam eleuentur, ipii tunc extremi pe- dum manuum que digiti quadratum dabunt,cuius centrum fupra umbilicum eft in cin&ura corporis. UBER SECVND75. Quod fi manibus fic clcuatis fali ter pedes & crura pandatur,quo Iiomo de** dmaquarta parte eredacfhmirecfuaebreuior fir, tunc pedum diftantia ad imum peden relata, aequilaterum triangulum faciet, & centro in umbilico pofitodrcundu&us circulus manuum pedumq; extrema continget. DE OCCVLTA ΡΗΓLOSOPHIA, Quod ίϊ manus fupra caput quam altiffimc cxrendanturjCubirus aequabuc ucrticem;& fi tunc iundis pedibus ita ftans homo in quadratum f quilateru Iocetur,pcr extrema manuum & pedum conductum, cerrum illius quadra ti in umbilico idem medium eft inter fummum ucrticem & genua. Sed ia adparticularesmcfuraspucniamus.Circuitushoisfub alis,medietatc fuae cotinet 10gitudinis,cuiusmcdiu eft in imo pedinerabinde uero finium ad mediu pedus inter utrafq; mamillas 8C a medio pedore in fummu uerti- cc,utrobiq; pars quarta:fimiliter ab imo pedinc ufq; iub gcnua,&indc ad ex tremos talos,pars hois quarta. Eadc eft latitudo fpatular u ab uno extremo in altcru:eadc eft longitudo a cubito in extremu longioris digitfiideoq; hic cubitus dicifchin cquatuor cubiti conftituunt longitudine hominisdatitu- dinem uero qu3e in ipatulis cft,cubirus unus: qu3e uero in cindura cft, pes unus,cubitum autem conftituunt palmi fexrpedem uero quatuor,& quatti or digiti palmum,totaq; hominis logitudo palmorum uigintiquatuor, pc dum fex,digitorum lex & nonaginta. Ab imo pedinis ad fummum pedo- ris,pars longitudinis fcxta:a fummo pedore ad fupremum frontem & radi ces imas capillorum, pars longitudinis feptima: corporis robufti & bene quadrati pes,cft pars longitudinis fexta:procerioris autem feptimarncc po- tcft Varronc & Gellio teftibus, humanum corpus proceritatem feptem pc dum excedere.Deniq; cindura diameter, & quod a rcftrida manus uiqj in interiorem plicaturam cubiti fpatium eft: & quod a pedore ufq; ad utrafip mamillas furlum ad fupremalabra,fiucdeorfum ufque ad umbilicum eft, quodq; eft inter extrema oifium fupremi pedoris gula cingendam,&quod a planta pedis ad fine Iaccrti,& exinde in mediam genu rotulam, omnes hac mefurae fibi coaequales funt,& feptima totius altitudinis conftituut. Caput hominis ab imo mento in lummu ucrticc,pars longitudinis odaua: totidc a cubito in finem (patularum; tantus etiam reperirur procerioris hominis cindurae diameter. Circulus capirisper fupremu frontem & imas radices occipitis dudus,facit totius longitudinis partem quintamrtantundcm eri- am praeftat latitudo pcdons.Hominem quadratum 8C compadum confti tuunt facies noucm,procerum ucro decem. In nouem itaq; portiones ho- minis longitudine partita, facies a fupremo fronte ufq; in extremum men tum,una cftrdeindc ab imo gutturis nue fupremo pedoris ad fummu fto- machum,altera: abinde ad umbilicum,tertia:ab hoc ad imu fcmur,quarta: ab illo coxendices ad poplite,conftituut duas: abinde ufq; ad nodum pedis crura continet duas alias,quae omnes partes funt odo. Porro arcus a funv mo fronte ad fummu uerticcm,& quod eft a mento ad fummu pedoris guc rur,atq; quod a nodo pedis ad imam plantam,hec tria fpatia coniunda con ilituunt nonam.In latum quoq; pedus habet partes duas,&utraq; brachia feptem.Quod uero corpus decem facies conft1tuunt,ipfum eft proportio- natiffimum. Huius itaq; prima portio eft a lummo uertice ad imas nares: abinde ad fupremum pedus,iccunda:& conlequenter ad fupremum ftoma chum,tertia:ab eo ad umbilicum,quarta:& inde ad imu peden quinta, ubi eft medium humanae longitudinis: a quo ufque in extremas plantas, fune quinque aliae partcs,quae prioribus iundae,faciunt decem integras, quibus proinde corpus omne menfura proportionatiffima commenfuratur.-nam facies hominis ab imo mento ad fummum frontem 8(radices imas capilli eft, quanta pars una decima. Manus hominis a reftrida ufque ad extremu longioris d1giti,etiampars una;fimilitcr inter utraq; mamillarum punda, pars una:&ab utrifq; ad imam gulam ,triangulus aequilaterus.Frontis infe- rioris ab una aure ad alteram, latitudo eft partis unius:totius aurem pedo- ris Iatitudo,uidelicct a fupremo pedore ad iunduras fpatularum, utrobiq; partis unius,quae faciunt duas.Circulus capitis trafuerfus ab interftirio fu- per ciliorum per fupremum frontem ufque in finem occipitis ubi termina- tur capillitium,ctiam partium duarum: ab humeris extrinfccus ad iundu* ras articulorum raanus,& intrinfecus ab afccllisad confinia palmae & digi- iorum, partes trcsxireulus capitis per medium frontem, partium trium, Circuluscindurae tenet partes quatuor, in robufto homine: in delicatiori corporc,partes tres cum dimidia,feu, quarum eft a fummo pedore in imii peden.Circulus pedoris per alas ad tergum,partes quinque, uidclicer qua- tum longitudinis totius mediu. ATummo ucrticc ad nodum gulae, funt to U L Ι'ΒΕ K S Et VNDVS. DE OCCVLTA PHILOSOPHIA, tius altitudinis duae decimaetcrtiae: clcuatis in altu brachiis, cubitus accedit fummo uertici. Caetem nunc quae adhuc reliquae commcnfurationcs fibi aequales funt,fpcirafcibilis& ratio, quf ficcompropor donantur: nam ratio ad concupifccntiam habet proportione diapafon,ad ira uero diateffaron:irafcib11is aut ad cocupifcibilem habet proportione dia pete. Quando itaq; cu proportionatiflimo corpore etiam proportioatiffi- maconiugitur anima, coftat tale hominem ctia in donoru diftributioncfc hcifiima fortiri fortc,prout anima cu corpore in naturaliu difpofitioe couc niunt,quae quidem conucnientia rcconditiffima eil, tamen a fapictibus qualiter adumbrata.Sed ad amm£ harmoniam properates,oportct illa nos a mediis illis per quae ad nos tranfitu habenr,inquirere,hoc eil,a corporibus fphaerisq; ccdcilibus. Scientes igitur quae animae uires cui planetarii refpon־ dct,ex his qu£ fuperius difta funr, carundc inter fc cocentus facile cognofce mus. Luna enim crcfccdi & decrefccdi uires regit:phatailica uis atq; ingeni- um a Mercurio pendet; concupifcibilis uirtus a V enere,uitalis a Solc,impul fiuaqu£ &irafcibilis d1ci£,a Martematuralis a Iouc,receptina omnis a Satur no;ipfa autem uoluntas tanquam primum mobile & omnium illarum uiri um duftrix ad 11bitum,ipfaq; cum intellcftu fuperiori iund:a,fempcr eil in bonum tendens; qui quidem intcllcftus uoluntati femitas monilrat, ficut lumen oculomon tamen ipfam mouet, fed manet fuae operationis domina, unde liberum arbitrium dicitur:& licet femper ad bonum tanquam ad obic clum fibi adaequatum tendat,aliquando tamen excaecata errore, & ui anima li impellente,malum eligit,credes illud effe bonum: ideoq; definitur liberu arbitrium eife facultas intclle&us & uoluntatis,qua bonu eligitur gratia ad- fiilente,& malum,ea deferenre.Ipfaitaq; gratia,quam etiam charitatem fiuc amorem infufumuocant Theologi, eil in uoluntate ficut primu mouens, qua abfente uniuerfus cocentus labitur in diifonantia. Praeterea anima cor- refpondet terrae, per fenfum: aquae,per imaginationem: acri,per rationem: ccelo,per intelleclum. exitq; anima in illorum harmoniam feciidum quod teperantur haec in hoc mortali corpore. Sapientes igitur antiqui cognofcert res corporum & animarum harmonicas dilpofiriones diuerfas,iuxta diucr- fitate complexionum hominii, no fruilra ufi funt muficis & cantibus,cu ad confcruanda corporis fanitate &amiifam rcilitucnda,tum etia ad conducc dum animos ad lalutiferos mores,quoufq; homine calelli harmoniae com teperent,rcddantq;totu caleilcm.Nihil praeterea pulfandis malis bus muficali harmonia efficacius,ut q ab harmonia illa coelcili collapfi,co- centum aliquc ueru tanquam fibi inimicu nequeut fuilinere, proculq: fugi tmt;ficut Saulu fjpiritu nequam furente,Dauid cithara reprcflit.Hinc ab art riquis prophetis atq; patribus,qui haec harmonica facramcnta cognoucrut, cantus & mufici foni facris officiis illati funt. LIBER SECVNDVS׳. Liberum neris;fed Hermes hanc locat in uigefimoquinto Arietis. In eorundem Ge* minorum gradu decimotertio Hircus, de natura louis Si Saturni. In Can- cri gradu fcptimo,Canis maior ,V cnercUsdn eiufdem decirnofcptimo Ca* nis minor, M ercurialis natura, Si complexione M artius: in uigefimopri* mo gradu Leonis eft ftella regia qu3e dicitur Cor leonis, de natura louis Si Martis. In Vitginis gradu dccimonono, Cauda Urf3e maioris, Venerea Si Lunaris:in feptimo gradu Libr3t,Ala corui dextra,& in eiufdem dccimotcr tio. Ala finiftra, utraq; de natura Saturni Si M artis:in eiufdc gradu decimo■* fexto Spica,Venerea & Mercurialis :in eiufdem gradu decimofeptimo,Al- carnem ,de natura Martis Si louis: fed huius cum luminare bene afpexerit* illius cum ex cotrario.In Scorpionisgraduquarto,Elephcia, de natura Ve neris Si M artis:in Sagittarii gradu tertio,Cor fcorpionis,de natura Martis Si Iouis:in Capricorni gradu VII.Vultur cadens, temperatus Mercurialis Si Venercus:in X VI. graduAquarii,Cauda capricorni,de natura Saturni Si Mercurii.-inPifciu tertio,Humerus equi, de natura louis Si Martis. Et erit tibi generalis regula, ab urtaquaq; ftellaru propria dona fperare ipfa domi- natc:impediri uero,ipfa infortunata &oppofito modo fe habete,quod lupe rius oftenfum eft. Corpora enim codeftia quatenus ipfa feliciter uel infor* SteHe planetarum natumforti mtwr. StcUarump Xarum natu *£undedino fcatur. PUnetarutti colores. StcUcepx^ lucidiores* DE OCCVtTA PHILOSOPHIA, 1tunate funt affefta, catcnus & nos &noftra opa, atq; ca quibus nos utimur, feliciter ucl calamitofc afficiunt. Et licet a ftellis fixis plurimi procedant cf- feftus, attribuuntur tamen planetis , cum quia nobis uicinioribus magisq,* diftinftis 8C cognitis, tum quia ipfi exequuntur quaecunque fuperiores fteL lae influunt. De Sole &Luna,eoruq; magicis rationibus. Caput XXXII. Odorum, & ommu quae lub coelo lunt corporum admmiftra- rioncm Sol & Luna fortiti funt: Sol elemcntaliumomniu uir- trnum dominus,&Luna uirture Solis domina generationis au gmenti & decrementi. Hinc ait Albumafar, per Solem & Luna uitam cudis infundi, quos iccirco Orpheus umificos coeli oculos appellat. Sol omnibus lumen a fcipfo dat, & omnibus copiofc largitur, non folum in coelo & acre, fed etia in terra & infimis profundis abyfli, quicquidhabemus ait Iamblichus,habemus a S01c,ucl ab ipfo foIo,ucl ab ipfo per alia. Heraclitus Solem coelcftis luminis fonte appellat:&multi mu di anima in Sole principaliter collo carunt,ut quae globu Solis totu imples, radios fuos undiq; quafifpiritu effudit per omnia,uita,fenfum 8c motu ipfi uniucrfodiftribucs.Hinc ueteresphyficiSolc ipfumcor coeli appellauerut: & Chaldaei illu mediu Aegyptii etia illu in medio mu- di collocarut, puta inter duos mundi quinarios/nempe fupra Sole planetas quinqj collocant,fub Sole aut Lunam & quatuorelemcra. Ipfe inter reliqua fydera eft imago & ftatua fummi principis,ufriuiq5mundi,terreftris & ccelc ftis,uera lux,arq ipfius dei exadiffimu iimulachru, cuius eflentia, patrem: fp lendor, filiu: calor ,fpirirum fandu refignant,adeo,ut non habeant Acadc demici aliquid per quod diuina effentia expreifius monftrarc poifint. Tan ta confonantia deo reipondet, ut Platoeu uocet confpicuu dei filiu:& lam* blichus illu imagine diuinae intelligentiae nofter Dionyfius illu {»erfpkua dei ftatua uocatJpfe tanq rex fedet in meditullio planeraiy, uce,magnitudine,pulchritudineocs excellens,0cs illuminans, uirtutcq; ii Iis ad inferiora quf q; difponcda diftribucs,greifusq; eoru regulans & difpo- «cs,adco,ut inde diurni ucl nofturni,meridionales uel ag lonareSjOrientales aut occidentales,dircdi uel ficut ipfe fuo Iu mincfugattencbrasnodis,ita etia quafcunq; tenebrarii potcftatcs,degbus legitur in Iob:Cumprrmu apparuerit aurora,arbitrani umbram mortis.& Pfalmifta loquensde catulis Iconis querctibus a deo deuorandi licentia,in׳ fert.Ortus eft Sol ,& congregati funt,& in cubilibus fuis collocabuntunqui- bus fugatis/cquitur.Exibit homo ad opus fuu.Sol itaq; cum mediam mudi regionem teneat, atq; ut in animatibns uniucrfo corpori ipfum cor,fic coe- 10 8(mudo praecft Sol, in ipfum uniuerfum mundu,&quae in eo funt, impe rium habes,ipfe temporii autor,a quo dies & annus,fr igus & calor,caetcraeq; ecmporu ait in alicuius loeu deuene 'Sdispuftii ׳tit. UBER JECVNDVi. • fit ,illius uim excitat qua in acre habct:ut,cum M arte calore, cum Saturno friguSjipfumq; hominis fpiritum aniirmq; difponirunde ab Homero dici- . tur,& ab Ariftotcle comprobatur ,tales motus ineifc menti, quales fingulis diebus Sol planearu princeps ac moderator adfcrat.Luna autc terris finiri- ma,rcceptaculu omniu cceleftiu influxuu,curfus fui pernicitate fingulismc fibus Soli exterisq; planctis Si ftellis coniungitur, Si uelut ftellaru omnium uxorfafta,ftcllaru fecundiiT1ma,Solis planetarii atq; ftellaru ra dios & influxus quafi fcetu fufeipiens,inferiori mundo fibi uicino uelut par״ ruriens cdir:omnes enim ftellae in ipfam influunt ultima fufcipientem,qu9 deinceps omniu fuperiorii influxus inferioribus comunicat,tcrrisq,־rcfun- ditmanifcftiusq; ipfa prx exteris hxc inferiora difponit, morusq; cius ma gis fenfibilis cft,ex familiaritate Si propinquitate quam habet nobifeum, Si tanq medium inter utraqj fuperiora & inferiora, iftis omnibus comunicat: ; ideoq; motus eius prx exteris obferuandus eft, quafi omnium coceptuum parentis,quos ipfa his inferioribus uarie explicat,pro uaria fua complexio*1 ne,motu,iiru Si afpcftibus ad planctas cxteraq;fydera diuerfis:& licet ab o* mnibus ftellis uires fufcipiat,potiflimc tamen a Sole, quoties illi coftiungi» tur, uiuifica uirtutc repletur, ac pro illius intuitu coplcxionem mutuatur: nam in prima quarra,ut rradut Peripateti,cicalida eft Si humida: in fccuda, , calida Si ficca:in tcrtia,frigida Si ficca: in quarta,frigida Si humida. Et licet ipfa fit iyderum infima,fuperiorum tamen coceptus omnes explicat: ab ea enim in codeftibus incipit rerum feries, quam Plato uocat catenam aurea, qua res aut caufa alteri connexa,a fuperiori dcpendet,quoufq; de- \ ucniatur ad fu premam omnium caufam, a qua pendent omnia. Hinc eft, quod abfq; ipfa Luna intermedia,uim fupcrioru attrahere omnino nequea- mus.Vnde iubctThcbir,ad captandam alicuius ftcllx uirtutem, accipicn- dum cifc lapidem Si herbam illius ftcllx,quando Luna eandem ftellam aut feliciter fubit,aut feliciter afpicit. irunx mine firimuifei Lunxmotm dilige t er ob* ftruiwdus. Aura PUto mi citem. DeXXVIILmaf10nibusLun3e,earundcq;uiribus. Cap. XXXIII. Tquoniam Luna uigintiofto dierum fpatio totum zodiacu ErS metitur*Hinc cftquod Indoru fapicntcs &uctuftiifimi Aftro Ψξ% logiofto6migintimanfioncsLunxconccifcrunt,quxino- sf» *Ί ftaua fphxra fixx,a diuerfis earundem fydcribus &ftellis qu£ in eis continctur,ut inquit Alpharus,diucrfas proprietates & nomina forti·״ untur,quas dum Luna pcragrat,alias Si alias fortitur potcftatcs atque uirtu tes. Manfionum autem illarum iuxta fententiam Abrahami,unaquxq; du odecim gradus, unum & quinquaginta minuta, Si uigintifex fere fecundas comple&itur,quarum nomina fimul atq; carudem initia in zodiaco ofta- ux iphxrx uocatur Alnath,hoc eft cornua Arietis.Initium eius eft a capite Arietis 0 ris, & Saturnijdicuntur morbos conducere ad amicitiam & con» cordiam,uaIere contra melancholiam, Si conferre fanitate :& prf cipuc aqua rium ferunt liberare a febre quartana.Item cancer,fcorpius atq; pifccs, quia triplicitatem conftituunt aqueam SC feptcntrionalem, ualent contra fc- bres calidas & ficcas, item cotra ethicam SC omnes pafliones cholcricas.Scor pius uero,quia inter membra obferuat genitalia,prouocat ad luxuriam.Co figurabat aut ad hoc afeendente eius facie tertia, eft Veneris: & faciebat eandem contra ferpentes Si fcorpiones, uenena & daemonia, afeendente fa- cie cius fecunda, eft facies folis & decanatus louis.fcrturq geftantem cti am reddere fapientem,& colorem,cfficere bonum .ferturq imago cancri cf- ficaciffima cotra ferpentes SC ucncna,quado fol &luna in eo coniunfti,afcc- dunt in facie prima uel tertia, haec enim eft facies Veneris, decanatus lunae, decanatus louis.Dicutur etiam torqueri ferpentes,cum fol fit in cancro. Ite taurus,uirgo SC capricornus,quia triplicitatem conftituunt terream SC meri dionalcm,curant infirmitates calidas,ualent contra fynocham:rcddunt ge* ftantes,gratos,acccptos,facudos,deuotos ac religiofos: quia domicilia funt Veneris,Mercurii&Saturni.Fcrturetiam capricornus reddere homines in columes,& loca tuta efficere,quia exaltatio eft M artis. CLXXX DE OCCVLTA PHILOSOPHIA, Dc imaginibus facieru earum quirtutibus, atq de his quae extra Zodiacum funt imaginibus. Cap. XXXVII. ■ Vnt j>r£terea in zodiaco imagines fex atq; triginta,iuxt a numc rum facieru,de quibus(quod ait Porphyrius)fcripfit olim T eu- ccr Babylonicus, uetuftiifimus mathematicus, poft que feri- pfcrunt de illis etiam A rabes. D icitur itaq; in prima facie arietis afccdcrc nigri hominis fimulachrum,ftantis quidc,& alba ucftc induti prae׳ cinfticj;,magni corporis,ruffis 0culis,ualidis uiribus, atq irato fimilis: & eft imago fignificans & faciens audaciam,fortitudinem,altitudinem & inuerc- cundiam.In fecunda facie afeendit forma mulieris,indutae exterius quidem Uefte rubra,& fubtus alba,alterum protendens pcdcm:& facit haec imago ad nobilitatem,aItitudinem regni & magnitudinem dominii .In tertia facie ori iur figura hominis albi,pallidi,ruffo capillo,&rubra uefte induthqui altera manu auream armillam geftans, & ligneum baculum proferes, inquietus St irato fimilis eft,quia prf ftarc nequeat bona qu£ uelir. C onfert in genium,manfuetudincm, gaudia In prima facie tauri afcc dit uir nudus & fpiculator fiue arator,&proficit ad feminandum,arandum, sedificandum5populandum,diuidendum rcrras,& ad artes geometriae. In fe* eunda facie afeendit uir nudus,tencns in manu clauem. confert potentiam, nobiIifatem,dignitatem fuper populos. In tertia facie afeendit uir, in cuius manu ferpens & fagitta.& eft imago neceifitatis SC utilitatis,atq; etiam mife* riae & feruitutis. In prima facie geminorum afeendit uir, in cuius manu uir·׳ ga, & ipfe tanquam alteri feruiens, & confert fapientiam & fcientam numc- torum Si artium, in quibus non eft Utilitas. In fecunda facie afeendit uir, in LIBER S E C V N D V S. cuius manu eft fiftula,& alter incuruatus fodiens terram, 8 culo innixuSjhabcns in manu falcem decumam,nigris indutus ucftibusrfa- ciebant quoque imaginem ex aere fufam,Saturno afeendente in ortu fuo,fci licet primo gradu arietis:uel,quod ucrius effiin primo gradu capricornirqua quidem imaginem loqui confirmant. Faciebant etiam ex o- peribus Saturni fimul atq; Mercurii imaginem ex metallo fufam,ad pulchri hominis formam,quam futura praedicere pollicebantur ,faciebant que eam die Mercurii hora tertia fcilicet Saturni, afeendente Geminorum fydere Mcrcunidomicilio prophetasdefignante,Saturno&Mcrcurioconiun&is in Aquario nona caeli plaga, quae 8c Deus appellatur. Praeterea Saturnus ex trino afpiciar afcendentcm,ac luna f!militer,& Sol coiunftionis locum afpi׳־ ciet. Venus angulum aliquem obtinens fit potens & occidetalis: Mars a S ό lccomburatur,fcdn0 afpiciat Saturnum neq; Mcrcurium.-Diccbantenim, quod fplendor potentiarum ftellarum 1! laru diffundebatur fuper hanc ima gincm,&Ioquebatur cum hominibus,& annunciabit cis utilia. DE OCCVLTA PHILOSOPHIA, De imaginibus louis. Caput XXXIX. Kgw. — x operibus louis faciebant ad uitae longitudinem imaginem hora Iouis,ipfo in exaltatione lua feliciter afeendente, in lapi-׳ ipr de claro SC albo, cuius figura erat homo coronatus croceis in Jutus ucftibus, equitans fuper aquilam uel draconem, in de- xtra fagittam habens tanquam miffurus eam in caput aquilae uel draconis ciufdcm: faciebant & aliam louisimagincm eadem opportunitate in lapi־ de albo & claro, praecipue in ayftallo: Sierat homo nudus coronatus, cie- uatis& coniundismanibus,ranquamdeprecans,ledens in cathedra qua- dr upcdali,quae feratur a quatuor puer is alaris, quam quidem imaginem au- gere fehcitatem,diuitias,honorem,& conferre beneuolentiam &profpe- ritatem,&ab inimicis liberare confirmant. Faciebant & aliam louis imagi- nem ad religiofam & gloriofam uitam,atq; ad fortunae dextcritatem.xuius fi gura erat homo habens caput leonis uel arietis, & pedes aquilinos,croceis in dutus ucftibus, diccbaturq; louis filius. DE imaginibus Martis. Caput XL. EX operibus Mart1sfaaebantimagincmhoraMartis,ipfoafcenden- te in fecunda facie arietis,in lapide M artiali,praecipuc in adamante: cuius forma erat homo armatus fupra leonem equitans , in dextra habens enfem nudum eredum, inliniftra caput hominis geftans. Ferunt huiufmodi imaginem reddere hominem potente in bono & in ma- lo,ita quod timebitur ab omnibus;& qui gefiauerit cam,tribuut ei uim fafei nandi,ita quod terrebit homines afpeclu fuo quando irafeitur, eliget in ftu porem. Faciebant aha Martisimagincm ad conferendum audacia m,animo firatem & fortunam in bellis &rixis:cuius forma erat miles armatus & coro natus,cindus gladio,in dextra longam gerens lanceam.faciebantq eam ho ra Martis, prima Scorpionis facie cum ipfo afeendente. EX operibus Solis faciebant imagine hora folis,prima facie Leonis cu Sole afccdcre:cuius forma erat rex coronatus in cathedra fedcs,coruu habes in finu,& fub pedibus globu crocea ueftc indutus. Ferunt hanc imaginem reddere homine inuidum & honoratu,& incepta deducere ad fi? ncm,ac fomnia uana pcllere,ualcre etiam contra febres & peftem.faciebant q; eandem in lapide balayo uel rubino,hora S olis,quando ipfe in fua exalta tione feliciter aicendit.Faciebant aliam folis imaginem in lapide adamate, hora fo!is,ipfo in fua exaltatione afcendcte.xuius figura erat mulier corona ta cum geftu faltantis & ridentis , ftans in curru quatuor equis trado, habens in dextra ipeculu uel clypcii,in finiftra baculu fuper pedus innixu> DE imaginibus Solis. Caput XLI. LIBER SECVNDVS. flammam ignis geftans in capite. Ferunt imaginem hanc reddere homine fortunatum&d1u1tcm,&abomnibusdilcdum:facicbantq;candem imagi nem in lapide Sardio hora iolis ipfo aiccndcntc in prima facie lconis,contra pafliones lunaticas quae proueniunt in combuftione lunae. De imaginibus Veneris. Cap. XLII. X operibus Veneris faciebant imaginem, quae coueniebatad Dfei ) gratiam Si bcniuolcntiam,hora Veneris:ipfa afeendente in pi ΞΚέ Icibus: cuius forma erat imago mulieris habens caput auis,& pedes aquilae,in manu fagittam tenens.Facicbant aliam Venc ris imaginem ad amorem mulierum in lapide lazulf hora Veneris ipfa afcc dete in tauro: cuius figura erat puella nuda diffufis capillis fpeculum habes in manu,& collo cathenam iuxta eam adolcfcens pulcher fini- ftra manu tenes eam per cathenam; dextra uero cius aptans capillos: fintq; ambo amicabilitcr fe intucntes,& circa eas fit puer paruus alatus, enfem uel fagittam tenens. Faciebant aliam Veneris imaginem prima facie tauri uel li brae u e! pii cmm cum V enere afcendente,cuius figura erat puella diffufis ca- pillis,I6gis Si albis induta ueftib9 lauru,uel pomu,uel flores in dextra tenes; in finiftra peftinc.Fertur efficere hominem placidum,iucundum, robuftii* alacrem Si conferre pulchritudinem. De imaginibus Mercurii. Cap. XLIII. . f“T X operibus Mercurii faciebant imaginem hora Mercurii, ipfo a- iccndcnrc in Geminis,cuius forma erat adolefccs pulcher ,barbatus* _>habens in finiftra caduceum, uidelicer,uirgam, in qua inuolutus fit ferpens:in dextra gerens fagittam,pedeshabens alatos.Ferunt imagine hac conferre fcicntiam,& facundiam, & folertiam,in mercibus atq; lucrum.prae cerea conciliare pacem Si concordiam,Si febres curare.Facicbant alia Mcr- curii imaginem,1pfo afeendente in uirgine, ad beneuolenriam,ingenium Si memoriam, cuius forma erat homo fedens fupra cathcdram,uel pauonem equirans,pcdcs habens aquilinos,& in capite criftam,& in finiftra gallum te nens uel ignem. De imaginibus'Lunae. Cap. XLIIII. ET X operibus Lunae faciebant imaginem pro itinerantibus contra laf-־ { fitudincm,hora L unae, ipfa in exaltatione fua afcendentc,cuius figu* erat homo fuper baculu incumbens,habens in capite auc, Si ante fe arbore florida. Alia faciebant Lunae imagine pro augmeto terrae nafccntiu. Si cotra uenena,atq; infirmitates pueroru, hora L unae,ipfa afeendente in pri ma facie cancri.xuius figura erat mulier cornuta,equitas fupra tauru,uel dra conem fepticipitc, uel cancru,habeatq; in dextra fagitta,in finiftra ipcculu, ueftibus indura albis* uel uiridibus.habensq; in capite duos ferpentes corni hus circiiuolutos: Si cuilibet brachio unum habes ferpetem circumuolutu. Si cuilibet pedi unu fimilit er. Et haec de figuris planetarii difta fufficianr. DE 0CC7LTA PHILOSOPHIA, De imaginibus capitis & caudx draconis Lunx. C ap. XLV. mB■ Aciebant etiam imaginem capitis & caudx draconis Lunx, fci HI ΙΙΚΗ licet inter circulum aereum & igneum ferpentis effigiem, cum ϋ capite accipi tns illos circundantcm, ad iftar Grx ce literx thita,facicbatq; quando lupirer eum capi te medium coelum obti- nebat, quam quidc imagi nem ad fuccefTus petitio num multum conferre af firmant, uolcbantq; per cam imagine bonum ac felicem nota remolebatq; cumper ferpentis imaginem figurare: huc enim Aegyptii atq; Phoenices fuper omnia animalia cife diuinum animal,atq; cius dminam na turam celebra t; quia in eo fuper cetera animalia fpiritus acrior atqj amplior ignis cxiftar:qu£ res cu ex illo celeri greifu oftenditur* fine ullis pedibus ma nibusq; ucl aliis initrumentis,tum quod aetatem fubinde cum eximiis reno- uat ac mucncfcit.Caudae uero imaginem faciebant confimilcm,quando lu- na in cauda erat eclipfata,aut a Saturno uel Marte male affeda :faciebant q; illam ad anxietate & infirmitatem & infortunia uocabant illa malam genium. Talem imagine quida inclufcrat aureo gemina- toq; baltheo quem Blancha ducis Borbonii filia marito fuo Petro H1 !pania rum regi cius nominis primo (fiueeonfeia fiue ignoras) dono dcd1t:quo cu ille cingeretur,ferpente fuccindus fibi uidebat urxopertoq; deinde uim ma gicam cingulo infertam, eam obeaufam uxorem repudiauir. FAcicbant etiam imagines in fingulis mafiombusLunae.In prima ad dcftru&ionem alicuius faciebant in annulo ferreo imaginem horni- nis nigri induti cilicio &praedn6li, dextra lanccolamJacictis Tigilla״ bantq; in ccranigra & fumigabant ftorace liquida & imprccabanC. in fecun- da corra iramprincipis & pro recociliationc illius figiliabant in cera alba 8( maftiche,imaginem regis coronati, 8C fumigabat cum ligno aloes. In tertia faciebat imaginem in annulo argenteo,cuius mefura erat quadrata,& cuius figura erat mulier bene induta fedens in cathedra, dextra manu fuper ca- put fuum eleuata, 8c figiliabant & fumigabat cum mofchojCamphora 8C un gula aromatica, hanc profperitatem fortunae & omne bonum elargiri aife- rebant .In quarta ad uindi6lam8ifcparationem,inimicitiam 8i maleuo«׳׳ lentiam/igillabant in cera rubca,imaginem militis equo infidcntis,in dex- tra ferpentem rcncntis,& fumigabant cum myrrha rubea & ftorace. In quin ta pro gratia regum & officialium &bona receptione , figillabat ex argeto, caput hominis,&fumigabant cum fandalo.In fexta ad amorem inter duos ponendum ,figiliabant in cera alba,duas imagines fefe amplexantes ,& fumi gabant cum ligno aloes &ambra. In fcptimaad acquirendum omne bonu, figiliabant ex argento,imaginc hominis bene ucftiri,manus ad ccelum pr® De imaginibus Manfionum lunae. Cap. XLVI. tendentis,tanquam orantis,St fupplicantis, St fumigabant bonis odoribus. In oftauo ad uiftoriam in bello, i igillabanr cx ftanno, imaginem aquilae fa, cicm hominisliabentis, St fumigabant cum fulphure. In nona ad infe- rendam infirmitatem, figillabant cx plumbo, imaginem uiri carentis uir״ ga St tcftibus, manibus oculos luos obturantis, Si fumigabant cum refi- na pini. In decima ad adiuuandum partum, St ad fanandum infirmos, figillabantexauro, caput leonis ,St fumigabant cum ambra. In undcci- ma,ad timorem,reuerentiam St uencrarionem,figillabant ex lamina aurea, imaginem hominis fuper Iconem equitantis, fmiffra manu illius aurem apprehendentis, dextra dardum proferentis, St fumigabant bonis odori- bus,St croco. In duodecima ad feparationc amantium,figillabant cx pium bo nigro ,imaginem draconis pugnantiscum homine,&fumigabantcum pilis Iconis, Staffa foetida. In decima tertia pro concordia coniugatorum Si diifolucndo maleficio coitus, figillabant urriusq; imagines, uiri in ceram- bea,mulieris in alba,St coniungebant in amplexum, fumigares cum ligno aloes St ambra. In decima quarta pro diuortio Si feparationc uiri a muliere, cx aere rubeo figillabant imaginem canis fuam caudam mordentis, Si fumi- gabant cum pilis canis nigri, Si cati nigri. In decima quinta pro aequi־׳ ren da amicitia St beneuolentia, figillabantimagincm hominis fedentisSt - ס ן o litcras legentis, Si fumigabant cum thure Si nuce mufeata. In decima fex׳' raad lucrandum in mercibus, cx argento figillabant imaginem hominis fuper cathedra fedentis, bilancem in manu tenentis, Si fumigabant cum Ipeciebus bene redolentibus. In decima feptima contra fures it latrones, cum figillo ferreo figillabant imaginem fimiae, Si fumigabant cum pilis fi- miae. In decima o&aua contra febres Si dolores uentris, cx aere figillabant imaginem colubri caudam fupra caput tenentis, Si fumigabant cum cor- nu cerui, idemq; figillum ferebant fugare ferpentes Si uenenata quaeque alocoubifubhumatum fuerit. In decima nona ad facilem partum St pro# uocationcm menftruorum, figillabant cx aere imaginem mulieris manus fuas fupra faciem tcncntis,8t fumigabant cum ftorace liquida. In uiccfima pro uenationc, figillabat ex ftanno imaginem fagittarii femihominis Si fc- miequi, Si fumigabant cum capite uulpis.ln uiccfima prima pro dcftruftio nc alicuius/aciebant imaginem hominis cum duplici uultu ante Si retro,Si fumigabat cum fulphure Si carabe, Si reponebant in pyxide aeris,St cum ea fulphur St carabe, St capillos illius cui nocere uoluerant. In uiccfima fe- eunda pro fecuritatc fugientium, figillabantex ferro imaginem hominis alatis pedibus in capite galeam ferentis. St fumigabant cum argento ui- uo. In uiccfima tertia ad dcftrucfioncm St dcuaftationcm, figillabant cx ferro imaginem cati caput caninum habentis , St fumigabant cumcapiL· lis canis,8t fubhumabat in loco ubi nocere In uiccfima quarta ad multiplicadum greges armentoru accipiebat cornu arictis.uel tauri, ucl LIBER SECVNDV S. CLXXXVII CLXXxrm. de occvlta philosophia. hirci, fiucillius armenti ,quod multiplicareuoluerunt, & figillabantrn eo cum figillo ferreo inurentes,imaginem mulieris ladantis filmm:& iufpen- debant ad collum illius armenti,quod erat dux gregis: ucl figillabant in cor nu illius.In uicefimaquinta pro falute arborum & meflium,fig111abant in 11· gno fici, imaginem hominis plantantis:& fumigabant cum floribus fici, 6i fufpendebant ad arborem.In uiccfimafcxta ad amorem & gratiam, figilla- bant in cera alba & maftiche,imaginem mulieris abluentis & pedetis capil- los fuos:& fumigabant cum rebus bene rcdolctibus Jn uiccfimafcptima ad dcftruendum fontes,puteos,thermas, & balnea,faciebat ex terra rubea ima ginem hominis alati,uas uacuum & perforatum in manibus tenentis :& co- da imagine, ponebant in uafe aflam foetidam,& ftoracem liquidam:8c de- mergebant aut fepeliebant in puteo,aut fonte,quem deftruere uolcbant. In uicefimaodaua ad congregandumpifces/igillabant ex £re imagine pifeis, & fumigabant cum corio pifeis marini, & proliciebant in aquam, ubicunq; pifccs congregare uoluerat.Praeterca una cum imaginibus praed1d:is,fimul inferibebant nomina fpir itu um,&charad־ercs corum:&inuocabant,&im- precabantur ad id quod obtinere praetendebant. De imaginibus ftellarum fixarum beheniarum. Cap. XLVIL |p|gf| Actarum nunc ex operibus ftellarum fixarum, ex Hermeris fentc [raH tia,fub capite Algol faciebant imaginc,cuius figura erat caput 110- minis cum longa barba :habens collum fanguinolentum. Ferunt conterre euentus petitionum,reddcre geftantem,audacc,& magnanimum: confcruare membra corporis illae fa,confcrre contra malcficia,& reflexere conatus malos & incarationes malas in aduerfarium. Sub fydere pleiadum faciebat imaginem puellae uirginis,uel figuram lampadis.Fertur augere lu- men oculorum,aggregare ucntos,rcuelare fccreta & abfeon dita. Sub Aldeboram faciebant imaginem ad fimilitudinem Dei,uel horni- nis uolatis:confert diuitias & honorem. Sub hirco faciebant imagine, cuius figura erat tanquam homo uolens letari in inftrumentis muficis. efficit ge ftantem, gratiolum & honoratum & exaltatum coram regibus & principi* bus,& confert contra dolorem dentium. Sub cane maiore faciebant imagi- nem canis leporarii, ucl puella: uirginis. Confert honorem & beneuolcntia & gratiam hominum, & fpirituum aereorum :δ{ dat poteftatcm pacificandi concordadi reges 8C principes & alios homines. Sub cane minor i,faciebat imaginem galli, uel trium puellarum. Cofcrt gratiam deorum,fpirituum &hominu:dat poffe contra malcficia,& confcruat fanitatem.Sub corde leo nis,faciebant imaginem leonis,uel cati,uel figuram hominis honorati,fede Ps In cathedra. Reddit hominem temperatum, aufert iram,& dat gratiam. Sub cauda Vrfae maioris,faciebant imaginem hominis cogitabundi,uel tau rfiucl figuram uituli. Valet contra reddit gcftantcm fecu- rum in itineribus. Sub ala corui faciebant imaginem corui, uel colubri,ucl hominis nigri induti nigra uefte.Efficit hominem iracundu,audaccm, ani- d! daemones S(congrcgandi.Proficit contra malitiam hominum,& daemo- Sub fpica faciebant imaginemauisuelhominis ,onufti mercibus, Confcrtdmitias: facit uinccrc htes.mifcrt anguftiam&rnalum. Sub Alchamerh faciebant imaginem equi uel lupfuel figuram hominis faL tantis. Valet contra febres,& ftringit ac retinet fanguincm.Sub Elphcya faci ebant imaginem hominis coronati & fublimati. Confert bene nolentia & amorem hoim,& dat caftiratc.Sub corde Scorpiois faciebat ima ginem hominis armati & loricatfucl figuram Scorpionis. Dat intelle t u & memoriam :efficit colorem bonum,& auxiliatur contra malos daemones, & fugat atq; conftringit cos. S ub Vulture faciebant imagine uulruris uel galli nae,uel hominis itinerantis. Efficit hominem magnanimum &fuperbum; dat poifc fuper daemones & befti as. S ub cauda capricorni faciebant imagine ccrufuel hirci,uclhommis irati. Dat profperitate,& auget diuitias.Hae funt imagines quarundam ftellarum fixarum, quas iubent infculpi in Iapidibus fu is fub cis i Dc figuris geomanticis, quae inter imagines & characteres mediae LIBER SECVNDVS. · funr,&carundcm tabula. Caput XLVIII. na^lv nt adhuc aliar quaedam figurae,per numeros ftellarumq; firus | fabricatae3atq; cum elemctis?tum planetis atq; fignis adfcriptf, i mrWSim quas £eornant*cas uocant,eo quod geomatid diuinatores pro ieda fortis fuaepundaq)er paritatis & iftas figuras reducunt;& ipfe etiam fub fuorum planetarum & fignorum do minio infculptae fiuc impreffae, imaginum uirrutem poteftatcm que concipiunt :& funt iftae figurae uelut medium inter imagines & characteres. Harum autem figurarum naturas,qualitatcs, proprietates, conditiones, fignificationes & aporelefi mata, qui examuifim fcire defiderat,apud geoma ticorum uoluminarequirar. S unt autem nu mero non plures quam fcxdecim,quoru nomina & themata funt haec: DE OCCULTA PHILOSOPHIA, figvra. NOMEN. ELEMENTVM. P LAN ET A, SIG NVM, * * * -א- VU iter Aqua £ il * * * * * * * * Populus ! Congregatio Ac.ua i * Aquarii,ab undis, zz Et Pifciu apifcibus.K♦ Simili ratioc character Saturni tract us cft a falce, ׳h · louis a fccptro.4- "44· .Martis a Solis a rotuditate laureo fulgore G Veneris, 0 fpeculo. Mercurii a caduceo. y Lunae a crefcctis dccrcfccntisq; comibus. 2). Ex iftis deinceps ftellaru naturamcj; conilituuntur etiam characteres mixti,ut triplicitatis igneae ׳A> ter״ aΤίπΤ! ))C Similiter iuxtaccntum & ui ginti planetarum conmnclioncs totidem complexi fiuccompofiti charae iteres multiplicibus figuris rcfultant; ut Saturni & louis ,ficfcilicct. 7h uelfic % uelfic: Saturni & Martis* Cl) uelfic: louis 8C Martis, 7 | ucl fic: Saturni louis & Martis, Et ficut de duobus Se tribus excmplificata funt, ita etiam dc reliquis&plunbus formari debent: eadcmcprationecactcrarum imaginum coelefiium, in aliqua facie ucl gradu fignorumafeendentium charactere«* ad fimilitudincm imaginis quam copendiofe protrahendi funt, ficuti in his quae fecundum uiam imitationis fiunt ad id quod defiderat animus operan tis:utadamorem,figur£ fibi permixt£,feinuicem complect entes, fibiinuicc obedientes.-adodiu uero contrario,fcinuicem aucrtcntes,impugnantes,di״ fpares&diifolutae. Caeterumniincquos characteres Hermes adfignauerit ftcllis fixis SC behcniis,non pigebit huc adpmgere, funt autem tales; ChJYdfteres LIBER SECVNDVS. CXCVII Caput Algol, Pleiades, Aldcbaram, Hircus, Canis maior Canis minor. Cor Iconis, Cauda urfse. Ala corui. Spica, Alcliamctli, Elplicia, Cor Scorpii, V ultur cadens. Cauda capricorni. CXCVIII DE OCCVLTA PHIL050PHIA, Quod nulla diuinatio fine aftrologia fit perfefta. Caput LllI. ®|1חן111ף0ן fumus in praecedentibus, de uariis diuinationum gene- ן nbus: fcd illud animaduertendum cft, omnia haec aftrologiae 5 ufum canoncsq; fibi depoicere , ueluti clauem ad omnium arca |j norum notitia perneceifariam:0mniaqdiuinat10nu quarum- cunq; gencra.Tic in ipfa aftrologia fuas radices &fundamcta habent,ut abfq; hac parum aut nihil uideantur adferre: ipfa tamen aftrologica dominatio, quatenus coelcfba funt caufae & figna, omnium eorum quae funt & fiunt in iftis inferionbus,ex folo fitu & motu corporum coelcft 1um,qu£cunq; occul ta aut futura funt,illorum certiffimas largitur dcmonftrationcs: de quibus plura dicere hic locus non exigitreu de hac lcicntia5ab antiquis,ingetia uolu mina feripta funt:& pala omnibus extant. Itaq; fiuc corpus, fiuc uultu, fiuc frontem,liue manu,infpiciat phyfionomus,fiue fomniu,fiuc aufpicium,co ieftator ferutatus fuerit/ircftu futurum fit iudidu,coeli figura pariter fem tanda eritrex cuius indiciis,una cu fimilitudinum fignoruq; comcduris,ue- ridice fignificatoru nafcantur opinioes. Quod fi etia prodigium aliquod ap paruerit,coeli figura erigenda cnt.fcruranda etia quae praeceiicrut in rcuolu- tionibus annor ii ,ex magnis coiundionibus & eclipfibus: deinde etia conii- derandae principii,gentiun1rcgnoru,urbiu,ubi apparuerint natiuit ates, origines,introni2ati(5es3fundationes,reuolutioncs,profe(if10ncs,dirc<5i:i0cs, SC quae ex eis funtratq; in que cuiufq; loeu coelefhs figurae,haec ceciderint: ut cx his omnibus tandem rationabilem & uerifimihmam harii rerum ucne- mur fignificationem:eadc fcrie,minori tamen labore etia infomniorum cx pofitionibus,incedendum effe perhibet, quinetiam qui furore alienati fum ra praedicunt, non nift per aftra horum ue inferiora inifrumenta agita- ti,id faciunt: unde & illorum uaticinia tandem etiam ad coeleflia adaptan* da funt.-quemadmodum apud Lucanum legimus Tufeum V atem; Fulminis edoftum motus,uenasq; calentes Fibrarum,& motus errantis in aere pennae. P ofi: luftratam urbem, poft madatam ui6limam,poft infpefta cxta,tandc ex cceleftium fyderu difpofitionibus,prolata fuiifc fententia. lam uero etia ipfa geomatia fortilegiorum accuratiffima,quae per punfta terrae, aut alteri us fupcrficiei, uel cafu,uel ui quadam inferipta diuinatur,illa primum ad fi- guras reducit coeleftcs: uidclicet adcasfefdccimquas fuperius nominaui- mus :ex eorum proprietatibus & rationibus, aftrologico more iudicium forma. Atq; huc fped ant,quaecunque naturalium fortilegiorum diuinacu- larquorum uis aliunde effe non poteft,q a coelo,atq; ab animo illa operatis. Siquidem quicquid in his inferioribus aliquo motu mouetur, agitaturi producitur, neceffccft fuperiorum motus influxus que imitari, ad quos uelut ad radices, & caufas,atq; figna,cum reducum fuerit, eorundem nobis tuncex aftrologicis regulis indicat fententiam. Hinc tciferae,tctracedron, hexacedron,06toccdron,dodecacedron,icocedron,certis numeris,fignis,at q; ftellis,oportun1s temporibus lub coelcftium influxibus fabricate, & inferi ptae mirandam diuinandi praedicendiq; fuis iaftibus obtinent uirtutem,ccu qualem Proneftinae illae teiferae, in quibus Romanorum fata contenta fu׳׳ iffc leguntur. LIBER SHCVNDVS. CXCIX t)c forte ,& quando,ac unde illi diuinationis uirtus contingat. Gap. LIIIL ppP^j|^p|V£cunq; per fortem diuinationes,ac cuent uum humanorum fi unt praedift iones,praeter forte,caufam certe aliquam fublimc & lwf(IJlIatentem occu^tam habere ncceifc cft; qu£ quide non erit cau fa per accidens, quale Arifto teles fortunam dcfcripfit. Siquidc in icric caularum, cum fecundum Platonicos caufa per accides nunc[ poifit eife prima & fufficics caufa,oportet nos altius fpcculari,& inuenirc caufam, quae effeftum ipfum cognofcat,atq; intendat.H anc aut no in corporea natu ra,fcd 111 iubftantiis immaterialibus & inqorporeis,que re uera fortem admi niffiant,& ad ueritatis indicium difpenfant, collocare neceife eft: ut in hu- manis animis, aut feparatis ipiritibus & daemonibus ,aut in ccelcftibus intel ligcntiis,uel in ipfo deo. Quod aut in humana anima eife poifit fufficics po teftas & uirtus, ad fortes eiufmodi dirigendas, ex eo patet ,quia ineft animae noifiae diuina uirtus ac fimilitudo,omniumq; rerum apprehenfio & pote- ftas. Et ficut in libro primo diximus,omnes res habent naturalem tiam adipfam:& de neceifitate habent motum & efficaciam ad id quod de fiderat anima forti defiderio: & omnes uirtutes & operationes rerum natu- ralium & artificialium obediunt illi, quando fertur in imaginum exceifum fui defiderii: & omnes fortes cuiufcunq, generis, tunc adiuuant talis animae “ acquirunt fibi mirabiles praefagiorum uirtutes.xum ab illa, tu ab oportunitate coelefti in illa hora, qua ipfam huiufmodi appetitus cxcef- fus maxime inuadit. Et haec eadem ratio,eft etiam radix omnium afficio- ' gicarum quaeftionum: quonia anima eleuata in alicuius defiderii exceifum, arripit ex fe horam Sc oportunifatem magis conuenicntem,& efficacem: fu- per qua fabricata coeli figura, potefl: tunc afirologus in ea iudicare & plane cognofcere de eo quod qu£rcns,ipfe fcire cupit,atq; defiderat. Quia uero no femper humano animo,fed etia quod diximus aliorum fpirituum miniite* rio fortes nonnunq dirigutur, nec femper difpofitus cft uatis animus ad eu quem diximus paifioms exceifum, hinc apud ucteres mos erat ante fortis proieftionem facra quaedam promittere,quibus diuinas intelligentias & fpi ritus ad fortem reilc dirigendam aduocabant. Quant ulumcunq; ergo prae- fagii fortes huiufmodi portendunt, non ex cafu & fortuna fit oportet,fcd ex caufa fpirituali,cuius ui mouctur manus fortem mittentis tra״ r iiii DE OCCVXTA PHILOSOPHIA, hentiVue, fiuc illa uis prodeat ab anima operantis per imagini! affedhis fui exccifum/iue ab influxu & oportunitatc coelcfti: iiue a numine quo da aut ipiritu altrinfccus adbitente atq; moucntc: fiue hac fortes fitae funt in talo* rum iadu: fiue in teiferarum impullu: fme in occurlu uerficulorum, qua״ les erant olim fortes Homericae & Vergilianae, quibus legimus apud Aeli״ um Spartianum,olim Hadrianum quaeiiifc, quo animo in fe effet Traianus obueniffe illi hos Vergilianos uerfus: quis procul ille autem ramis mfignis oliuae Sacra ferens,nofco crines lucanaq; menta; R egis Romani primam qui legibus urbem E undauit curibus paruis & paupere terra, Miifus in imperium magnum. Quibus uerficulis in fpem potiundi imperii,non fruftra euafit. Similiter & apud Hebrf os,& penes nos Chriftianos,non improbantibus quibufdam theologis, fortes ex Pfalmorum uerficulis capiuntur. Sunt &al!a plura fortium genera,& funt fortes humanae,quae nihil habent diuinationis apud ueteres & apud nos obferuatae,etiam legibus commendat £ in deligendis ma giftrat1bus,inuidiae uitandae caufa: de quibus etiam Gicero in Verrem men tionem fecit: fcd illae noffri propofiri non exiftunt. Quae uero diuinae ac facrae fortes funt ad oracula & religionem fpeftantia, de his infequentili״ bro dilferemus: modo illud uos admoneam,quantumcunquepraefagii,di- uinationis, aut uiaticum, fortes habere compcriantur,non propter hoc quod fortes funt illud habent, fedpcruirtutemalicuiusfublimions opera donis ipfis adiunifam. De anima mundi & cceleftium,iuxta traditiones poeta״ rum&philofophorum. Gap. LV. 0 Elum corporaq; ccelcilia cum ipfa uim habeant & influxum ί aC n1an1^e^arn operationem in ifta infcriora,neceife cft ea effc M^^^M:animata: fiquidem operatio a puro corpore proucnire mini-׳ poteft. Habere igitur mundum ipfum animam, corpo* raq; codcftia fimilitcr,& illam quidem intclligctcm,omnes nobiliffimi tum poctae,tumphiIofophi affirmant. Hinc Marcus Manilius in Aftronomi- cis ad Auguftum canit: Hoc opus immcnfi conftruftum corpore mundi, M embraq; naturae diuerfa condita forma. Acris atq; ignis, terrae pelagiq; iaccntis, Vis animae diuina regit: facroq; meatu Conipirat deus,& tacita ratione gubernat. Item Lucanus: Acre libratum uacuo,qui fuftinet orbem, Totius pars magna louis. CC i&4ro. Mmlius. 3UicMUS, LIBER SECVNDVS. CCI Et Boctliius: Tu triplicis mediam natura: cunila mouentem Conneilis animam,per confona membra rcioluis. Quae cum feila duos morus glomeratur in orbes, 111 iemet redit ura meat, mentem q; profundam Circuir,& fimili conucrtit imagine ccelum. Et V ergilius omnis philofophiac pleniffimus/exto Acncidos canit: Principio ccelum Si terras,camposq; liquentes, Luccntemq; globum Lunae,Tiraniaq; aftra. Spiritus intus alit: totamq; infufa per artus Mens agitat molem,St magno fc corpore mifcet. Inde hominum pecudumq; genus,uitaeq; uolantum: Et quae marmoreo fert monftra iub aequore pontus. Igneus cft ollis uigor,& coeleftis origo: Seminibus quantum non noxia corpora tardant. Quid enim hi uerfus aliud uelle uidentur, quam mundum non modo habe re ipirirum St animam,fcd etia mentis effe participem,atq; omnium inferiorum onginem,uirtutcm,uigoremq;,ab ipfa mundi anima depende Platonici omnes,hoc Pythagorici,hoc Orpheus,hoc Trifmegiftus, hoc AriitoteIes,T heophraftus, Auiccnna, AlgazcIcs,omncsq; peripatetici fatentur atq; confirmant. &krhm mr* Idem conhrmatur ratione. Caput LVI. Abet mudus, habent coeIi,habcnt ftellae, habent dementa ani-’ |j ψ. mam,cu qua caufant anima,in iftis inferioribus atq; mixtis.Ha B H bent etiam fpiritu ut in priori libro diximus: qui mediante ani- iS rna fua adeft corpori: nam cum mundi corpus totum, quodda cft corpus, cuius particulae funt omniu animantium corpora, atq; quanto rorii partibus c pfcdius & nobilius, tato mudi corpus pfeftius nobiliusq; c fingulorum animantium corpore,abiurdum foret, quod imperfcfta quaeq; corpufcula ,&mundi particulae ,& uiliiTima quaeque animalcula, mufeae St uermiculi uita digna fmt,uira poifideant, animam habeant, mundu ipfum inregru,perfeftiff1mu,torale ac nobiliflimu corpus,neq; uiucrc,neq; anima habere.Non minus abfurdu cft,ccelos,ftelIas,elemcta,qu£ fingulis uita ani maq; largiffime prcbct,ipfos uita animaq; carere:fitq,־ piata, uel arborqu£- uis,nobilioris ccclu,cj ifellae,q elementa:quae naturaliter funt fua caufa. Quis enim nifi uirae infors,terra & aqua neget uiuere,quse ex fe in- numerabiles arbores ,plantas, animantesq; generant,uiuificant, nutriunt, augent ζ quod uel manifeftiffime apparet in fpontenafccntibus,&in his quibus femina corporalia defunt. Neq; enim poffent elementa ciufmodi ui nentia generare St nutrire, fi ipfa uita animaq; carerent. Dicent forte ali- CCII DE OCCVLTA PHILOSOPHIA, qui,uiuentia eiufinodi non ab anima terrae uel aquae, fed ex coeleftiu anima״ rum influxibus progigni.His refpondent Platonici,non pofle accidens ge״ nerarc fubftantiam,n1fi forte ut inftrumentum iubftantiae fubiici atur.Dicunt aut proximae fubftantiae,quia inftrumentum ab artifice remo- tum,non mouetur ad artis effeftum:Sic etiam coeleftes illi influxus, cu fint accidentia quaedam a fuis uitalibus fubftantiis fiue ab ipfa uitalonge remo״ ta,uitalem fubftantiam in iftis inferioribus non generabunt. Et Mercurius in Traftatu quem de communi infcripfit,inquit: Totum eft in mundo,aut crefcendo aut decrefccdo mouetur. Quod autem mouetur ,id propterea ui- uit:& cum omnia moueantur,etiam terra, maxime motu generatiuo Sc aL· teratiuo ipfa quoqj uiuit. Si quis autc coelos dubitet uiuere inquit Theophra itus,is non cenfetur plulofophus;& qui negat coelum animatum eiTe,ita ut motor cius non fit forma cius,totius philofophif fundameta deftruit.V iuit itaq; mundusjiabetq; animam, Sc fenfum:fiquidem uita dat plantis , qu£ ex femine non gignuntur :&fenfum praebet animalibus,quae non gignuntur per coitum. Quod anima mundi ac coeleftes animae fint rationales, ac mentem participantes diuinam. Caput LVII. QV O D etiam animae quas diximus rationem habeant, ex eo patet, N am cum uniuerfa diftarum animarum opera perpetuo quodam inter fe conipirant,necefifarium cft,non caiu fed ratione reganrur.quibus rationibus cunftas fuas operationes ad certa dirigat & per ducant. Neceife eft enim terram rationes habere terrenorum,& aqua aque״ orum: fimiliter in cf teris quibus fingula fuo tempore,loco,& ordine procre antur: & fepe laefa recreantur. Non ergo terrae animam,ueluti abieti cu׳־ iufpiam corporis animam cenfent philofophi,fed rationalem,infuper intel ligere,& ede deam. Abfurdum praeterea foret,cum nos noftrorum operum poiTidemus rationes, animas coeleftes, ipfamq; animam uniuerfi, fuorum rationes non habere. Quod fi(ut inquit Plato)mundus ab ipfo bono quam optimus effici poterat,cft effeftus,erit certe non iolum uitae,fenfus,& ratio- nis,led etiam intclligcntiae metisq; particeps. Siquidem perfeftio corporis, anima cft: & illud corpus perferius cft, quod perfeftiorc habet anima.Ne cefic ergo eft,cum coeleftia corpora pcrfcftiifima fint,perfe rat coelorum numina,eorundemq; uaria nomina,refpeftusq; & officia adfi-־ gnansrfingulaq; propriis hymnis compellans.Nemo ergo putet haec malo״ rum & decipientium daemonum nomina effe: fed naturalium diuinarumq; uirtutum,a uero deo in minifterium & utilitatem hominis qui eis uti iciuc' rit3mundo diftributarum: ipfaq; antiquitas fingulishis numinibus fingula hominis membra adfcripfit: ut puta aurem memoriae: quam& Vcrgilius Phoebo dedicat inquiens: Cynthius aurem Vellit & admonuit.Sic dextram fortitudinis fignaculum,& per quam iuramentum fit3N urna Pompilius nar rante Liuio fidei confecrauit:digiti iub M ineruae tutela funt,& genua mifc-״ ricordiae data.Hinc ea fleftunt ueniam precantes3V mbilicum aliqui V cnc- ri uelut luxuriae fedem dedicant. Alii qui omnia membra ad ipfum ueluti cc trum referunt,Ioui illum confecratum perhibent. Hinc in louis Hammo׳- nis templo ,umbilici effigies celebrabatur. Multa alia profequuntur ueteres, etiam minima quaeqj membra,& articu!os3fuis numinibus adfcribentcs,qu£ fi rcCic intelligantur,& uera his praefidentia cognofcantur numina, nihil eo rum eft a debita pietate alicnum,cum & iacra eloquia tcftcntur membra o- mnia noftra a fupernis uirtutibus regi, de quibus ampliora in fcquenti libro dicemus,nec membra folummodo/ed & hominumcxcrcitia,fuis numinibus diftributa funt,ut uenationes Dianae, bella Palladi, agricultura Ccrcri,de quibus ita in oraculis ait Apollo apud P orphyrium: S unt calami matri ditium,funt tympana curae, p oemineiq; chori,dura atq; horrentia bella P alias amat,nemora & faltus uenatibus apti Dianam capiunt,Iunoniq;humidus aer Debetur,Cereriq; feges,perquirit Ofyrim I n latis Nili ripis fidiffima coniunx. De feptem mundi gubernatoribus pIanetis,corudemcj; uariis no- minibus,magicis fermonibus dcfcruicntibus.Cap.L IX. Rae terea feptem illos mudi gubernatores(ut uocat H ermes) Sa H 111111111111?! W > uafhs nominibus δC epithetis nuncupabant inuocabatq,·, uidelicet uocates C celium, falcigerum,patrem deoru, dominum temporis, dominum altum, magnum, fapicntcnvntelligcrcm, ingeniofum,reuoIutorcm longi fpacii,fcnem magn£ profunditatis,arcan£ contcplationis autorem, in cordibus hominu cogitationes magnas impri mentem uel deprimentem,omnia dcftruentcm Si conferuante, uim Si pote Ratem fubucrtcntcm,& coitiracntem abfconditoru cuitodcm faciente amittere & inucnire autorc uit£ & mortis.Sic lupirer didus,quaf1 iu nans pater,rex coelicolum,magnanimus,tonas,fulminator,inuid:us,alfipo tens, magnipotcns, bonus, fortunatus, dulcis, mitis, bon3e uoluntatis, ho- neftus, mundus, bene ambulans Si in honore, dominus laetitiae Si iudicio- rum ,fapiens, uerax,oftenfor ucritatis, iudex omnium, omnes excellens in bonirare,dominus diuitiaruni Si fipientice. M ars ipfe dicitur Mauors,belli- potens, cruentus ,fanguineus ,armipotens, enfifer, magnanimus, audax, indomitus, gcncrofus, fulmineus, fortis potentix Si impctuofe feftinatio nis5contraquem nemo defendere fcporcll: fici obfbrcuelit.-qfortcs&po- tcnrcs deftruit,®es dc fuis fedibus deponit :dominus caloris Si poten-׳ tix,dominus igneae calefadionis Si plancta fanguinis:qui corda litigantium incendit,cisq; audaciam praeftat Si tribuit. Sol uocatur Phoebus,Diefpiter, Apo!lo/l i'tan,Pean,Phanes,Horus, Ofiris, ut eft in oraculo illo: Sol,& Ofiris itcm,Dionyfius,Horus, Apollo^ Rex Si irem,retinet lucis qui Si no&is habenas. Qui uentos,qui dat imbres,qui tempora mutat. Stellarum fummus rex,immortalis Si ignis. Dicitur etiam Arcitenens,ardes,igneus,aureus, flammiger,radiofus,ignicd 3mus,auricomus,oculus mundanus, lucifcr,multiuidus, omnitcnensjcrca1·״ tor lucis, rex ftcllarum, dominus magnus,bonus,fortunatus,honcf}:us,- mundus ,prudens, intelligcns, fapiens, fulgens fuper uniucrfum mun- dum, gubernans Si uiuificans omnia corpora animam habentia, princeps mundi fubfe omnesftellas detinens,omniumftellarurri lumen & uirtu- rem fuapropinquitateobfufeans,comburens &fupcrans,tamencxlumi־* ne Si iplcndorc fuo omnibus lumen Si fplcndorcm tribuens: uocaturq; in noci־cDionyf1us,indic autem Apollo, quafi mala pellens. Ideoq; Athe- nienfcs illum Alexicacon Si Homerus Vlion uocaucrunt ,hoceil malo- rum cxpulibrcm. Vocatur autem Phoebus a fpecie Si nitore, SiVulcanus ab ignea uiolcntia: quia uis cius ex multis ignibus conitar. Dicitur aurem fol, quia omnium ftcllarum lucem contincs.-hincab Aflyriis* Adad* quod folum fignificat: Si ab Hebraeis Schcmefch, quod proprium in terpretatur. Venus uocatur domma,aIma, formofa,fydercas candida,pul- chra, pladda,mulfipotcns,foecunda dna amoris Si pulchritudinis, fcculoru progenies hominumq; parens initialis,qu3e primis rciy exordii iexuu diuerfi rate geminato amore ibciauit,& aeterna fobolehominu animaliumcpgcne-־ ra quotidie propagat,regina omniu gaudi0rum,domina 12eritiae,am1cabilis ducTrix,amica,milericors Si bonae recept ionis,perpetuo femper mortalibus bcncficadulcc matris affcclionc miferoru cafibus tribuens, humani gnis ib fpitatrix,nulIumtcmporis momentum dimittens fu is beneficiis uacuuni Liber secvndvs, CCV lupiten M4rrs Venui CCVI DE OCCVLTA PHILOSOPHIA, nec ociofum,omnia uirtute Tua dcuinciens ,faciens humiliari altum dcpref- fo,forte debili,nobile uili,omnia reftificans & A phro- dita,quia in omni fexu,in omni animo reperitur:& dicitur Lucifera,quaf1 Iu ccm ferens. Solis annos נ ducens ad lucem ,& uocatur Hefperus.quando fo lem fubfequitur,& uocatur Phofphorus quafi per omnia conducens quanta cunq; ardua.Mercurius dicitur filius louis, deorum, interpres fupe׳- rum, Stilbon, ferpentiger,caducifer, alipcs,facundus,lucrificus,fapiens,rati onab11is,robufl:us,fl:rcnuus,potcns in bono & malo,notarius folis, nuncius Ionis, utrorunque deorum fuperum & inferum commeator,mafcuIus cum mafc.ulis,fcemina cum foeminis,utroq; fcxufoecundiflimus.&Lucanus uo* cat illum arbitrum deorumJDicitur etiam Hcrmcs,hoc eft interprcs,omnc obfcuriratem elucidans,& aperiens quae in penetralibus recondita funt. Lu- na uocatur Phoebe,Diana,Lucina, P roferpina, Hecate, menftrua/emifor«״־ miSjNoftilucajCrrans/iIcnSjbicornis/ofpitatnXnodauagajCornigcrajregi na coeli,fumma numinum,prima coelitum deorum dearumq;,regina mani um,cIcmcntoru omnium domina, cui refpondcnt fydera, redeut tempora, feruiunt clcmcnta:cuius nutu fpirant fulmina,germinant femina,crefcunt germina,frugum parens initialis,Phoebi foror,luccns & fulgens, deferens lu cem de uno planctarum ad alium,cu da numina fua luce colluftrans,ftclla״־ rum uarios meatus cohibens,folis ambagibus incerta lumina difpenfans,do mina magnae pulchritudinis,domina pluuiorum & aquarum,datrix diuiria- rum,nurrix hominum,gubernatrix omnium ftatuum,pia &mifericors,tcr ra mariq; homines protegens,fortunae tempcftates mitigans, cum fato di*־ fpcnfans,omnia terrae nafccntia enutriens,lucos diucrfos inerrans, larualcs impetus comprimcns,rerrae clauftra cohibens,coeli luminofa culmina ,ma- ris falubria flumina, inferum deplorata filcntia nutibus fuis difpcnfans; re* gens mundum, calcans tartarum, cuius maicftatem perhorrefeunt aucs eoe Io meantes,ferae montibus crrantcs/erpcntcs folo latentes ,beluae ponto na de his & fimilibus ftellarum planctarumq; nominibus ,epi# thetis,cognomentis & inuocamctis, qui plura feire uelit & curiofius illa fcn> tari,is ad Orphicos hymnos fc conferat,quos re ucra qui intellexerit, magni liaturalis magiae intelligentiam confecutus erin mnwm ΧΜΙΛφ Quod humanae imprccationesnaturaliter imprimunt fuasuires in res exteriores. Et quomodo animus humanus per fmgu- los dependentiarum gradus afeendit in mundu intelligi bilem,fitq; fimilis fpiritibus&intclligentiisfubli- mioribus* Caput LX* Hj Ο Eleftcs alc uirrutcs fuas corpibus axleftibus influut,q deinde illas Imic fenfibili mudo traimittur:Non enim ab alia caufa e[ a coelefn,terreni orbisuirtutcsproucniilt.Hinc M agus p illas opa turus,utitur inuocatioe aftura i 11peri0{y,uerbis myftcriofis &Jo cutioe quada ingeniofa,trahcs emu ad aliud,ui tamc naturali per quanda co uenientia inter illas murua,qua res fpote fequutur/iucquadoq; trahuturin uite.Hinc dicic Ariitorel.li. vi. ubi aliqsligado aut fafeinado inuocet iolem alias ue ftellas,oras ut coeperentur operi defide rato,no 101 aut aI1£ fermonem illu audiut/ed niouentur aliquo modo cx colligatia quada naturali Si mutua feric,qua partes mudi funt iibi mutuo fubordinatCjhabctqicorenfummutuiijproptcrmagna unione earude. Sicu ti in corpore unii mouetur percipiendo motu alrerius:arq,* in una cJ10rda,moucrur&akcra.Sicquado aliqs mouet aliqua parte mudfimouctur&alix percipiendo motu illatu.Cognitio itaq; depen detie fefe fubfcqucnri u, eft fundamen! omnis mirabilis operatiois,q ne ccifario reqritur ad uim attra&iois fuperioru uirtutu exercenda, V crba aut holm res queda funt qa partes mudi naturaliter feinuicc trabuc & in fe muto agut,1dcirco M agus inuocas per uerba,opcratur per uires nam tx amore unius ad alia duccdo aut trahedo propter fca uela uni us rei ad altcra:autrcpeIlcdo,propterod1u uni5 ad alia,ex rcru ccntrarietate Si d!fferctia,uirtutuq; multitudinc;qu3e licet fint cotrarix aut diffcrctcs,per ficiur tamc parte una.׳quadoq,· etia dnio quoda cogit resuirrure ccelcili, quo- nia no eft alienus a ccelo.Ho ergo/iqs recipit impifionc aIic9ligatiois aut fit femariois norecipir fecudu anima ronalc,fed fcnlualc:&fi q parte fui patif/c cudi! aialc fubmudanaq:patit.N(5.n,ratioe cognofcctc &intelligctc trahere poifimt,fed rantu lenfu illa impifionc &impetu c0cipicntc,qtenus codeif iu influxu>& miidanaru cooperatioc/pirit5 aialis hois afficitur ultra difpo iitionc fua priifina aut conaturalcrqucadmodu filEmouet patre ad labores etia uelinuituferuadialcdiq;illiusgratia3quisfatigctur:^appctit9dominadi mouet ad iracildia aliosq; labores adipifccdi dominii caufa.Et indigetia na- turCj&timor paupcrtatis3mouct ad optadii diuitias.Et ornatus mulierispul cl1rirudoq;,incitamctu cif ad illius concupiicctia.Etharmoniaprudctismu fici uariis paifioibusmouet audictes.-quoru alii fpote fequuf colonatia artis, alii etia geitu fefe c0format,etia inuite,qa fenfus illoru captiuatus cif3 roe fe fe adhxcno intcdcnte.Scdhas fpecies fafcinationu Si ligationi! no admirac uulgus nec dcrcifatur,ob cofuetudinc:admiraturaut aliasphyficas.quonia ignorat,& no cofueuit illis.Hinc incidunt in errorcs,putanrcsiupra natura aut cotra illa cife,qd c a natura Si fecud u illa, Scicdu igit,quod unuqdq fupe rius mouet fuu proximu inferius,in fuo gradu &0rdine,n61011! in corpori- bus, fcd etiam in fpiritibus. Sic anima uniuerfalis mouet animas Tcs:Si anima rationalis agit in fenfualem,&illa in uegctab11c:& queiibcr pars mundi agit in alia,& unaquxq; cil apta moueri ab alia:& quaelibet pars mun LIBER SECVNDVS. CCVII CCVIII DE OCCVLTA PHILOSOPHIA, di huius inferioris patii a coalis fccundu natura aptitudincq; fua , uclut pars una corporis animalis patitur ab alia.Etmudusfuperior intellectualis,mo- uct omnia infra fe, quandoquidc continet omnia cade entia a primo ad po׳ ftremu quae mundi inferiores. Corpora itaq; codcftia moucnt corpora cie- mentaris mundi,copofita,generabilia &fenfibilia a concauo ad centru, per eiTentias fuperiores perpetuasq; Si ipiritales pendentes ab intellcftu prima- rio,qui cft intellcftus agensrfcd & uirtutc a deo per uerbum eius infita,quod uerbu Chaldaei Babyloniae fapientcs,uocat caufam caufarum, quonia ab eo producutur entia,etia ipfe intcllcftusagcs ab eo fecudus.ld aut propter uni onc uerbi huius cum autore primo,a quo omnia exiftetia uere producutun Vcrbu igitur id,cft fimulacru deuintellcftus agens,cft fimulacru uerbnani- ma eft fimulacru intelleftus:uerbu autc noftru eft fimulacru ammae5per qd agit in res naturales naturaliter,quonia natura opusilliuscft.Et unuquodq; iftoru pficit fuu fubfequcs ficut pater filiu: & nullu pofterius exiftit fine pri ore:funt enim inter fe dcpendctia,dcpcndctia quada ordmata,ita quod qua- do corrupitur pofterius, reuertirur adproximu prius, donec pueniat ad coe los,deindc ad anima uniuerfalc,poftea ad intelledu agentc,quo oes alie crc atur£ exiftut,quiq; exiftit in autore principe,quod eft uerbu creans,ad quod tande omnia reuertutur.Oportet igitur anima noftra uolcntc operari aliqd opus mirandu in iftis inferioribus/pcculari fuu principi ii, ut ab 1110 robore tur,illuftrei:,uimcp agcdirecipiatpcr fingulos gradus ab ipfoautoreprimo. Igitur dada cft opera,ut magis contcplemur animas CtcIIaru a corpora; ma gismundu iupercoeleftc intellcclualc,q coelefte corporeiirquonia ille cft no bi!ior,quis etia hic infignis 8iprachminaris ad illu cx1ftat:& fine quo medio, non poifit fuperioris illius influxus coiequi. Verbi gratia: Sol rex ftcllaru lu ce plcniflfimus,recipit illa a mundo intelligibili luper oes alias ftcllas, quo׳ nia anima fua illius intelligibilis fplcndons capacior exiftit. Quapropter, qui Solis attrahere cupit influxu,oportet illu cotcmplari Solem,non tantu fpeculatione exterioris 111minis,fed etia interioris, Arq; hoc nemo potcft,ni fi redeat ad ipfummet animu S01is,euadatq; illi aifirnilis.uifuq. intclleftuali coprehcdat illius intelligibile lumc, ficuti oculo corporeo fcnfibile lumen: hienaqj illius fpledore implebitur,^lumc eius qd cft hypotypusa fupno or beimprcifus,in fe fufcipictrcuius illuftratioe indutus,uere illi par,&tanq fub Icuamcto adiutus,fuprema illa claritatc,ocsq; cius participesformaspro uo to intelleftus confcquetur.Cucphauferit lumen gradus fupremi,tuc anima illius accedet ad illius pcrfcftionc,aflT1milabiturq; ipiritibus Solis, attingetq; uirtutcs8dhuftrationesuirtutisfupernaturahs,illaruq;poteftatefi־uerur,fi nafta fuerit fide in autore primo. Imprimis igitur implorare oportet ope Si affenfum ab ipfo autore primo; neq; id ore tantu, fed & cu geftu rclig ofo Si fupplici animo,etia abude,inceflanter 8i integre orates, ut ille illuftrct meri tenebras animabus fupercxcrefcentes propter corpus. Quid fyeclt Unium a,g cpus mirem* dum uulto/ peruri, LIBRI II. FINIS* ?*AMPLISSIMO DO־^ MINO, PRINCIPI ILLVSTRISSIMO HERMANNO AB tyyda,Principi eleftori, weftphaliae & Angariae Duci, Domi- no & Colonienfi & Padeborncnfi,Domi no fuo gratiofiiTimo Henricus Cornelius Agrippa ab Ncttefzheym. /T VETERVM MAGORVM NOBILIS admodum fentcntiaCPrinceps Illuftriiiime)nul κ la in re nobis in hac uira magis claboradum eife, % § ut ab animi nobilitatc,quo deo proxime accedi W mus diuinamcpinduimus naturam,minimede- 1 genercmus,nequando inani otio torpefeens ani- IS ΡΡΟ&0|| mus >ac^tcrren* corP°ns fragilitatem carnisq; ui d־a uerfarum cupiditatum tenebrofa praecipitia per da mus. Quare nos ita animum inftituerc decet, ut ipfe per femet dignitatis fuae nobilitatisq; memor, dignum aliquod feipfo & cogitet femper & faciat & operetur. Hoc autem folum & maxime nobis diuinae no tio, quado eius maicftatis recordatione diuinis femper ftudiis occupati, res diuinas per omnia horarum momenta fagaci ac peruigili inquifitionc con- templarrlur,& per fingulos creatoru gradus ad ipfum ufq; archetypum afcc dentes צ ab illo rerum omnium inerrabilem haurimus uirtutem: quam qui negliguntjtiaturahbus & mundanis tantummodo confidctcs, hi folent ua* riis fxpc erroribus ac fallendis confundi,& a malis daemonibus faepiffime fa! !!.Diurnorum autem intelligentia purgat mentem erroribus,redditq; diui- narn,uirtutem operibus noftris infallibilem praeftat, & malorum omnium daemonum fraudcs&obftacula longe propellit, illosq; fimul imperio no- ftro iubiicic, etiam bonos angelos & uniuerfas mundi uirtutes in noftru mi nifterium cogit, attrafta uidclicet ab ipfo archetypo operum noftroru uir- tutc,ad quem quum afccndimus, nccciTccft omnem creaturam nobis obe- dire, totus q; nos fequitur coeleftium chorus.Nam (ut inquit Homerus) Nui Ius deorum aufit in fuis fcdibus permanere moto louc: Statimq; tunc regit (ut ait Ariftophanes)per aliquem deorum* cui iufla capcffere pnas eft, qui tunc ex officio fuo petitiones noftras pro uoto noftro exequatur. Cum ita qj(Princeps Illuftriflime) diuinus atq; immortalis tibi datus fit animus,qui cum diuinae prouidentiae benignitas,procliuc fatum,& naturae liberalitas te taliter dotarunrut mentis acumine,& fenfuum incolumitate,rerum natura lium amoena fpeftacula fublimesq; coelorum aedes difficilimosq; rerum di- iiinarum adytus intueri,fcrutari,contemplari,difcernere,& diiudicarc uale* as;tantarum uirtutum tuarum neceflitudinc tibi dcuiniisq; operibus cum deo diuinisq; numinibus re _ 3|jj ligatio,per quam rcucrcti famulatu,digna illis ueneratio, & cui tus fiandificario impenditur,ceremoniae q; diuini cultus rite exercenrur.Eft iraqj religio,d1ficiplina quaedam externorum facrorum ac cercmoniaru, per quam rerum internarum & fipiritualium,tanquam per figna quadam admo nemur.quae ita nobis a natura infira eft,ut plus illa, quam rationabilitate, a caereris animantibus difeernamur. Quicuq; igitur ea negleda, naturalium uiribus (ut fupradiximus)tantumodo confidunt,folct a malis daemonibus faepiifime falli. Iccirco qui religiofius fiandiusq; eruditi fiunt,nec arbore pia- tant, nec uinea inferunt,nec modicu quoduis opus abfq; diuina inuocatioe adgrediutur,ficut ad Colofifenfies praecipit dodor gentiu, inquies: q; feceritis,in uerbo aut opere,omnia in nomine domini lefu Chrifti facite, gratias illi ageres & deo patri per ipfum. Religiois igi£ uires, phyficis ac ma- thematicis uirtutibus fuperaddere,tantu abeft a culpa, ut no adiungere, fit impiu fcelus.Hinc in libro fienatoru ait Rabi Henitia: Quicuq; omiffa bndi ftione,aliqua creaturarum fungtf,hac ucluti furto &rapina,a deo & ecclefia DE OCCVLTA PHILOSOPHI*, ufurpaife creditur : de quo feriptum eftper Solomonem:Qui rapit aliquid a patre aut matre,particeps cft uiri fubuerforis.Pater autem deus eft,mater Uero ecclefia, ficut feriptum eft:Nunquid non ipfe cft pater tuus,qui polle dit tcc׳Et alibi; Audi fili difdplina patris tui,& ne dimittas legem matris tu£. Nihil deo magis difplicet נ quam negligi, quam contemni: nihil placet ma gis, quam uenerari, quam adorari. Hinc nullam mundi creaturam religio* nis permifit expertem,eunda deum ucnerantur,cunda precat ur(ut inquit ProcuIus)hymnisq; concinnant ad ordinis fui duces. S cd alia quidem natu- rali modo, alia fcnfibili, alia rationali, alia quidc intclleduali:& omnia fuo modo,iuxta Canticum trium puerorum, benedicunt dno. Religionis autc ritus, ceremoniae q;, pro uarictate, dmerfi lunt:& una- quaeq; religio boni aliquid habet, quod ad dclim ipfum creatore licet unam folam Chriftiana religionem deus approbet, caeteros tamc cius gratia fufeeptos cultus,non penitus reprobat:& fi non aeterno,temporaneo tamen praemio irremuneratos non relinquit:ucl falte minus punit.-impios Uero & penitus irrehgiofos, tanqhoftcs odit,fulminat,& exterminat.maior enim eft impietas, q eorum qui falfam & erroneam religionem fecuti funt. Nulla enim rcligio(refte Ladantio)tam erronea,quae non aliquid fa-׳ pientiae contineat: qua ueniam illi habere poffunt,qui fummu hominis offi cium,fi non re ipfa,tamcn propofito tenuerunt. Ad ueram autc religionem homo per feipfum peruenire non poteft,nec nifi doceatur a dco.Omnis ita que cultus qui a uera religione alien9 eft,fuperftitio eft:& omnis ueneratio, quae plus exhibet in cultum diuinum q uera rcIigio,ctiam fuperftitio eft. S i militer & illa, quae exhibet cultum diuinum, uel cui non dcber,ucl eo modo quo no debet.Cauendu cft igitur fummopere,ne quado peruerfo aliquo fu- perftitiois cultu,fummo ac omnipoteti deo,facrisq; fub illo numinibus fiat iniuria:hocenim&nefarmeffct,&philofophis indigniflimum.Superftitio itaq;,licet a uera religione aliena fit, no tamc tota,aut ois reprobata eft,quo niam in multis etia toleratur, & a rcligiois antiftitibus obferuatur. Dico au tem fuperftitionem eam maxime, quae cft fimilitudo quaeda religionis quatenus imitatur, quicquid in religione eft,ex miraculis,ex facramentis,ex ritibus,ex obferuationibus,& ciufmodi caet eris,haud paruam inde nancifci- tur potentiam: non minorem etiam uim fortitur ex credulitate operantis. Quantum enim poifit conftans crcdulitas,in primo libro di<5lu eft,& apud uulgus palam notum eft. C redulitatcm igitur requirit fupcrftitio,quemad modum religio fidem. Tanta fiquidem poteft coftans credulitas, ut etiam miracula operetur in opinionibus & operationibus falfis. Quilibet enim in fua religione, etiam falfa,modo firmiflime credat ueram,fpiritum fuum ea ipfa credulitatis ratione eleuat, donec adfimilctur fpiritibus illis, qui funt duces & principes eiufdem religionis: caq; operetur,qua: ratio & hatura non difeernunt♦ Haefitatio autc diffidentia,omne opus,non πκκ laftnmm MEER TER T 1 V S. do in ruperftitione, fed etiam in uera religione infirmant, SC effedum qux/ ficum, licet fornifimorum experimentorum cncruant. Quomodo autem iuperftitio imitetur religioncm,ifta tibi cxmpla oftcduntruidelicet, quado excommunicantur uermes Si noceant frugibus: quado baptizan rur campanae,& imagincs,& ciufmodi plura. Quia uero prifei illi magi,&qui cius artis autores apud ucteres cxtitcrunt,fucrunt Chaldci, Aegyptii, ni,Pcrfae Sc Arabes,quorum religio omnis peruerfa erat, Sc idololatria inqui nata, canendum nobis fummoperceft, nepermitramus illorum errores fupra noftrae catholicae religionis rationes militare. Hoc enim blafphemu ci]et,& malcdiftioni fubieftum:& ego etiam blafphemus cflem in hac feien na,(i uos dc illis non admonerem. Vbicunque ergo huiufmodi a nobis feri·״ pta reperietiSjfcitorc illa uobis ex alienis autoribus narrata, Sc me uobis non pro ueritare tradira/edpro conic(flura,qu3ecft affinis ucritati. Si imitatiois inftru(ftio,in his quae uera lunt.Oportet igitur ex illorum crroribus,uerita״ rem nos colligcrc.-quodquidc non nifi profundae intclligentiae,integrae pie- tatis,diffidlis 8(laboriofae opus:& fapictia,quc de omni ma lo nouit extrahere bonum,Sc obliqua omnia adaptare in rcftum,ufum coru quae gubernat,ficut de hoc exemplum dat Auguftinus de carpctario,cui ne cellaria Sc opportuna funt inftrumenta obliqua Si complicata, non minus quam reda. De tribus ducibus religionis,qui nos ad ucriratis femi״ tam perducunt, Gap. V. BinT RES funt religionis duces, qui nos ad ucriratis femiram ufque Sn1 perducunt,& qui religione totam gubernant :in quibus tora co JQ. iiftit/cilicet amor, fpes, atque fides. Amor enim ucbiculum animae, omniu pr3eftantiifimus,fuperne ab intclligibilibus ufq; ad inferiora defeendens, ad diuinam pulchritudinem mentem noftra con- gregat atq; conucrtir.nos quoq; in omni operatione c<5fcruat,& effedus ad uota Iargitur,u1rt ure fupplicatiombus noftris lubminiftras:ficut apud Ho merum legitur,Chrifcn Apollo lupplicantc cxaudiuir,quia multu fibi ami cus crat:& de Maria Magdalcna legitur in E uangeliis: Dimittuntur ci pec cata multa,quia dilexit multum. Spes ucro immobiliter ad ca quae appetit fufpenfa,quado indubia atque imperturbata fuerit, nutrit animum &pcr- ficir, in bono fingulatim ola fiftcns.Fidcs uero uirtus omniu fuperior,qua- tenus non humanis commentationibus, fed diuinae reuelationi tota inniti tur,peruniuerfum omnia luftrat: nam cum ipfafupernea primo lumine defeendat, atque illi uicinior exiftat, longe eft nobilior atque excellentior* quam fcictiae,& artes, & credulitates a rebus inferioribus, per reflexionem k primo lumine acceptam, ad intellcftum noftrum accedentes. Denique per fidem efficitur homo aliquid idem cum fuperis: eadem q; poteftate fru irur, Hinc Proclus ait; Sicut fides quae eft credulitas, infra feientiam cfts iludon Vteduk DE OCCVLTA PHILOSOPHIA. fic fides quae eft uera fides, eft fuperfubftantialiter fupra omnem fcientiam &intellecf um,nos deo immediate coniungens. Eft enim fides omnium mi raculorum radix,qua foIa(ut Platonici teftantur)ad deum accedimus, dmi namq; adfequimur proteftionem uirtutemq;.Sic legimus D anielem Iconii pericula euafifte,qu1a credidit deo fuo,& H f ait Chrift®: Fides tua te falua fecit:& a excis petetibus Iumc,fidc req fiuit diccs.Creditis quod pof f1m uos illuminaret fic Pallas apud Homerii his uerbis conlolai Achillem: Veni ego pacificatura tuam iracundiam fi credideris. Iccirco Linus poeta canit credenda effe omnia, quia facilia deo omnia funt: nihil eft ei impoifibiIe,ergo nihil incredibile. Credentes igitur quae ad reli- gionem pertinent,eorum nancifcimur uirtutem. Vbi uero de fide dcfeceri* mus,nihil admirationc,fed pcena dignum operabimunquemadmodum dc hoc apud Lucam exemplum legimus/ub his uerbis;Tentauerunt ergo qui dam de circumflantibus ludeis exorciftis,inuocare fuper eos qui habebant malignos fpiritus, nomen IESV dicentes: Adiuro uos per IESVM quem Paulus praedicat.Rcfpondens autem fpiritus nequam dixit eis: IE S V M no ui,& Paulum fciomos autc qui eftistEt infiliens homo in eos in quo erat dae monium peifimum,& dominatus amboru, inualuit contra cos: ita ut nudi & uulnerati effugerent dc domo illa. Quomodo his ducibus anima humana fcandit in naturam diul·-׳ llUdi\ Limu. nam,efficiturq; miraculorum effedrix. Cap. VI. ■ Ens itaq; noftra pura atq; diuina,religio fo amore flagras,fpe de- cora,fide direda,pofita in culmine & faftigio Immani animi,ue ritatem attrahit,omnesq; rerum tam morralul quam immorta ן Imm ftatus, rationes, caufas & fcientias, in ipfa ueritatc diuina, tanquam in quodam aeternitatis fpeculo intuetur, fubito comprehendens. Hinc prouenit,quod nos in natura conftituti, ea quae fupra natura funt co* gnofdmus,ac inferiora quaque intelligimus, atque non modo ea quae funt> &quae fuerunt,uerumetiam eorum quae mox fient,& quae longe pofl: futura funt,affidue recipimus non folum in fcientiis,& art!bus,& oraculis mens ciufmodi uirturem fibi diuinam ucnd1cat,uerumctiam in re* bus quibufq; per imperium tranfmutandis, miraculofam fufeipit potenti-׳ am. Hinc prouenit nos in natura conftitutos,aliquando fupra naturam do minari; operatioeseptam mirificas,tam fubitas,tam arduas efficere,qu1bus obediant manes ,turbentur fydera,cogantur minima,feruiant elementa: fic homines deo deuoti,ac theologicis iftis uirtutibus eleuati,imperant clernc- tis,pellunt nebulas,citant uentos,cogunt nubes in pluuias,curant morbos, fufeitant mortuosrquae omnia apud uarias gentes fafta fuiffc, canunt poc- tae,recitant hiftori ci: atq; ea ipfa fieri pofTe,lplcndidiiT1mi quiq; philofophi Una cu Theologis confirmant:fic prophetae, fic apoftoli,fic caeteri uiri maxi mis claruere potentiis» Scicdum ergo ,quod ficut per primi agentis inflexu. fepc producitur aliquid fine cooperatione mediarum caufarum/ic enant per folum opus religionis, fit aliquod fine applicatione naturalium coele- iliumq; uirtutumrfed nemo poteft operari per puram & lolam religionem* nifiqui totus fa&useft intcllcdualis, Quicunq; aurem fine admixtione ali- arum uirtutum,per iolam religionem operatur, fi diu perfeuerauerit in opere, abforbetur a numine, nec diu poterit uiuerc. Quicunquc autem non purificatus accciTent/uperinducit fibi iudicium & traditur ad deuorarl dum fpiritui nequam. LIBER TERTIVS. CCXIX NeceifariameiTc Mago ucridci cognitionem,&quid de Deo ueteres fenicruntMagi arq;phi!ofophi. Caput VII. Voniam omnium rerum ciTc atq; operari,a fummo deo omniii creatore dependet, deinde etia a caeteris numinibus, quibus etia Ιΐώ'ΙΙ fabrieandi crcand1q;poteftas data cft, non qmdem principa- liter fed ratioe inftrumctali in primi creatoris uirtute enim omnium principium?prima caufa cft: quod aut a fecudis caufis producitur, idem magis a prima producitur ,quae & iccundarum caufarum produftnx cft: quos iccirco lecundarios deos nuncupamus)neceftc igitur cft magum quenq; ipfum deum omniu produftorem Si prima caufam deos it ue numina (quas iccudas caufas didm’) cognofcere;&quo cultu,q uenerati one,quibus facris,uniufcuiufq; conditioni conformibus colendi funt fingu li,no ignorare. Quicuq; enim inuocatis diis, illos no proprio honore profe quirur,ncc illis quod cuiq; congruit rite diftnbuit,ilIoru pr£fcnt1am Si opta tos ab illis effeftus no adfequiturrquemadmodu in harmonia,f1 una chorda fragatur,tota fubito diffonatrnonnunqetia periculu cu poena incurrit,ficut feriptum cft de Aftynis,quos tranftulit Salmanafar in S amaria,quia ignora bant legitima dei terrae, immifit in eos dns leones, qui interfecerunt cos, eo quod ignorabant ritum dei terrae.Nunc igitur quid ueteres magi Si philofo phi de deo confonu fenferint uideamus.Lcgimus enim qd Nicocrconte ty- rano Cypriorum quondam quis fummus deus foret interrogate,Serapidis illircfpondifteoraculu, illu pro maximo deo habendu cuius caput coelum eftetjUenter maria,pedes terra,aures in ipfo aethere Iocarentur,oculi praefui- gentis folis lumenrcui haud abfimile cecinit Orpheus in his uerfibusi Sydercaeq; domus rex eft Si lupirer ipfc. Principium atq; ortusruerum uis una deusq; Vnus,&omnipotcns,regaliin corpore cuius Singula ponuntur,tclIus,unda,ignis Si aer: Nox fimul atq; dies,fapicntia,primaq; origo. Ac iucundus amor,magno hoc in corpore regis Sunt louis cxcelfirceruicem nanq; uidebis, Coeli fufpiciens reucrentia magnaq; tafta, Orpheifi* Hoc caput auricomum,flaui de uertice crines Stellarum rutilant radii ,dehinc aurea pandit Cornua bina caput capitisq; fimilima tauri. Vnum eft ortus ipfe occafus. Si aliud: A ft oculis fulgens ingenti lumine Phoebus, Lunacj; purpureo Phoebi redimita colore Praefcia uenturi mens conftat regius aether Quam ftrepitus nullus,nec uis,nec fama latere Arcanum ueporcft,penetratq,· per omnia uidrix. Praeterea inuidum corpus/ine fine modoq; Panditur ,aft humeri magni quoqj pedora lata* Eft acr,alas quoqj uentis poifidet ille. His ad eunda uolans,Euro eft uelocior ipfo. Tum facer antiqua matre ex Tellure tumefeie Venter,& ex altis confurgit montibus ingens: Quem medio pontus fubcingit rite fo nor us. VItima praeterea terrarum limina,& ampli Fundamenta globi,furibundaq; tartara ,plantas Eife pcdum,magni conftat redoris Olympi. Hic cum fub terris cclaffct cunda,deinde Ex imis repctenSjin lucem protulit almam. V niuerfum itaq,· mundum louem arbitrantur:atq; fane ipfius mundi meil* tc quae in feipfa mundu continens produxit :unde Sophocles,in ucritate in״ quit:So!us unus eft deus,qui coela hoc Si terra capacem condidit.Et Euripis des inquit: Vides ne excclfum, qui illa infinita aethere, Sc terram undiquaq; copleditur ulnisfHuc crede Iouc,huc arbitrare deu.V nde E nnius poeta ca- Afpice hoc fubIimecandens,queminuocant omnes (nit: louem. Vniuerfus igitur mundus lupirer eft (ut inquit Porphyrius) animal ex ani* malibus,dcus ex diis conftitutus. lupiter autem eft inquantum intelledus eft a quo uniuerfa producuntur,eunda creans intelligendo. Hinc Orphcui de uerbo facro canit. Vnus perfedus deus eft,qui eunda crcauit: Cunda fouens,atqj ipfe ferens fuper omnia fefe. Qui capitur mente tantum,qui mente uidetur: Qui nullumq; malum mortalibus inuehit unquam Quem praeter non eft alius. Et paulo pofb Ipfe eft principium,mediumq; Si exitus idem. Prifcorum haec nos docuerunt omnia uates: Quae binis tabulis deus ohm tradidit illis. Vocatq; ipfum in eodem carmine. Mundi DE OCCVLTA PHILOSOPHIA, Sophocles. Euripides E mim. forphyrm Orpheus. LIBER TERTXVS. Ingentem autorem folum,inrcrituq3־ carentem. Zoroaftes quoque in facrahiftoria de rebus Perficis fic deum definit: De* us cft inter omnia qua: labem nullam & corruptionem fentiunt,primus: in genitus,nec interiturus unquam,partium expers,fibiq; ipfifim111mus,bono rum omnium auriga &autor,rcrum pater omnium,optimus acprudctillF mus/acrum iuitirice lumen,abfolutiifima naturae perfed10,eiusq,· inuentor ac lapientia. Apulcius autem deferibit ipfum bafileumjioc eft rcgcm,totius rerum naturae caufam,rationcm,& originem initialem,fummu animi geni- rore,a:tcrnum,animantiufofpitatorem,fincpropagatiocgenitorc,neq;lo- co,ncq; tepore,nec ulla uice comprehenfum,eoq; paucis cogitabile, nemini effabilem. Hinc itaq; fummu deum Euripides louc praecipit nominadum; per cuius caput cecinit Orpheus uniucrfa in lucem proccifiiTc: caeteras aut poteftatcs, miniftras ciTe ccfendas:quae uidelicctextra deum lunr, & ab ipfo leparatae. Hinc ipfi dei miniftri,& intelligentiae ieparat£,a philofophis nun cupantur.H uiciraq; fummo Ioui,illiq; foli,cultu religiofum deberi dicunt: caeteris uero numinibus non deberi nifi propter ipfum. Quid dediuina trinitate ueteresfenfcrintphilofophi. Gap. VIII. E ק®:'Vguftinus atq> Porphyrius teftatur,Platonicos,rrcs in deo per fonas poluiffc,quarum primam uniucrfit atis patrem appellat: fecundam,filium atq; primam mente uocant: ctia a Macrobio OS fic didam ;tertiam fpiritum,fiue animam mundi: quam edant Vergilius ex Platonis opinione fpiritum uocar,ubi canit; Spiritus intus alit, totamq; infufa per artus Mens agitat molem. Dei filium,primam metem, diuinum fcilicct intcllcdum,tradunt Plotinus & Philo ,a deo patre manantem,quemadmodum abs loqucnre uerbum: uel ficut a lumine lumen. H inc & uerbum,& fermo,& fplendor dei patris,nomi na accepit: diuina enim mens, cum fe unico & nunquam interrupto adu, abfqj ulla internotione,aut uiciffitudinc,intclligit fummum bonum; prole & filium in fe progenerat, quae cft plena intelligentia,plena fui imago,& ple nu mundi exemplar: quod Ioannesnoftcr,& Mercurius uerbu nominant, fiue fcrmonem;Plato dei patris filium: Orpheus uero Palladem ex iouis ca pire natam, hoc eft fapientiam. H3zc eft altiifima dei parentis imago, qua- da tamcrelarione,aut aliquo intrinfeco abfoluto,tanquam genita diftinda a generate,qux apud Ecclefiafticum ait: Ego ex ore altiffimi prodifprimo- genita ante omnem creaturam. Filium autem hunc cum patre unum& eundem in effentia deum effc tcftatur Iamblichus,dcu uidclicct fuipfius pa rrem filiumq; nominas. Mercurius quoq; Trifmegiftus in Afclcpio,dei fi- lium diuerfis in locis affirmat. Inquit enimrDeus meus atq; pater, mentem fibi aliam opificem peperit. Et alibi: Monas gignit monadcm,& in fe fuum 'refledit in Pimandro (ubi uaticinari uidetur de futura lege gra<* Ocusciuid, CCXXII DE OCCVLTA PHILOSOPHIA, tise ac de rcgencratiois myfterio)ait,rcgcncrati6is autor cft filius dei homo, unius uoluntare dei. Vocat etiam deum utriufq; fexus facunditate pleniffi- mu, Similiter Indorum philofophi adferunt mundum effe animal partim mafculum atq; famina:& Orpheus naturam mundi Ioucmq;,mundanum marem fimul appellat & feminam :adferitq; utruqj diis fexum ineffe. Hinc in Hymnis Mincruam fic alloquitur: Vir quidem & femina produfta cs. Et Apulcius in libro quem fcripfit de Mundo, cx Orphica theologia hunc uerficulum traduxit de loue: lupiter & mas eft & famina,nefcia mortis. Et V ergilius de V cncre inquiens,canit: Dcfcendo,ac ducente deo. Etalibi,de lunone fiue Alcfto intelligcns,1nquit: Nec dextrae oranti deus abfuit. Et Tibullus canit: Qui Veneris magni uiolaui numina uerbo. EtCarcnus populus deum Lunam mirifica ucncratione coluiffe Icgitur.Ex hac plena fummae facunditatis 1ntelligcntia,amor producitur, ligans intcl ligentiam cum mente:& eo amplius,quanto immenfa proportione fibi in-׳ limior cft q aliae proles cum eorum parentibus,quae cft tertia perfona/dli״־ cec fpiritus fandus. Adducit etiam Iamblichus Chaldaeorum oracula,pone tia in deo paternam potcftatem: Intelleftus a patre emanationem amoreq; igneum a patre filioq; procedente, cundemq; deum. Hinc apud Plutarchil Icgitur,gcntiles deum dcfcripfiffe,effe ipfum fpiritum intellcd ualc & igne- um, non habentem formam, fcd transformarem fe in quodeunq; uolucrir, & coaequantem fc uniuerfis.Et in Deuteronomio legitur; Deus ignis confli mens eft.De quo 8c Zoroaftcs ait, omnia uno ab igne genita effe. Et Hera- clitus Ephcfius eunda cx igne genita effe docuit.Hinc diuinus PIato,dcum in ignea effentia habitare pofuit,intclligcns uidelicer,inenarrabile dei in fci- pfo fpIendorcm,&: circa fcipfum amorem. Et apud Homeru ra effe regnum louis, ubi canit: I uppiter obfcurans nebulas, Sc in aethere regnans. Et idem alibi: Sors louis cft coelum,nebulis fedet aethere laro. ־ Dicitur autem aether iuxta Graecorum grammaticam.ab actho,quod fignifi ‘ cat ardco,& aer fpiritus,quafi 3ethacr,id eft,ardcs fpiritus. Hinc Orpheus ae' thera appellauit pyripnon,ideft igneum fpiraculum. Pater ergo, & filius,8C fpiritus amatoriuSjidemq; igneus, uocantur a theologis tresperfonae; quas etiam Orpheus in adiurationibus his uerbis inuocat: Coelum adiuro te, dei magni fapiens opus. Voccm adiuro re patris,quam locutus cft primu, quan do mundum uniuerfum fuis firmauit confiliis. Eafdem confitetur Hcfio-* dus/ub Iouis,Mineruae & Bulae nominibus,in Theogonia fua,duplicem Io W4T01 ΤΜμ, Hornam ׳»מ» iif wfntihi LIBER Γ E R ז ז V ί. uis partunj his uerbis cnuncians: Primam certe filiam cadlis oculis Trico-* ruam, squalem habenti patri potentiam , & prudentem Bulen נ hoc eft confilmm . Quod Orpheus in prsfatis ucriiculis pluraliter protulit , propter duplicem cius emanationem: producitur enim a Ioue& ua pariter. ipfeq,* Auguftinus libro quarto de Ciuitate dei כ teftatur Por~ phyrium Platonicum tres in deo pcrfonas pofuiife: primam, quam pa- trem uniuerfiratis appellat: fecundam, quam primam mentem, & filium a Macrobio didum: tertiam, animam mundi, quam Vergilius exPIato- nis opinione fpiritum uocat,inquiens: Spiritus intus alir,totamq; infufa per arcus Mens agitat molem. Eft igii dcus,ut inquit Paulus,a quo omnia, in quo omnia, & per que omnia A patre enim tanq a primo fonte emanant omnia:in filio ucro tanq in pifd nafuis ideis collocantur omniarpcrfpiritu fandu uero explicantur omnia, & propriisgradibus fingula diftribuuntur. Quae fit ucra de Deo & fanftiffima Trini״׳ tate orthodoxa fides. Caput IX, Ecreucrunt doftorcs catholici popultisq; fidelis, ira fenticdunl S! ן|· ac profitendum cile, quod unus fit folus uerus deus, increatus, SmM immcnfus,omnipotens,aetcrnus,pater,fiIius, fpiritus fandius, tres quidem perfonae/ibiinuiccm c0£tern2e&coaequalcs:unata men effentia & fubftantia,naturaq; fimplex omnino.Haec cft fides carholi״־ ca, haec eft orthodoxa religio, haec cft Chriftiana ueritas, ut unum deum in trinitate, & trinitatem in unitate ucneremur: neqj confundentes perfonas* neq; fubftantiam fepara res. Pater ab aeterno genuit filium, fuamq; illi dedit fubftantia;ac nihilominus rctinuir.Filius quoqj nafccndo,patris accepit fub ftantiamrnon tamc perfonam propriam patris adfumpfir, neqj pater illant in filium tranftulit: funt enim ambo unius & eiufdcm 1 ubftantiae,fcd diuer- farum pcrfonarum.Filius quoq; hic licet patri coaeternus fit,cx fubftatia pa tris ante fecula genitus, tamen nihilominus ex fubftantia uirginis in fcculo natus eft,& uocatum cft nomen eius Icfus:perfc(ftus dcus,pcrfe(ftus homo, ex anima ronali & h Ciana carne fubfiftcsxui nihil humanu defuit, prerpee-״ catu. iNfeccfifarium eft igitur credamus, quia dns nofter Icfus Chriftusdci fl lius deus &homo efbuna perfona,duae naturae. Ante fecula genitus cft deus fine matrc.-in fcculo natus cft homo fine patrc,dc uirgine,& ante & poft par tum incorrupta.-paifus in cruce mortuus cft,fed in cruce uitam reftaurauir, & mortem morte refoluit.fepultus cft,& defeendit ad inferos,fed animas pa trum eduxit ex inferis;& refurrexit per uirtutem propriam tertia die,afcen- dit in calos,& mifit fpirit um fuum paracletum, Si uenturus cft iudicarc uu uos Si mortuos, ad eius que aduentum omnes homines refurreauri funt in carne fua, Si reddituri funt de faftis propriis rationem. Haec cft uera fides, quam fi quis non crediderit,uel de qua fi quis dubitauerit, a fpc uit£ ac falu- tis aeternae alienus eft. DE OCGVLTA PHILOSOPHIA, De emanationibus diuinis, quas Hebraei Numeratio- nes j alii attributa, Gentiles ג deos & numina nuncupabat:deq; decem Sephiroth ac decem facratiifimis dei nominibus illis praefidentibus ,eorundemq; interpretatione. Caput X. Eus ipfe,licet in trinitatc perfonarum unitiflimae fit ,ct i fe tamen in eo multa quaedam numina,ueluti radios ex eo cma I nantcs,nonambigimus,quosgentiumphiIofophidcos,Hcbr£ orum magiftri Numerationes,nos attributa uocamus,ut fapi- entiam,quam Orpheus Pailademrintelligentiam, quam Mercurium: for- feturam,quam Saturnum:uim produftricem,quam Neptunummatu ram rerum fccrctam,quam Iunonem:amorem,quam Venerem; lucida ui* tam,quem Solem fiue Apollinem:uniucrfi mundi ratione,quem Pana nuit cupant;animam uero, ut inferiora generat, fuperiora contemplatur, in fei- pfam fe retrahit,triplici nomine,Maris,Neptuni Si Oceani,decatat:& id ge״ nus plura, de quibus canit alibi: luppiter, & Pluto ,Phoebus, Dionyfius, unus eft. Sed cur bis loquimur,deus adftat in omnibus unus. Et de eodem Valerius Soranus cecinit: luppiter omnipotens regum rex ipfe deufq; Progenitor genitrixq; deum deus unus Si omnis. Ita prudentiifimi illi gentium theologi fub uariis nominibus numinibusq; fubuario etiam fexu unum deum colebant. Quem ut ait Plinius, fragilis 8C laboriofa mortalitas in plures digeifit/ragilitatis fuae memor, ut portioni- bus quifq; coleret, quo maxime indigcret.Sic quibus fidei opus erat louem: quibus prouidctia,Apollincm:quibus fapicntia,Mincruam: Si quibus aliis rebus opus erat,aliis quoq; nominibus inuocabant. Hinc illa numinum multiplex uarictas, propter multiplicem ac uariam gratiarum diftribu- tionem, deus autem unus a quo omnia. Vnde Apuleius in libro de Mun- do ad Fauftinum: Cum fit unus deus, inquit, idem que numen, pluri- bus quidem nominibus nuncupatur,propter fpccierum multitudinem, quarum diuerfitatefit multiformis. Et Marcus Varro in libro de Cui- tu deorum dicit: Sicut omnes animae reducuntur ad unam animam Plinijdedeo [ementia. LIBER TERTIVS mundi uniucrfi, fic deos omnes referri ad unum Ioucm,qui idem deus, ז· fub uariis colitur numinibus.Oportet ergo fcire fenfibiles proprictarcs,per uiam fecretioris analog13e,perfecV, aliioco/j.Eft aliud nomen Hu א, reuelatum Efaiae* diuinitatis abyffum innuens: quod Graeci traduxerunt rau׳fy, Latini idemi-־. pfum.Eft & aliud nomen Efch,אש: a Mofe receptum, quod ignem fonat: & cft nomen dei Na , in perturbationibus SC moleftiis inuocandum.Eft eti am nomen lah ח , & nomen Elion וירו, nomen Macom מי1ום ,nomen Ca״״ כפי101ן , nomen h!non,Pv ,& nomen quod interpretatur ucri- tas:&cft figillumdei.Et alia duo nomina,Zurw,& Abcn אבן, quorum u- rrunq; folidam petram fignificat, & alterum illoru patrem cum filio expri- mit:& plura alia nomina in fcalis numerorum pofuimus fuperius.Et extra- huntur multa nomina dei &angelorumcxfacrisfcripturis,per artem Caba lifticam,Calculatoriam,& Notariacam,& Gimetriam: ubi unum nomen, aut multae diciones per certas carum litcras rctraftae colligunt: aut unum nomen per fingulas fuas literas difpcrfum ,plura fignificat fiue reftituir· Colliguntur autem quandoque a capitibus dicionum, ficut hoc nomen Agla אגויא cx hoc S. feripturae ucrficulo; «-i. nW>1״i ,״,,ί תה£ hoc cft. DE OCCVLTA PHILOSOPHIA, Tu es fortis in sternu deus. Similiter nomen ex illo uerfjculo ןר״ 1006!א^העו־יהור״ deus deus nofter deus unus.Simihternomc laua,יאוא exilio ורן)הי£ hoc eft,fiat lux&fa#aeft lux. Similiter no* men ArariraNr'n*nN ex hocucrficulo,unum principium unitatis ius,prin- cipium fingularitatis fus נ uiciffitudo fua unum יהורו? ד ש אחרותו ו5ןחד & aliud nomen Hacaba ?רובה cxtraftumcxhocueriiculo, ך א cefMan6tusbencdi&usipfe.Simihternomc Jerirur in capitibus iftorum duorum uerficulorum uidelicet יביא ךוןה נ oceft,Qyoufq;ueniat MeifiahrEtalius שמן idcft,pcrmanetnomen eius.Similiter hoc nome Amc 1אמ,ex hoc uerficulo.אדנימ^ךגאמן idcft,do- minus rex fidelis. Quandoq; extrahuntur haec nomina a finibus diftionum* ficut idem nomen Arnen ex hoc uerficu!o3^^n כן hoceft,nonf1cim-' iii,fed traipofitis literis.Sic in finalibus huius ucrficuliq^־OTq0 ;qid eft,mi i quidrnomen eius quid? inuenkur nomen tetragrammaton: in his omni bus, litcra ponitur pro diftionc & litera extrahitur ex diftione, uel a capite, ucl a fine,uel ubilibet; extrahuntur hsc nomina ex omnibus literis finguIatim,qucmadmodum extrahuntur illa ieptuaginta duo dei no mina, ex illis tribus uerficulis qui habentur in E xodo, incipientes ab his tri- bus ויבא primo & ultimo uerficulis a dextra ad finiitram confcriptis/edmedio couerfim a finiftra ad dextram,ficut in pofterionbus oftendemus: & fic quandoq; extrahitur diftio a di(ftione, fiue nomen a no- mine,per tranfpofitionem literarum/icut Meifiahn^a, ex Iifmah.נישמח & Michacl 1 £X י aIacfiit Quandoq;autemper alphabetariam co mutationem, quam Ziruph ficut ex nomine tetra- grammaton ,יהור ,eliciuntur nomina. TO>ku2u:nonnunq eti am per numeri squalitatem nomina commutantur, ut Matattron,lnD0a pro Sadai nttJutrunq; enim facit terccntum decem & quatuor.Eadem ratio- ne nomen liai El^per numeri squalitate, utrunq; enim facit unum. Atq; funt arcana abfeondita de quibus diffi cilimum eft adferre iudicium, & completam tradere feientiam: nec in ulla alia Iingua,quam in Hebraica intelligi & doceri poliunt. V erum cum diui- na nomina (ut ait Plato in Cratilo) habita funt a barbaris,cj habucr u t a deo fine quo nullatenus quis capere poteft ueros fermones,ucraq; nomina, qui- bus deus nuncupatur, ideo de ipfis alia dicere non poffumus, nifi qus a deo funt nobis fua benignitate rcuclata. Sunt enim diuins omnipotens facra׳׳ menta atque uehicula,non ab hominibus,non etiam ab angelis, fed ab ipfo fummo deo,certo modo,pro fuorum charafterum immobili numero &fi- gura fempiterna ftabilitate inftituta,diuinitatisq; harmoniam fpirantia,di ninaq; afflftentia confccratarquare illa timent fuperi, tremunt infer i, colut angelijpauent cacod£mones,& omnis reucretur crcatura,omnis uencratur *cligio.-quorum religiofa obfcruatio,dcuotaq; cum timore ac tremore inuo LIBER TERTIVS. Uocatio, uirtutem nobis magnam praeftat ,deificamq; unionem, atq; etiam fupra naturam mirabilium operum cffeftuumq; potentiam. Idcoq; nullis quidc illa ulla unquam ratione fas cft permutare. Vndc Origencs prarcipi t, ca in fuifipfis charafteribus incorrupte confcruanda: & Zoroaftes etiam ue tat barbara &anriqua uerba mutari:nam ut inquit Plato in Cratylo;Omnia diuina uerba fiuc nomina,uel a diis primum,uel ab antiquitate,cuius iniriu haud facile fcitur,uel a barbaris prodita funt.Iablichus quoq; fimiliter prae- cipit,ca non eife ex fua lingua in aliam transferenda, non enim eandem* in- quir,mentcm feruant nomina in aliam linguam interpretata. Haec itaq; di״ uina nomina * funt aptiflimum atq; efficaciflimum medium hominis cum diis conciliandi ,atq; uniendi, ficut legitur in Exodo .* In omni loco in quo memoria fuerit nominis mei,ueniam ad te,& benedicam tibi .* in Numero ״ rum uolumine ait dominus;Ponant nomen meum fuper filios liracl,& ego benedica eis. Iccirco diuinus Plato in Cratylo & in PhiIebo,diuina nomina uenerari iubetplusq delubra ftatuasq; diuinas: quia expreifior dei imago at q; uirtus fit in officio mentis,praefertim afflatae diuinitus,qUam in manuum operibus referuata. Verba itaq; facra,no iam ex feipfis,quatenus uerba funt, Uim habent in magicis/ed ex occulta ui numinum per illa operante in ani* mis eorum, qui illis fecundum fidem haerent ,in quibus occulta dei uirtus per ea ranquam per uehicula in eos tranfmittitur,qui habent aures audiendi purgatos per fidem,& per purgatiifimos morcs,& per inuocationes diuino * rum fiufli funt habitaculum dei, & capaces horum diuinorum influxuum. Quicunq; igitur diuinis his uerbis fi ue nominibus ca mentis puri tat e,eo mo do,& ea lege qua tradita funt,rire utitur, mirifica multa & impetrabit & effici ct quemadmodum de Medea legimusi Verbaq; ter dixit,placidos facientia fomnos Quae mare turbatum,quae flumina concita fiftunt. Quod Hebr^orum antiqui doftores prae ceteris obferuarunt,qui uerbis mi rabilia multa efficere confueuerunt. Pythagoricietiam dcmonftrarut,tam animi quam corporis morbos uerbis quibufdam mirifice curantes. Sic eti- am legimus O rpheum cum eifet unus ex Argonautis, tempeftatcm quan- dam fieuififimam uerbis quibufdam auertifife. Simili modo Apollonium, quibufdam uerbis fecreto prolatis, puellam mortuam Romae refufcitaflc,& aliis a quibufdam uerbis manes Achillis cuocaffe,narrat Philoftratus.Sed & Paufanias refert,fuifle Lydis in Hicrocaefarca & Hypepis urbibus,duo tem- pia deae quam Perficam uocabant, facra, quorum in utroq; cum res diuina Eeragcnda clTer,uir magus ligna ficca fuper aram impones, & patria lingua ymnos canens, deinde barbara quaedam uerba ex libro quem manu tene- bat pronutiabat: quibus prolatis,mox ligna illa nullo fubdito igne, fponte fua ardere,& lucidiffimam concipere flammam uidebantur.Tradidit etiam Serenus Samonicus inter praecepta medicinae,quod fi feribatur hoc nomen D iuindfta* initia quo p4 ftouencrjH* d<1. 0r^m CCXXX DE OCCVLTA PHILOSOPHIA, AbraGadabra,uidcIicet diminucdo literam poftIiteram,iuxra ordinem re* grciT10nis,ab ultima ufq; ad primam/icut hic oftenditur, quicunq; aeger he׳ mirriteo laborans/luc alia febri,hanc fchcdam alligaram & a collo fufpen״ fam geftaucrit,ualcre illi contra aduerfam ualetudinenynorbumq; paula״ tim declinando tranfire. Sed multo efficacius contra omnes hominum aduerfas ualetudines,&quaf- cunqj alias moleftias tradidit Rabi Hama in libro Spcculationis/acrum fi- gnaculu cuius in anteriore latere funtquatuor quadrata dei nomina, fibiin quadrato fic fubalternata,ut a fummo in imum pariter alia quatuor lacratif׳ fima nomina fiuediuinitatisfigilla emergant,quorum intentio in circun״ ferentiali circulo continef inferipta, a tergo aut inferibif nomen fcptiliteru Araritha, & circunfcribitur illi fua interpretatio,hoc eft,ucrficulus a quo ex traftum eft, quemadmodum hic depiftum uides. PARS ANTERIOR. Χ,ίΒΕΚ TERTIVS. PARS POSTERIOR. אר^דיה א Oporrer autem hxc omnia fieri in auro puriflimo, aut in uirginca membra na,tanquam fynccra,munda& immaculata, etia incaufto ad hoc formato, ex fumo facrati cerei uel inccnfi,& aqua facrata, atq; hxc ab a&orcpurgato & expiato ,infallibili fpe & conflanti fide, ad deum altiffimum mente clcua-׳ ta,fi diuinam hanc obtinere debeat ac prxilarc polfint uirtutc,Simili ratioc contra terriculamenta &nocumcta daemonii arq; hominu,&conrra quxcunq; adcundapericula/uie itinerum/iue aquarum/iue hoflium, fiuc armorum,modo quo fupradidtum cfl,infcribunt hos cliaraftcrcs ab uno Ia tere,בדוור: & hos a tergo,צ ם ר ב ה , qui funt capita & fines primoru quin- que uerfaum Gcnefeos,& totius mundanx creationis fymbolum,caq; liga- tura aiunt homincm,modo firmiifime fpcrctindcum uniucrfitatiscondi- torem, fore omnium malorum emunem. IN PARTE ANTERIORE. Λ' TERGO· צבו דג ח י · · · , מוווו Neque uero diffidat quifpiam, miretur uc uerba facra נ quibus deus omni-־ potens condidit coelum & terram ,alligata plurimum poffe/iquidem cxpe- rimcro compertum eft,ut ait Rab Coifa Ben Luca, plures alias res no phy ficas,poife quamplurimum: ficuti experientia comprobatum cit, digitum abortiui a mulieris collo fufpenfum, impedire conceptum, quamdiu collo illius in uerbis qmbufdam facris & nominibus d1uinis,uim effcmagnam atq; diuinam,quaefituirtus operatiuamirabiliseffedus. Zo- roaftes,Orpheus,Iamblichus נ Synefius & Alchindus, & quiq; fplcndidiffK mi philofophorum reflantur,& Artcphius magus atq; ph1iofophus,de uir- tutibus uerborum atq; charaderum fingularem librum confcnpfit. Orige- nes fplcndidiffimis quibufq; philofoplns non inferior נ adfer r contra Cei* fum,in quibufdam diuinis uerbis mirandam latere uirtutem: & in libro Iu* dicum ait dominus:Nomen meum quod cft Pele פלא, quod interpretatur apud nos,miraculorum operaror,fiue efficies mirabilia. Verum autem dei nomcn,ncchominibus,ncc angelis notum eil,fedipfifoli dco3ncc ante pu׳־ tamen praeterea deus inter angelos.alia uocabula,& inter homines aliarnul- lum autem nomen dei eib apud nos(ut inquit Mofes Acgyptius)quod non fit fumptum ab operibus,& fignificas cum participatione, ipfum no- men tetragrammaton3quod cft fandum,fignificans fubftantiam creatoris fign1ficationepura,in qua nihil aliud participat cum creatore deoddeo dici tur nomen feparatum3quod feribitur &non Icgitur3ncque exprimitur apud nos3fed nominatur: & fignificat fecundum idioma fupernum 3 quod cit dei, & fortaffis etia angelorum. Simili modo funt etia angelis nomina 3 alia in- ter eos,& in idiomate illorum, quam uocat Paulus linguam angelorum, dc qua habetur ualde parum apud nos.Caetera autem illorum nomina,omnia ab officiis & operibus illoru funt dccifa,que non funt tantae efficaciae,idcoq; magi illos ueris fuis nominibus cicnt,illis uidelicet coelefi:ibus,quae in literis fandis continentur. DE OCCVLTA PHILOSOPHIil, Verudeim me foli deo ijotiicfi. De influxu diuinoru nominu per fingula media in haec inferiora. Caput XII. Β” Vmmus creator & prima caufa, &fi omnia regit &difponit,a1 ra tamen cxcquendi uariis miniftris diftribuir, beneficis & ma lcficis,quo$in Apocalypfiuocatloannes ,angelos fauentes,& nocentcs:dc quibus alibi canit propheta. Moratur angelus do mini in circuitu timetium eum,ut eripiar cos, & alibi deferibit immiffioncs per angelos malos: Quodeunq; aurem per angelos tanquam per miniftros exequitur deus,idem etiam facit per coelos & ilellas,icd tanquam per inftm menta,ut hoc modo omnia coeperentur in minifterium: ut fient quaelibet coeli portio, & quodq; aftrum, certam terrae plagam Iocum'ue,& tempus,& fpeciem indiuiduum decernit: fic etiam angelica illius portionis aftriq; LIBER TERTIVS, 11irtutcm,eifdcm loco,tempori,fpeciei accommodare fas cft. Vndc Augu- ftmus libro Q113efi:iormm:Vnaquaeq;(inquit)res uiiibilis in hoc mundo,an gelicam habet poteftatcm fibi praepofitam.Hinc Origcncs in libru N ume- rorum ait:Opus cft ipfi mundo angcl1s,qui praefuit exercitibus terrenis, rc- gnis,pro uindis,hominibus,beftiis,animalium natiuitati & progreffui, uir- guitis,planris,c2ercris que rebus,eam uirtutem donantes,quam dicunt mef- fc rebus a proprietate occulta. Multo magis opuseft angelis quipraefinc operibus fandis,uirtutibus Sdiominibus, ut ipli qui Tcmpcr uident faciem patris fummi, redo ducatu poiTmt conducere 1 lomines, & unumquodque edam minutiffimum ad locum fuum,tanquam membra huius mudi con״״ cinna, in quo deus tanquam praecipuus antiftes, omnia ruauiiTimc difpo- nens inhabitat,non contentus aurcircunfcriptus,fcd continens omnia ,fi- cur Iohanes in Apocalypfi delcnbit coelcftcm illam ciuitatem,cui a duode cim portis praefident duodecim angeli,influentes in eas, quae a diuino nomi ne fufcipiunt duodecies rcuoluro,& in fundamentis illius ciuitatis,nomina duodecim apoftolorum,& agnimam ficut in lege,in lapidibus iuperhume- ralis,&fundamentis ciuitatis fandae per Ezcchiclemdcfcriptae,1nfcr1pta erant nomina tribuum Ifrad,& dominabatur illis nomen quadnlitcrum: fic in Euangelio inferipta funt in lapidibus fundamenti ccelcftis ciuitatis, nomina apoftolorum, qui ftanr pro tribubus Ifracl in ecclefia, fuper quos influit nomen agni, hoc eft nomen Icfu, in quo cft omnis quadnliten uir# tus; fiquidem tetragrammus ille parer, dedit illi omnia. Ab angelis itaque fufcipiunt coeli, quod influunt: illi autem a magno nomine dei & lefu, cu- ius uirtus prima cft in deo, poft diffufa in duodenos & feptenos iljos ange* 10s,per quos extenditur in duodecim figna,& leptem planctas, &confe- quenterin omnes caeteros miniftros & inftrumentadci, ufquc in infima: penetrans. Hinc ait Chriftus: Quicquid petieritis patrem in nomine meo, dabit uobis.& refurgens air:In nomine meo daemonia eiicicnt,& quae fequu- tunut ultra neccifarium non fit quadriliteru nomen, cuius tora uirtus traft lata eft in nomen lefu, in quo folo fiunt mirabiliamec eft aliud nomen (ut inquit Petrus) fub coelo datum hominibus, in quo oporteat nos faluos fieri, nifiillud.Non autem putemus, quod nominando Icfum polluto ore, tan- quam nomen hominis cuiufdam,in u irrute illius facere poflfumus miracu- la:fed oportet illud inuocare in fpiritu fando,mete expurgata, & animo fer uenti,ur adfcquamur ca quae nobis in ipfo promifla funt,maxime cognitio- nc praeuia,fine qua non fit exauditio, iuxta illud propheticum: Exaudiam eum,quonia cognouit nome meu. Hinc hodie nihil fauoris hauriri poreft a coeleft1bus,nifiinrerueniatautoritas,fauor,adfenfus nominis lefu. Hinc Hebraei &Cabaliftae in diuinis nominibus peritiifimi,nihil poft Chriftum in prifeis illis nominibus operari poflunt,ficut olim corii patres.Et ia expe- rimeto coprobatu eft,nullu malu uirtutc cx his qu$ 10hdn,14» Man αΛ«·4· pfd$o, DE OCCVLTA PHILOSOPHIA uexantaut obfidct homines,poffc huic nomini rcfiftcre,quin uclinr nolint genu flcftat,&obediant;quando nome lefu debita pronutiatione illis pro״ ponitur ucneradum: nec folu nomen fed etiam illius fignaculum cruce,pa uentrncc folu terreftrium,ccdeftiu,infcrnorum genua flcftutur,fed etia in- fenfibilia ipfum reuerentur,& ad nutum eius contrcmifcunt omnia,qn ex fi deli corde, ore ucridico ,nome lefu pronutiatur,& crucis falutiferu fignum manus imprimunt innocentes. N eq; ucro in uacuu dixit Chrus difcipulis: In nomine meo dfmonia ciicicf,& qu£ fcquunfinifi uirtus quaeda cifet in no mine illo expreifa,fuper daemones & infirmos/erpetes &uenena,& linguas, & huiufmodi:quae uirtus cu infit nomini illi,tu a uirtutc dei inftituctis ג tu a uirtute illius qui hoc noie exprimitur,& a ui infita ipfi ucrbo.Hinc eft, quod cum omnis creatura timet & reueretur nomen illius qui fecit eam, nonnun quam etiam mali & immundi homines, modo credant huiufmodi diurno- ruminuocationi, daemones aftringunt& alia quaedam magna operantur· W4r.1C. Nominisic« fuuirtmn- *Φ1׳. De membris dci,& de eorum in noilra mem- brainfluxu. Cap. XIII. Mehrd dcif ψ£. B Egimus in uariis fan6te fcripturae locis,uaria dei membra & or- namenta; intelligunturautcm per membra dei, uires quaedam multiplices & iimpliciflime in ipfo deo permanentes, per facra dei nomina inter fc diftindteueltimenra autem dei & ornatus, ; hnt tanquam ui3e quadam feu relationes,fiue emanationes uel canales,per quas fefe diffundit:cjuarum fimbrias quoties mens noilra contigerit, toties egreditur uirtus diuina alicuius membri, quemadmodu dehfmorrhoiffa clamauit Icfus:Tedgitmcaliquis:namfenfi demeexireuirturem. Sunt ita q; in deo haec membra fimilia noftris: fed membrorum noftrorum ideae & exemplaria, quibus fi membra noilra rite conformemus, tunc in eandem imaginem tranflati, ueri efficimur filii dei, dcoq; fimilcs, agentes & operan tes opera dei. De membris itaq; dei multa in feripturis deprompta funt.-na de capite cius legitur in Canticis :Caput tuum ficut Chermcl,& comae capi tis tui ficut purpura regis: fignificat autem hic Chermel, non montem ii- lum in maritimis S/riao כ fed uermiculum qui purpuram gignit.DcocuIis etiam & palpebris, & auribus, legitur in Pfalmis: Oculi domini fuper iu * flos, 8C aures eius in preces eorum. Oculi eius in pauperem refpiciunt, & palpebrae eius interrogant filios hominum. De ore etiam, 8i guilu, & gut ture, & labiis, & dentibus, legitur apudEfaiam: Os meum non interroga- ilis. Et in Canticis: Guttur tuum ficut uinum optimum .Dignum eil ui num dile&omeo ad potandum, & cibus labiis & dentibus illius ad rumi' nandum. Sunt etiam & nares ,quibus ( ut in lege faepe repetitur ) odorat facrificia in odorem fuauitatis. Sunt humeri, brachia, manus & digiti, de quibus legimus apud Efaiam: F adlus eil principatus fuper humeros cius · Brachium domini cui reuelatu regius uates canit; M anus tuae domine VejlimcU detuli*. Imc. S Cdntic.y Chemdqd. Oculi d0' mini* mm fecerunt mc,& plafmauerunt mc.EtrV idebo codos tuos,opera tuo rum.Habet etiam dextram Si finiftram: hinc Pialmifb ait:Dixit dominus domino meo, iede a dextris meis. De fmiftra legimus in cuageliis,ad quam collocabunt damnandi in nouiflimo die. Si poltcriora, Si faciem legimus,ut in libro Regum,quod inucncrit deus Da uiduirumlccundumcoriuum.Habemus&1ncuagelio pcdus111ud,lupcr quod dormiens diicipulus, diuina arcana cocep1t,& Pfalmifta dcfcnbit dor fum eius in pallore auri. Et ipfe apud Hicremiam ait: D orlum Si no faciem oitendam eis in dic perditionis eorum.Et ad Mofcn ait: Videbis poltcriora mea. D c pedibus quoque ait Plalmilta:Caligo fub pedibus cius.Et m Gene fi ambulare legitur ad Meridiem: fimili ratione Si multiplicia dei ueftimen ra&ornamctalcgimus,utapudPialmiftam:Dominusrcgnauit,decorc in- dutus cft,ami6lus lumine ficut ueftimen to. Et alibi: C onfeifionem Si dcco rem induifti. Abyffus ficut ueftimentum Si amicus cius.Et in Ezechiele lo- quitur Deus dicens: Expandi amiftu meum fuper redoperui ignominiam tuam. lam nero etiam Si uirgam,& baculum, Si gladium,& fcutum,ut apud Pfalmiftam: Virga tua Si. baculus tuus,ipfa me confolata funt.Scuto circun dabit te ucritas cius. E t in Deuteronomio legit gladius gloriar eius: &huiuf- modi multo plura facra nohis eloquia declarant, a quibus membris Sorita- mentis diuinis, non dubium eft noftra membra,&quae circa nos funt, cuik tftaq; opera noftra, Si. regi. Si dirigi. Si cuftodiri,&gubernari,& iudicari,ficut ait P ropheta: Statuit fupra petram pedes meos. Si direxit greffus meos. E c alibi ait: Benediftus dominus deus meus, qui docet manus mcasadpradiu, & dioritos meos ad bellum. E t de ore aitdmmifit in os meum canticum no- O uum. Et alibi ait Saluator: Ego dabo uobis os Si fapientiam. E t de capillis ait; Capillus capitis ueftri non peribit. E t alibi: Capilli capitis ueftri nume- rati funt. Ipfe enim omnipotens deus,cum nos fuas imagines fibicp fimiles effc noluit, membra, artus, ac figuras,in nobis multis modis rcfcratas,ad la- tentium fuarum uirtutum fimilitudinem ranquam figna conftruxit, eun- dem fibi ordinem proportionemq; ieruantia. Vnde dicunt H ebriorum M e cubales, quod fihomo diuini influxus capax, quoduis fui corporis mem- brum a fordibus mundum expiatumq; conft1tuat,tunc illud latentis dei ar tus uirtutisq;, cui idem nomen adferibitur, habitaculum propria que fedes cuadit,ita, ut fi circa id membru de quauis re opus fuerit, inuocato hoc no- mine,unde illud pendet,fubito exaudiatur ad effeftum,iuxta illud: Exaudi- am illum,quoniam cognouit nomen meum. E t haec funt grandia Si arcana quibus plura in publicum profari non licet. LIBER THRTIV5. CCXXXV Dexter* cr fum}poflcri 0r*itu:8c quofda daemones,quos Galli Dufios nucupat,hac aifidue tetare libi- (dinem. I n Amonl· bus ttuUm fe* *m* De infcftationc malorum daemonum ג nobis adbibita bonorum daemonum. Caput XX. theologoru comunis fententia, daemones malos omnes E® eius effe narur3e?ut deos pariter oderint & homines: iccirco di 111 uinapiOuidentia daemones nobis puriores praefecit propin- MlT ״■■. quos,quibus nos tanqua palloribus feu reftoribus commcda- uif,ut nos quotidie adiuuct,daemoncsq; malos arceant5copefcant & religet, ne noceant nobis quantu legitur in Thobia, Quod ap prehedit Raphacl daemoniu noic Afmodcus,& rclegauit ipfum in deferto iu perioris Aegypti.De his ait Hcfiodus:Ter dece mille funt fuper terra uiuen tes pafcentc immortales louis cuftodes mortalm hoim?g utiq;obfcruct iu- ilitias & miferada induti,ubiq; eutes fuper terramullus enim prin cipu,nullus magnatu incolumis pcrfiilcrct.,non ulla mulier incorrupta re* maneret,nullus hoim in hac uallc adconilirutu fibi a deo fine per uenirct/i boni daemones nobis pro cuftodia non adfiilcrent; ucl fi mali dae- mones malis hominii uolutatibus fatisfaccrc permitteretur.Sicut igi£ ex bo nis daemonibus unicuiq; proprius deputatus eft cuilos3corroborans fpiritu hois ad bonuata ex malis aliqs demittii hoilis5pf1dcns carni & pruritui cius, pugnatq; pro nobis bonus cuilos pro fpiritu,aduerfus hoftem atq; carnem; LIBER T E R T X V S. CCXLIX 1101110 autem inter hos concertantes medius נ & rclidlus in manu cofilii fui, cui uuk uicloriam prxftat:non poftumus ergo angelos accufare,f1 gentes il lis creditas ad ueri dei cognitioncm,ad ueram pietatem & religione non de- ducant,& in errores &peruerfum cultum labi linant: fcd illis impurandum cft,qui fponre fua a redo calle dcclinarunt,adhxrentes fpiritibus erroris, ui- dloriam dantes diabolo, in manu enim hominiseftcumclit adhxrcrc,& quem uelit uincere,a quo fi fcmcl fuperatus hoftis daemon cft,eius feruus ef fcetus eft,uidlusq; alium ultra impugnare nequit, uclut ucfpa amiffo acu- leo.xui fentetix adftipulatur ctia Origencs in libro P enarchon concludes, quod fandli repugnantes aduerfus malos dxmoncs & uincentes,eorum mi- nuunt excrcirum,ne ultra fas fit illi qui ab aliquo fuperatus eft,alterum dein cepsmoleftare. Sicut igitur unicuique homini datus cft fpiritus bonus ,ita etiam datus cft fpiritusdiabolicus malus, quorum uterq; unionem cum ipiriru noftro,& illum ad fc trahere nititur,& illi commifceri,ceu uinu cum aqua:bonus quidc per bona opera ipfi conformia, nos in angelos uni- endo tranfmutat, ficut dc loane Baptifta feriptu cft in Malachia: Ecce ego mitto angelum meum ante faciem tuam. dc qua tranfmuratione & unione, alibi fcnptum cft,qui adhxrct dco,unus fpiritus efficitur cum eo. Malus et i am dxmon per mala opera nos fibi conformes & unitos reddere ftudet, fi־? cut de luda ait Chriftus :Nonne ego uos elegi duodecim, & unus ex uobis diabolus eftc׳& hoc eft quod ait Hermes,quando dxmon in humana influit animam, femina proprix notionis infpcrgir,unde anima talis, feminibus confperfa,furorc pr£gnans,parit inde mirabilia, & qualiacunq; dxmonum funt ofi1da:bonus enim dxmon quando in fandi am influit animam,extol- lit eam ad fapientix lumen:malus uero dxmon, in prauam transfufus ani- mam,incitat eam in furta,in homicidia,in libidines,& quxcunq; malorum dxmonum funt officia. Boni dxmones (ut inquit Iamblichus) animas per fedlift1mepurgant,exh1bent infuper alii nobis alia, ipfi prxfentes dant cor- pori fanitarcm,uirtutem animo,mcnti fccuritatem,quod in nobis eft Ixtife rum delent,calorem fouenr,efficacioremq; reddunt ad uitam,& harmonia intelligibili meti lumen femper infundunt. An autem multi fint hominis cuftodes,uel unus fo!us,inter fe contendunt theologi, nos plures putamus, diccte propheta. Angelis fuis mandauit dc te, ut cuftodiant re in omnibus uiis tuisrquod tefte Hieronymo,non folum in Chrifto,fcd in quocunq ho mine locum habet. Omnes itaq; homines diuerforu fpirituum minifterio reguntur, ducunturq; ad queeunque gradum uirtutu,meritorum, & digni* tatis,qui fe illis dignos preftitcrint:qui uero indignos, hi a malis dxmoni- buSjfimulatque a bonis fpiritibus,deponuntur& detruduntur ufquc ad ex- tremum miferix gradum,prout eorum exquirunt mala merita: quicunque autem fublimioribus angelis attributi funt,hi aliis etiam hominibus prxte׳״׳ r untur: nam angeli eorum curam habentes illos cuehunt ,aliosq; illis fub- ״ tid Angc «o impum d'u MaUc. 5 10hnn,6 Pfalyo DE OCCVLTA PHILOSOPHI^, iiciunt ui quadam occulta, quam &fi neuter illorum percipit, fcntir tamen fubdituSjiugum quoddam quo facile fc abfoluere ncquit,imo timet & reneretur uim illam,quam fuperioribus, fuperiores angeli influut, & terrore quodam inferiores in praeficiendae timorem inducunt.Hoc fenfik fe uidetur Homerus ubi ait,Mulas loue genitas, regibus louc genitis indi- imlfas femper comites aififtcrc,perq; illas fieri cos ucncrabiles & Auguftos, Sic legimus M. Antonium olim cum Oftauiano Augufto Angulari amici tia iunftum,f3epe una ludere folitos: Verum cum femper Auguftus uicf or abiret, magum quendam M. Antonium in hanc fententiam fubmonuiffc: Quid tibi o Antoni cum adolefccnte ifto. Fuge illum & ititamam &fi tu na tu grandior,& peritia rerum praeftantior cs,etiam genere illuftrior, Sc pluri um imperator bella multa exantlafti,tamen huius adolefcentis genium gc nius reformidat tuus,& tua fortuna illius fortunae fubbladitur :ni procul fu- geris,totaadillumdefedura uidetur. Nonne princeps homo efteaeteris hominibus fimilis; quomodo eu timerent & rcuercrentur caeteri homines, nifi terror diuinus eum eucheret,& caeteris timorem incudens cos deprime ret, ut ipfum tanquam principem rcucrcantur: quare nitendum nobis eft, ut expurgati refte agendo/ublimiaq; fcqucdo,etiam tempora &10ca opor- tuna eligendo, fublimiorum potendorumq; angcloru gradu comittamur, qui dc nobis curam gerentes,aliis merito praeferamur. wS. an' mij genio prtftmtior - - Q J ■ Dc obfequendo proprio genio,cius que natura indaganda. Caput XXL | Ic unaquaque regio in ccelcfbbus certam ftellam cceleftemq; imag*ncm obtinet/1b i prae caereris influentemrita etiam in fu*״ 1 percodcftibus certam nancifcitur intclligentiam, praefidcntc atque tuentcm,cv1m fui ordinis infinitis aliis miniftrisfpiriti* bus fiuc omnes communi uocabulo di ־״■ פ J5 Sit dei r> ; j- n j*: tfcchxel ■ r JZ P1 55 JT 'Rehxd n a o *־4 It' Nemdntixh ΓΛ a ♦- It E lemuh י* ־■* ״*■ 55 X leixicl - *- \ -י 55 ,-1“ Iciizd [ -r■ r* 55 leUld a tz S fz mhxfuh > a j- n i5 McUhel tz rz 55 J“ Hxhxhd c r c .r H xrxhcl -r JT c x *-r LeUhel c; IZ ״■·# י* IZ HihiuU1) 'O ־־* n 55 J- Michael a ו״ג r X Mizrxd z η גג JZ A chxuh r\ 4 c n Jz Nithhxixh 1— r· j~ c VeiulUh «-* c? n X J־ Vm.1bd η tz z X JT Cuhethcl TZ 55 55 fz Buiih ■r־ .r n r- rz leUbuh ■r· It It X J" ixhhel C ־*# X ־ -Γ H 1%iel ■r־ Γ C X rJ~ lerxthd מ 55 .-Γ —V״■».״ JZ Sediih rt X jr Anxud .r r 4Γ- IZ AlidUh D i 55 n fz Seehiih ίΛ Γ ־־♦ z O־* A rid a c X ־4 M chid z jr— fz LtuUh r י* -r· X J־־ R dici i* D ■־#׳ c Afdiih r a ת f IZ D imdhUh ** c π Ϊ* fz HihiUh 55 ־־־i a 55 .-r Ornei Q ״# r: 55 ״r Mihxel Q 1׳ c» X Minxkcl .«· .x* X jr iczdd rr ת n 55 ־־J Le cibet n r*» 55 .JT Vehud 55 ־* X EUcl ο n c X J“ : Miebihd i— פ r #· tZ Vxfiriih r ו־׳ 55 j* Dittid C 1־! r» -4- It Hibuixh jt r 4r־ 55 jr Hiricl c r- fz ichttiih n C 3 ־״* rz Hihftd) ׳ r 55 It z -Γ R oehd £ n. Q fz iukimuh rz JT fz L chxhub Γλ σ Q r TZ mmuh - Π o it laimiah z r~ fz Lcuixh n r~ iX fz Chiuxkuh ΓΛ r% 55 X jr iUnxcl It z J־ It H dM ת ~r* ־■* X rT Cdicl a 1-׳· r X JT mn4d , r\ *· C Λ Wkhtil a r-~ X3 mmuh LIBER TERTI?!, TABVLA COHMVTATIONVM RECTA. ת ש ר ק צ פ ע ס מ נ כ י1 י 1 ט ח ז ו ר. ג ד ב א א ח ש ר ק צ פ V נ ם h מ כן 1 ט ח ז ; ו ר ה ג ב ב א ת ש ר P צ פ ם ע מ ב ל כ י ט ח ז ה ו ר a ד a ב א ת ש ר ק צ ע פ נ 1° מ1 ז1 כ י ט י ו ז ה ר ב א ת ש ר ק פ צ ס ע ! I נ מ ל־ כ י ט 1 ז ח ו ד. ה ר Α ב א ת a ר ; צ ק ע פ ם 1 ב מ ל כ , η ט ז ו ו ה ד ג ב א ת ש Ρ י ־-־״r פ צ ע1 ס נ 1 מ ל כ Ε י ח ז ז ו ה ר ג ב א ת ר ש Ρ צ פ ע ס ב מ Η י כ ט ח ה ז ו ה ר a ב א ש ת קו י ן צ פ ע b נ מ כ יי ί י ט ט ח ז ו ה ר ג ב ת א ר ש P צ פ ע ס ϋ ג ל נ (כ י י ט ח t ו ״i ד Λ א ב ש ת ר P צ פ ע ־־ר ■־' ; ס ם ■ 1 ל כ כ t ט ח ז ו ה וי ב ו׳ ת א ש ר P צ פ . Η- נ ם מ V ו1 כ i ט ח ז ד Α וג1י 1 א ]ב ה ש ר ויגן צ י/-0 ס ג מ מ Η כ י ט ז1ח ! ד ! ה 1 ו L_j L ב !ה ן ת i א ש • ר Λ P ί ! צ Ί V נ מ ב ב מ ל כ ד ί ט ח ז ΓΤΓη| ג*י יד א ת 1י [ש י pj : פ £ V t י ם ג מ h כ ו ט ח ו 1 ז < 1 ר 1ה _J [ ג ב א ‘”1 ש ז 1י צ נ ע ע ס נ מ י !י ט י וי׳ 7ה ו־ ר ג ב ! א ת ן י ש Ρ צ פ פ ע ם ג 0 ל כ י ח ט ו ז וז ר ג *י· · 4* 1א » |ת -—!— י ק צ צ פ ע ם ג D Η ה . ט י ן ז ח ר ה ד ג ב r א ש ר ק ח צ ύ ע ס ί ג 1 מ ל י כ |ח ט ז ו ה ר ג מ ב b W ר ר ?ז- \ 1 צ פ ע '1 ! ס ב מ כ 1 ל 1 . ; 1 ט י ni 1 _ו ז ו ה ר נ א ח ש 1ש ר •——Γ Ρ ־ פ צ ן 1 1 ί |ע ס . 1 i ף 1 1 !0 J 11 1 ח !ט . - 1 ז ו ה -ד- . / J גו j ב א ii ת CCLX DE OCCVLTA PHILOSOPHIA, TABVIA COMMVTATIONYM AVERSA. י > 1 1 '1 « : u ע ע JS ) *־־ I וב 1—י y G G u! ״r I D w σ Vi ט Ui ט ט G ט nr 4** ט ע I,׳ I׳־ כ *־י u -rj D | w a VI ט Ui ט 1 ׳- G ט -z U ט zs G ט | - U x D u> σ v: ט Ui ט- ע G ט Λ U ZI —/ - ע e 1 ׳ ־#- U J- D u a Vi ט u: ט-- ע- ע G ט 5? U «-ג ט —HI ע ״־ 1 e u J* D W Cl' ! vi ט u: עד G ט 2: U Χ1 ט ט —« U G V 1 j1־ D u σ Vi ט Ui עד ט G כ־ Z U ט 1 ט r ט G *י a J־*j D w σ Vi ט Ui עד ע G zs z U u ט ט - ו— G ־♦י u rS* D w a vi ט Ui עד ט G Z3 5“Γ u i-i -1 - ־־ ט G ·r a ~r D a vi ט Ui ה־ ־־ ע! 5* U י ט-ג ״ ע ?1-1“ גז u ״r D u a VI ט κ עד ט G ט 5? U ע ZS —« ט G ■ט ״r D V-» a Vi ט Ui עד ׳- 6 ט z U ע ע —f 6 i זג טי טו D V» a vi Ό עד ט 1 € z u -1 ע - 1—י ט G Ί 1/ *־ט w a v: ט Ui עד ט 6 5? u It JS ע ע— 4 «־— ט G 1 1 u ״־. *־ט ט σ v: a ט ט € ע! 5£ u 3-r J zs ״- —« *־ע | ט ט W Vi Ό u; עד ט e כ 1 z ׳ U 11 JS ע —f —# ט G -* u ט |*־ט V-» a ט Ui ער ט G ט Z U i-t JS ZS ״־־ ע L!l -r ט ׳-ע- *.v | ט a v; u: ער ט 6 ט z U «-ג • Γ- י zs ■ J —« ט ׳־ | G u .r ט a~\ ״ Vi ט עד J 6 ע: z u -1 ZS ׳- —* ט G ־♦י /1 | *-ע- ט ׳־־ז t ai« ט * ui ט 6 ט 5Γ u ט ט ׳1— זב G yj *ע ט U . a Vi ט 1 Ui . ט 6 ב! z U i.» Jl zs ׳- —# 3 G u *ע- - D «W , a v: ט i ui ט ט פ z u x» -1 zs ׳- ' »— , ע G -J׳ a *-ע- ט u ץ> Vi ט ז ט ־» . ט G 5* u J zs ״־* —f ט G U ט עו σ Vi ט Ui ט i G ט LIBER TERTIVS. ALIA TABVLA AVERSA DICTA IRRATIONALIS. 1* ש ר Ρ צ פ ע ס ב מ יי כ י ט ח ז 1ה י וי 1 ג וי א ש ו1 א ת ר P צ פ ע ס נ מ כ ו ט ח ז ו ה ד ג ב ר מ ב א ש ת . ק צ פ ע ס נ h כ י ט ח ז ו ה ר λ Ρ ג מ ב א ת ש ר צ פ ע ם ג h כ ו 0 η i ו ה ר צ 3 ר ג ב א ת ש ר P פ ע ס מ כ י ט ח ז ו ה ר פ נ ג ה ב א ת ש ר P צ ע ס מ S כ ז* ט ח ז ח ו ע ס ה ו ר ג ב א ת ש ר P צ פ מ נ ך1 כ י ט ז ם ה ז ע ו ר ג ב א ת ש ר P צ פ נ ם רי כ י ט ח ־■ נ ע ו ח ז ה ר ג ב א ת ש יו P צ פ ס מ h כ ו ט מ ו טפ חן יו ה ר ג ב א י ט ת Ρ צ ע ם כ רי כ 1 S פ ז י ט ח ו ה ר ג ב א ת ש ר Ρ צ ע ס 3 מ כ כ ז צ מ ו ט ח ו ה ר ג ב א ת ש ר Ρ פ ע ם 3 \ י צ ח כ וי ·* ט ז ו ה ר ג ב א ת ש ר Ρ ס ע ס 0 |ט ח Ρ ם Ό η וי וי ז ו ה ר ג ב א ת ש ר צ פ ע 3 כיי ם ע 3 ם הי1 i ז ו ה ר λ ב א ת ש י צ| _ פ ם ז ר ו פ ״I נ ם h כ ט ח ו ר- י ג ב א ת ש P צ ע ו סי צ רע ב 0 וי כ ט ח ז ה ר Λ ב א ת ש P פ ה ק ש כ פ |ע ס 3 מ יי י ט ח ז ו ר ג ב א ת ר צ ^טי ר כ צ ם ע ס ב מ ח י ז ו ה ג ב א ת Ρ 1 ג Ο וי כ וי ט P ח צ ז פ ו ע ה נ ר מ ב א ר ב ף !?ט״ י הי ח צ ז פ ו ע ה ם ר 3 ג מ וי ש א 1־ 1י1ג 1נ ו 1 י ח ט י כ וי מ ב ס ע פ צ P ר ש ת CCLXII ΓΕ OCCVLTA PHILOSOPHIA, TABVLA COMBINATIONVM ZIRVPH. כ מ י נ ט ם ח ע ז פ ו צ ריק ר ר גש בת S א ד 0 כ נ י ס ט ע חפ ז צ י ק ה ר דש ג ת א ב - ב מ j Η נ כם י ע ט פ ח צ זק ו ר ח ש רת ' א ג מ ב h ס כ ע י פ ט צ ח ק ז ר וש ה ת ן א ר בג ג ב מס 1״1ע כ פ י צ טק חר ז ש ו ת ב ד j אה ב ס מ ע h פ כ צ יק ט ר חש ות ג ר ב ה א ו ר ה ב ע מ פ h צ יין יר טש חת ג ה ב ר א ז - ם ע ב פ מ צ י1 ק כ ר יש ט ת ר ח ג ו ב ז אח ה ע ם פ ג צ מק h ר כש יה ד ו ג ז א j' ן ב ח ע פ ס צ נ ק מ ר ^ש כת ח ו ר ז ג ח בט א י ו פ ע צ סק כ ר מש רית ה ז ר ח ג ט בי א.כ פ צ על! ס ר ב ש מ ת ו ז ה ח ד ט ג י ב כ אדי ז צ ער פ ק סש נה ו ח ה ט ד י ג כ בוי אם צק פ ר עש סת ז ח ו ט ה י ר כ Η ג ב מ א נ חנן צ ר פ ש ע ת ז ט ו י ה כ h ר ג מ ב ג א ם P י צ ש פת חט ז י ו כ h ה ד מ ג נ בס א ע צ ר קש חי| ט ת ז כ h ו ה מ ר נ ג ם ב ע ■אפ רש ק ת ח כ j טי Η 1 ו מ ה נ ר ס גע ב פ א צ יש ר ת ט כ ח ר1 ז מ ו נ הס ר ע ג פ ב צ א ק שת יכ S ט ח ג; ז ב ו ס רפ ה ע ג צ יי־ו י לו פח ט מ . ח נ ז ם ו ע ה פ } *ש | בר ג ק ר צ כו1 י מ ט ג ח ס ז ע ו פ ה צ יק ג ר בש j אח UIEK TERTIVS CCLXIII alia tabvla zirvph, qvae dicitvr rationalis. ל נ ah י ס ט ע ח פ ז צ יק ה ר רש λ ת א ב מ נ ל ס כע ט צ י פ ח ק ז ר וש ה ת ר ב λ א ב ס מ ע ל פ כ צ יק ט ר חש ז ח ו ב ה ג א ר ס ע נ פ מ צ י*ק כ ר יש ט ת ח ב ז ג ו ד j א ה ע פ ם צ ג ק מ ר Η ש כת י ב ט ג חר ז ה j א ו פ צ ע ק ם ר ב ש מ ת Η ב כ ג י ר ט ה ח ו א ז ציו פ ר עש סת נ ב מ ג h ר כ ה י ו ט ז א ח קי צ ש פ ת ע ב ס ג כ ד מ ה Η ו ב ז י ח א ט רש קת צ ב פ ג ע ר ס ה ב ו מ ז ר ח כט א י שת ר ב *Ρ צ ר פ ה ע ו ם ז נ ח מ ט ל י א כ ת ב ש ה ר ר ק ה צ ו פ ז ע ח סט ג י מ כ אי1 ב ג ת ר ש ה ר ו ק ז צ ח פט ע י ס כ h נ אמ ג ר ב ה ת ו ש ז ר ח קט צ י פ כ ע ל ס מ א נ ר ה ג ו בז תח ש ט ר י ק כ צ ל פ מ ע ב א ס ר. ו ר ז λ ח ב ט תי ש כ ר ל קט צ נ פ ם אע ו ז ה ח ר ט ג י ב כ ת ל ש מ ר נ קם צ ע אפ ז.ח ו ט ה י י כ ג ו* ב מ ת נ שס ר ע קם א צ הט ז י ו כ ה ו* ר מ λ נ בס ת ע שפ ר צ א ק ט י ח כ | זו* ו מ ה נ ר ס ג ע ב פ ת צ שק א ר י כ ט ל ח מ ז ב ו ס ה ע ר פ Λ צ בק ת ר אש כי1 י מ ט ג חס ז ע ו פ ה צ רק λ ר בש את שת ק י פ צ ס ע מ נ כל ט י ז ח ר,י| ג ר א ב CE OCCVITA PHILOSOPHIA, א אא ב אב Λ בבי א* ר ב ג 1 אד ה \λ Λ בד אה ו pr בה א ו ז ■J יי גה ב ו א ז ח רה ג ו ב ו אח ט הה| ד ו גי1 בח אט י ז■ יין כ יכ h כב V מ כיי י3 ב νΓ כס ע ס 0Η כב ים ע 0מ ריג כס יע פ מג ריס כע יפ צ 1» מס יייע כפ יצ ק ק קק ר קי ש רר קש ה רש קת ו שש 1 ית קד ם רך שת קם Ϊ j תת| שך רס / ר׳ ז ף חו- שס י! v) קד ן תם ג שן יו VP TABVLAE TRANSPOSITIONVM NVMERALIVM. LIBER T E R ϊ I V ί, clA u 17 raij ua l j pool 4 X COOI CG OOOI ־H* 0091 - QQ OCI 005 C *׳ eoi eoi OOI 0$ >5 Q UU n UL U Cl ei 01 «1 5 ׳ cix ־ uA cic XX mA U(i c!6 xc u A γώ U ul c!q Xtf GG cl c xq Grf do■ X c GQ na xa G C tiQ c!c σσ ίί C QQ c! £ xu /ia Q C ׳4Q . 4U * ־■ ז 1 4 QQ QU 4 t Q 1 uu .u a l Vi 1 4U QU U L 1 1 4 e QU uu 4 l 4L Q ΐ UU 1 u L L א 4 QU u t: i u LU CCLXVI DE OCCVLTA PHILOSOPHIA, Deinuenicndis nominibusIpirituumEgeniorum a difpofitionc corporum cceleftium. Caput XXVI. 1’aaamng־. Radidcrunf uctcrcs Magi artem inueniendi nomen fpiritusad Rp m qucmcunq; defideratum efferum,ex coeli difpofitionc illud cli prlj1 iSi c^cntcs5Pura propofita tibi aliqua coelefti harmonia, pVo fabri·״ canda imagine uel anulo,feu alio quouis operc,fub certa coftcl latione peragendo/piritu illius operis redorem inuenire fi uelis:Erecfa c02 li figura proiicc litcras fuo numero & ordine a gradu afccndentis,fecundunt fucceifionc iignoru per fingulos gradus coplendo totu coeli circulu;tuc lite ris illis qu£ ceciderint in loca fteIlarG,quarG pfidiouteris,iuxracarGdc ftclla rum numerii atq; fortitudincs,in numeru & ordine cxtranotatis,nomc fpiri tus conftituut,boni fcilicetrfi uero ab initio gradus occidetis contra fignoru !?rogreffum fic feceris/piritus rcfultas erit de gnc artificio nonul i HcbraeorG 8C magiftri,natura & nomen genii cuiufqj hominis perquirendG doceret uidelicet cognito gradu afccdcns alicuius naruiratis, cereris coeli cardinibus.tuc g in illis qtuor cardinibus plu res habuerit dignitares,quc Arabes Almutcz uocat,ipfe prior note£ inter esc teros:&iuxta eu fccudo loco, g fibi in numero digniratu fuerit ita p ordine reliquos cor G g aliqua in praediftis cardinibus obtinet dignifa·״ tc:fioc ordine habito fcias ueru coru loeu & gradu in coelo,incipicsq;agradu afccdentispfingulosgradus fecundu ordine fignoru proiicereuiginnduas Hebrforu Iiteras:t Gc q ceciderint in fircllarG loca,notat£ 8i dilpofitae iuxta ordine fupius in ftellis inuentG, & rite fecundG Hebraicae lin guae ratioes nome coftituutrcui iuxta more ,aliquod diuinae oiporentiaemonofyllabG nome pura El uel lah fubiGgif.Quod fi proieftio literaru fiat ab angulo cotra fucceifionc fignoru & liter£ qu£ ce* ciderint in Nadir(hoc cft punftG oppofit G)fupradid־arG ftel!aru,quo dixi' mus ordine coniGganf nome coftituct geiiii mali.VerG C alia uia pro cedut,n0 enim accipiGt Almutcz cardinu, fed Almutez undecimae domus, faciGtq;poiautd1duc:MalGautgcniGregrurab Almutez anguli duoded- mae domus,qua malu Uocaiit,prolicieres a gradu occidetis cotra 11 ijnoru progrcifiim.SGt etia Arabes pleriq;&nonull1Hcbr£i,g ex quinq;hy egiorG locis nome genii regrut,& facictes proiedionc femper ab initio arie tis,& literis inucris iuxta hylcgiorG ordine apud aftrologos cognitG in ordi- ne redadis,c5iGdisq;,nornc coftituunt genii boni.mali aut genii nome eli' ciut ex locis hylcgiis oppofitiSjfafta proiediocab ultimo gradu pifciu cotra fignoru ordine. Alii uero no loca hylegioru,fcd loca Almutcz fuper quinq; hylegiis accipiGt,facictes proiedionc ab horofcopo,ficut in prioribus di#u cft;atqj ha:c nomina ita fecudu proportioatos numeros iydereo calculo dii LIBER TERTI Vi. CCLXVII buca, iugatis alternatisq; literis compada, fono licet & fign ificationc ignd- ta*ex fccrctis principiis neceffc eft confiteri plus pofic in opere magico,q nomina fignificatiua,du attonitus in illorum aenigmata animus* tocaq,· mentis acie intentus,diuinu aliquod fubcife firmiter credens,uerba Si nomina haec,licet no inrelleda,reuercntcr fonat in gloriam numinis,cu fpi rituali pietatis affcdu,captiuans fc in illius obfcquium. De arce calculatoria nominum ciulmodi ex traditione Cabaliftamm. Caput XXVII. ■κ·ν ־ -irplls T adhuc aliud huiufmodi nominum artificium quod calcu- β&Ώ latoriu uocant,& fit per tabulas fequentes, ingrediendo eu no- 1 fuSl EISI minc aliquo facro,fiuc diuino fiue angclico,in columna litera ria defcedenri,accipiendo illas literas quas in angulis comuni bus fub fuis ftcllis fignisq; offenderisrquibus in ordine redadis, Ipiritus no- me conftituii boni de natura illius ucl figni, fub qbus fueris ingreifus: quod fi fueris ingreifus in coluna afccdentc,fumendo angulos comunes fu- Era ftellas & figna in infima linea fignata,nomc conftituii: ipiritus mali. Et xefunt nomina fpirituu ex quolibet ordine fiue coelo miniftrantiu,ta bo- noru q malo%qu£ lecundu hunc modu in nouc nomina totidc ordinu mul tiplicarepotes ,quatenus ingredicdo eu uno nomine aliud fupioris ordinis Ipiritus ex eode elicere potes ta boni q mah.Principiu tamc huius calculati- onis dependet ex nominibus deiromnis enim uox uirtutem habet in M agia, inquantu a dei uoee dependet indeq; formatur.itaq; fcire debemus,omne an gclicu nomen procedere debere ab aliquo nomine dei primario: ideoq; an~ geli dicutur ferre nome dei,iu*ta illud quod feriptum eft,quia eft nome me uni in illo Jtaqj ut bonorum angelorum nomina a malorum nominibus dr fccrnantur ,folet illis aliquid omnipotentia nomen fubncdi,ut El,uel On,ucl Iah,uel lod & cum illo fimul pronuciari: & quonia lah nome cft beneficentiae, &Iod nomen deitatis,iccircoh8ecduo nomina non nifi angelorum nominibus apponUntur:Nomen uero El,qupd uim & uirtutem importat iccirco non modo bonis,fcd quadoq; etiam malis fpiritibus adiici- tur,neq; enim etiam mali fpiritus abfq; dei uirtutc,aut fubfiftcre aut aliquid agere fciendum cft,quoniam fumendi lunt anguli eomu Ucs eiufdcm ftellae atq; figni, nifi ingreffum fit cum nomine mixtb, quem admodum funt nomina geniorum, & ea de quibus in capitulo praecedens ti didum eft, quae ex coeli difpofitionibus iuxta diuerfarum ftellarunl harmoniam componuntur :cum his enim quoties ingredicndacfttabula* angulus communis fumerldus eftftb ftellauel figiio lirerae ingredientis. Sunt qui iftas tabulas adeo cxtendunt,ut arbitrentur etiam fi cu nd mine ftellae,uel officii, ucl effedus alicuius defiderati fiat ingrefius,daemori eliciatur & bonus & malus ad illud officium uel effedum deferuiens. Si- mili ratioe cu nomine proprio gfonae cuiufuis ingredictes,genioru nomini CCLXVIII DE OCCVLTA PHILOSOPHIA, fefc extrahere poffe confidunt,fub illa ftclla quae tali perfonae uidcbitur prae cffe, prout ex Phyfiognomia, uel ex animi paffionibus E inclinatione, fiue cx profeffioc E fortuna cognouerint illum effe uel Martium,uel Saturniu, Uel Solarem,ueI de alterius ftellae natura. Et licet huiufmodi nomina prima ria,cx fuo fignificato nullam uel modicam uim habeant,tamen huiufmodi extrafta nomina E ab illis deriuata,maximae funt efficaci^,quemadmodum radii folares in fpeculo cauo collcftaeJFortiffime quidem urunt, folc tamen ipfo uix modice calente. Eft autem ordo litcrarum in iftis tabulis fub ftcilis E fignis fere confim11is,qualis eft apud aftrologos ordo decanoru, noucnari orum E duodenariorum. De hoc calculatorio artificio fcripfit quonda AI- fonfus Cyprius,Encfcio quis alius illud etiam Latinis charaftcribus acconi modauit: uerum quoniam uniufcuiufq; lingua: literae, quod in primo libro oftcndimus,fuo numero,ordine E figura coeleftem diuinamq; originem ha bcnt,facile conceffero,hanc de nominibus fpirituum ca!cuIationc,non mo- do per Hebraeas literas, fcd etiam per Chaldaeas, Arabicas, A egyptias, Grae- cas,Latinas,& quafcunq; alias fieri poffc,tabulis cx illis ad imitationem prae fidentium rite fabricatis.Scd hic a plerifq; 0b1icitur,euenirc in his fabulis plu res d i uerlae naturae E fortunae homines, non raro ob nominis identitatem eundem ciufdcrn ue nominis genium fortiri. Scicndumigitureft,non abi furdum putari,eundem daemonem a pluribus animabus poffe feccrni,eun* demq; pluribus pofle prfcffe.Pr^ferea ficut diucrfi homines eodem no mine funguntur,fic etiam diucrforum officiorum Enaturarum fpiritus, poffunt uno nomine ac uno eodemqffignaculofiuccharaifterenotarirefpc du tamen diuerfo:nam ficut ferpens nunc Chrifti,nunc diaboli typum te- nct,fic eadem nomina cadcmq; fignacula,nik alicui malorum daemonum, nunc alicui bonorum angeloru ordini aequiparantur. Deniq; ipfa inuocan tis intentio ardens,per quam intelleftus nofter iungitur intelligctiis fepara- tis,facit ut nunc illum,nunc alium fpiritum licet fub eodem nomine inuoca tum,habeamus obfequentcm. Sequuntur tabulae calculationis nominum fpirituum bonorum SC malorum,fub feptem planetarii atq; fub duo dccim fignorum ordine Militantium. LfBER T B R T f V S. 2) י * ψ Θ ־4 ׳h j Linea bono^. ת ז ו ה ד ג כ S א א ש נ מ h כ i ט ח ב ר ש ר P צ פ ע ס ג Ρ ו ר. ר ה ב א ת ר צ מ Η כ • י ט ח ז ה פ ר Ρ צ פ ע ם ב 1 ו ע ה ד ג ב א ת ש ז ס וי כ י ט ח % ו ח ג ח צ פ ע ם נ מ ט מ ר a ב א ת ש ר י ו* כ י ט ח ז ו ה כ כ צ פ ע ס נ מ י * ג ב א ת ש ר י- ט י ט ח ז ו ה ד - נ ח פ ע ם ג מ S כ ס ז ב א ת ש -י P צ ע ו ט ח ? ו י ד ג פ 1 ה ע ם ג ן מ 4 ל כ י צ ר א ■■ —1 ש ! ת ר P צ פ P -־. ׳ . ..״.ן ג ח י I ז ה ר ג י i ב ב ס —Η מ j נ S כ 1 ש ט ■ א ת ר ש · - 1 ... 1 ρ צ פ ן—— ת V Linea maloiy. i-L ף Ψ ם 1 - ״ .. 1 G ·? ־1 1 <π INGRESSVg MALORVM. INGRESSVS BONORVM. DE OCCVLTA PHILOSOPHIA, X Η*' °ד <־+־ 1 קוו י ׳ - ii U y Ύ* honoru, א s כ י ט { ח ז ו. ה ר ג ב א ש א ב ן; ה ; ר ו ן π ט י כ יי ב ר ב א ת ר י ש * P צ פ ע ס נ i i ם ג Ρ מ ג ם Μ ן פ צ P ר ש ה דד ב ד צ ב מ h כ י • ט ׳ח ז ו ה ר λ ה פ ג ד ה 1 ו ί ז ח ט » כ 4 מ נ ו V ר ב יא ת ש ר Ρ זב פ ע ס ז ס *. ס ע i פ צ P ר ש ת Λ־ ב ג ד ח · נ ס | ע ג נ- ף י כ ט η ! ו ה ט מ ו 1 ת i ί — ן ח ט ~ד~ I3 ' h מ ג ס ע י h ה | ו ר * ב ת : א ש ר P צ כ ן פ כ צ ! פ i P ר ש \ 1 ■ 1 ב; א = ת ר ה ו s פ j צ ע ם נ \ 0 1 Η ב i "i ■ , -..J..—■....... ♦ ט ח ז ן מ ש 1 » ! ז 1 ט i i 3 ! יי ״■״ ■ ג : מ ס ז ע 1 פ צ נ ח ז | ח ו ר 1 הן ן ! ג 1 , ] ן א :: ב ת ש ר Ρ ס ז P י ש ־ א ת i ב i 1 י ר ; ג 1 I ה ו ז ח ע : ו . 11 i ק 1 י צ ע I פ ס! ן מ \ נ Η כ r י ט פ ה י ן D כ S מ i ג 1 ע : ם ί ״ פ צ 1 P י צ ר ט r ♦ ח ו· \ ז ה ר ג 1 i- ב Γ א ן ה ש P ג ת ש א ג ב 1--- י 1 i ה ן ו .0 ז ח 1 ט ! י ד ב ט ת ר צ I ג! i פ ע ם ג מ ! זי כ ש א ו1 י כ מ מ ג ל פ צ Ρ i ר j ש 1 i . יו -1״‘”**Ι ח 1 neim.tloru. v| ־: Li קזז ;$1 ^ Γ =Q= j, i <+־ 1 j j 1° ■ X ד 1 1 ן [ — -Γ־־״ -י ן ן . . INGRESSVS MALORVM» INGRESSVS BOKORVM. LIBER TERTIVS. CCLXXI Quomodo nonnunquam fpirituum nomina accipiuntur are- bus ipfis quibus praeficiuntur. Caput XXVIII. Nuenio adhuc aliud nominum genus ab ipfis rebus,quibus fpi I ritus ipfipraef1dcnr,iUisimpof1tUiT1,tanquam mutuato illisno | βρ mine a dellis,aut hominibus, aur locis,aut temporibus fimili-׳ bus'uercbus,dmino nomine in claufulam adiedo ,hoc modo: Spiritus Saturni nucupatur Sabathiehfpiritus Iouis,Zedekiel: Ipiritus Mar tis,Madimiel;fpiritus Solis,Scmeliel uel Semefchiah.fpintus V eneris,No- gaheJ.ipirirus Mercurii,Cochabiah uel Cochabiehipirifus Lunat,larcahel uel Leuanacl. Simili ratione etiam nuncupant fpiritus qui f!gnis,ab ipfis uidelicet fignorum nominibusper ordinem,ab ariete, Teleticl,Suriel, Tomimicl,Sarramiel,Ane],Bctuliel,Mafnicl,Acrabicl,Chcfetiel,Gedie], Delici,Dagymichac fi a Latinis uocabulis dicamus A rie],Tauricl,Gemini- cl,Cancr.el,Lconiel,VirginieI,LibrieI,Scorpiel,Sagittariel,Capriel, Aqua- riel,Pifciel:& a planetis Saturnicl,Iouiel,Marticl,Soliah,Veneriel,MercUi־ riel,Lunacl uel Lunaiah. Quia uero(quod etiam fupra diximus)omnes fpi- ritus tam boni quam mali unionem quaerunt cum homine,quam non raro quodammodo etiam adiequuntur, unde in facris literis homines nonullos & dcos,& angelos,& diabolos uocatos legimus: ita etiam nomina illoru qui fingulari aliqua uirtutis excellentia praediti,aur pertinaci aut immedicabili malitiaobfliinatiabhoc feculomigrarunt,inter daemonum bonorumaut malorum nomina locum fortita funt, numeranturq; cum eildem, fmeho- minum illorum animas, fmc illorum genios bonos malos ue fignificari pu tabimus. Sic legimus apud Efdram nomen archangeli leremiel, a leremia propheta:fic Zacharicl,a Zacharia:& Vriel,ab Vria propheta quem occidit loachim. Similiter Samuel,E2echicl,DanicI,prophetarum & angeloru pa- riter nomina funt. Phaniel& angeli Soloci nomen eft,inquo per totam no- dem ludat us lacob. Aricl angeli nomen cft & dicitur quafi leo deimonnun quam & cacodaemonis nome eft,& ciuitatis quae inde uocata Ariopolis, ubi colebatur idolum ArieI. M ulta quoq; malorum daemonum nomina in fa- eris lireris comperimusapeffimishominibus aut peifimorum hominum habitationibus ortum accepiife,ficut nomen Ailaroth,quod nomen caco daemonis efh, erat que olim nomen ciuitatis Og regis Bafan, in qua habita' rut gigates.-fimiliter Afbroth,olim ciuitatis Amorrhaeo^: Raphaim ual- Iis:& leramiel,regio Allophylo$z. Idolorum quoq; & cacodaemonu nomina funt,ut Remma,fimulacru idoli Damafceni:Chamos,idolu Moab: Mei- chim,ido!u Babploniorii: AdrameIech,idolu Aifyrio ru:Dagon,idolu AlIophyloru.Et narrat Philo fuiife A morrhaeis fepte fimii lacra aurea,quas uocabat fandas nymphas,cj inuocatae odederunt Amor* rhaeis p fingulas horas opera coru:& nomina eoru noia mulieru, qu£ fucrut uxores fepte uiroru peccatorii,q eas confccrauerunt poft diluuiu, uidelicet Vldtietarunt fririius. Signoru Jji mus. 4·Ε/ί/·4 CCLXXII DE OCCVLTA PHILOSOPHIA septepcccu tores* illis fuper pofiti lapidespreriofi fculpti Si confccratfquorii in uno uirtus erat,ut lumen reftitueret.-nec potuit ignis exurere lapides.Sc libri facrati erant cu la- pidibus,qui fimiliter non poterat igne coburi,ncc incidi ferro,nec aqua de- lcri,quoufq; auferret cos angelus domini,& fcpeliret in profundo maris. ia liero etiafeimus quia Nimbroth Chodorlaomor,Balach,Amclcch,rcgum noia funt in cacodaemonu ordine alcita. Similiter gigantes cu daemonibus comuni uocabulo Enakim dicuntur,quia no participarunt cu imagi- ne deijioc cft,no acceperunt fplendorc fpiritualis 1ntclIcCtus,fed ratio illo· ru multiplicauit ipeciesmalas fraudil & peccatorii :ideo q; n6 numeratur de ipeciehoim(ut ait Rabi Mofes Acgypt1us)fcd de fpecie beftiaru &demonu praeterqua quod habet figura humana:& talcs(inquit)fuerunt filii Adae,qui praeceiferut Seth poft Abelrde quibus dixerut fapictes Hcbraeoru 5 Ada gc׳׳ nuiife Tochot תוכות eft diabolos.Poftq aut inucnit gratia in oculis do minfigenuit Seth ad imagine Si fimiliaidinc fua, hoc eft qui ad imagine dei adeptus eft perfcCtionc humana,qul qui no habet, no numeratur de fpecie ho!m,propterprauitatcsquaefuntcauiaomnis mali Si dani. Eftctia (tefte Porphyrio)Magoru fentctia,prauais animas in natura daemonii couerti, ac pniciofas ficut Si illi fierircui atteitan ar etia illud Chrifti ucrbu de luda Ifca- riothe,inquictis:N0ne duodecim u os elcgi,& unus ueftril diaboP effiquos ideo daemones aductitios nucupanr :, qa ex humanis animis inter daemones fint ccturiati. Vndc Si peifimoru honmnu Si daemonii cadc nomina funt, fi- uc per haec coru animas כ fiue malos genios nocemus, qui maloru hominu nomina,quafi pfonas aliquas inducrur. Ia ucro etiam Si Behcmoth,& Leuia rha,beluas Si daemones fignificat.His־ itaq; cxcplis, cum bonoru tu maloru daemonu nomina, curiofus inquifitor facile inucnire Si cognofcere poteft· Anima fie' ndmones, De characteribus & figiiiis fpirituum. Caput XXIX Echara&eribus atq; figiiiis fpirituumiam nobis diccdumeft. 1 SI' Sunt autem charadtercs nihil aliud qua ignorabiles quaedalire- י rf&fcripturf3facradeoru&ipirituu nomina a prophanorum i ufu ledlioneq; cuftodictes, quas literas uetcres hieroglyphicas fiuc facras uocabat?qa folis deorum facris daeuotas; nefas fiquidem arbitra- bantur/acra deoru myiteria his charadcribus comittere,quibus prophana Si turpia quaeq; apud comunem plebem confcribercntur .Vnde P orphyrius ait,ucteres deum Si diuinas uirtutes celare uolentes,pcr fcnfibiles figuras כ Si per ea quae uifibilia funt, inuifibilia fignificantcs, quafi facris literis magna myiteria tradidiife,&fymbolicis quibufdam figuris explicaife נ ut cum pila Si rotunda omnia, mundo,foli.lunae fpei Si fortunae dedicarunt: circulum, coelo ;circuli autem partes,lun£ :pyramides &obel1fcos, igni atq; diis olym- piis:cylindru,foli Si terrae:penc,generatio! atq; Iunoni,cui Si propter mulie bre fexum,figura triangularem. Quare hoc genus charaftcru alia radicem LIBER TERTIVS. CCLXXIII non habet ג praeter arbitrium & autoritatem inftif uentis, illius inquam,qui huiufmodi literar um inftituendarum & cofecrandarum acceperit potefta* tem, cuiufmodi apud diuerfas nationes & religionum feftas plures fuerunt facrorum ant1ftitcs,quor um inftituta ad nos no n peruenerunt,praeter pau- ca quaedam fparfim aut per fragmenta ab autoribus tradita. Ex horum itaq; characlerum genere funr,quos notat Petrus Apponus ab Honorio Theba- no traditos,quorum figura eft talis ad noftrum alphabetum relata: abcdefghiklm NO Y Z Ci Alius charaftcrizandi modus, a Cabaliftis traditus. Caput XXX. HPud plures charafterum inuenio modos,quoru unus eft antiquiffimus/criptura uidelicet antiqua,qua ufi funt Mo- fes & prophetae ,cuius forma nemini temere rcuclanda eftrnam quibus hodie utuntur litcris,ab Efdra inftitutae funt. Eft etiam apud eos fcriptura quam uocant coeleftem, quia inter fydera collocatam & figuratam oftendunt5non fecus atq; caeteri aftrologi fignorum imagines e ftellarum lineamentis educunt. Eft etiam quam uocant feripturam Mala* chim uel Melachim5hoc eft angelorum fiue regalem:& eft alia qua uocant tranfitus fluuii3&horum omnium charaftcres & figurae tales funt. Scriptura Ccelcftis Theth Cheth, Zm> Vah, He. D.1Uth. GinteU Bethf Akpk Zade Pe A in Smech N un Mcm Umd Cdph lod TM Shiit Kuff Scriptura Maladiim DE OCCVLTA PHILOSOPHIA. Zain VdU He Dukth Gimel B eth Alebh Nh n Mem LMed Cdpb lod Theth Cheth Res Kuff Zide Pe Ain Smech Smech shm Tdu Scriptura tranfitus fluuii. Chctb Zm Vdu Hc Ddleth Gimcl B cth Alcph S antech Nun Non Lttned Cdph lod Thcth Tm Schin R« Kuph Ztde Ve Ain Eft adhuc alius modus apud Cabaliftas ,olim magna uencrationc habitus, fed hodie tam comunis effcftus, ut fere inter prophana locum fortitus fit, eft aut talis: Diuidantur uiginti feptc Hebraeoru charaftcres in tres claffes, quaru quaelibetnouc cdtineat literas: Prima fcilicetא ב ג ר ה ו ז ח ט quae funt fignacula numerorum fimplidum,rerurnq,· intelleftualiu, in no~ ucm angelorum ordines diftributoru: Secfida tenet פ צ Ο fignacula denariorum rcrumq; cceleftium,in no ucm orbibus coeloru.-Ter'־ da uero tenet quituor reliquas liter as,cum quinq; finalibus per ordinc/cili- cet;V ר ש ת ך ם ן ף ρ fignacula centenariorum rerumq; inferio rum,uidclicet quatuor elementorum fimplkium, & quinq; generum com* pofitorum perfedorum. Has tres clafifcs fubinde in noucm cameras diftri- buunt,quarum prima eft trium unitatum, uidclicet intclledualis, ccelcftis 8C elcmentalisrSecunda eft dyadum,T crtia triadum,& fic de reliquis: forma turq; camerae illae ex interfedionc quatuor parallelarum, fefe in an· gulos reftos intcrfecantium/icur in hac fcqucnti figura exprimitur: L I Β Η 11 Τ Η R Τ 1 V צ, Qua in partes diffccata, egrediuntur noucm figurae particulares ,fcilicct? qu3e funt noucm camerarumfuas lireras charafterizantium,perfuprafcn-’ ptum notariacon.-qui fi unius pundi cftjprimam illius camerse litcram indi cat:fi duplicis/ecunda.-fi triplicis ג tertia litera refert ;ut, fi charafterem Mi- chael formare uelis,is egredietur talis,quinq; figuris extcnius/cilicet: Q« deinde contrahuntur ad tres β guraSjhocmodo: Qu3e deinceps contrahuntur in unam, pu£la tamen notariacon folent omittis cuadit itacj; character Michaclis talis» Eft adhuc alius charaClerum modus,omnibus fere literis 8C linguis commu nis,atq; admodum facilis,qui fit per litcrarum colligantiam;ut,fi detur no״ men angeli Michacl, charaCteres eius formabuntur tales; DE OCCVLTA PHILOSOPHA A» Hebraice Graece Latini Atq; hic modus apud Arabes receptiflimus eft,ncc cft fcriptura aliqua qux tam prompte atq; eleganter fibi conneClatur,ficut Arabica. Scire aut opor- ret quod angelici fpiriruSjCum fintpuri intcllcCt us, & omnino incorporei, fignaculis & characteribus figurisq; pingibilibus, aliis'uc humanis nutibus non compelluntur; fed nos eorum effcntiamqualitatcmq; ignorantes ,ab illoru nominibuSjfiue operibus/me aliter pro noftris affcCtibus, charaCte* res illis figurasq; & fignacula deuouemus & confecramus, non quibus illos ad nos ullo modo compellere poffimus/ed quibus nos ad illos adfurgimus quatenus per ciufmodi charaCteres figurasq; ignorabiles,primo fenfus no- ftros tam intimos quam extimos in illos conferimus, deinde rationis no״׳׳ ftrae admiratione quadam in ipforum religiofam inducimur uencratione, atq; exinde tota mente in extaticam rapimur adorationem,ubi tunc fide mi rifica,ipc infallaci 5 amore uiuifico, illos in fpiritu & ucritate ueris nomini- bus charaCteribusq; inuocantes כ poftulatam ab illis adicquimur uirtutem· Adhuc alius charaCterum modus, atque de fignaculis ipirituum St a^ chara dierum genus,fola rcuclatione acceptum,quod BSy nulla alia ratione poteilindagarirquorumcharadlerurnuir- oj tus eft ex ipfo numine reuelante, cuius funt latentia quaedam rf^י13 fignacula,diuinitatis alicuius harmoniam fpirantia: ucl funr ueluti foedera quaedam feu padla initi foederis inter nos & illos; cius generis funt fignaculum Conftantino oilenfum ג quod crucem plcriq; appellabat, Latinisliterisinfcriptum, IN HOC VINC E. & alterum reuclatu An- tiocho cognomine Soteris ,in figurapctagoni,quodfanitatc edicit: narefo lutum in hteras,cdicituocabuluH׳׳K,id eft,S A N I T A S : in quoru figno׳ rum fidutia & uirtute, uterq; regum infignem contra hoilcs uidloriam re- portauit. Sic ludas qui ob eam rem poftca cognominatus eft M achabaeus, cum ludaeis pugnaturus contra Antiochum Eupatorem, nobile illud figna culum ab angelo accepit, in cuius uirtute primum quatuordccim mi- lia cum ingenti numero elephatorum, deinde iterum triginta quinq; milia hoilium ilrauerunt; eft enim hoc fignaculum nominis quadriliteri repra> fentatiuum, atq; nominis feptuagifita duarum litcrarum per acqu alitate nu meri memorabile expofitio illius eft,9 י ך ם יר,וה id eft. quae fola reuelationc recepta funt. Caput XXXI. Quis ficu t tu in fortibus tetragramme. Horum itaq; memoratorum trium fignaculorum figurae formanda funt tales. LIBER THRTIVS. CCLXXV1I. de iilis fignaculis & chara Seribus loquitur Porphyrius in libro de Refponl1s,inquiens,dcos ipibs quibus rebus gauderent,& quibus euocaren- rur lignificaiTe,& qua: fibi offerenda eiTcnt: figuras quoq; ipfas fimulacroru quales elTe dcberct,characfcrcs quoq,· & figuras monitraife, haecq; fe de Pro fer pina: oraculo percepiife. Dicitq; infuper, Hecarcn quomodo fimulacra fib! conlfituenda eiTcnt כ praecepiffe: & quod circundanda abfinthio: quod pingendi domeitici mures, quae pulcherrima illi eflent ornamenta, & an fi mo fuo gratiffima,totq; mures quot eius eiTcnt formae fumendi.-tu fanguis, my1־rha,fl:orax,& alia quaedam inccndenda:quae fi fierent,per fomnium ap- pareretrefponderetq;haec opcranti.Sedipfius Hccates oraculum fubiicie*׳ mus,ita enim ait: Quale mihi facias fimulacrum, aduerte docebo; Sylueftri cape nara loco,atq,· abfinthia circu Ponito,tum rorum coelato & pingito mures. Qui foleant habitare domos: pulcherrima funto Haec ornamenta atq; animo gratifiima noftro. T um myrrham5thus,iTyracem ipforumq cruore Conterito pariter murum,(aera defuper inde V erba canc,& tot uero adhibe mures que repone. Quot mihi tu ciie uides formas, tum fumito laurum, Exq,- eius trunco uaginam aprato,piasq; Tunc effunde preces fimuIacro,& debita foluc Vota haec fi facies, per fomnum meq; uidebis. Eiufmodi erant olim gentilium deorum daemoniorumq; fecrcta myfteria, quibus fe cogi,detineri & ligari poffe hominibus perfuadebant. Hinc docet Iamblichus & Porphyrius,oportere facros daemones inuocantem, unum# quemq; proprio honore profequi,& diftribuere fingulis quod cuiq; couenit, ex gratiis,obIationibus,donis,facrificiis,uerbis,charad:eribus eoru coditio- ni congruis &quamfimilimis,alias ipfam numinu Ime daemonum praefen- tiam,optatumq;effc6f um nequaqua adfequetur: quin &inuocati nocere co nabuntur ,eis praefertim,qui negligentius in ea rc fe habuerint. nmlai ri(,a׳ β ί'ΤΛ llllfyiiC 4 Λ ׳ fa OrlflilM Ηί €AtcSt CCLXXVIII Quomodo allidantur a nobis boni daemones quomodo mali daemones a nobis conuincantur. Caput XXXII. DE occvlta philosophia. cax religionis praefentia daemonum fortitur effeftu, neq; Ira ΒδΠ) enim poteft in religione fieri opus ullu mirabilis alicuius ef- Mm ficaciae, nifi illic bonorum aliquis daemonum adiit operis re* IIP **! ftor & impletor:daemoncs autem boni,&fi a nobis diuerfimo de alliciuntur, nullis tamen uinculis, uel uix faltem a nobis poliunt aftrin■״ gi/ed duntaxat facris quibufdam obteftari,ut apud Apuleium Iegimus,pcr ccelcftia fydera,per inferna numina, per naturalia elementa, per nofturna filentia,per adepta conceptitia,pcrincremctaNiIotica,&arcanaMcmphy tica 0C fiftra Phariaca.Et alibi apud Porphyrium.Tu qui e lino emerfifti,qui fedes in loco ,qui nauigio nauigas,qui fingulishoris formam commutas, & in fingulis zodiaci fignis commutaris.His & huiufmodi fymbolicis oratio- nibus atq; hymnis,quia diuinarum uirtutum figna funt, daemones nonnun quam humanis ufibus fefc accommodabant: no quod neceffitatequadam compulfi,fed fponte & confuetudinc quada,ac inuocantium precibus uifti facilius accedunt:unde apud Porphyrium in libro Refponfoiy ait Hccatc; Exorata tuis ueni Termonibus iftuc. Et in eodem alibi ait: Vifta hominum prccibus,codeftia numina terram Cogunturpetcre,& cafus aperire futuros. Sed & diuinitatis confortium cum mente humana efficit,quod ipfi boni fpi- ritus nobis libenter adfiftunt, ac potentiam uirtutemq; luam nobis cornu- nicant,quotidie nos iIlumination1bus,infpirationibus,oraculis, uaticiniis, fomniis,miracuIis,prodigiis, diuinationibus, auguriis adiuuantes operan־* tesq & agentes in noftras animas, tanquam fibi coiortes imagines, cos fuis influxibus formando,fibiq; fimilimas efficiendo ufq; adeo ,quod anima no ftra faepe tam ferme mirabilia operetur, quam coeleftes folcant daemones. Mali uero daemones a nobis conuincuntur auxilio bonoiy, praefertim quan do obteftatorergadeu fanftimoniapollet,uerbaq;facra fermonemq; hor* ribilem incantet,puta coniurando poteftatc diuina, per ueneranda fuperna ruralium uirtutum nomina & fignacula,per miracula, per facramenta, per facra myfteria & eiufmodi,qu2e quidem coiurationcs fiue exorcifmata, qua tenus nomine religionis & diuinae uirtutis fiunt, propter hoc timent ea ma ligni daemones:unde etiam faepe prophani homines facris eiufmodi coniu* rationibus,malos daemones conftringunt uel abiiciunt, talia non ferentes. Vnde Cyprianus in libro,Quod idola dii non fmt,dicit,Quod demones ad iurati per deum uerum,nobis ftatim cedunt & fatentur,& de obfeffis corpo- ribus exire coguntur,& uel ftatim exilium,uel gradatim cuanefcunt, prout fides patientis gratia iurantis afpirat.Et Athanafius in libro de 0/wo«« obteftm quomodo oporteat, AdfifteHii* dmonu ra tio. uariis qucilionibus ait,non cxidcrc ucrbum terribilius atq; magis difperdcs potedatem d2emonum,g initium fexagefimi ieptimi pfalmi.-Exurgat deus. Si diiTipcntur inimici eius: quam primum enim uerbo dido, mox ululans cuancicit & difparct diabolus. Et Origenes corra Ccifum ait, nominis ledi nuncupatione fpedatum per faepe cum ex liominu animis tum corporibus innumeros eieciile,& in iis uim maxima excrcuific,e quibus demo nes fmffent excufli.Saepe etiam folis minis Si contumeliis malos daemones, })raelcrtim minores,ut lamias,incubos Si eiulmodi,uel aftringimus ucl repel imus, quemadmodu legimus apud Lucanum de maleficia illa mquiente; lam uos ego nomine uero Eliciam,dygiosq; canes in luce fuperna Dedit uam,per buda fequar,pcr funera cudos Expellam tumulis, ambigam uos omnibus urnis. Tcq; deis ad quos alio procedere uultu Fida ί oles Hecate,pallcnti rabida forma Oitendam/aciemq; Erebi mutare uctabo. Et apud Philoftratum legimus, cum (ocii cius lucente cla* ia luna nodu iter facerent ,lamiae phanrafma illis occurrir,modoinhanc, modo in aliam figuram fefe conuerterc, quandoque oculis repente euane* icere. Apolloniusautemquidnam effet quamprimum agnofcens,graui- bus contumeliofisq; uerbis illud incrcpans/ocios ut idem facerent hortaba tur;id enim contraeiufmodi inuafiones optimu feiebat cfie mcdicamcntii. Eius didis cu focii paruiflent,dridcnsphanrafma,ccleriter tanq idolum re- fugit:adco enim formidolofum cd hoc daemonum gcnus,ut edam fido ter rore, ac falfis impoifibilibusq; minis moueantur Si contrcmifcant, Si com- pellantur. Vnde Chaercmon lacer feriba, haec illa d cit cfie quibus maxime daemones cogantur. Ed praeterea quemadmodum fuperius didum cd, quoddam daemonum gcnushaud adeo noxium, fcd& hominibus proxi* mum, ita ut etiam paffionibus afficiatur humanis, atque horum plures hominum conucrfarioncgaudent,libcnterq;habitanc cumeifdcm:aliqui mulieres deperiunt,alii pueros,a!ii diucrforum animalium domefticorum uel fylueftrium confortio laetantur ; alii fyluas Si nemora incolunt, alii circa fontes Si prata habitant. Sic Fauni Si Lemures,campos; Naiades, fontes: Poramides, flumina: Nymphae, dagna Si aquas: Oreades, mon~ tes: Humedcs, prata; Dryades & Hamadryades, iyluas ,quas etiam habi- tant Satyri Si Syluani,gaudentq; arboribus Si ccfpitibus caedem/icut Napt£ Si Agaptae, floribus: Dodeme, glandibus: Paleae Si Femliae, pabulis Si rure. Hos itaq; quicuqj in uocare uoluerit,in locis ubi morani id facile pot cd, a Ili- dedo cos redolctibus fumigiis,fonis dulcioribus,in fidibus & mulleis indm metis q ex aialium inrcftinis lignisq;appropriaris fint:ad- hibicis ctia cauoibuSjCarminibuSjincatamctis ad hoc congructibus:& quod LIBER TERTI V 5. CCLXXIX in his maximum cit,ipfum cft fimplicitas ingcnii,innoccntia animi, firma credulitas & conftans filcntium: quocirca pueris, mulieribus,ac ex hu- miliori plebecula obfcuris homunculis ut plurimum occurrunt: conftan- tes aut animos & audaces, a timore alienos, fugiunt atque contrcmifcunt, bonis & mundis inoffcnfirfed malis & impuris hominibus noxii. Huius ge- neris funt etiam Iemures& lares, &laruae, & reliquae mortuorum umbrae & terriculamenta.Hinc Plotinus ait, Animas hominum nonnunquam dae- moes effe,& ex hoib9 fieri lares, fi bene meriti funt, quos hoc cft,beatos uocat: lemures aut & laruas fieri, fi male meruerint, illosq;effenoxios ex hominibus faCtos, quos iccirco Caco dicut;Manes aut uocari qn incertum cft.bene an male meriti fine Apparitionum plura exempla funt, quale illud cuius meminit Plinius lunior de domo Athenodori 1 harfenfis philofophi, in qua importuno ftrepitu horridi fenis fimulacrum afpiciebatur.EtPhiloftratus fimile nar- rat de Lamia Menippi Lycii philofophi, in pulchram mulierem apud Co- rinthumconucrfa, quamTyancus Apollonius deprehendit lemurem effe. Idem quoq; apud Ephefios fimilem deprehendit fubfpecic mcndicifcnis, peftilitatis cife caufam: qui iuffu luo lapidibus obrutus,uifus eft canis quafi moloffus, moxcppeftis ceifauit. Illud fcicndum,quicunq; in malis daemoni bus intellectualiter operabitur, per imperiu bonorum ligabit illos:qui uero mundialiter folummodo operabitur,iudicium fibi operabitur ad gehenna. CCLXXX DE OCCULTA PHILOSOPHIA, 'I E x homini' hutUrcsk' mures etUr m fiunt. De uinculis fpiiituum,eorum q; adiuratiohibus & exter miniis. Caput XXXIII. autem quibus alligantur fpiritus,obtcftantur'quc ucl fumutur ex mun* do elementali, utputa quando adiuramus fpiritum aliquem per res naturales illi cognatasucl aduerfas, quate- nus illum inuocare ucl exterminare uolumus,utpcr flores, per herbas,per animantia, per niucs, per glacies, per tartara, per ignem & huiufmodi, pro ut haec etiam diuinis laudibus & benedictionibus &confecrationibus faepe infcruntur,ut patet in Cantico trium puerorum, & in pfalmo illo: Laudate dominum de ccelis, & in conlccrationc & bcncdiClione cerei pafchalis: hoc fiquidem uinculum operatur in fpiritus uirtutc apprehenfiua fub ratione a- moris uel odii ,inquantum fpiritus ipfi alicui rei naturali, fiueetiam prae- ter naturam praefunt, fauent, aliamq; abhorrent: quemadmodum huiuf* modi res ,etiam inter fefibi mutuo amori uel odio funt. Hinc illud Pro·״ cli; Sicut leo timet gallum praecipue album, fic fpiritus apparens in for·״ ma leonis,obieCto gallo fubito difparuit.Secudum uinculu fumitur ex mu do coeIcfli,qn uidelicct adiuramus per coeIii,per ftcllas,pcr horu motus,radl os,lumc,gratiam,cIaritatc,nobihtarem,fortitudinc,influxu,mirabilia,&1111 iufmodi;& hoc uinculu operaf in fpiritus per modu cuiufdam admonitiois & cxcmpIi.Habet ctia nonihil imperii, maxime in fpiritus miniftros, & qui ex infimis ordinibus funt.Tertium uinculum ipfum eft ex mundo intcllc- duali atq; diuino,quod religione perficitur, utputa cum adiuramus per fa·״ cramentaqaer miracula,per diuina nomina5per facra fignacula,& caetera re״ ligionis myfteria; quare hoc uinculum omnium fuprcmum eft & fortiffi- mum5agens in fpiritus imperio & poteftatc. Illud autem obferuandum cft, quod ficut poft uniuerfalem prouidentiam cft particularis prouidentia, & poft uniuerfalem anima particulares anim3e:ita primo inuocamus per uin- cula fuperiora,& per nomina atq; uirtutes qu£ regunt res,dcindc per inferio ra atq; res ipfas.Sciendum etiam,quoniam per harc uincula non iolum fpiri tus,fed & omnes ligantur tcmpeftateSjinccndiajdiluuia, peftes, morb1,uis armorum,& animalia quaeq;, adfumcdo illa fiuc per modum ad' iurationis/iue per modum deprecationis feu bencdidionis, ut in adiuratio ne fcrpentum,praeter naturalia & cceleftia , commemorando ex myfteriis & religione maledictionem ferpentis in paradifo terreftri5crcdioncm fcrpcn tis in deferto;adfumendo praeterea uerficulum illum nonagcfimi noni Pfal mi:Super afpidem & bafilifcum ambulabis,& conculcabis leonem & draco- nem. Superftitio etiam in his plurimum pollet, per tranflationem alicuius ־ ritus facramentalis ad id quod ligare aut impedire intcdimus, utputa exeo- ■ uel excquiarum,ad exterminandos morbos,uel fer uerrniculos,quod in pluribus locis fic fadum legimus adhuc fieri confueuit. LIBER TERTIVS. CCLXXXI Tertium. Ordo in uin culti ferum dus. Qu mitatesque perpelli fint, eorum nomina, Si gradus, Si officia nobis funt no dora. Ex horum itaque infinito ferme numero, duodecim principes funt, ipfi uidclicet duodecim Chrifti apoftoli, qui (ut ait euangelica ucritas) fe·״ dent fuper duodecim tribunalia, iudicantes duodecim tribus Ifracl, qui in Apocalypfi diftributi funt fuper duodecim fundamenta , ad duodecim portas coelcftis duitatis, qui praefunt duodecim fignis, Si fignati induode* cim lapidibus pretiofis ,Si diftributus eft illis orbis terrarum. Illorum tem ucra nomina funt haec:Primus,הכפי Symehon Hacaephi,hic eft Petrus :Secundus: 1אר AIcuzi,quem uocamus Andream: Tertius, *יעל/לי Iahacobah,hiccft lacobusmaior: Quartus 1יפוש Polipos, quem nuncupamus Philippum : Quintus ,ללליי Barachiah , hiccftBartholo* maeus:Sextus יוהנה Iohanah,quempronunciamus Iohanncm:Septimus eft י Thamni, hunc pronunciamus Thomam:Odauus uocatur ?מרו Medon, pro quo dicimus Matthaeum : Nonus eft ל lahacob, hic eft lacobus minor: Decimus א Chatcpha ,hiceft Thadaeus: Vndccimus ס Samam qui eft Symon Chananaeus : Duodecimus ה Ma׳׳׳ DE OCCVLTA PHILOSOPHIA. Apoftoloru ver* nomi' m, LIBER TERTIVS. CCLXXXIII tattiah, qui dicitur Mathias. Poft illos funt feptuagima duo Chrifti difel·׳ puli,qui &1pfi praei unt totidem ccdeftium quinariis,& tribubus,& populis, & nationibus,& linguis.poit quos innumera eit lanftorum multitudo, qui & ipfi diuerfa 0ffic1a,& 10ca,& nationes, & populos in fua praefidia tutelamq; recepere, quorum manifefliflima miracula ad fideles inuocantium preces, palam uidemus atqj confitemur. De diis mortalibus atq; terrenis. Caput XXXV. Oftiftosproximi funt dii mortales,quosfimilitcrheroas,& Mi deos terrenos, fme deorum fupernorum complices uocamus, m ylflv u^c^cetrcSes^Pr^nc^Pcs>^Pont^ccs>4 girur,corumq;lcgibus difponitur: quos iccirco tanquam deos fulpicimuSjColimus & uencramur, quia ipfe deus luum nomen communi- cari illis pailus eft,& propria appellatione id illis coniirmauit, uocans illos deos,quemadmodum ad Molcn dixit inquiens;Ego te dedi deum Pharao- ni .&alibi de illis praecepit dicens:Diis non detrahcs.& iterum: Si furtum la ruerit,applicabitur dominus domus ad deos.& Pfalmifta ait: Principes po- pulorum congregati funt cum deo Abraham, quoniam dii fortes terrae ue- iicmcnter eleuati lunt .& al1bi:Deus ilctit in concilio deorum, in medio au rem deos diiudicat,& paulo pofbEgo dixi dii cilis,& filii excelfi omnes.Iam ucro etiam de illis colendis & uenerandis praecepit, decimas & primitias iU lis dccernens,& gladii ius tribuens,atq; illis maledici uetans, obedientiamq; illis praeftandam etiamlicet difcolis praecipies. Hinc antiquitas omnis prin cipes i uos deos appellabat,& uelut numina colebat. Sicut reftai lanus apud Ouidium, in primo Faftorum inquiens: Tunc ego regnabam,potens cum terra deorum Effet,& humanis numina mixta locis. Etdiuinus Plato libro tertio de Republica inftituit principes tam uiuoscj mortuos diuinis honoribus celebrandos eflerquae inftitutio apud omnes gc res, & a primo aeuo femper recepta fuit, fcilicet Principes diuinis honoribus deificare,& aeterna memoria confecrarc. Hinc urbibus,& prouinciis,& mo- tibus,& aequoribus,& infulis,& mari, illorum nunquam defi- tura nomina imponebant:tum pyramides,coloflbs,arcus triumphales, rro phaea,ftatuas,delubra,ludos,fefla illis magna pompa dedicaruntrqui & cce* los,& ftellas,& dics,& menfes, illorum nominibus uocarunt. Hinc lanua- rius a lano, lulius a lulio, Auguftus ab Augufto:ficdies Mercurii a Mer- curio Trifmegifl:o,dies louis a Ioue,qucm morem non folum ab Aegyptiis Graecis & Romanis obferuatum legimus, fed etiam ab extremis barbaris, Gotthis, Danis & Teutonibus. Hinc refte Saxone grammatico, quem illi Mercurii diem uocant, ifii Othinidiem appellant: quem illi a loue, iihi Thordicunt,abOthino&Thor Gotrhorum &Danorum olimregibus. Nec alia ratione Gotthi nuncupati funt, quam quod fummum deu eorum DEOCCVLTA PHILOSOPHIA. lingua nuncupant Gotthum. Hinc & Teutones didi, quia quem colebant deum Martem, nuncupabant Tcutancm, quo nomine Galli etiam M er'׳ curium uocabant.Sunt itaque reges & pontifices (modo iufti fint) deorum complices,fimiliq; potcftatc pollentes. Hinc folo radu aut uerbo morbos curant,tcmporibus & caelis nonnunquam imperant, ficut dc Augufto ceci nit Vergilius: Node pluit tota,rcdcunt ipedacula mane, Dmifum imperium cum loueCaefar habet. Et de lofuc tcftatur fcnptura,qui pugnans in Gabaon praecepit foli&lunae, inquicns;S01 contra Gabaon ne moucaris,&luna contrauallcm AiaIon:ftc teruntepad praeceptum eius fol 8duna, nec occubuit folfpatio unius diei, donec ulcifccrctur fc de inimicis fuis,& obediuit dominus uoci hominis. Di uifit etiam Mofes mare rubrum,& lofue Iordanem,& traduxerunt populii ficcis pedibus. Simile fecit Alexander Macedo,traducens exercitum. N on- nunquam etiam prophetico fpiritu pollent,ficut dc Caipha legimus in feri ptura facra,quod prophctauit,eo quod clfct pontifex anni illius. Cum igi- tur ita fit,quod reges & pontifices terrae dominus uoluit dici deos,per com municationcm nominis & potcftatis, certe & nos decet de illis bene mereri, & illorum iudicia noftris anteferre,plancq; obed1rc,fupplicarc,& adorarc,& omni ucncrationis genere colere, atq; ipfum fummum deu in illis rcuereri· De homine quomodo creatus ad imagine dei. Gap. XXXV1. Mtreurius. T rifmegl· itus. Xupcrantiffimus deus(ut Tnfmcgiftus ait j duas iibifimilcs fi' imagines, mundu uidcliccr atq; hoicm, in altero IU luderet miris quibufda operationibus 5 in altero uero deliciis ra* , fruerctunqui cum ipfe fit unus,mundum creauit unumxum ipfe fit infinitus,mundum crcauit rotundum:cum ipfe fit aeternus, mudum creauit incorruptibile & aeuiternumxum ipfe fit immenfus,mundu crcauit omnium maximum :cum ipfe fit fu mmauita ,mundum etiam uitalibus fc minibus cxornauit,ex fefe eunda cum ipfe fit omnipotcns,fo Ia uoIutatefua,no ulla naturae neceffitatc mundilno ex praeiaccte materia, fcd ex nihilo creauit:& cum fit fumma bonitas,uerbum fuu quod cft prima omniu rcru idea,optima fua uolutate cftentialiq; amore coplcxus, mundu hunccxtrinfccum ad exemplar mudi intrinfcci uidclicct idealisfabricauir, nihil tamen cxtramittcndo dc effentia ideae, fed ex nihilo creauit, quod ab aeterno habuit per ideam. Creauit deus etia hominem ad imaginem fuam: nam ficuti imago dei mundus eft,fic imago mundi,homo eft: hinc putant quidam didum eife,qu0dhomo non fimplicitcr imago dei creatus eft, fed ad imagine,quafi imaginis 1mago:iccirco microcofmus diduscft,hoceft, minor mundus. Mundus animal eft rationa!e,immortale ;homo fimilitcr animal eft rationale,fcd mortale,hoc cft, diffolubile: Nam (ut inquit Her* mes}cum mundus ipfe immortalis f1t,impoff1bilc cft partem eius aliquam D« imigo, mudusimm dijmo, LIBER T E R T I V S. CCLXXXV inrcrire:mortis igitur nomen uanum eft.Er quemadmodum uacuum,nuf- quam eft mori. Igitur dicimus horninem,quando anima & corpus feparan- tur,non quod aliquid eorum intereat fiuc conucrtatur in nihil um.uerunta men uera dei imago uerbum fuum eft, fapientia ,uita, lux & ueritas, per fe- ipfum exiftens,cuius imaginis,animus humanus imago eft, propter quam ad imaginem dei fadi efle dicimur, non ad imaginem mundi aut creatura- rum:Na ficut deus nec tangi poteft,nec auribus percipi, nec oculis intueri; ita animus hominis nec uideri, nec audiri,nec tangi poteft;& ficut deus ipfe infinitus eft , & a nullo poteft compelli: Sic & humanus animus liber eft, & nec cogi,nec menfurari poteft;tum ut deus totum hunc mundum, & quic* quid in eo cft,fok mente gerit: fic illum humanus animus etiam cogitatioe complc mine ponut PUtonicL Wf/JS Sermo, flu* uerhm. cft nifi uerbum,& dicitur aequalitas: aeque enim fe ad omnia habcr, cum no fit unum plufquam aliud, omnibus aequaliter largicns,ut fint id quod funt, nec plus nec minus, ipfumq; ienfibile fc 8C omnia fcnfibilia facit, ficut lux fe & omnia uifibilia facit,ideo q; uerbum dicitur a Mercurio lucens mentis fi' lius: conceptio autem qua mens feipfam concipit, eft uerbum intrinfecu a mente generatum ,fcilicet fuiipfius cognitio: uerbum autem extrinfccu 8i uocaIc,cft illius uerbi partus 8C oftenfio, 8(. fpiritus cum fono 8C uocc aliquid fignificante ex ore procedcsrucrum omnis uox noftra, uerbum atq; fermo, nifi dei uoccformctur, acri mifcetur atq; euanefeit: fpiritus autem 8(. ucrbu dei manent fenfu 8C uita comitate. Omnis itaq; fermo nofter,omnia uerba, omnis fpiritus 8C uox noftra,nullam uirtutem habent in magia, nifi quate* nus diuina uocc formentur: 8(. Ariftotelcs ipfc in Mcteoris, 8(. in fine Ethi* eorum,fatetur nullam eife uirtutem fiuc naturalem fiue moralem, nifi per deum;& in fecretis dogmatibus י adferit intellcftum noftrum bonum & fa- num poife plurimum in natura? fecrcta,dummodo adfit diuinae uirtutis in- fluctia,alias nequaquam.Sic 8C uerba noftra plurima producere poffunt mi racu!a,modo formentur uerbo dei,in quibus etiam uniuoca noftra genera- tio perficitur ,ficut inquit Efaias, A facie tua domine concepimus,ficut mu* lieres refte concipiunt a facie maritorum,& peperimus fpiritum.H uc quo- dammodo pertinet, quod apud Indorum Gymnofophiftas, quafi per ma- nus huius opinionis autoritas traditur,Buddam principem dogmatis coy, e latere fuo uirginem generafte.EtapudMahometiftas coftans opinio eft, plero fq; quos fua lingua Ncfefogli uocant,occu!to quodam diuin x diipcn fationis modo fine carnali coitu nafei: quorum uita iccirco mirabilis & 1 m- paflibilis fit,& uclut angelica, totaq: fupcrnaturalis: fed illis nugis dimiftis, S olus rex Meff1as,uerbum patris, caro fa&um, lefus Chriftus hoc arcanu reuelauit,quadam temporis plenitudine apertius manifcftaturus. Mente proptcrca perfimilem 11bi(ut cecinit Lazarellus in Cratere Hcrmctis.) Sermonemq; ho mini iam genitor dedit Vt diis confimiles parturiat deos Scnfu defuper indito. Fcelix ille nimis,qui fua nouerit S ortis muneraiperfcccrit& libens: Inter nanq; deos connumerandus cft. Nec diis cft fuperis minor. Hi fati reprimunt qu3eq; pericula, Morborumq; fugant pernicie procul. Hi dant fomnia praefaga,fcrunta- opem Aerumnis hominum,dantq; mala impiis* Dant praeclara piis praemia/ic dei Complent imperium patris. DE OCCVLTA PHILOSOPHIA. LIBE R .T E R T I V ί, Hi funt difcipL11i,hi funt filii dei. CCLXXXIX Qui non ex uoluntatc carnis, nec ex uoluntate uiri,nec menftruatae, fed ex. deo nati funt.Eft aut uniuoca generatio ,in qua filius cft patri fimilis omni moda fim11itudine,& in qua genitu fecundi! fpecic idem eft cum generante. Atq; haec eft potentia uerbi a mente formata in fubieCtu difpofitu rite fufcc pti,ucluti femen in matricem ad generationem & partum coalitirdico autc difpofitum, & rite i uicepti, quia non omnia eodem modo uerbi participes euadunr,fed alia aliter.Et haec funt de recoditiffimis naturae fccretis, de qui- bus non cft aliud publice pertractandum. De anima per quae media iungatur corpori. Caput XXXVII. Nima humana cft lux quaeda dmina,ad imagine uerbi, caufae Μρ&Μ caufaru,primi excplaris creata/ubftantia dci/igilloq; figurata1 cuius charaCfereftucrbum aeternum. Item anima humana cft fubftantia quadam diuina,indiuidua,& tota cuique corporis parti praefens,ab incorporeo autorc ita produ6la,ut ex agentis uirtutc folu, non ex materie gremio dependeat. Eft anima numerus fubftantialis,unifor mis, ad fciplum conuerfiuus & ranonalis,corpora omnia & materialia Ion* go luperansintcrualIo,cuiuspartitio non eft fecundum materiam ,nec ab interioribus & cralT!oribus,led ab efficiente caufa proueniensrnon eft enim numerus quantus,icd icmotus ab omnibus corporeis legibus:undc nec diui ditur,ncc per partes multiplicatur. Eft itaq; anima diuina quaeda fubftatia, a diuinis fontibus emanans, ducens fccu numeru: no quippe illu diuinum! quo opifex omnia difpofuit,fcd rationale numeru,quo cu omnibus propor rionc habens omnia intelligere pofiit.Talis itaq; humana anima,iuxta fententia,immed1ate procedens a dco,per media copetentia corpo ri huic iungitur craifiorbunde primo quidc in ipfo defcenfu,coelefti acrcoq; inuoluitur corpulculo,quod aerhereum animae uehiculu uocant, alii curru animae appellant.hoc medio,iuifu dei,qui mundi centrum eft, in punftum cordis mcdiu,quodeft centrti corporis humani, primu infunditur,& exin׳ de per uniucrfas corporis fui partes mcmbraq;diffunditur,quado curru fuu naturali iungit calori,per calore fpiritui ex corde genito,per huc fc immer- git humoribus,per illos inhaeret mcbris,atq; his omnibus £que fit proxima! licet per aliud in aliud transfundatunquemadmodu calor ignis,acri & aqu£ haeret proxime, licet per acrem tollatur ad aquam. Ita patet quomodo im- mortalis anima per immortale corpufculu,uide!icct aethcrcu uehiculu,cor pore clauditur craifiore & mortali. Quado uero p morbu malu ue foluutur uel deficiunt haec media,tunc anima ipfa per fingula media efle rccolIigit,re fluitq; in cor,quod primum erat animae fufceptaculum: cordis uero deficic- te fpiritu extinfto que calore,ipfum deferit & moritur homo,& euolat ani* ma cum aethereo hoc uehiculo, illam que egreffam genii cuftodcs daemo* Aninuhu> DE OCCVLTA PHILOSOPHI* ncsq; fequuntur,& ducunt ad iudicem,ubi lata fententia,b011a1 animas deus tranquille perducit ad gloriam, malas uiolentus daemon trahit ad poenam. Quae diuina dona homo dcfuper a fmgulis coelorum & intelhgen tiarum ordinibus accipiar. Caput XXXVI11. Er feptem planetas tanquam per initrumcntaa fummobonoru | MJm fonte omnes uirtutes in homines diffunduntur: per Saturnii Eubii pJSwRa] mis contemplatio, profunda intelligcntia,grau1tas iudicii נ firma ipeculatio,flabilitas immob11eq;propofitum:per loucm inconcufla prudc tia,temperantia,benignitas,pietas,modefea,iuftitia,fides,gratia,relig10,a:cj tas,clemcntia,regalitas:pcr Martem imperterrita ueritas נ conflans robur Si fortitudo,animofitatis ardor uisq; agendi &praftica, incoucrnbihfq; ani ! mi uehementia.pcr Solem nobilitas animi,imaginandi perfpicuitas/cien׳־ di & opinandi natura,maturiras,conf11ium,2elus,iuflitiae Iumen,ratio &iu dicium refta ab iniquis difgregans נ lucem ab ignorantiae tenebris purgans, ueritatisq; inuentae gloria,& charitas uirtutum omnium regina: per Vcne* rem feruens amor, fuauiifima fpes,defidcrii motus, ordo, concupifcentia, pulchritudo,fuauitas,incrementi defideriu,& fuimet propagatio:per Mer- curium penetrans fides Si credulitas,dilucida ratiocinatio ,interpretandi, Si pronunciandi uigor,grauitas eloquii, acuitas ingenii,difcurfus rationis, fen luumq,- mobilitas uelox:pcr Lunam pacifica confonantia, fecunditas, uis generandi& augendi,crefcendi Si decrefcend1,& moderata temperantia, fi׳- desq; qua: in apertis occultisq; uerfans omnibus ducatum prober, tamc mo tus ad terrena pro modo uitae colendae,& augmentum fibi caeterisq;tribucn dum.Trahuntur autem principaliter ifti influxus a feptem illis intclligen- tiis,quae flant ante faciem dei,quae animam uirtutum illarum fedem diipo* nunt.Planetae autem tantummodo difponunt corpus, reddentes comple- xionem tra£labilem,& ad omnia bona comproportionatam Si contempe- ratam, funtq; uelut inflrumenta intelligentiarum: Deus uero Si influxu Si incrementum tanquam primaria cum omnibus praeflat. Qui itaq; anima- rum uirtutes Si uarias difpofitiones ferutati funt, pro mediorum per quae ad nos tranfitum habent diuerfitate, uarias naturas fortiri diiudicant, Si has cu corporibus ipfis non nifi per ftellasipfasproportionatis coiungi.Sic in cor pore a louio temperamento condufto,animam opinantur infundi cotem peratam a numine Si intelligcntia louis, Si fic de reliquis. Secundum quam dilpofitioncm fi bene operetur anima in hoc corpore,purgata Si expiata re- uertitur ad numen Si manfionem a qua defeendit. lamq; etiam ab angelicis ordinibus homo miris uirtutibus corroboratur,puta ab Angelis,ut fit diui- nae uoluntatis nuntius. Si diuinae mentis interpres: ab Archangelis, ut do* minetur omnibus quibus illi prae fidere datum eft,befliis terrae,pifc1bus ma risSi uolatilibus ccdi,a princip atib us utfubdantur illi omnia,ipfe omnium ApUnetu quidnm ho mo accipiat Al·angelicis ordinibus piatT C*' LIBER T E R T ϊ V 5 CCXCI uitesample£lens,& omnes ad fc ui quadam occultiifima Si fuperccelefti at·־״ trahens;a Virtutibus uim fufcipit, qua in hoftes ucriratis 8c brauii , pro quo in hac uita ftadium currimus,conftanter pugnansroborerur: a Poteftati-׳ bus,pracfidium aducrfus humani huius domicilii inimicos. a Dominationi- bus auxilium,quo fubiicere poffimus quem femper nobifeum gerimus mefticuminimicum,debitumq;finem adfcquamunA Thronis unde copa- ginemur, Si unde in nos ipfos collefti י memoriam in illa sterna fpeftacula figamus:A Cherubinis mentis lumen,fapicntiae uim, fupcrcxcelfas ima gi- nes Si figuras quibus diuina ipfa contcplari pofifimus: A Seraphinis, ut per* fefto amoris incendio ipfis tande inhaereamus. Hi funt gradus,hae quas facile afccndunt homines ad quaecunq; uirtutu genera,naturali quoda nexu Si curriculo,pro uaria difpofitionc corporis Si animi,atq; fauore ftella rum in difponendo corporc,& intelligcntiarum illis,quarum in defcenfu anima induit natura,ficut lux colore uitri per quod tranfit.-fauc re etiam fuperna opificis uirtute,a qua omne bonum, Si fine qua nihil boni nec perfeci attin gi poteft. Ideo q; in uanum laborant omnes ,qui naturali curfu, inferiorum uinbus Si fauore duntaxat confidentes, ad diuina pertin* gere opinantur,quiq; in coelis pedem figentes,a ccclefti fauore ea capere nh tuntur,quae a deo uno fufcipidcbent.Habent fiquidc haec inferiora,dico ani malia,herbae,lapides,metalla,luam uim fubmmiftratam a coelorcoelum ue* ro ab 1ntelligenti1s,h£ autem ab opifice, in quo omnia uirtutc maxima pr£· exiftunr,ficur Si in homine ipfo minore mundo no eft membrum,quod no rcipondear alicui elemento,alicui planetae,alicui intelligentiae, Si alicui mc- lurae ac numerationi in archetypo/icuti fuperius oftendimus. Quomodo fuperni influxus cum fint natura boni,in iftis inferio ribus deprauantur,& malorum caufae efficiantur. Caput XXXIX. Voniam omnis uirrus & poteftas defuper cft a deo,ab intelligc tiis & aftris,qui ncc crrarc,nec malum agere poliunt,ncccffe eft mala omnia ,&quicquid in iftis inferioribus difeors & num reperitur,non ex influentiae malitia, fed ex mala dilpofi-* tione recipientis prouenire,ficut refte cecinit Chryfippus: Quam falfo accufant fuperos,ftulteq; queruntur Mortales:etenim noftrorum caufa malorum Ipfi nos fumus,& fua quenq; uecordial^dit. Hinc lupiter Acgifthi cafus ab Oreftc interfeci rcminifccs,apudl Homerii in deorum concilio ait: O facinus, mortale genus nos numina primum Incufatjcaufamq; putat fontemc[; malorum Quae ueniunt :fua fed pereunt ob fafta nefanda, Cum praeter fatum fibi fponte incommoda quaerant DE OCCVLTA PHILOSOPHIA CCXCII Quando igitur fubicfti peruerfitas peruerfae fufcipit influxus, ucl cius dcbi# litas tolerare non poteft efficaciam fuperioru, tuc ab influxu cceleftiu fic in materia difcordiis plena recepto, refultat quid diffonu & deforme malumq; cceleftibus tu uiribus femper bonis permanentibus,quae du in le exiftunt, & a datore luminu per fandas intelligcntias & coelos influutur,quoufq; ad lu* na influctia bona eft,tanc| in primo gradu: deinde autem quando in fubiecto uiliori fufcipitur,ipfa ena uilefcit: tunc enim propter di uerfam recipietis natura diuerfimode fufcipitur,& qualitatibus in codc fub- iedo inter fc ipfa uariatur,& patiente fubicdo patitur:undc ex omnibus tande in fubiedo c0prehenf1s,aliud quidda quam fuperiinflu- unt,refultat.Itaq; qualitas nocens in iftis inferioribus,longe aliena cft ab in fluxu coeleftiu.Idcoq; ficut lippientis calamitas luci,& incendiu 1gni,& uul- nera ferro,uincula & carceres iudici imputari non debent ,fcd male difpofi- tis & male operantibusrita nec in cceleftes influxus culpa reiicicnda cft. Itaq; in nobis bene difpofitis fuperioru influxus omnia cooperantur in bonurmale autc difpofitis, & in quibus propter peccata noftra diuinum il- ludquod nobis ineft receffit, omnia ccdut in malu. OmniG itaq; maloru no ftroru caufa peccatu cft,quod eft deordinamentu & diftemperamentu ani- mi noftri:cui tunc fic male regente aut proftrato, ac declinante ab eo q uod cceleftes influxus requirunt,rebellant omnia,& difteperantur in noftra per nicidtunc in humano corpore aliastcperatiffimo& confonantiffima har- monia copof1ro,orirur elementoru diftemperamentu, in furgunt humores mali,& etia boni deordinati & fegregati ab inuicc,& uiciflitudme quada cor- pus uexant & torquent;tunc uehementiffima fentitur diflbnantia,aut cx fu perfluitate,aut ex diminutionc,aut ex intrinfcco accidente,aut fuperfluo d- bo,undc fuperflui gignuntur humores, eademq; cx caufa infirmitates fub- oriuntur,etia animales fpiritus amiffo freno in pugna congrcdiuntur.tunc cceleftes influxus alias de fc bom, redduntur illis nocui, quemadmodu lux Solis oculis male d!fpofitis:tunc Saturnus influit anxietate,taediu,rneIacho- lia,deIiramenta,triftitia,pertinacia,rigiditatc,bIafphcmia5dcfperationem, mendacium,laruas lemurum ,terriculamenta fepulchrorum ,expaucfccn- iiambuftorum,irritamenta daemonum Jupitcr autem tunc influit auaritia &diuitiarum occafiones prauas,&tyrannidem:Mars impetuofam ira,pro- phanam arrogantiam, audaciae temeritatem, & ferocem pertinaciam: Sol aurem fuperbiam imperiofam,& inexplebilem ambitione. Venus concupi pilccntiae deceptioncs,lafciuos amores turpesq; libidines: Mercurius frau- des,dolos,mendacia,machinationes malorum, & peccandi promptitudinc: Lunarerum omnium inftabiIemprogrcflTurn,& quaecunq; funt humanae naturae contraria. Atq; hoc modo homo ipfe propter fuam cum cceleftibus diffimilitudinc,nocumentu fufcipit,undc beneficiu reportare deberet.Pro f ter eande cu cceleftibus diffonantia(ut inquit Proclus) etiam fubiiciuntur mli* Jupe' riordquuei/n fimt. tunc homines malis daemonibus,qui ueluti dei lidores in torquendis illis fe fc expediunt. T unc ueniunt illis immiffiones per angelos malos quoufque debitis expurgationibusrurfus expientur, reuertaturq; homo ad coeleftcm naturam.Optimus igitur magus multa mala prohibere poteft,a ftellaru di ipofidone profedura,cum eorum naturam praefentit,praeueniendo, praeca uendo &praemuniendo ne occurrat,& ne male difpofitum fubicdum, ficut diximus,nocumentum fufeipiat, unde beneficium reportare deberer. LIBER TERTI V S. CCXCIII Quod unicuiq; homini impreifus eft charader dminus cuius uigore poteft pertingere ad operandum mirabilia. Caput XL. Ο N mediocri experientia comprobatum eft, infitam homini a I II natura quandam dominandi & ligandi uim: nam quod teftar ur 1 imi !w Plinius,eIephashominiobuioinibIitudineerrati,clcmcnspla cidusq; demonftrare uiam traditur: idem ueftigia hominis pri- ufquam hominem animaduertens,ab infidiarum metu contremifcere,fub־־ f1ftcre,circunipcdare,& expaucfccre dicitur.Eodc modo tygris,feris eundis truculctior,uiio homine catulos protinus trasferre dicit: & plura his fimilia Icgim9 apud uarios autores q de aialibus magnis uoluminibus fcripfcrut:ue ru unde cognofcat animalia haec homine timendu quem nunq uiderunt, & fi faepe uiderint & cognouerintjUndc timet, tantis illo magnitudine, uinbus & uelocitate praeftatiores? quae' ue fit hxc homin is natura feris hunc timore incudens,oes quidem illi animaliu hiftoriographi inquirunt & innuunt,led aliis reliquerut docendu atq; probandu.D e hoc igitur Apollonius Tyaneus (ut legitur apud PhiIoftratum)uifo puero ducente ingente elephantem,ro ganti Damo,unde haec ta uafti animalis erga paruulu obedictia eifet, refpo dit:id efle ex terrore quodam admo,homini ab opifice immiflb:que praefen dentes inferiores creaturae & animalia omnia ipfum homine timct,& renere rur,qui cft,uelut charader terrificus & fignaculum dei homini imprefium, quo illi fubiiciunf fupcrioremq: agnofcut,fiue feruus fiuc animal fidalioquin enim nec puer regeret armeta & clepharcs: neq; rex perterrerer populu nec iudex reos.Hic itaq; charader hominibus a diuina ideaimpref Ius eft,quamH3ebreoru CabaliftaePahad‘’51“0 uocant,&finiftram&gIadiu dei. Neq; uero tantumodo habet homo fignu quo timeatur/ed etiam quod diligatur,cuius idea in diuinis numerationibus uocatur Hefed quod cic menda fignificat,& dextram &fceptru dei. Ab his diuinis numerationibus, per intclligctias &ftellas nobis imprimutur figna & charader es unicuiq; fe- eundum capacitatem & puritatem fuam,quae figna primus protoplaftes in omni integritate & plenitudine proculdubio poflidebat quado placida ma fuetudine attrada & terrore fubieda,uencrunt ad eu eunda animantia ue- luti ad dominum ,ut eis nomina imponeret.V erum poft praeuaricatiois pec catum a dignitate illa decidit,cu omnibus pofteris fuis,neq; tamen omnino Homncfrd' gilem truces firdiui<‘ poteflatis particeps,in inferiora hacc beneficia,uaria dona largitur,ceu immortalis deus.-fi male egerit,mes iudicat illam atq; relinquit daemonis ar bitrio:at moefta anima,fine mente, uagatur apud inferos idolum,quam uo eant imaginem/icut apud Vergilium conqueritur Dido: Et nunc magna mei fub terras ibit imago. Quare haec anima tunc expers intclligibilis cifentiae, furentis phantafiae im perio relidi a,etiam corporearum qualitatum cruciatu fubiicitur,cognolccs fefe iufto dei indicio, ob fuam culpa,diuinauif15e, ad quam creata erat, per- petuo priuatamrquae quidem diuina uifio/icut teftatur fcriptura,eft pr£lcn da omnium malorum, quae poena eft omnium acerbiifima, quam uocant facrae literae effufionem irae dei.Haec itaq; animae imago,quandoq; acrcu cor pus ingreditur umbram,qua inuoluta,nunc confulit amicos, nunc exagitat noftes, quemadmodum apud Vergilium Dido minatur Aeneae, inqmcns: Omnibus umbra locis adero,dabis improbe poenas. N am cu in anima feiundla a corporc,pcrturbationes Si memori £ fenfusq; re manenr,dicut Platonici animas, praecipue interfectorum, hoites exagitare, non tam humana indignatione id effidcte,quam etia diuina Nemcf1,ac dac mone prouidente Si permittente.Sic fpiritus Naboth (ut interpretatur He braeoru magiitri) quia in ipfius uitae extremo cu ultionis defidcrio emigra- uit,fadtus fuit(ad explendum uindidta)fpiritus mendacii, Si egreifus eft per mittente deo,fpiritus medax in ore omniu propheta^, donec faceret afccde re Achab in Ramod Galaad.Et Vergilius ipfc cum Pythagoricis Si Platoni cis,quibus adhaeret edam nofter Auguftinus, fatei an ־mas feparatas eorum qu£ in hac uita geiferunt,nondum cxtindtam,rerinere memoria atq; uolun tatem ubi canit: Quae gratia curruum Armorumq; fuit uiuis,quae cura nitenrcis Pafcere equos,eadem fequitur tellure repoftos. Et Algazel in libro de fcictia diuina. Caetcriq; Arabes Si M ahomctiftac phi lofophi/cntiunt quod operationes animf comunto corpori c<5muncs,im primunt in anima ufus & exercitii charadtcre.quo fortiter impreitb uretur, feparata ad confimiles operationes & paifiones quae in uita non funt delere, itaque licet corrumpatur corpus Si organum,non ceffabit propterea opera tio/ed remanebunt affectiones Si confimiles difpofitioncs· Et lias animas prifci communi uocabulo manes uocant: quarumque in hac uita innocctes,aut uirtutib9 moralibus purgatae,atq; ur canit Vergilius, Qui manus ob patriam pugnando uulnera paffi, Quiq; faccrdotes cafti,dum uita manebat, Quiq; pii uates Si Phoebo digna locuti, Inuenias aut qui uiram excoluere per artes, Quiq; fui memores alios fecere merendo. Licet extra gratiam Si fidei iuftitiam deceiTcrint,putant illas pleriq; theolo״ gi,1mpat1b11es in quofdam campos fortunatos rapi:&, ut ait Vergilius, Deuenire laetos locos & amoena uircra, Fortunatorum nemorum fcdesq; beatas, Vbi fruantur miris quibufdam uoluptatibus:atq; etiam cognitione,cu fen- fitiua tum intelleftuali Si reuelata gaudere:fortc etiam erudiri in fide Si iufti tia,haud minus atq; quondam fpiritus illi quibus Chriftus praedicauit Eua- gelium in carcere: Nam ut certum eft neminem fine fide Chrifti poffe fal- uum fieri,ita probabile eft,hanc fide adhuc multis paganis Si Saracenis poft hanc uitam praedicari in illis animarum receptaculis ad falutcm,atq; m illis ueluti incommuni cuftodia detineri, donec tepusadueniatquo maximus iudex meritorum facturus fit examen: a qua opinione etiam Laftantius St Irenaeus,& Clemcns,& Tertulianus, Si A uguftmus, Si Ambrofius, Si multi praeterea Chriftiani feriptores non abhorrent. Quae ucro impurae incomi- nentesq; Si peccatis iniuftae migrant animae,non tam felicibus fomniis agu- tur,fcd horribilibus phantafmatibus locisq; deterioribus uagantur,nulla li* bcra cognitione freti,nifi abftracia per coccffionem aut manifeftationcm, tum continua carnis Si fanguinis appetentia,ob labis f ruginc ctia fenfui doloris fubiiciuntur,timentq; gladios 8i enfes, Haecproculdubio fen f1ffeuideturHomerus,quandoinundccimohbro Odyfleaeintroducit ma- trem Vlyftis defundam illi immolanti aftantem ,fed illum nec cognouiffe nec allocutam eiTe,quantifper ipfe cuaginato gladio umbras a facrificii fan guine prohibebat. Poftquam ucro luadente Tyrefia uate , de facrificio 11- lo libaffet mater ,bibitq; fanguinc nebulo nigrum, ftatim cognouit filium. Si lachrymans allocuta eft; V erum Tyrefiae uatis anima ,nulla obftantc eua ginati gladii prohibitione,etiam ante libatum fanguinem, Si agnouit Vlyf- fcm,& allocuta eft, & matris umbram adftare indicauit. Quae ergo animae contrafta in corpore fcelerum uitia,in hac uita non expiarunt,illorum ha- bitus fecum ferentes apud inferos cluere coguntur,& expendere commiiTo״ rum poenas,quod poeta explicauit his uerfibus: Quin Si fupremo cum lumine uita reliquit. Non tamen omne malum miferos,nec funditus omnes ' Corporeae excedunt peftes,penitusq; neccife eft Multa diu concreta modis inolefcerc mores LIBER TERTIVS. CCXCVII Mms, CCXCVIII Ergo exercentur paen!s,uctcrumq; malorum Supplicia expendunr. Quales enirn funt mores St habitus hominu in hac uita ,tales plerunq;ani# mam affediones fequuntur poli: mortcm,qu3e fecum adhuc memori men ce uolutat, quae quondam in uita geiTcrat: quae tunc eo intentius St acutius occurrunr,pro quanto ceffant tunc uaria uitae ofHda,nutriendi,ucgetandi, generandi, fcnfuumq; St uariae occupationes St folatia. St craifioris corporis obftacula . Occurrunt aut tunc phantafticae rationi fpedes 1113ε eo turbulentiores maximaeq; furentes, quanto in eiufmodi ani- ma latet intelledualis fcintilla plus aut minus fopita, penitus uc extinda, quibus tunc etiam a malis daemonibus fpecies aut falimimae aut terribilio- res ingeruntur : unde nunc in uirturc concupifcibili ,concupifcentiaima- ginarii boni,eorumq,· quae quondam in uita affedauerat torquetur,potiun- di facultate priuata,quamuis nonnunquam fibi uideatur propemodum de licias fuas adipifci,fed a daemonibus ad poenas acerbiores ab illis arceri, que- admodum apud poetas ,Tantalus a conuiuio: Sardanapalus, ab amplexu: Midas,auro:Sifyphus,apotcntia:Sthas animaslcmures uocarunt.quarum fijqua domcfticarum rerum curam agens, quiete domum habitat, lar dici- tur familiaris. Acerrime autem in uirtutc irafcibili torquentur, odio ima- ginarii mali,cuius perturbationes & fufpiciones falfiffimas horribiliihma'* que phantafmata tunc incidunt, uerfanturq; fecum triftes imagines, nunc coelum in caput ruerc,nunc flammarum impetu abfumi,nunc uafto aqua- rum fub gurgite mergi,nunc terrae hiatibus abforberi,nunc fefe in uarias be luas transformari,nunc a deformibus monftris lacerari aut deuorari, nunc per fyluas,per maria, per igncs,per aera, per teterrima inferorum loca paf* fim exagitari: nunc fefe a daemonibus comprehendi & torqueri fufpiciunt: quae omnia illis poft mortem non fecus contingere arbitramur, quam ia hac uita his qui phrenefi aut mania fiuc melancholico humore delirant,aut qui in fomniis horribilibus uifis perterriti torquentur,ac fi uere haec illis co- tingerent, quae tamen uere apud illos non funt, fed folae illorum fpecies in imaginatione apprehcnfae.Tic 8c animas illas pofi: mortem ueluti fomnian* tes, horribiles peccatorum imagines perterrent, 8C confcicntia fceleris agit per diucrfa praecipites; quos iccirco Orpheus uocat populos !omniorum, inquiens:Referari nequeunt port£ Plutonis,intus cft populus fomniorum. Tales itaque fcelerofae animae nullis bonis fcdibus fretae ,quando in aereo corpore uagabundae quamlibet afpedibus noftris formam repraefentanr, laruae dicuntur aut terriculamenta: bonis quidem inania, fed noxia malis: modo tenuioribus, modo craflioribus exuuiis, fub diueriorum animaliu 8t monftrorum fpccic,quorum moribus fefe olim in uita fimilcs praeftiterunc occurtentcSjficut canit poeta: Tum uariae illudunt fpccieSjatq; ora ferarum* DE OCCVLTA PHILOSOPHIA Lemures, hnr. ttfMdUt temcnlmc 14· Fiet enim fubito fus horridus,atraq; tygris, Squammofusq; draco,&fulua ceruicc le^na. Aut acrem flammis foniturn dabit. Omnia transformans fefc in miracula rerum, Ignemq;,horribiIcmq; feram,fluuiumq; liquentem. LIBER TERTI vs CCXCIX Anima enim hominis immunda, quae in hacuita nimium habitum traxit ad corpora, intimo quodam elementalis corporis affeftu, aliud fibl corpus ex elementorum uaporibus contexit, ex materia facili, quafi hau- ffu quodam reficiens corpus illud iugiter euanefeens; cui infuper ueluti car ceri & fcnfibili inftrumenro lege quadam diuina mancipata, in illo patitur frigus & ignern;&quicunque corpus & fpiritum & fenfum offendunt, foeto' res, ululatus,planftus, ftridores, uerbera, laceratus & uincula ficut cecinit Vergilius: Ergo exercentur pceniSjUeterumq; malorum Supplicia expendum:alix panduntur inanes Sufpenfx ad uentos,aliis fub gurgite uafto Infcftum cluitur fcelus,aut exuritur igni. Et apud Homerii m cius Necyomantia Alcinous Vlyfli enarrat: Vidimus & Tyrium celebrem telluris alumnum Expanfumq; nouem corpus per iugera,cuius Vrrinqj allidens contundit uiiccra uultur. Nonnunquam animx illae non hxc figuralia corpora folum inhabitanta fed nimio carnis fanguinisqueaffeftu etiam inanimalia fcfepraecipitant, & reptilium brutorum׳que corpora נ cuiufcunquc fpeciei ingrefTa, daemo- num inftar illa obfidcntcs corripiunt. Aftipulantur iftis Py thagoras,& an* tc illum Trifmegifl:us,adferentes prauas animas ff pe in reptilia & bruta pr£ cipitari. Neque tamen illa corpora ueluti ciTcntiales formae uiuificant & in- formant נ fed inquilini more ueluti carcerem inhabitant ג fiucper indiftan- tiam localem illis adfiltunt, ut motor intrinfecus fuo mobili: aut circa illa alligata cruciantur,ut Ixion ad ferpentum rotas,Syfiphus ad faxum; neque folum bruta/ed quandoque etiam homines corripiunt, ficut de anima Na- both diximus,qui egreflus eft fpiritus mendax in ore prophetarum. Hinc afferuere nonnulli, fcejeftorum hominumuitasfiuefpiritus,in quorun- dam corpora ingredientes,ilIos diu male habere,& nonnunquam interime- re .Quod multo meliori forte etiam beatis animis conccffumeft,utbo- norum angelorum inftar nos habitare & illuftrare poflint, quemadmodu de Helia Iegimus,quod fublato eo ex hominibus, inclinauit fpiritus eius fu* per Hclif3tu:& alibi legimus,abftulifle deu de fpiritu qui erat in Mofe,& de- d ife feptuaginta uiris. Magnu hic latet,fed no temere reueladu myftcriu. Quandoq; etiam (quod tamen rariflimu eft} tanta infania aguntur animae* Anim# ρτΛ u.e,mhruU prmpiuni DE OCCVLTA PHILOSOPHIA. CCC ut non uiucntium modo corpora petat, fed in rclida fua cadaucra quadam ftygia ui remigrent,Si ueluti rediuiui horrenda patrant facinora. Sicut legi- mus apud Saxonem Grammaticum, Afuitum quendam Si Afmudum inter fe communibus uotis coniuraife,quem nam illorum uita prolixior cxcepif fet,mortuo contumulandum:tandem Afuitus morbo confumptus, cu ca- ne Si equo fuo uafto mandatur antro;cum quo Si Afmudus ob amicitif iuf- iurandum uiuus contumulari fuftinuit,cibo quo in longum tempus uefce- retur illato.Tandem Ericus S ueciae rex, eo loci cum exercitu pertranfiens, Afuiti tumulum(thefaurum incifcratus)perfrangens,adapcrtafpecu,cdu- dum Afmudum luci reftituit :quem uidens tetro oris habitu, funebri rabo obfitumP& profluo ex cruda cicatrice fanguinc eructatum( quippe Afuitus nodibus rcdiuiuus,crebra colludatione latuam illi aurem abruperat) fcdi uulneris caufam referre iuifit.quam illenarrauit iis uerfibus; Odnic brae mortis animae mortuorum erant, poft deinde corporaliter rcfurrexit,&poft refurreftionem adfumptus cft, manifcftu cft quia Si difei- pulorum cius (propter quos Si haec operatus cft dominus) abibunt animae in inuifibilem locum definitum cis a deo. Si ibi ufq; ad refurreftionem coni morabuntur/uftinentes rcfurrcftioncm,poft recipientes corpora,&pcrfe- pftm Ap0 βοΐΜ* imxm LIBER THRTIVS. CCCIII pcrfcftus autem erit omnis ficut magiftcr cius. Quomodo ergo magiftcr nofter non ftatim euolans abiit ג led luftincns definitum a patre refurrefti oms ilia: tempus, quod & per lonam manifeftum eft, poft triduum refur- gens adiumptus eft: fic & nos fuftincrc debemus definitum a deo refurredi onis noftrc tempus a prophctis,& fic refurgentes afiumi, quotquot dominus hoc honore dignos habuerit. Accedit iftis etiam tantiusFirmianus ineo diuinarum inftitutionum libro,cui titulus, De diuinopram1io,inquiens: Nccquiiquam putet animas poft mortem pro- tinusiudicari:Namomnesin una communiq;cuftodia detinentur, do·* nec tempus aducniat quo maximus index meritorum faciat examen: tunc quorum fuerit probata iuftitia,hi immortalitatis aedpiennquo- rum autem peccata & fcclcra detcfta, nonrcfurgcnt,fed cum impiis re- condentur in cafdem tenebras ad certa fupplicia deftinati. In eadem fen- tentia funt Auguftinus &Ambrofius, quorum ille in Enchiridio fuo in* quit:Tempusquod inter hominis mortem & ultimam refurreftionem in·׳ terpofirum eft, animas abditis receptaculis continet, ficut qu3eq; digna eft requie ucl aerumna,pro eo quod forrita eft in carne dum uiueret. Ambro* fiusuero in libro de Bono mortis ,ait :Scriptura Eldnc habitacula animae rum promptuaria nuncupauir,quae occurrens querelae humanat (eo quod iufti qui pratccifcrunt uideantur ufquead iudiciidicm per plurimum ici— licet temporis debita fibi remuneratione fraudari mirabiliter) ait coronae eife fimilem indicii diermCoronxcnim dies expeclatur ab omnibus, ut in* rra cum dic & uifti erubefcat,& uiftorcs palma adipifeatur uiftorif ergo dii cxpeclatur plenitudo animae remuneratione debita; alias manet poena,alias gloria.Et in codc capitulo,uocat infernu loeu qui no uide tur,quem petunt animae de corporibus liberatae.Et in libro fecudo de Cain & Abel:Soluitur,inquit,a corpore anima,& poft fine uit£ huius,adhuc rame futuri indicii ambigua fufpcditur. Adftipulatur illis illud euangclicu,de ex- tremo indicio dicetc Chrifto apud Multi dicet mihim illa die,do mine,dominc,nonein׳nominc tuo prophctauimus,&in nomine tuo nia eiccimus, & in noic tuo uirtutes multas fecimus:׳ & tuc cofitebor illis qa nunq noui uos. Ex quo fermone coftarc uidetur3eos ufqj in dic illu fuiife de fentcnria fua incertos,ac miraculoru fidutia que in lefu nomine da adhuc ui Uerct peregiiTent,quada fpe falutis interea fuifle fufpenfos. Quia igitur ani-׳ iudiciu in extremu dic dilatu eft,putat pleriq; theologi, no folu iuftifi cadis ,fcd etiam danatis,piacularia fuffragia ante praeftituta iudicii dic pofte opitulari.Sic Traianum a diuo Gregorio ab orco liberatum,iuftifi catumq; ad falutem :licet aliqui putent illum non mulft x noxa liberatum, fcd animaduerfionisiuftitiam in iudicii diem prorogatum. Verum Tho-״ mas Aquinas probabilius uideri dicit, Traianum diui Gregorii fuffragiis rcuixiffe, uimq; gratuitam confccutum, qua a pcena fcelerumq; nexu fuerit: Ldfammi* Aitgufiimt* &mhrΣαμΪ tem lumen rationi non praebet,nifi luccfccnte deo,primo uide- licet luminc.prima enim lux in deo eft fupereminens omne intclleda: qua propter non po tcft lux intdligibilis uocari ,fed lux illa quando infunditur mcntffit intcllcftualis atque intclligi poteft;dcindc quando per metem in* funditur rationi,fit rationalis,ac poteft non folum intelligi, fed etiam cogi tari.Deinde quando per rationem infunditur in idolum animae,efficitur no folum cogitabilis,fed etiam imaginabilis,nedum tamen corporea: quando uero exinde migrat in aithercum animae uchiculum,efficitur primum cor- ן )orca,non tamen manifefte fenfibilis,donec tranfierit in corpus elementa- e,fiuc fimplex acreumq;,fiuc compofitum,in quo efficitur lux manifefte ui fibilis ad oculum. Hunc lucis progreflum confiderantes philo fophi,ftupendam quandam narrat mentis noftrae potentiam,uidclicet fieri pofle,ut mens ipfa tota acie in deum dcfixa,diuino numine impleatur ג atq; lic impleta luminc,cffufis radiis per fingula media, ufq; ad hoc craffum, te- ncbrofum,grauc,mortale corpus,ipfum quoq;copiofo lumie circufundat, reddatq; ftellis fimile & atque corufcans,tum etiam radiorum fuorum copia Auhmm ■gbuscQftrt, LIBER TERTIVS. CCCVII ac leuitate tollat in altum,tanq ftuppam elcuatam per flammam ignis, ali- quando ftatu corpus uclutifpiritum ad longinquas partes transferat; ficut dePJiilippo legitur in Ad1busapoftoloru,quandobapfizatoEunuchoin India, ftatim inuctus cft in Azoto,& de Abacuc fimilia apud D anielc. Sic a- lii penetrantes claulas portas,cuftodes & uincula euaferut,ut de Petro apo- ftolo,& de Petro cxorcifta legitur. Minus hoc miretur,q uideritfamofos u ftos mclancholicos,qui ambulant in fomniis, & per inuia uadunt, 8C afeen* dunt per inaccefia,& exercent opera uigilantium,& quae uigilantes minime poifcnr.quorum non eft alia ratio in natura,quam fortis imaginatio & ex- terminata.In quolibet autc homineeft ifta uirtus,& ineft humane a radice creationis fuae,fcd uariatur in diuerfis hominibus,in fortitudine & de biliratc,& augetur & minuitur fecundum exercitium 8C ufum,per quae de po rentia extrahitur in aftum:quod qui rite nouit,poteft afccndere in cognitio ne fua,quoufque imaginatiua uirtus ί ua tranfeendat & ungatur cum uirru- te uniuerfali,qucm Alchindus, B acon & Guliclmus Parificfis,uocant fen- fum naturae, Vergilius fenfi1m3ethercum,& Plato fenfumuehiculi appel- lant: efficiaturque cogitatio lua fortiiTima,quando effunditur fuper iplam uirtus illa aetherea 8( coelcftis, cuius fplcndorc confortatur , donec appre- hendat fpccies,& notioncs,& fcientiam rerum uerarum, adeo ut illud quod cogitauerit in mente fua,proueniat ficut ipfe cogitauit, & adifpifcatur tan- ram potentiam,ut poifit le immergere,&iungere 8 נcinfinuarehominum a- nimis,& reddere illos certos de cogitationibus luis, & de nolunt at e & defide- rio fuo,etiam per magna &remora fpatia,ac fi illa fenfibus fuis a ob icfto comprehcndcrcnt,&poteftinmodico tempore facere multa, ac fi ci- fcntfafta fine tcmpore:atquc haec non funt data omnibus,fcd quorum uir- tus imaginatiua 8(cogitatiua cft fortiifima,&pcruenir ad finem fpeculatio nis:& is cft idoneus apprehendere & nunciare omnia per fplcndorcrn uirtu- tis uniuerfahs/iueintelligentiae&apprehenfionis fpirirualisquae eft fuper ipfum;&haec cft uirtus neceftaria quam fequi oportet ,& cui obedire debet omnis qui !equitur ueritatem. Si itaque nunc tanta uirtus imaginationis,ut fe poifit infinuare cui uelir,nulla loci neque temporis intercapedine impe- dita,neque prohibita,atque quorfum ipfa fomniat 8C imaginatur, nonnunq fecum trahat grauc corpus, non cft dubitandum quin maior fit potentia mentis,fi quado fuerit fuam naturam adfequuta,ncc fenfuum illecebris gra- uata,pcrfeuerauerirquc incorrupta fuique fimilis. Sed nunc ad exemplar ta copiofo lumine cceleftium ftellarum animae abiidant,& ingens inde in cor- pora fua redunder copia luminis. Sic Mofis facies fplendcbat adeo, ut non poffent intendere filii Ifracl illum ob fplcndorcrn uultuseius. Sic Socrates transfiguratus Iegitur,folis luciferas utiuiccrit lumine rotas,f!c Zoroaftem traffiguratum fublatumq; corpore iurfum: fic Enoch &Heliam igneo quo dam curru coelos afcendiffe: fic Paulum in tertium coelum raptum efie: fic Scnfus futu Y£>£tbcrm ש ucbiculi* DE OCCVLTA PHILOSOPHIA corpora noftra poft mundi indicium qux tunc glorificata dicentur, fimili- ter raptum iri,fulgcreq; ut folcm & luna hac ratioe dicere poflumus. Quod quidc fieri poflb,faftucpfuiffc,Auiccbro Mauriatq; Arabs Auiccna,&Hip pocrates Cous,cota prxtcrea fchola fatetur &oftcdunt. Quin &hiftoriarum monumentis proditum cfb,Magnum Alexandrum in India ingenti periculo circunucntum,animo fic cxarfiiTe, uifumq; barbaris lumc fundcrc.Theodorici pater etiam corpore toto fcintillas dicitur profudiffe: idipfum & de fe prodidit fapiens quidam ita ut fcintillantcs flammae hinc in de etiam cum fono profilirent:neq; ea animi uis fola in hominibus, fed ctia in brutis aliquando comperta eft, ficut in equo Tiberii , qui ore fiammige* rafle uifus eft. Mens autem fupra fatum in prouidenria cft.-iccirco nec cce- Icftium corporum influxibus,necrerumnaturalium qualitatibus afficiturr fola igitur illi medetur religio. Idolum autem animae in fato eft, fupra na* turam, quae corporis & animae quodammodo nodus eft/ub fato,fupra cor* i?us; iccirco codcftium corporum influxibus immutatur, rcrumq; natura״ ium & corporalium qualitatibus afficitur. Dico autem animae ido!um,po- tentiam illam uiuificatiuam & reftriccm corporis, fenfuum originem, per quam ipfa anima in hoc corpore uires explicat fentiendi: fentit corporalia per corpus, mouit corpus per 10 cum, regit in loco, alit q; in torpore cor- pus. In hoc idolo duae potcntiflimx dominatur uirtutcs,una uidclicet quae dicitur phantafia, fine uirtus imaginatiua,fiuecogitatiua,decuiuspotentia iam diftum eft,atq etiam ubi de paflionibus animae rra (fla u imus :altera uir tus eft qux appellatur fenfus naturx, de quo etiam diftum eft ubi mentio- nem fecimus de arufpicina. Homo itaq; per naturam coporis eft fub fato: anima hominis per idolum in fato naturam mouet ,per mentem uero eft fupra fatum,in prouidentix ordine,ratio autem libera fui iuris cft:anima i* taque per rationem afeendit in menrem,ubi diuino lumine repletur: quan* doqjdefcendit in idolum,ubi coeleftium corporum influcnriis,rcrumq; na- ruralium qualitatibus afficitur,fenfibiliumq; paff10ibus& occurfum diftra hitur:quadoq; anima fefe totam replicat in rationc,ueI res alias argumenta* do indagans,uelcotemplando femctipfam.Poffibile enim eft, ut pars ratio nalis animx,quc poflibilem intclleftum niat,ut fine coucrfione ad phantafmata libere difeurrat 6i operetur. Tatum deniq; eft rationis ipfius imperiu,ut quotiefcunq; aliqd incurrit ucl in men tem,uelin idolum,uelin natura,uclin corpus,n0potefttranfirein anima* nifi ratio fefe ad hoc intcdat.Hoc modo in fenfibus exterioribus anima nec uiderc,nec audire,nec fcntirc,ncc pati fe quicq percipit,donec ratio cogita- trix id prius comprehendat: coprehendit autem quando uacat, non quan- do in aliud inhiat, ficut palam uidemus in his qui obuios fibi non animae duertunt, dum aliud quippiam attentius cogitant. Scias igitur nec fuper* nos naturales affcdioncs,ncq; fenfationcSjncqj tam corporis CCCVIII Ammxido' lum quid. Dux in ido - Iq Hir tutes LIBER TERTIVS. CCCIX cj animi paifiones, nec quodeunq; fenfibile in anima poffet agere uel trare,nili per rationis iplius iudiciu.Itaq; per fuum a dium,non per ullam fo rinfecam uiolentiam poteft animus uel affici uel perturbari,quod etiam in- numeri martyres ipfo facio comprobarunt.Sic Anafarchus Abderites phi- Iofophus,iuifu Nicocrcontis Cypriorum tyranni,in faxum concauu con- iedlus,ferreis malleis dum caederetur, corporis pcenam negligens, aiffe fer-׳ *ur:Tunde rude Anafarchi uafculum, Anafarchum ipfum nihil terres. luf-׳' fitq; tyrannus illi linguam praefeindi: at ille propriis dentibus praefeifam in tyranni faciem confpuit. Anrfmhi *0Φ™"** De gradibus animarum. Si earudem interitu aut immortalitate. Gap. XLII1I. |R|pn|| Ens quia a deo eft,fiue a mundo intclligibili,iccirco immortalis B |eft&aeterna:ratio autc coeleftis a coelo fuae originis beneficio 15 W\ L· ■1:] N g3euaeft:idoIumucroquiaexmatcriaegremioacfublunarina* pJSm_E|j tura dcpendet,interitui atq;corruptiom fubiicitur. Anima itaqj per mentem fuam immortalis,per rationem in £thcreo fuo uchiculo 10ng£ ua/cd refoIubilis,nifi in noui corporis circuitu rcftauretunno ergo immor talis eft nifi uniatur menti immortali:ita idolum animae fiue ipfa fenfibilis & animalis anima,quia ex materif gremio edufta cft,rcfoIuto cor pore una cum illo intcrit,aut in corporis fui refoluti uaporibus non diu fu- pereft umbra,nihil participas immorralitatis,nifi ipfa quoq; fublimioripo tentiae uniatur. Quae igitur meti unita eft anima, haec dicitur anima flans Si non cadcns:uerum non omnes homines mente adepti funt,quoniam(ut in quit Hermes) noluit illam deus pater tanq certamen praemiumq; animaru proponerc.quod qui neglexerint mentis expertes,corporeis fenfibus manci pati,irrationalibus animalibus fimiles facti, eundem cum eifdem fortiutur interitum, ficut ait Ecclcfiaftes, inquiens: Vnus interitus eft hominis Si iu- mentorum, Si aequa utriufq: conditio :ficut moritur homo, fic Si illa moriun tur. Similiter fpirant omnia,Si nihil habet homo iumento amplius. haec il- le.Hinc putant pleriq; theologoru, huiufmodi animasnullam manere im- mortalitatem poft hoc exutu corpus,nifi folam fpem refurreftionis,quan- do omnes homines inftaurandi funt. Talem Auguftinus refert fuiife Ara' bum haerefim,qui animas fimul cum corpore interire in iudicio iterum cum illo furrefturas. Quicunq; uero diuina gratia fulti mente con- fecuti funt,hi fecundum operum comparatione immortales cuadunt,ut in quit Hermes,intelligentia fua cunela complexi, quae in terra funt. Si quae in mari,& quae in ccelis:& fi quid eft praeter ea fuper ccelum,ut ipfum quoq; bo num intueantur:quos uero media uita uiuere contingit, licet diuina intelli- gentiam non fint confecuti/ed eius quanda rationalem imaginem,horum animae cum e corpore excefferint, ad fecreta quaedam relegatae receptacula, ubi fenfibilibus uiribus affeile ac in quodam aftus genere uerfantes,cx opi- No« omnes homines me t em adipi״ fcmthr. !natione ,& irafcibili,& concupifcibili uirtut1bus,aut cffufc Iaetantur,aut gra- uiter dolenf,in qua opinioc fuit etiam diuus Auguftinus in eo libro ,quem fcripfit,Dc fpir1ru& anima. Hanc anima Indorum,Pcrfaru, Aegyptiorum & Chaldaeor u fapicntcs ,corpore fuo fuperuiuere tradiderunt, fame non protinus immortalem fieri,nifi per tranfcorporationc:uerum thcolo- gi noftri de his longe aliter ph11010phantur,dicunt enim, quod &fi anima״ rum omniu comunis fit origo & idem ortus,diuerfis tamen gradibus ab opi fice inter fe diflinftae ίΐιητ,ηοη folum accidctalibus, fcd gradibus quibufda intrinfecis,incffentia ipfarum radicatis,quibus unaquaeq; anima differt ab alia,per illud quod cft ipfi proprium.quam fententiam ita tenet loancs Sco tus:&Parificnfcs theologi ita fentiendum effc in eorum articulis dccrcue״ runt.Hinc ait Sapiens: Puer eram ingeniofus ,&fortitus fum animam bo# nam, uidelicet meliorem quam multi alii. Et fecundum hanc animarum inaequalitatem in gradibus fuis unaquaeq; capax cft fui muneris, quod fufei- pit a deo donum gratuitum,ficut legitur in euangeliis:Quia uni dedit quin que talenta,alii duo,alii unum,unicuique lecundum propriam uirtutem Apoftolus inquit:Dcdit aliquos fieri apoftolos, alios prophctas,alios euan gcIiflas&do&ores,ad confummationem fandorum in opus minifterii, in sedificationcmcorporisChrifti. Sunt enim (ut inquit Origencs }quaedam inuifibiles uirtutes , quibus ea quae funt fuper terra difpcfanda credi ta iunr, in quibus nonparuadiffcrentiaeft,ficut&inhom׳n1bus requiritur ;quare alius fummum gradum lapientia: aut dignitatis attingit ,alius paulo di״ flat a befliis,& beftias pafcens fit fcmibeilia:alius uirtutibusabudans&for- cuna diucs, alius ucl nihil uel modicum habet, etiam id paululum quod habet aufertur ab eo & datur habenti. Atque ea cfl diuina iuftitia, in diitri- butionedonorum,urcorrcfpondeantuirtutiuniufcuiufquerecipicntis,qui bus etiam praemia redduntur fecundum opera ipforum , ut quae fit propor- tio munerum ad munera, & meritorum ad merita,eadem fit proportio prg rniorum ad praemia. Illud tandem fciendum eft,quia omnis nobilis anima quadruplicem habet operationem: unam diuinam per imaginam diuinae pr0priet2tis,alteram intcllcftualem per formalitatem participationis cum intelligcntiis:tertiam rationalem, per perfeftionem propriae elTentialitatis: quartam animalem fiue naturalcm,pcr communionem ad corpus,& ad haec inferiora,ut nullum opus fit in tota mundi ferie tam admirabile,tam excel- lens, tam miraculofum, quod anima humana fuam diuinrtatis imaginem complexa,quam uocant Magi animam flantem & non cadentem,fua pro- * · 1 Λ · 1 · · 1 ץ ן . , Pr1a uirtutc abique omni externo adminiculo non queat etheere. r orma igi tur totius magicae uirrutis cft ab anima hominis ftante & non cadente. CCCX DE OCCVLTA PHILOSOPHI A. Au nMi, quadruplex opem°, י η * AttuiM/Mi 3Γ no cades, D e uaticinio & furore. Caput XLV» LtBHK Γ E R T I V 1 CCCXf. ■ Aticinium eft quo perciti faccrdorcs uel alii,&rerum caufas cef nunt,& futura etiam praeuidenr,quando fcilicct a diis, uel a da> monibus dcfcendunr in illos oracula,fpiritusq; tradutur ab cis, quos quidem delcenlus uocant Platonici fuperiorum animam in noltros animos illapfioncs; Si Mercurius uocat cos daemonii fenfus, ac daemonum animos.Cuiufmodi E urideas Si Py thonas ueteres uo cauerunt, quos hominu ingredi corpora fol1tos,& eorum uri uocibus Si lin guis adfuturoru praediftiones, Si conftantcr credidit antiquiras:dcqbus e- tiam meminit Plutarchus in Dialogo de caufis deficientium oraculorum. Verum Cicero Stoicos fecutus,praeicientiam futurorum rantunde diis co- petere Ptolemaeus aftrologus ait :Soli numine afflati, prodicunt particularia. Aftipulatur iftis Petrus apoftolus,inquicns:Non enim uolun- fate humana allata eft ahquado prophetia,fed fpiritu fando infpirati loeu' fi funt fandfi dei homines. Quod autem futurorum uat1cinia,diuinarumqj illapfionum propria fit,affirmat Efaias inquiens: Annunciate nobis quae uc tura funt,edicemus quia dii cftis uos. Illapfioncs ucro huiufrnodi fiue fen fus non transferunt in animam noftram,quando illa in aliud quidem atte- rius inhians eft occupatarfed tranfeunt quando uacat:uacati6is autem eiuf- modi tria funt genera, fcilicct furor ,raptus Si fomnium, de quibus fingulis nunc per ordinem dicemus. Futurorum prxfdcti* folndiisd» peun. TrU udu* tioisgcncu De prima fpccie furoris a Mufis. Caput XLVI. HVror eft illuftratio animae a diis uel a daemonibus proueniens, unde Naibnis Iioc carmen; Eft deus in nobis/unt Si commercia coeli. Sedibus aethereis fpiritus ille uenit. : 3lato huc definit per alienationem Si nexumrabftrahit fiquidem ab his qui- bus corporei fenfus excitatur,ab animali homine alienus,numini adhaeret, a quo fufcipit,qu£ propriis uinb9 nequit indagarc:quado enim anim9 liber & folutus, relaxatis corporis habenis, uelut incuftodito carcere 3 licentius c- greifus,membrorum uincula tranfgreditur, nullo cohibente , luis ftimulis impulfiiSjdiuino fpiritu condratus,omnia coprchendit & futura praeuidet«, Sunt autem quatuor diuini furoris fpccis,a fingulis numinibus procede tes, fcilicct a Mufis,a Dionyfio,ab Apolline,& a Vcnere.Primus itaque furor a Mufis proccdens,hic animu fufeitat atque diuinum,per res naturales fuperiora trahendo ad inferiora; lunt autem Mufae fphaera- rum coelcftium animae ,fecundum quas finguli reperiuntur gradus ,qui-, bus fuperiorum ad inferiora fit attraftus;horum inferior fphaeram lunae re ferens ,tenet quae ex uegetabilibus funt, ut plantas ,fruftus arborum, radi- ces, Si quae ex materiis durioribus funt, ut lapides Si metalla, earum alliga- tiones & fufpenfiones;fic fertur quod lapis felenites ,& lapis hyenae praeftant diuinationem; fimiliter uerbena Si herba theangelida uaticinium praeftant. Furoris diui riquutuor fpccics. Furori MH fis* DE OCCVLTA PHILOSOPHIA. quemadmodum de his fuperius di&um cft. Secundus gradus referes Mer- curium נ tenet quae ex animalibus funt ,&quac ex diuerfarum rerum natura lium adinuiccm commixtione componuntur,pocula & efculcnta;hoc mo- do cor talpae, fi quis ipfum recens palpitansq; uorauerit,diuinationi&ad re rum efficiendarum cuentum conferre dicitur. Et narrat Rabi Mofes Cu- fenfis in commentariis fuper Lcuiticum,eife animal ידוע Icdua di(ftum,hu- formae,cui de umbilici medio emittitur funicu!us,quo cucurbitae ftar humo adfigitur: &quantu longitudo illius funiculi protrahitur omnia circumucfccns deuorat atq; confumit,uifumq; fallens capi nequit, nifi fagit tarum idu funis amputetur:quo praecifo expirat: cuius deinde oihbus certa quadam lege ori impofitis,ftatim quifquis id fecerit,furore corripitur,ac de expetitis quibufq; edicit oracula. Tertius gradus correfpondet fphaerae Ve־״ neris:hic tenet pulucres fubtiIiihmos,uaporcs & odorcs,& quae ex his confi- ciuntur unguenta & fuffumigationcs,de quibus fuperius diftum cft. Quar- tus gradus pertinet ad iphf ram S01is;hic tenet uoces,ucrba,cantus & fonos harmonicos,pcr quorum fuauem confonantiam turbidampellit ex anima difcordiam,crigitq; animum. V ndc Hcrmcs,Py thagoras,PJato,diiTonante animum iubent cantu & harmonia componere & erigere. Sic Timotheus Alexandrum regem fonis fertur excitaifc in furorem.fic faccrdos Calamen fis (tefte Aurelio Auguftino) folebat feic fuo arbitratu querula quada har- monia cuocare a corpore in raptum & cxtafim.de his etiam fuperius fermo habitus eft. Quintus gradus conucnit Marti.hic tenet uehementes !'magi- nationes & animi affecftioncs, coceptus & motus, de quibus omnibus fupra pater. Sextus gradus relpondet loui: hic tenet rationis difeurfus,delibera- tiones,confu!tationcs moralesq; purgationes: de his partim fuperius men' tio fa mniaputabarur.&CalabriPodalyriii Acfculapiifihumconfuh:uri,iuxfaiI lius fepulchrum in agninis pellibus obdormifeebant: fic nanq; infomniis, de qua quifq; re fcire cuperct,admoncbarur.Familiariifimum autem tepus fomniorum efi: nox,quado fenfus uagis obicdlis & erroribus meridianis ua- nisq; affedlibus liberati,nec metus pulfat animum,nec uacillat cogitatus, & pacatiffima mcns,diuinirati perleueranter inhaereat.Sunt autem(ut ait Ra- bi Iohcnan in libro Senatorumjiomniorum uerorum quatuor genera: Pri- mum matutinum,quod inter fomnium 8i uigiliam fitrlecudum, quod quis uiderit de altero:terrium,cuius interpretatio uifioncnoffurnaipfifomnia- rori 0ffenditur:quarfum,qL1odeil eidem fomniatorirepetitum, iuxra illud quod ait lofcph ad Pharaonem, inquiens: Quod autem uidifli lecundo ad eandem rem pertinens fomnium,firmitatis indicium cft.Efi: autem firmiffi mum fomnium, quod cft de his quse fecum quifq; reuoluit & mente agitat eundo dormitum,ficut fcribitur;Tu rex cogitare ccrpiiti in (Iram tuo quod cifer futurum poft hxc.Oporret autc alienorum fomniorum interpretem haberefcientiamqua poffit di(linguere& dilccrnere fimilitudines rerum omnium,& cognofcere mores omnium gentium,fecundum leges quas re- ceperunt de deo & de angelis.lllud prfterea fciendum,uix aliquod aut nulla fomnium effe ablq; re aliqua inani,ficut nullum frumenti granum abfcjj pa Icis,quod etiam ipiius lofephi patriarcha fomnium tcffafur,quod interpre taruspaterIacobinquit:Quidf1biuu!tinfomniumhocquod uidiftirnum ego & mater tua 8( fratres tui,adorabimus te fuper terram:׳ quod quidem de extindla poflmodu matre effedlu no eftcoiecutu.Hsec etia Rabi Iohena in libro pr2cnominato:cui accedes Rabi Lcui,omne fomniu propheticum no pluris q adufqjduos & uigintiannos ait effectu (lio poffe fraudari ;fic 10- leph anno seratis fu£ decimofcptimo fomniauit quod poilea cratis fuse rricc fimonono pore bene difpolit9,&cercb1O a uaporibus, animo a perturbatioibus libero, coq; die abftineat a ccena, nec bibat quod inebriare poffit; habeat cubicula mudum & nitidum,etiam cxorcizamm & facratum,in quo fadlo fuffitu,init diis temporibus, obuindlis digitis fomniorum annulis, fuppofita cap ti coe ledi imagine, facraq; charta, inuocato iacris orationibus numine, ilratnm petatjntcta cogitatione fup re qua (cire defideratrfic enim ueriffima &inda bia uidebit fomnia,cu ucra intelleclus illuminatione. Quicuq; igitur ea qu£ in his libris fparfim de hac re diximus coniungerc nouerit,oraculorum & fo mniorum donum facile obtinebit. S ornor u te= pusjtox eft. Sonioruuc־ rorugcne- u ([umort Inines res fommispcr- mixtx* Ad dium riifomnio' rufufccptio ncmqute re- quirAntur, D c fortibus & notaminibus certam oraculo״׳ rum uim poffidentibus. Caput LII* LIBER TERTIVS. CCCXXI r 1 ay nt et jam forres quaedam diuinam oraculorum poifidetes uir tutem,actanquam diuini indicii indices, antea mulra prece & obfecrationc illorum qui hoc exquirunt petitae,aliquando etia i a deo ipfo fieri praeceptae נ quemadmodum in Leuitico legitur de hirco offerendo domino,& de capro emiifario: & in Numerorum libro, de uirgis tribuum Ifracl. lam uero & Mofes, & Iofuc,miffis fortibus in con- fpccf u domini diuiferunt terras & hereditates tribubus Ifracl fecundum pr£ feriprum dei. Apoftoli Chrifti praemiifis precibus,pcr fortem elegerut Ma thiam in locum proditoris lude. lonas propheta cum fugiens a facie domi- ni nauigaret Tharfum/uborta rempefbte naut£ per fortem inucncrunt ii- Ium caufam periculi ,proieifumq; in mare ccifaifc tempcftatcm. Narrat Ccfar de.M. Valerio Procillo capto abhoftibus,ter fortibus confultum, utrum igne ftatim necandus eifct,an in aliud tempus referuandus, fortium beneficio euafiife incolumen. Erat quondam apud Buram Achaie oppidu Herculis oraculum cx talis & abaco conflitut um,ubi confulrurus de re qua piam,poftpcra(fi:as deo preces,talos quatuor iacicbat,quorum fitum atq; fi guras obferuas uates,quid uenturum eifet,in abaco feriptum comperiebar: erant autem tali omnes ex hoftiarum oifibus confcdi. Illud uero feiendum uetuftos patres non folitos qualibet leui de caufa mittere fortcm,fcd aut ne ־ ceifitate aut grandi utilitate urgente,ncc nifi cum magna rcligione,reucrc> tia,expiationibus,ieiuniis,munditiaprccibus,inuocationibus,uot1s,facrifi- dis, c0fccrationibus,caeterisq; adhibitis religionum facris myileriis. Solent enim facraipfa operibus noilris ritcpraemiifa,ut maxime diuinam prouo- carcuoluntatemacbeneuoIentiam,diuinorumq;ipirituumpr£fentia,quo rum difpenfatione forte dirc£la,reiqu3efitaeueram fufeipimus fentcntiam. Oportet ergo quemcuq; per fortes operantem,accedere animo bene difpo- fito3non perturbato ,non diflra6lo,& cum forti defiderio,firma deliberatio ne ac conflanti intentione fciendi id quod quaefitum fuerit: praeterea erga , deum & coelcflia puritate3Caflitatc,fand:imonia pollctem,indubia fpe & fir ma fidc,facris orationibus inuocare, ut dignus efficiatur cui diuini fpiritus congrcdiantur,diuinaq; uolutas innotefcatrficnanq; fi fueris difpofitus, uir tute fortium maxima fecreta tibi patefient,erisq; uates ucridicus, praetento rum,prf fentium & futurorum,de quibus fueris requifitus. Quod aurem de fortibus hic diximus, etiam in ominu & notaminum auguriis obferuandu cft, quando uidelicct cum formidine,tamen firma cum expeftarione· nota mina quaedam uaticinandi caufa nobis praefigimus, aut fignu poftulamus, ficut uernaculus Eleazar,& Gedeon iudex in Ifraclfeciifc leguntur. Erat quondam Pharis Achaiae ciuitatc medio foro Mercurii fimulacrum, ubi omen accepturus,fuffito thure & accenfis lucernis quae ante afbbat,ob- latoq;patrionumifmarein fimulacri dexteram,tum quodeuq; pcrcuftari uoluiffetdn fimulacri aurem infufurrabat,moxq; ambabus manibus obtu- No temere finiebantur arftiqpatrcs Difpofttioe* iw j qui per fortes uult opem i. CCCXXII DE occvlta philosophia ratis auribus fuis,ocyus a foro difcedcbatxuius limites egreffus, ilico aper״ tis auribus,qua prima uocc excepiifet,f1bi pro rato omine,& tancj dato ora- culo obferuabat.Licct igitur fortes eiufmodi ignorantibus (tanq a cafu ucl a fortuito euentu fint)nihil rationis habere uideanrur, tamen a deo & fubli- mionbus uirtutibus certis rationibus difponuntur,neq; cadunt praeter inte tionc eas moderatis. N onne in elcdionc Saul in regem lfracl,fors in illu ca״ fu & fortuito cecidiife putabatur? Attamc iam antea a dfio ftatutus fuit rex & undus a Samucle propheta: & q ftatucrat illu rege deus, difpofuit & for* tes ut caderent fuper illu. Atq; de his hadenus fatis. Quomodo fe difponcrc debeat uolens fufeipere ,· oracula. Caput LIII. . V icunq; ad fupremu animae ftatum accedere cupiens,ad oracu Ia petenda j3roficifcitur, oportet eu cafic fandeq; difpof1tu,pu- rumundriq; accedere,ita ut nullius fordis impetigine anima e-׳ inquinetur, n ullas q; peccatorucicarriccspcdorigerat im- prcifas.-oportebitq; animum penitus fegregare & purgarc,quatcnus naturae permittat neccffitas,ab omni morbo,hebctudine,malitia & eiufmodi paifio nibus,omniq; irrationali c6ditione,quae fcquitur eam tanq ferru rubigo,ri* te coponendo & difponcdo quae ad meris pertinet tranquillitate: fic enim uc riora efficacioraq; accipiet repofa. Quibus uero purgetur animus,& in diui- na fuam reftituatur puritate,a religioc nobis fapictiaq; eft perdilcendu :ne- que enim fine religione fapientia,nec fine fapictia probada eft religio. Sapie tia enim(inquit Solomon)Iignu uitxefthis qui apprehendcrintea;&Lucre tius ait,eam effc inuentu dei,feu fpiraculum dei,ubi canit: Hic deus ille fuit,deus inclyte Memmi, Qui princeps uirac rationem inuenit eam ,quae Nunc appellata fapientia,quiq; per artem Fludibus e tantis uitam tantisq; tenebris In tam tranquilla & tam clara luce locauit. IntcIIigit quoq; eam effe illuftrationc diuina, unde D emocritus nullos ui' ros fapictes arbitratur,praeter illos qui furore quoda diuino perciti funt,quc admodu Minos ille Crctcfis,quc ferunt a loue cuda didiciffe, cu eifet ei in Ida mote freques cu deo couerfatiorfic etia Melefagora Eleufinu Athenic- fes fer ut a nymphis cdodu: fic&Hefioducu eflctpecudupaftorin Boeotia, gregem iuxta quendam Helicona monte egiffet,legimus a Mufis condona tum fuiffe aliquot calamis: quibus acceptis, pocfim repente adeptum effe, quae quidc & huiufmodi in momento adfequi.pro cerro no eil: humani ani- nimi,fed diuinitus infpirati,11idclicet cui ineft deus oia operans: ipfenanq; deus in animas fandas fe transfercs,prophctas & mirandoru opifices cofti- tuit,potentes in opere & fermone/icut aflerut Plato & Mercurius, atq; ipfc ctia Xy ftus Pythagoricus,aiTerctcs eiufmodi hoiem dei tcplum,deu autem ״ ftC hofpitcmxuiaftipulatur & nofter Paulus,homine uocans remplu dci,& a״׳ libi defeipfo inquit:Omnia poffum in eo qui me cofortatdcusripe enim eft uirtus noftra,finc quo(ut ipiemet perhibet) nihil poflumus,quod etiam A- riftoteles in Mctcoris& Ethicis fatetur,nullam efie uirtute, fiue naturalem fiuc morale,nifi per deu:& in fccretis fuis aftruit,intellcft u bonu & fanu pof fe in naturae iccrcra,dumodoadfit diuinae uirtutis influentia ,alias nequaq. Hancaute influentia tuc folu fufcipimus,quado nos abfoluimus ab impe- dimentis aggrauantibus,a carnalibus & terrenis ab omni externa agitatione.-neq; enim poteft lippus & immundus oculus res nimiu lucentes intuerirnec capere poterit diuina,qui purgatione animi ignorarir. Oportet autc pt Jercntim & uelut per gradus quofda ad hanc animi purita* tem perueniremeq; enim unuiquifq; de nouo iis myilcriis initiatus, flarim lucida omnia coprchendit/cd afluefaciendus paulatim eft animus,quoufq; in nobis emineat intelle Wmum facris quibufdam inftitutis & facramcntis ab extra mini- ftratis,ut per facr ificia,pcr baptifmata,pcr cxorcifmat a, per bc- nediftiones,pcr confccrationcs,pcr aquae purificatae uel bene- dictae ai perfiones,etiam per quafdam inun&iones, & fuffumigationcs,non tam ad hoc facratas,quam etiam naturaliter hanc uim poifidentes.Hoc mo do habet in religionibus locum fulphur,ad expiandum fuffitu malos daemo ncsrouu quoq; fimiliter in purgationibus ufurpari fo!cbat,hinc oua luftra- lia difta funt,unde Ouidius: CCCXXVIII DE OCCVLTA PHILOSOPHIA. e:kcmofyu lm* V eniat qu3e luftret anus leftumq; locum q; Deferat & tremula fulphur & oua manu. Scribit etiam Proclus/acerdotes in purificationibus uti folitos fulphure at# que aipha!to,aut ablutione aquae marin3e:quonia purificat fulphur propter odoris acumcn,aqua uero marina propter igneam portionem. Simili mo-״ do purificat herba pentaphyllon, quapropter ob puritate fuam facerdotcs antiqui urebatur ea in purificationibus.Similiter tramis enim rantaepuritatis effc dicitur,ut ferant oliuam a meretrice platatam, uel infru׳ ifuofam perpetuo manere,uel omnino exarefccre. Simili modo conferunt expiationi thus,myrrha,ucrbcna,V aleriana,qu3c & herba lucia dicitur, Ara bice Fu appcllatunitem bcnedifta & gariofilata.-fimiliter fel canis nigri fuf- fitum,in his maxime praeftare dicitur,tam ad expiandum malos, g maleficia ubicunq; fuerint: fimiliter pennae upupae fuffirae phantafmata pellunt.Mirum autem & uix credibile,nifi illud narraret granis & non con- temnendus autor Iofephus,in Hicrofolymitana hifl:oria,de radice Baaras, a loco iuxta Macheruntem ludeae oppidum fic nilcupata: hanc ait colore fla meo,no Nemea, My triaca, Palogygia. Erant & horum uiefimae propriae & diucrfae: na caper & almus B acchi,Cereris porca, Solis equus, Dianae cerua& canes* Priapi almus,Ifidis anfer,Noclis gallus gallinaceus, Fauni capra ,Neptuni taurus,Mineruae capra,Hcrculis taurus,Saturni puer, Maiae fus praegnans, AefculapiigalNlam uero& Herculi Gnidio probris & c<5mciis tur.Erant&facerdotuuariiordines,P0tificcs,Flamincs,Archifiamines,Phy ladc5,Salii,Hicrophantae,uariaq; religionum & fupcrftionu nomina/acrifi- iufiurandu,hofti£,lifamina,quibus feduftagctilitas,falfis diis daemonibus- facrificabat. Verum autem laorificium purgans hominem י& uniens illa de0־dupI ex cft;unum quod obtulit fummus Pontifex Chriftus in rcmiffio nem peccatorum,purificans omnia per fanguinem crucis fuae: alteru, quo homo offert feipfum mundu,immaculatu,in hoftiam uiuentem deo, ficut Chriftus fummus facerdos feipfum obtulit,& docuit nos offerendos fimul cum eo ficut ipfe oblatus eft,diccns de !aeramento corporis & fanguinis fui: Hoc facite in mea comemorationc:ut uidelicct nos fimul mortificatos, per paffionc corporis mortalis in fpiritu uiuificatos,fimul offcramus:de quo aic Porphyrius:Laboremus uitae noflrrae fanftimonia pro facrificio mo enim bonus dei facerdos cfie poteft,nifi qui feipfum hoftiam produces, propria anima quafi fimulacru quodda mente & intellcftu in tc- plu conftituat,in quo diuina luce fufeipere poffit. Externa autc facrificia(ut ait Heraclitus)medel3e funt animaru,a fummo medico inftitutf :pof fidet enim malus dsemo hoiem(quod ait Proclus) quoufq; per facrificia ex- pi«ur:exquiruturigiturfacrificia,addeu&uirtutescoeleftesplacadas,&ad expiandu homine,qui & ipfe dei & miidi gerit imagine. Veru diis nofter le- fus Chriftus,uerus potifex & fummus facerdos omne facnficium conclufit Sacrificio* rum genera vnu facriי־ dZdtine' cefiariafmt facrificia, LIBER TERTIVS. CCCXXXIII in folo pane & uino,tanq in primaria fubftantia humani cibi,nullorum ani malium nec aliarum rerum,aut cffufi fanguinis immolatione, in quo mun- demur, ulterius indigentes,qui iam in fanguine illius pcrfeftc mundati fu- mus. Erant etiam apud Aegyptios fexccta fexaginta fex genera facrificioru, tum fmgulis ftcllis ac planetis diuinos honores facraq; iacrificia ftaruerut, eo quodeffent diuina animalia,intellectualem animam mentemq; diuina parricipantiarunde ferunt ipfas ftellas fuppliciter deprecatas, noftras pre- ces exaudire,& ccelcftia dona largiri,non tam naturali quodam pa Ce faciem dei. Sic in confecratione locorum fit commemoratio montis Sinai, tabernaculi foederis, fanda fandorum, templi Salomonis ,&fandi* ficationis collis Golgolta per myfterium paffionis Chrifti ,& agri qui em׳ ptus efl de pretio fanguinis CHRISTI: Item montis Tabor , ubi transii guratio coelorumq;afcenfus fadafunt ,adhibitis facrisnominibus,utIo* ci dei, throni dei, cathedrae dei, tabernaculi dei, arx dei, fedis dei,habita- culi dei, &huiufmodi. Simili uia in aliarum rerum benedidiombus pro- cedes , inquirendo ex facris feripturis diuinisque nominibus & religio- nis fandi monia, qux rei huic quoquo modo congruere uidentur. Excm- pii gratia: Si charta fit uel liber, habes ex myfteriis qux commcmorcSjtabu las decem prxeeptorum datas Mofi fuper monte Sinai, & fandificationcm legis & prophetarum feripturarumq; per fpiriturn fandum promulgata- rum: atque fuccurrent diuina nomina, teftamenti dei, libri dei, libri uirsc * fdentix dei, fapientix dei & confimilia . Sic etiam fi benedicendus fit gla* dius , habes quod commemores ex fecundo Machabeorum: quia ludx Machabfo diuinitus miflus efl, gladius ut concideret inimicos popu- Ii Ifracl : habes & in prophetis uerbum: Accipite uobis gladios bifacu- tos: habes & in euangeliis ,diuenditis tuniciscmendosgladios:habes&iil Dauidica hiftoriajUifum angelum cruentatum gladium recondentem U ΐί β e r t e r τ ί v 5. CCCXXXVII Ignis confti CYAtlO, OId cchfci * cratio. Lccoru c& [ccratio. huiufmodi plura in prophetis & Apocalypfi inuenies, facraq; nomina gla- dii dei,uirg£ dei,baculi dci,uindiftae dei & huiufmodi.Et haec de conlccratio nibus & benedictionibus realibus cxemplificata,fufficiant:ex quibus pcrfo- na^es confccrationcs bencdiCtionesq;facile deprehenduntur. Sed cft adhuc alius confecrandi & expiandi ritus,potens 8C multae efficaciae נ qui ex generi״ bus fuperftitionum cft,quando uidelicet ritus alicuius facramenti tranffu- mitur ad aliquam rem,quae confecranda uel expianda intenditur, utputa ri tus baptifmi,confirmationis,funeris & huiufmodi. Sciendum infuper uo- tum,oblationem,facrificium?uim quandam habere confecrationis tam rea Iis quam perianalis, quatenus res uel perfonae, certis numinibus deuouen- tur& offeruntur. CCCXXXVIII DE OCCVLTA PHILOSOPHIA Alius confe» crddi o ex piddi ritus· Quae dicantur facra, quae quomodo haec fe habeant inter nos aque diuos, ac de facris tempo* ribus. Caput LXIII. StoYi* BSI Icuntur autem facra,quf cunq; ab ipfis diis uel daemonibus fuis Sl adfiftctiis funt facrata,tanq (ut ita loquar)a diis ipfis nobis dedi i cata;hoc modo dicimus facros daemones ,quia in ipfis deus habi tat,cuius nomen faepc ferre dicuntur. Vnde legitur in Exodo: Ego mittam angelum meum qui praecedet te,obfcrues eum,nec contemne dum putes,quia eft nomen meum in illo. Sic etiam myfteria facra dicutur. Eft enim myfterium quod facratam&ocultamuirtutem habet & gratiam a diis uel a coIIatam,uel ab ipfo fummo deo difpenfatam,quem admodum funt facra nomina & charaftercs,de quibus fupra dift um eft. Sic crux ipfa facra &myfteriofa,Iefu Chrifti paffione facrata:hinc etiam oratio nes & preces quaedam facrae & myfticae nuncupatur,quae non hominum de- notione, fed diuina reuelationc inftitutae funt ,quemadmodum legimus in EuangeliiSjChriftum inftituiiTe oratione dominicam.Simili modo & con- fecfiones quaedam facrae dicuntur,quibus deus fingularem fu£ uirtutis radi- umindidit,ficut legimus in Exodo de thymiamate & oleo unftionis,& ficut apud nos fons faccr Si facrum chrifma, & oleum catechumeno & eiufmodi. Eft & aliud facrorum genus,quo facra dicimus,quae ab hominibus deo dedi- cata & confecrata funt,quemadmodum uota Si facrificia,de quibus fupra di- dum eft. Vnde Vergilius: myjitrim* At Caefar triplici inueftus Romana triumpho Moenia,diis Italis uoturaimmortalc facrabar. EfOuidius in Mctamorphofeon libris canit: . Fefta dies aderat ,qua cygni ueftor Achilles Pallada maftatae placabat fanguine uaccae. Munus ut impofuit profefta calentibus aris. Et diis acceptus penetrauit in aethera nidor: Sacra tulere fuam?pars eft data caetcra menfis· Ϊ,*1·'׳־Β ER Τ Η R ·Τ Ι V S, CCCXXXIX Simili modojdiaintur facra fimulacra,delubra,idola,ibatu£ ג imagines, py chirx ad deorum firailitiidinem cffcfta, ucl diis ipfis dcd1cata,quemadmo* dum canit Orpheus in hymno ad Lyciam Venerem; Noilri nanq; duces patrite diuina tuentes Oppidulum propter facrum ibatuere coloffum. Et Vergilius: Tu genitor ca pc facra manu patriosq,־ penates. Hinc diurnus Plato in undecimo dc legibus, prxccpit honorandas eflc fa-״ cras deorum ftatuas & imagincs,non proprer fe, fcd quia deos nobis reprx- lentant,quemadmodum antiquiuenerabanruriouis illud fimulacrum, ita iterpretati:nam per hoc quod hominis fimulacrum gerit/ignificari quonia mens cfi:,qu£ eunda ratione feminali producitdedere autc fingitur,ut ftabi lis uirtus arq; incommutabilis exprimatur: nuda apertae[; habet fuperiora, quoniam conlpicuus eft intclligentiis Si fupcrioribusrinferiora uero tegun- tur, quonia occultatur inferioribus creaturis: fccptru Ixua tenet,quia in his corporispartibus fpiritaliiTimum uirx domicilium inuenitur: creator autc intcllcdus,rcx fpiritusq; uiuificus mundi efbdexrra uero Si aquilam proten dir,& uidoriarn:alrerum, quia exterorum deorum dominus, quemadrno״ du rn aliarum auium aquila cfl: alterum,quia omnia fibi fubicda funt.Simi li modo & nos ueneramur figuram agni, quia reprxfentat Chriftum: Si fi> guram columbx, quia notat fpiritum fandum: & figuras leonis, bouis, a> quilx,hominis, fignificantcsc11angcJiibs,&aliasfim11es, quas in reuelatio-״ nibus prophetarum, in facris literis uariis locis reperimus exprclTas. Quin iplx quoq: ad confimiles reuelationcs tk fomnia faerx pidurx iccirco dicunrur.Sunt edamfacriritus& faerx obferuationcs,quxfiunt ad ucncranoncm deorum quemadmodum funt geitus deuoti, u ׳ i O > genuHexiones, capitis aperr iones, ablutiones, aqux benedidx afperfiones, fuFfumigationes,exteriores expiationes,item fupplicationumproceifio- nes :tk laudum diuinariim exterior ornatus, ut muficalis refonantia, ce> reorum & lampadum acccniio, fignorum Si campanarum pulfatio, renv piorum, altarium tk finuilacrorum ornatus, in quibus omnibus fummus ac fpcdofiifimus cultus ac decor requiritur: quare adhibentur ad hxcqux- cunq; fpcciofiiTinia tk pulcherrima Si pretiofa, aurum, argentum Si lapides preriofi Si ciufmodi; qux quidem ucnerarioncs, Si facra exteriora funt tanq inuitationes ad facra fp!ritualia,ad impetranda beneficia deo rum,ficut de his teftata eft Proferpina his uerfibus: louts flmli cri inter pe tAtix Quis nam hominum formas xris neglexerit unq, Aut auri flaua,aut argenti candida dona: Quis non miretur,quis non hxc ipfa deorum Dixcritf Dicuntur etiam facri facerdotes numinum deorumq; miniftri,# ipfis facra d;tu & facra qualibet adminiftr antes,res q; confecratcs. Vndc L ucanus; Pontifices facri,quibus eft permiifa poteftas* Et Vergilius de Heleno Apollinis faccrdote ait: Exorat pacem diuum,uittasq; refoluit Sacraticapitis. Sunt uero facra huiufmodi tanq quaedam pafta inter deos & nos fub laude, uel uenerationc, uel obedientia exibita,quibus mediantibus faepe uirtutem aliquam mirandam obtinemus ab eo numine, cui talis uencratio impendi- tur: fic funt facri hymni,& fermones & exorcifmara, & incantationes, & uo- ces,quae ad deorum laudes & ucnerationes funt compofita & dedicata. Vn״ de Orpheus in carmine ad aftra compofitum: Vocibus ergo facris,iam daemones in uoco puros. Et ccclefia primitiua utebatur facris quibufdam incantamentis, contra mor bos,& tempeftates, quae omnia fub uenerationc alicuius numinis uel pro- nunciando orantes,ucl etiam aliquando fcripta,appenfa fiue alligata defer c tes/aepe uirtutem aliquam a tali numine obtinemus, quam homines ualde admiratunhoc modo funt etia facra nomina, & charaftcres, & figna- cula, quae contemplatiui homines pro arcanis fuis uotis,pura mente, ad dei ucnerationem deuouerunt,dedicarunt & confecrarunt, quae quidem fi po* ilea quifpiam eadem mentis puritate, qua primitus funt inftituta pronun* ciet, mirabilia fimiliter efficiet,tum etiam quatenus feruetur modus ®u la a primo inftitutorc tradita:nam qui haec ignorant,operam fm ftra laborant.Hoc modo non folum uerbis barbarisjed etiam Hcbraeis,Ae ׳ gyptiis,Graecis,Latinis,& alterius cuiufq; lingu£ nominibus,deo deuotis, ac ׳ fuae effentiae,uel uirtuti,uel operationi attributis ac dedicatis,mira aliquan- do efficimus.Sic funt apud lamblichu nomina fcilicct Ofiris,Icl6,Emeph, Ptha,Epies, Amun;fic apud Platonem,& Graecos,,fic Graeci uocant quod eft uiucre,quia fingulisuitam praebet: fimiliter idoiolatr3e& uiliflimae dc iediones rei effedi funt;quibus criminibus,&fi priores non fune obnoxii,ra mcnmanifcftis periculis fc exponunt. Nam etiam coadi daemones inuigi״· lant,fempcr quo errares nos decipianr.Ex horum uero gocticoru anagyrf, profluxerut omnes iftitenebrarii libri,quos icdionis V Ipianus lurifcofultus appcllat,protinusq; corrumpcdos effe ftatuit. Cuiufmodipri mus cxcogitailc dicitur Zabulus quida illicitis artibus deditus, deinde Bar- nabas quidam Cyprius;&hodic adhuc confidis titulis circunferuntur libri, fub nominibus Adse, Abclis,Enoch, Abrah3e,Salomonis:itcm Pauli,Hono- rii,Cypriani, Albcrd,Thomae,Hrcronyrni,& Eboraccnfis cuiufdamrquoru nugas ftultc fecuti funt Alphonfus rex Caftcll3e,R0bcrtus Anglicus, Baco, & Apponus,& pleriq; alii deplorati ingenii homines. Praeterea n<5 homines modo,&fandos,& patriarchas,&angelos dei,cam cxccrabiliudogmatii fe״ ccrunt autores/cd & libros a Razielc & Raphaclc, Adami & Tobise, angelis traditos oftentant:qui libri tamen acutius infpicicnti·, fuorum praeceptor u canoncm, ritum, confuctudinem, uerborum & charadcrum genus,cxtru- Bionis ordinem,infulfam phrafim,apertc fefe produnt,non nifi meras nu- gas ac impofturas c0tinere,ac pofterioribus temporibus ab omnis magiae ignaris,perd1tiifimis perditionum artificibus efle conflatos, ex pro-׳ phanis quibufdam obferuationibus noftr$ religionis ceremoniis permixtis infitisq;,ignotis multis fignaculis,utpcrferrcant rudes & fim- plices,& ftupori fint infenfatis,&his qui nefeiunt bonas litcras.Neqj tamen proptcrca patet has artes fabulas eiferna nifi re ucra cifcnt,atq; p illas multa mira ac noxia fiercnt,non tam arde de illis ftatuiflent diuinae & humanae Ic gcs,cas exterminandas effe dc terra. Cur autem goctici ifti folis malis utan- tur daemonibus, ea ratio cft, quia boni angeli difficile comparent,quia dei iuflum cxpcdant,ncc nifi mundis corde & uita fandis hominibus congre-״ diunturrmali autem faciles fc exhibent ad inuocandum,falfo faucntcs,& di- uinitatem mentientes/emper praefto, ut aftu fuo decipiant, ut ucncrcntur, Utadorcntur:& quia mulieres fccrctorum anidiores funt,ac minus cautae, at que in fuperftitioncm procliues,faciliusq; illuduntur, ideo illis fc praebet fa- ciliorcSjfaciuntq; ingentia prodigia:cuiufmodi dc Circe, dc Medea, dc aliis canunt poctae.tcftantur Cicero, Plinius, Seneca, Auguftinus ,& multi alii, tum phiIofophi,tum catholici dodores & hiftorici, ipfc etiam facrae literac. Nam in libris regum legimus phytoniffam mulierem, quae erat in Endor, cuocafle animam Samuelis prophetae, licet pleriq; interpretentur no fuiflfc anima prophetae,fcd malignu fpiritu, qui illius fumpferit imagine. Tamen Hebraeoru magiftridicunt, quod etia Auguft.ad Simplicianu fieri potuifle no negat,ga fuerit ucrus fpiritus Samuclis,q ante completu annum a difccf- D E T Η E V R G I At CCCLVII fu cx corpore facile euocari potuit נ prout docet Goctici. Quin etiam magi, nccromaticfillud naturalibus quibufdamuiribus ac uinculis fieripofleau- tumat, ficut nos in libris noftris de Occulta philofophia tradamus. Idcocp antiqui patres,rerum fpirituaIiumperiti,non finecaufaordinauerut,ut cor pora mortuorum fepelirentur in loco facro,& luminibus focientur,aqua be nedifta afpergantur,thurc&incenfo fuffumigctur,& expietur orationibus, quoufq; fuper terramextitcrint.Nam utaiut magiftri HcbnEorum, omne corpus noftru,& carnale animal, & quicquid in nobis fuper materia carnis male dilpofita innititur,relinquitur in cibum fcrpcnti,& ut ipfi uocant Aza zeli,qui cfi: dominus carnis & (anguinis,& princeps huius mundi, & uocatur in Leuitico princeps defertorum,cui diftum e fi: in Genefi: Terram come- des omnib9 diebus uit£ tu£. Et in IfaiarPuluis panis tuus, hoc cfi:,corpus no Urum creatum ex pulucrc terrae, qdiu non fuerit fan& mudos dei fpi- CCCLVIII D E C A B A L A, ritus fugat. Verum nonnunc| immudi fpiritus,& deceptrices potcfbtes, ut ucnercntur Si adoretur pro diis,etiam hanc munditia cxquirGt:idco hic ma xima opus cft cautela, de quib9 late in libris noftris de Occulta philofophia diiferuimus. Verum de hac theurgia ג fiuc diuinoru magia plura difputans Porphyrius,tandc concludit theurgicis cofccrationibus poiTe quidc anima hominis idonea reddi,ad fufccptione fpirituu Si angeioru, ad uidedos deos: reditu uero ad deu hac arte proefbari poffe inficiaf omnino.Eius itaq; fcholae funt,ars almadel,ars notoria, ars Paulina,ars reueladonu. Si ciufmodi fupfri tionu plura,quae eo ipfo funtpniciof10ra,quo apparet imperitis diuiniora. DE CABALA. Erum occurrunt hic mihi uerbaPhnii,q,eft& alia inquit magi ces fadio,a Mofc ctiamnu & Laropca Judaeis pedens: quae ucr- ba me de cabala ludaeoru comonefaciunr, qua in monte Sina a deo ipfo Μ0Γ1 datam penes Hebraeos conilas opinio cft,ac de- meeps per lucccflionu gradus citra litcraru monumcnta,ulq; in Ezrae tepo ra poilcrioribus fola uiua uoce tradita.-qucadmodumPyrhagorica dogma ta olim ab Archippo & Lyhadc,qui in Thebis fcholas habuere trade bantur,in quibus difcipuli memoriter dodor ΰ praecepta tenctes, ingenio & memoria pro libris utebarur:fic & ludaei quidam litcras afpernati, in memo ria & obferuatione,ac uocali traditione hanc collocarut;undc cabala ab He- bra:is,quaf1 foloauditu unius ab altero receptio,nuncupata cil. Ars (ut fer- tur)peruetufta,nomcn autem no nifi recctibus temporibus apud Chriilia nos cognitu.Eius ucro duplicem tradunt fcientiam ג una de Brefith ,qua & co fmologiam uocant, uidelicct rerum crcatarGnaturahu& ccelcftium ui- res explicantem,& legis bibliaeq; arcana philofophicis rationibus exponen״ f c:quae profecto hac ratione nihil differt a magia naturali,in qua Salomone rege praeilitiffecredimus. L egiturnaq;in facris Hcbraeoruhiftoriis,illu di- fputarc folitu a cedro Libani,ufq; ad hyiTopumritc de reptilibus,& pifcibus,quae omnia magicas quafdam naturae uires prf fc ferre poffunt.IpfequoqdntcrpofteriorcsMoyfes Aegyptius,in expofitionibus luis fuper Pctatcuchu,& plures thalmudiilae hanc infecuti funt. Altera uero cius fcientia uocant de M ercaua,quae cft de fublimioribus diuinaru, angeli caruq; uirtutu,acfacroru nominu,&fignacuIorum contcplationibus,quae- dam quafi fymbolica thcoIogia,in qua hter3e,numcri,fjgur3e,res & nomina, &elementoru apiccs,aclineae5punda&accentus, omnia funtprofundiffi- maru rerum,& magnoru arcanoru fignificatiua. Hanc rurfus bifaria fecat, in Arithmantia,uidelicetquaenotariacon uocatur, de angelicis uirtutibus, nominibus,fignaculisq;,etia daemonu ac animaru coditionibus tradans:at que in theomantia,qu£ maicilars myfteria,emanationes,facraq; no mina,&pentacula ferutaturrqua qui norit,hunc aiunt admiradis pollere uir- quod du uelit futura omnia praefciar,toti naturae imperet,in da> CabaUdU' plcx. DB CABAL A) CCCLIX rnoilcs & angelos ius habeat,& miracula faciat. Hac putant Moyfcn tot iu gna cdid1ffc:uirga in colubru,aquas in !anguine uert ilfc:ranas,mufcas, pedi culos,Iocuftas,bruchos,ignc cum gradinc,ucficas & tabes Aegyptiis immfi fiffe: primogenii u omne ab homine ufq; ad pecus interemiffe: fuosq; dedu- centc,marc aperuiffc,fontc de pctra,coturniccs de coelo produxific:aquas a״ maras dulcoraffe.-fulgura & nubes p dic,columna ignis per nofte, luis pmi - fifferuocc dei uiuctis ad populu,e coelis dcuocaffcrarrogates igne,murmura tes lepra,pcuffifle.-malemerctcs fubita llrage,alios terrae hiatu abforptos af- feciffc.populii coeleili cibo pauiffedcrpctes placaffe:ucncnaros curaffc; nu- merofam turba abinfirmitate,uclles coru a corrofione coleruaffer&hofliu uidricc rcddidiffe.Hac deniq; miraculoru arte & lofuc flare folc Elia igne in aduerfarios e coelo dcuocaffe,pueru mortuu uira reflituiffe,Da niclc leonu ora pcrllrinxiffc,tres pueros in camino aefluatis inccdii carmi> na lufiffe.Porro hac arte ailruut pfidi etia Chriflu ta admirada ff pe fe ciffe, Salomone quoq; hac percalluiffc,atq; ex ea arte cotra daemones, corun deq; uincuIa,&coiurationu modos,accotra morbos excatamcra tradidiffe, ut autor efl lofephus. Veru ego defi Moyfi, cacterisq; prophetis multa,quae cotincretur iub cortice ucrboru uulgo no coicada myileria rctcxuiiTcjUt no dubito,fic hac qua laciant Hebraei cabalac arte,qua ego mul to labore aliquado ferutatus fum ,!16 nifi mera fuperilitiois rapfodia,ac the- urgica quanda magiam agnofeo: quod f!(quod ludaei iaftat)a deo profcfta sd uitx perfc£lionc,ad horninu falutc,ad dei cultum,ad intelligctix ucritate coducerct, profeilo fpiritus ille ueritatis,quirepudiata fynagoga uenit nos docere omne ueriratc,hanc ufq; in haec poilrcma tcpora,fua non celaifet cc clcf1a:quae profecto omnia nouit quae funtdei,cuius beilcdiftio ל baptifmus, extera q; (alutis facrameta reuelata,& perfeft a funt in omni lingua.Vniufcu iufq; enim linguae par efl & eade uirtus,modo par fit & eade pietas.-ncc efl a- liud nome in coelis,nec in terra,in quo oporteat nos faluos fieri, & in quo o* peremur uirtutc,pr£ter unu nome lefu,in quo rccapitulani,& cotinenf oia. Hinc in diuinis nominibus pertiffimi, aut nihil pofl Chrillu ope rari poifunt,ficur pnfei patres. Quod autc cxperimur,& uidemus hui* artis(ut uocat)reuoluti0ibus,facpe miras magnoru myileriorii a facris lite- ris extorqueri fentctias,rotii hoc nihil aliud efl,q lufus quida allegoriaru, qs otiofihoies,infingulis lireris & puelis &numeris occupati,quodJ1£c lingua 8(feribedi ritus facile patiutur, pro coru arbitrio fingut,atq; rcfingut;qu£ 8C~ fi nonunq magna fonent mylleria,nihil rame probare,nec euinccre que ut, quin iuxra uerba Gregorii eade facilitate cotemnere liceat, qua afferuntur· Confinxit fimili artificio pleraq; Rabanus monachus, fed la tinis charaileri bus& uerfibus,inferris uariis imaginibus,quiquaq;ucriusle61i,per quaelibet lupcrficiei ac imaginum lineamenta facru aliquod enuntiant myilcriu,de- pictae illic hiflorix reprcfentatiuu;quae etiam ex prophanis literis extorque-״ CCCLX de c a b a l a. ri poife nemo ignorat ,qui Valcr 3e Probae ex Vergilii carminibus compoii- tas de Clfrifto centones legerit, quae omnia & eiufmodi funt fpeculationes otioforum hominum,Quod autem ad miraculorum operationem attinet, neminem ucftru puto tam ftolidae ceruicis,qui de iis credat aliqua haberi ar tem uclfcictiam.Eft itaq; nihil aliud haec ludaeorum cabala,qpcrniciof1ft1- ma quaedam fuperftitio,qua uerba,& nomina,& literas, fparfim in feriptura pofitas pro arbitrio fuo colligunt, diuidunt,transfcrunt:& alterum ex alte- ro facientes,foluunt membra ueritatis. Termones, inductiones & parabolas hinc inde ex propriis fictionibus coftruentes: aptare illis uolut eloquia dei, infamantes fcripturas,& dicentes Tua figmenta ex illis conitare:calumnian- tur legem dei,& per impudenter extortas fupputationes didionum, fylla- barum,literarum,numerorum tentam uiolctas & blafphcmas perfidiae Tuae inferre probatioes.Praeterea iis nugis inflati,ineffabilia dei myfteria, & quae iunt fupra feripturam arcana,fcfe inuenire & feire iadant,per quae etiam pro pherare,& uirtutes & miracula fefe perficere, fine rubore, magnaq; audacia mentiri non erubefcunt.Sed accidit illis-quod cani Aefopico, qui pane reli- do, & in umbram eius inhians,perdidit cfcam:fic perfidum hoc & durae cer- uicis hominum genus,femper in umbris feripturae occupatum,& circa illas uanitates lua artificiofa,fcd lupcrititiofa cabala impetum facics,amittit pa- nem uitae aeternae, & inanibus nominibus depaitum perdit uerbum uerita# tis. Ex hoc cabaliiticae fuperitidonis ludaico fermento prodierunt puto O* phitae,Gnoftici,& Valcntiniani haeretici, qui ipfi quoq; cum difcipulis fuis Graecam quandam cabalam comcntati funt כ omnia Chriftianae fidei my- fteriaperuerrentes,& haeretica prauitate ad Graecas literas,& numeros pro- trahentes,ex illis conftruentcs corpus,quod uocant ueritatis,docentes,abfir que illis literarum & numerorum myfteriis non poife in euangelicis literis mueniri ueritatcm,quia uariae funt,& alicubi fibi repugnantes,plcnaeq: para bolis fcript£,ut uidentes no non audiant,& intclligctcs non intell1gant,fed caecis & errantibus iuxta fuae caecitatis & erroris capacira tem propofitas: latentem uero fub illis fynccram ucritatem folis perfedis, non per fcripta,fcd per uiuae uocis fucceiTiuam pronuntiationem effe credi* tam,atq; hanc eife illam alphabetariam & arithmanticam theologiam, qua Chriftuslecretomanifcftauit apoftolis ,& quam Paulus fe loqui dicit non nifi inter pcrfedos.Cum enim haec altiffima fint myfteria, ideo nec feripta eflc,necfcribi,fedinfilentio feruariapudfapicntes.in abfeondito fecum illa cuftodicntes.Sapiensautem apud eos nemo,nifiqui maxima haerefeos mo ftra fabricare no uir. SEd redeamus ad magiam,cuius particula etiam eft praeftigiorum ar* tificium,hoc eft illufionum,quae fecundum apparentiam tantum fi- unt,quibus magi phantafmata cdunt,multaq; miracula circulatoriis DE PRAESTIGIIS. DE PRAESTIGMS. CCCLXI fraudibus Iudunt,& fomnia immittunt,quod non tam gocticis mcanramc«׳״ tis,& imprecationibus,demonurnq,· fallaciis,qua etia cerris fumigioru uapo ribus,lumin1bus,phylrris,coilyriis,alhganon1bus,&fufpdionibus:pr£tcrca mctis,naturali coelcftiq; uirturcpcrpetratur.Mulra &manuu prompta fub nlitarc & induftria fiunt,cuiufmodi ab hiftrionibus 8C loculatoribus quoti״ dic fieri uidemus,quos idcirco chirofophosjioccfl:, rnanufapictesappella״ mus.Extat dc hoc artificio libri pr^ftigioru Hcrmcns,&quorunda alioru: legimus quoq; Pafetcn quedamprxftigiatorcm refcrriiTimum conuiuium hofpitibus monftrare folirum,idq; cum libuit rurfum cuanuiifejdifcumbc- tibus omnibus fame ac fici elufis. Numam Pompilia etiam iftiufmodi prx> itigiisulum legimus. Scd& dodiiTimum Pythagoram id ridiculum ali/ quando fad1taifc,ut qux collibuiiTcr, !anguine perferiberer in fpcculo, quo ad pleniluminis luna: orbem obucrfo,ilanti a tergo res exaratas in difeo lu- nx commonftraffc.Huc fpedat etiam quicquid de hominum transforma- tionibus legitur decantatu a poctis,cred1tii ab hftoricis,& a nonullis Chri- ftianis theologis,infupcr a facris literis ad fertum. Sic apparent homines afl··׳ ni uel equfucl alia animalia oculis fafcinaris,aut perturbato medio ,idq: ar- te naturali.Nonnunq etia hxcfiunf a bonis & malis fpiritibUSjfeu ad bono ru preces ab ipfo dco/icut in facris lireris legim9 de Hclifeo propheta ,obfef fo ab exercitu regis Syriae uallantis Dothain; ueru puris & apertis a deo ocu- Iis ifta no poiTunt illudererfic mulier illa,q1]£ a uulgo iumentu iudicabatur, H ilarioni non iumcntum/cd quod erat mulier uidebaturrea igitur qux hoc modo fecunda apparentia fiunt,prxftigia dicuntur:q aut fiunt arte perimi tantium aut rransfercntium,ut de Nabuchodonofor, aut mdfibus ad alios agros tradudis, dc his diximus fuperius: ueru dc hac prxftigiorum arte fic ait Iamblichus:Quae prxftigiati feu fafeinan imaginatur,prxtcr imaginati Ua,nullam habent adionis & effentix ucriratcm. Eiufmodi nanq; artificii fi nis cft,non facere fimplidter,fcd ufq; ad apparentiam imaginamenta porri gere,quorum mox nullum comparcat uciligiumdam itaq; cx his quf dida fant,paret non aliud cifc magiam, quam complexum idololatrix, aftrolo- gix, fupcrftitiofx que mcdicinx. iam que etiam a magis magna hxrctico- rum catcrua in ccclcfia 0rtacft,quif1cut Ianncs& Mambrcs refiircrunt Moyli, fic illi reftiterunt apoftolicx ucritati: horum princeps fuit Si·״ mon Samaritanus,qui Romx fub Claudio Cxfarc propter hanc artem fta- tua donatus cft, cum hac inferiptione: Simoni fando deo. Eiusblafphe# mias copiofc narrant, Clemens , Eufebius, & Ircnxus . Ex hoc Simo ״ nctanquam cx hxrcfum omnium feminario, per multas fucceifioncs mon ftrofiOphitx, rurpcsGnoftici, impii Valentiniani, Ccrdoniani ,Mar* tioniftx , Montamani, & multi alii hxrctici prodierunt, propter qux* ftum & inanem gloriam, mentientes aduerfus deum, utilitatem nullam. CCCLXII DE P R AE S T I G I I 5. neq; beneficia hominibus proflantes,fed in perniciem & in er rorem mittentes,& qui credunt illis confundentur in iudicio dei. Verum dc magicis fcripfi ego iuuenis adhuc,libros tres amplo fatis uolumine,quos dc Occulta philofophia nuncupaui?in quibus quicquid tunc per curiofam ado Icfcentiam erratum eil,nunc cautior hac palinodia recantatu uolo; pcrmul tum enim temporis & rerum,in his uanitatibus olim contriui. Tandem hoc profeci, quod fcia quibus rationibus oporteat alios ab hac pernicie dehorta ri, Quicunq; enim non in ueritate,ncc in uirtute dei, fcd in elufione daemo- num,fecundum operationem malorum fpirituum,diuinare & pro phetarepraefumunt,& per uanitates magicas exorcifmos,in cantationes,amatoria,agogima,& caetera opera daemo- niaca,& idololatriae fraudes exercentes,praefligia& . phantafmata o (lentantes mox ceifantia,mira cula fefe operari iadlant: omnes hi cum lanne & Mambre & Simone Ma go aeternis ignibus cruci״ andi deilinabuntur. OCCVLTAE PHILOSOPHIAE Η E N- rici Cornelii Agrippae, Finis·. Anno M. D. XXXIII. Menfclulio.